Goede muziek, goede gedachten
Uit een toespraak gehouden tijdens de algemene oktoberconferentie van 1973.
Toen ik een jongen was, woonden wij bij een boomgaard. Het was alsof er nooit genoeg water was voor de bomen. De geulen werden elk voorjaar uitgediept, maar ze zaten al gauw weer vol onkruid. Op zekere dag, toen het mijn beurt was om te bevloeien, ging het helemaal mis. Het water had geen vrij baan in de met onkruid verstikte geulen en dreigde in alle richtingen weg te vloeien. Ik stond in de plassen de gaten te dichten, maar zodra ik het ene gat had gedicht, was er ergens anders weer een doorbraak. Op dat moment kwam er een buurman langs. Na even gekeken te hebben, nam hij de spade over en met enkele steken maakte hij de geul vrij van onkruid, zodat het water er vrij doorheen kon stromen. ‘Als je wilt dat het water de juiste kant op stroomt,’ zei hij, ‘moet je het wel in goede banen leiden.’
En datzelfde geldt voor gedachten, ook die moeten, net als water, in goede banen worden geleid. Anders volgen onze gedachten de weg van de minste weerstand en vloeien weg naar lagere niveaus. Je gedachten leren beheersen is waarschijnlijk het moeilijkste dat je in je leven te doen krijgt. Er staat in de Bijbel: ‘Want wat iemand in zijn hart denkt, zo is hij’ (Spreuken 23:7, naar KJV). Iemand die zijn gedachten onder controle weet te houden, heeft zichzelf overwonnen.
Onze gedachtenwereld lijkt op een toneel
Door je gedachten te leren beheersen, zul je gewoonten, zelfs lage gewoonten, afleren. Je zult moed krijgen, angsten bedwingen en een gelukkig leven leiden. Er was mij vaak gezegd dat gedachten beheerst moeten worden, maar niemand vertelde mij hoe ik dat moest doen. Ik heb hier dikwijls over nagedacht en ben tot de conclusie gekomen dat onze gedachtenwereld net een toneel is. Als we wakker zijn, is het doek op. Er wordt altijd wat op dat toneel opgevoerd. Het kan een blijspel zijn, een treurspel, of een interessant, saai, goed of slecht stuk; maar iets wordt er steeds op dat toneel opgevoerd.
Heb je gemerkt hoe er tijdens bijna iedere uitvoering, zonder dat je je medewerking eraan verleent, louche, kleine gedachten uit de coulissen opdoemen die om je aandacht vragen? Deze schandaleuze gedachten willen maar wat graag voor het voetlicht komen. Als je ze hun gang laat gaan, zullen alle deugdzame gedachten het toneel verlaten. Door ze toe te laten, ben je aan de invloed van slechte gedachten overgeleverd. Als je zwicht, zullen ze op het denktoneel alles opvoeren waar je ze de kans toe geeft. Ze kunnen bitterheid opvoeren, jaloezie of haat. Ze kunnen vulgair, onzedelijk, en zelfs verdorven zijn. Als zij op het toneel staan, als je ze daartoe de kans geeft, zullen zij alles in het werk stellen om je aandacht vast te houden. Ze zullen de show stelen, je er zelfs van willen overtuigen dat ze ongevaarlijk zijn, want het zijn tenslotte maar gedachten. Wat doe je als je denktoneel in beslag wordt genomen door onreine gedachten, of het nu de grijze zijn die bijna rein lijken of de gitzwarte die geen twijfel laten? Als je je gedachtenwereld vult met reine, opbouwende gedachten, is er geen plek voor die hardnekkige duiveltjes en zullen ze onverrichter zake weggaan.
Hoe kun je je gedachten in goede banen leiden?
Ik besef dat het in de wereld van vandaag vaak moeilijk is om je gedachtenwereld met goede gedachten te vullen. Er is gerichte zelfbeheersing voor nodig. Het kan echter wel als je een veilige plek kunt scheppen voor je gedachten. Ik heb een manier gevonden om zo’n plek te scheppen en die wil ik jullie graag verklappen. Het heeft te maken met muziek — goede muziek. Een wijs man heeft gezegd: ‘Muziek is een van de invloedrijkste instrumenten om je gedachtenwereld op orde te houden.’ Of je je gedachtenwereld positief of negatief laat beïnvloeden, hangt af van wat je op je denktoneel toelaat. Als je kunt zeggen dat een lied geestelijk inspirerend is of als je jezelf erdoor in een edeler licht ziet, dan is die muziek de moeite waard. Als ze je louter ontspanning biedt en opvrolijkt, dan heeft ze ook haar nut. Maar als ze het zinnelijke, sensuele in je wakker roept of slechte begeerten onder je aandacht brengt, dan moet je niet naar die muziek luisteren. Ze is niet goed.
Er zijn altijd mensen geweest die de mooie zaken van het leven bezoedelen. Zo is het gegaan met de natuur; en zo gaat het met de literatuur, het toneel, de kunst, en zeker ook met de muziek. Het is al heel lang bekend dat verkeerde teksten die op aanstekelijke muziek worden gezet mensen op het verkeerde pad kunnen brengen. En de muziek zelf kan, door de manier van spelen, door haar ritme en haar intensiteit, de geestelijke ontvankelijkheid afstompen.
Wij leven in een tijd dat de maatschappij een subtiele maar ingrijpende verandering ondergaat. In de muziekwereld kiest men steeds openlijker voor de vrije moraal. Het lijkt erop dat de populaire bands van tegenwoordig met hun muziek eerder onrust willen zaaien dan rust brengen, eerder willen shockeren dan kalmeren. Sommige muzikanten lijken alleen maar slechte gedachten en daden te propageren.
Jongelui, je kunt je niet veroorloven je geest te vullen met slechte muziek. Ze is niet ongevaarlijk. Muziek kan slechte gedachten op het toneel brengen en die op een uptempo beat laten dansen, in de hoop dat jullie ernaar zullen handelen. Je verlaagt jezelf wanneer je je inlaat met de zaken die in het muziekwereldje gewoon zijn — haveloosheid, gebrek aan respect, onzedelijkheid, verslaving. Zulke muziek is jou niet waardig.
Wees selectief in waar je naar luistert en wat je zelf ten gehore brengt. Het wordt een deel van je. Het heeft invloed op jouw gedachten en op die van anderen. Ik raad jullie aan om door je muziek heen te gaan en alles wat verkeerde gedachten in de hand werkt, weg te gooien. Zulke muziek behoort niet in het bezit te zijn van jonge mensen die zich geestelijk willen ontwikkelen.
Ik beweer niet dat alle moderne muziek verkeerde gedachten veroorzaakt. Er is moderne muziek die het onderlinge begrip bevordert, muziek die tot moed inspireert, die de mensen bewust maakt van geestelijke waarden, eerbied, geluk en schoonheid.
Kies inspirerende muziek
De Heer heeft gezegd: ‘Mijn ziel schept behagen in het gezang des harten; ja, het gezang der rechtvaardigen is Mij een gebed, en het zal verhoord worden met een zegen op hun hoofd’ (LV 25:12). Het Eerste Presidium van de kerk heeft het volgende gezegd over de invloed van muziek in ons leven: ‘Muziek stelt de mens in staat om zich subtieler en krachtiger uit te drukken dan hij met alleen het gesproken woord zou kunnen. Muziek kan worden gebruikt om te verheffen en te inspireren of een boodschap uitzenden die verlaagt en vernietigt. Daarom is het van groot belang dat de heiligen der laatste dagen bij het bepalen van het soort muziek waarmee zij zich inlaten te allen tijde de evangeliebeginselen hanteren en de leiding van de Geest zoeken.’1
Jonge leiders en leidsters, schenk voldoende aandacht aan de muziek die jullie bij jullie activiteiten willen gebruiken. Bespreek jullie muziekkeuze met jullie adviseurs en adviseuses. Jullie hebben hun wijsheid nodig, want de kloof tussen de kerk en de wereld, met haar muzikale excessen, is heden ten dage groter dan ooit.
President J. Reuben Clark jr. (1871–1961), een van onze grote kerkleiders, heeft het zo gezegd: ‘We kunnen toch bezwaarlijk ongezond vermaak gaan bieden of dulden, omdat anders de kans bestaat dat onze jongeren het elders zullen gaan zoeken. Dat staat gelijk aan gokapparaten in de recreatiezaal neerzetten met als excuus dat als we dat niet doen de jeugd ergens anders zal gaan gokken. Op zo’n manier zullen we onze jongeren nooit vasthouden.’
Het is evenmin gepast om de soort muziek en sfeer te verschaffen die men in de wereld aan de jongeren voorschotelt. Je moet pal staan en je normen en waarden niet opgeven. Je moet de moed hebben om meer licht te maken en de muziek zachter te zetten, zodat dit kan bijdragen tot een sfeer die goede gedachten in de hand werkt. Je moet ook aandringen op hoge normen, zowel wat de kleding als de muziek aangaat, van uitvoerenden, alsmede van wie de activiteit bijwonen.
Ik raad jullie aan jullie talenten te ontwikkelen, en mocht je muzikaal talent hebben, bedenk dan het volgende: Er is nog zoveel muziek te schrijven en uit te voeren. En jouw muziek kan goed en opbouwend zijn, die het evangelie verspreidt, harten beroert en troost en kracht verschaft aan het verontruste gemoed.
Er zijn veel voorbeelden, zowel uit vroeger tijden als uit het heden, die getuigen van de invloed van goede muziek. Moedeloosheid verdween en harten werden van vrede vervuld toen de woorden van ‘Komt, heil’gen, komt’ de pioniers de moed gaf hun beproevingen te doorstaan. In de loop der jaren zijn velen door dat lied geïnspireerd. Ik sprak eens met een piloot die net was teruggekeerd van een gevaarlijke vlucht. We hadden het over moed en angst en ik vroeg hoe het hem gelukt was om ondanks de gevaren goede moed te houden. Hij zei: “Ik heb een lievelingslofzang, en wanneer het er slecht uitzag en er weinig hoop was dat we het gingen halen, hield ik dat lied in gedachten en was het alsof de motoren van mijn toestel voor mij zongen.’
Komt, heil’gen, komt,
geen werk noch strijd gevreesd,
maar uw reis blij volbracht!
Schijnt zwaar de tocht,
volhardt, zijt kloek van geest,
naar uw kruis krijgt gij kracht.2
Aan dat lied klemde hij zich in geloof vast, dat ene, onontbeerlijke element voor moed.
De Heer zelf had Zich met muziek voorbereid op zijn zwaarste beproeving, want de Bijbel zegt: ‘En na de lofzang gezongen te hebben, vertrokken zij naar de Olijfberg’ (Marcus 14:26).
Kies een lievelingslofzang
Bedenk, jongelui, dat dit jullie kerk is en dat jullie Heer en Heiland aan het roer staat. Zijn voortdurende leiding en inspiratie staan jullie ter beschikking wanneer jullie je gedachtenwereld gevuld houden met alles wat goed, mooi en verheffend is. En dat kun je onder andere zo doen. Kies een lievelingslofzang of -lied uit, net zoals mijn vriend de piloot dat deed, met verheffende woorden en een eerbiedige melodie, zodat je je geïnspireerd zult voelen. Je kunt uit vele prachtige liederen kiezen. Vraag de Geest je te helpen bij je keuze. Laat de woorden van dit lied goed tot je doordringen. Leer ze uit het hoofd. Ook als je geen muzikale opleiding hebt gehad, kun je een lofzang door je gedachten laten gaan. Laat deze lofzang je gedachten in goede banen leiden. Maak er jouw noodkanaal van.
Als er grijze figuren vanuit de coulissen op je denktoneel verschijnen, zet dan als het ware die muziek op. Het zal je hele stemming veranderen.
Omdat de muziek verheffend is en rein zullen de lage gedachten beschaamd verdwijnen. Want net zomin als deugd het gezelschap van vuiligheid opzoekt, kan het kwaad geen licht verdragen. Mettertijd zul je merken dat je dat lied, bijna automatisch, vanzelf begint te neuriën om verkeerde gedachten weg te jagen. Jongelui, houd je bezig met het goede en lonende, vul je gedachtenwereld met goede gedachten, want wat iemand in zijn hart denkt, zo is hij, en dan zullen jullie datgene doen wat blijvende voldoening brengt.
Je bent een zoon of dochter van de almachtige God. Ik getuig dat God onze Vader is, dat wij zijn kinderen zijn, dat Hij ons liefheeft en dat Hij grootse en heerlijke dingen in ons aardse leven verschaft. Ik weet dat en dank Hem voor de verheffende invloed van goede muziek in mijn leven, wat mijn gedachten ten goede beïnvloedt en mijn ziel verheft.