Pag-angkon sa Pagpaningkamot sa Kaugalingon
Daghang mga miyembro ang maghunahuna unya sa welfare isip usa ka programa sa pagtabang sa mga miyembro diha sa temporaryong malisud nga mga kahimtang. Apan ang katuyoan sa plano sa welfare sa Simbahan mas hilabihan ka lapad, naglakip usab kini sa pagpasiugda og pagpaningkamot sa kaugalingon isip usa ka pamaagi sa kinabuhi. Si Presidente Thomas S. Monson nagtudlo nga ang pagpaningkamot sa kaugalingon—“ang kahanas, pasalig, ug paningkamot sa paghatag sa mga gikinahanglan sa kinabuhi alang sa kaugalingon ug pamilya”1—mao ang usa ka mahinungdanon nga elemento sa atong temporal ug espirituhanon nga kaayohan.2
Ang tinguha nga mahimo lamang nga mapaningkamuton sa kaugalingon dili paigo. Kinahanglan gayud nga mohimo kita og mahunahunaon, aktibo nga paningkamot sa pagsangkap sa atong kaugalingong mga panginahanglan ug sa atong mga pamilya. Si Bishop H. David Burton, ang Presiding Bishop, nagpahinumdom kanato nga kon matuman nato kutob sa atong mahimo nga mahimong mapaningkamuton sa kaugalingon, “kita makaduol sa Ginoo uban sa pagsalig kon unsa pa kaha ang atong kulang.”3 Ang pagkamapaningkamuton sa kaugalingon nagtugot kanato nga mopanalangin sa uban. Si Elder Robert D. Hales sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles miingon, “Sa ato lamang nga pagka-mapaningkamuton sa kaugalingon nga tinuod kitang mahisama sa Manluluwas sa pag-alagad ug sa pagpanalangin sa uban.”4
Ang pagpaningkamot sa kaugalingon naglakip og pipila ka mga aspeto sa nabalanse nga kinabuhi, lakip ang (1) edukasyon, (2) panglawas, (3) panarbaho, (4) home production and storage sa pamilya (5) mga pinansyal sa pamilya, ug (6) spirituhanon nga kalig-on.
1. Edukasyon
Ang Ginoo nagsugo kanato nga “pangitaa ang pagtulun-an, gani pinaagi sa pagtuon ug usab pinaagi sa hugot nga pagtuo” (D&P 88:118). Si Presidente Gordon B. Hinckley (1910–2008) nagtudlo: “Kita nagtuo sa edukasyon. Kini nga Simbahan nag-awhag og edukasyon. Adunay obligasyon ang matag miyembro niini nga Simbahan, isip usa ka mando gikan sa Ginoo sa pagkuha sa tanang edukasyon kutob sa inyong mahimo. … Adunay obligasyon ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa pamahayag nga gikan sa Ginoo sa Iyang kaugalingon sa pag-edukar sa atong mga hunahuna ug atong mga kamot.”5
Ang pag-angkon og edukasyon mao ang tumong ni Roberto Flete Gonzalez sa Dominican Republic, kinsa mipa-enroll sa kolehiyo wala madugay human mauli gikan sa iyang misyon. Ang iyang amahan miuyon sa pag-abaga sa iyang mga galastuhan aron si Roberto makaatubang sa iyang mga pagtuon, apan wala dangti og dugay, ang amahan ni Roberto namatay, nagbilin sa pamilya og lisud kaayong pinansyal nga sitwasyon.
Si Roberto miundang sa pag-eskwela ug misugod sa pagtrabaho aron makasuporta sa iyang kaugalingon, iyang inahan, ug iyang igsoong babaye. Iyang gihunahuna kon unsaon gyud niya sa pagkahuman og eskwela.
Paglabay sa usa ka semana si Presidente Hinckley mipahibalo sa Perpetual Education Fund, “usa ka madasigon nga pagpasiugda” nga makatabang sa mga batan-on sa naglambo nga mga dapit “nga makalingkawas sa kakabus nga nasinati nila ug sa nag-una nilang mga henerasyon.”6 Si Roberto mi-aplay ug gipahulam sa PEF, diin nagtugot kaniya sa pagpadayon sa iyang mga pagtuon. Kini nga kahigayunan wala lamang makatabang sa inadlaw nga mga galastuhan, kondili nakatabang usab kini ni Roberto nga makabaton og hugot nga pagtuo sa pagminyo ug maghimo og mahangturong pamilya tungod kay nasayud siya nga makahimo siya sa pagsangkap kanila.
Nahuman ni Roberto ang kurso sa medisina samtang nagserbisyo isip bishop ug nahimong unang miyembro sa Simbahan diha sa National Board of Dominican Medical Schools. Apan ang maayo kaayo nga mga resulta, miingon siya, mao ang diha sa panimalay. “Dihay mga kausaban sa akong pamilya maingon nga kami karon padayon nga nahaw-as gikan sa nagbalik-balik nga kakabus,” siya miingon. “Mapasalamaton ako nga ang akong anak dili na kinahanglan nga magpakabuhi sa samang paagi nga akong nahiaguman tungod kay kami nakalingkawas na niana nga kahimtang.”
2. Panglawas
Tungod kay kita gibuhat subay sa dagway sa Dios (tan-awa sa Genesis 1:27), apan ang atong mga lawas mga templo ug kinahanglan nga atimanon uban sa pag-amping ug respeto (tan-awa sa 1 Mga Taga Corinto 3:16–17).
Ang Pulong sa Kaalam, nga makit-an sa Doktrina ug mga Pakigsaad 89, mao ang balaod sa panglawas sa Ginoo ug gipadayag ngadto ni Joseph Smith niadtong 1833. Nagtudlo kini nga kita kinahanglang mokaon og masustansya nga mga pagkaon ug likayan ang makadaot nga mga butang. Ang mga Apostoles ug mga propeta kaniadto pa nagtudlo nga kinahanglan natong likayan ang tanang mga butang o mga kagawian nga nag-abuso sa atong mga lawas o mga hunahuna ug nga mosangput sa pagkaadik.7
Si Sainimere Balenacagi sa Fiji nakat-on niini nga leksyon isip usa ka tin-edyer sa dihang mitambong siya og kasal uban sa pipila ka mga higala kinsa dili mga miyembro sa Simbahan. Daghang mga tawo didto, lakip ang mga higala ni Sainimere, nag-inom ug nanigarilyo ug miimbitar kaniya sa pag-inom. “Ako gitudloan sa tibuok nakong kinabuhi sa pagsunod sa mga sumbanan sa ebanghelyo, mao nga ako mibalibad sa tanyag nga way pagpanagana,” miingon si Sainimere.
Siya nasayud nga ang mga panalangin sa pagsunod sa Balaod sa Kaputli molapas pa pisikal nga kahimsog: “Nakakaplag ako og dugang nga panalipud diha sa panabut nga ako nakahimo og mas maayo nga mga pagpili tungod sa pag-uban sa Balaang Espiritu. Klaro nako nga nakita nga ang mga sumbanan wala magpugong sa atong kagawasan, kini nanalipud nato gikan sa mga sangputanan nga mosangpot ngadto sa gipugngan nga kagawasan.”
3. Panarbaho
Sa daghang mga ward ug mga branch, ang pagpangita og katrabahoan mao ang labing bug-at nga panginahanglan nga giatubang sa mga miyembro samtang sila nakigbisog nga mahimong mapaningkamuton sa kaugalingon. Ang mga korum sa priesthood ug ang mga sakop sa ward council makatabang niini nga mga miyembro. Kinahanglan nga magtinabangay sila uban niini nga mga indibidwal, nag-ila sa makatabang nga mga kapanguhaan sa komunidad, mga tigtudlo kinsa personal nga makatabang niadtong nanginahanglan, ug mga kahigayunan sa kasudlan nga trabaho. Ang gahum sa mga sakop nga naghiusa sa pagtrabaho uban ang hugot nga pagtuo aron mapanalanginan kadtong nanginahanglan sa kanunay mosangput sa malampuson nga panarbaho.
Sa pipila ka dapit sa kalibutan, ang Simbahan miestablisar og mga employment resource center. Sa pagkakaron, aduna nay labaw sa 300 ka mga sentro sa 56 ka mga nasud nga nagtanyag og mga serbisyo sama sa mga career workshop, mga networking meeting, ug pagtambag sa indibidwal bahin sa trabaho. Ang bag-ong website sa Simbahan LDSjobs.org naghatag usab og mga kapanguhaan alang sa mga nangita og trabaho, mga employer, ug mg lider sa Simbahan.
Human si Oséias Portinari sa Brazil matangtang sa trabaho, migahin siya og duha ka bulan sa pagpangita og bag-ong trabaho. Wala makakita og trabaho, miboluntaryo siya sa iyang lokal employment resource center sa São Paulo. Nagtabang sa uban sa ilang pagpangita og trabaho ang naghatag kang Oséias og kahigayunan sa pagpalambo sa iyang kaugalingong mga kahanas sa pag-interbyu ug pagpangita og trabaho. Miapil siya sa career workshop sa makadaghang higayon ug sa katapusan nahimong instruktor. Sa iyang kakurat, samtang makugihon siya nga miserbisyo sa uban, si Oséias sa wala madugay nagsugod sa pagkadawat og mga tawag gikan sa umaabot nga mga employer, diin misangput sa pagtrabaho.
Si Oséias mapasalamaton sa mga kapanguhaan sa Simbahan nga naghatag sa walay trabaho nga mga miyembro og mas maayo nga panglantaw sa kinabuhi. Siya miingon, “Ako nasayud samtang kita maningkamot, ang Ginoo moabli sa mga pultahan.”
4. Home Production and Storage sa Pamilya
Niadtong 2007 ang Simbahan mipaila sa Andama ang Matag Butang nga Kinahanglanon: Pagtipig og Pagkaon ug Tubig sa Panimalay usa ka pamplet nga naghatag og usa ka gipasayon nga pamaagi sa pagtipig sa panimalay sa pamilya. Ang Unang Kapangulohan nag-awhag sa mga miyembro sa tibuok kalibutan nga mo-focus sa pagbaton sa nag-unang suplay sa pagka-on ug tubig ug tinigum nga kwarta. Ang mga miyembro makasugod pinaagi sa pagpalit og pipila ka tagana nga mga butang ug mohipos og gamay nga kwarta matag semana ingon sa gitugot sa panahon. Nagsunod niini nga sumbanan iniglabay sa panahon, ang mga miyembro makaestablisar og suplay sa pagtipig sa panimalay ug reserba nga pinansyal nga haum sa ilang mga panginahanglan.8
Human makat-on niini nga tambag, ang pamilya Lugo sa Valencia, Venezuela, mibati og kadasig sa pagsugod sa ilang kaugalingong pagtipig sa panimalay. Matag semana ilang gisugdan ang paghipos og gamayng pagkaon, tubig, ug kwarta. Bisan pa man sa ilang limitado mga kapanguhaan, nakahimo sila sa pagtigum og ubay-ubay nga hinipusan human lamang sa pipila ka bulan. Wala madugay nianang tuiga ang usa ka welga sa mga trabahador sa Venezuela nakapapeligro sa daghang lokal nga mga trabahador. Si Brother Lugo mao ang usa nga nawad-an sa ilang mga trabaho.
Milungtad og hapit duha ka tuig alang kang Brother Lugo sa pagpangita og bag-ong katrabahoan. Sulod nianang panahona, si Brother Lugo ug ang iyang pamilya nabuhi diha sa ilang mga hinipusan ug tinipigan nga pagkaon. Bisan pa man sa malisud nga mga hagit sa pagka walay trabaho, ang mga Lugo nakasinati og kalinaw ug kaharuhay tungod kay sila nakaandam. Giatubang nila ang walay kasiguroan nga umaabut uban sa pagsalig, nasayud nga sila nakasunod sa tambag sa inanay nga paghimo sa ilang pagtipig sa panimalay.9
5. Mga Panalapi sa Pamilya
Ang laing aspeto sa madaginuton nga pagpuyo mao ang maalamon nga pagdumala sa kinitaan ug mga galastuhan. Ang Unang Kapangulohan nagtambag:
“Kami nag-awhag kaninyo sa paghinay-hinay sa inyong mga galastuhan, disiplinaha ang inyong mga kaugalingon sa inyong mga pagpamalit aron makalikay sa utang. …
“Kon kamo nakabayad na sa inyong mga utang ug aduna pay kwarta nga reserba, bisan unsa kini ka gamay, kamo ug ang inyong pamilya mobati og labaw pa ka segurado ug makatagamtam og mas dakong kalinaw diha sa inyong mga kasingkasing.”10
Malampuson nga mga pinansyal sa pamilya magsugod diha sa pagbayad sa mga ikapulo ug mga halad. Kon unahon sa mga miyembro ang Ginoo, sila labaw pa nga makahimo sa pag-atiman sa ilang mga kaugalingon ug sa uban.
Ang laing bahin sa pinansyal nga pagdumala ang naglakip sa pagkahibalo sa inyong kinitaan ug mga galastuhan ug sa pagkontrol sa kwarta kaysa motugot niini nga mokontrol kaninyo. Sa diha nga si Devon ug Michaela Stephens sa Arizona, USA, mihimo og badyet, sila walay klarong ideya kon pila ang ilang nagasto sa matag bulan. Apan sa paghimo og badyet nga may piho nga mga kategoriya nakatabang kanila nga “maklaro ang ilang mga galastuhan,” miingon si Michaela. “Makapabalaka ang kasayuran nga diyutay ra ang among kwarta kay sa among gihunahuna, apan hilabihan usab ka makadasig ang kalit nga pagbati nga maayo namong pagkadumala ang unsay naa namo.”
6. Espirituhanong Kalig-on
Ang pagka-espirituhanon mahinungdanon sa atong temporal ug mahangturong kaayohan. Kitang tanan makasinati og mga pagsulay. Ang pagpaningkamot nga molambo ang atong pagka-espirituhanon makatabang kanato nga maatubang og maayo kining mga pagsulay ug mohatag kanato og paglaum alang sa mas maayong mga kahigayunan.
Si Nirina Josephson-Randriamiharisoa sa Madagascar karon nagpuyo sa France samtang siya nagpadayon sa iyang edukasyon. Sa dihang una siyang miabut, nakigbisog siya sa pag-inusara ug kamingaw. “Akong gitinguha ang kahupayan pinaagi sa pag-ampo, pagbasa sa kasulatan, ug sa malumo nga mga hunghong sa Balaang Espiritu,” miingon si Nirina. “Kining mga butanga nakahimo kanako nga mas naduol sa Langitnong Amahan ug sa Manluluwas ug gibati nako ang kalinaw.”
Sa paglabay sa panahon si Nirina nakakita og mga higala ug miapil sa mga kalihokan sa sulod ug gawas sa Simbahan ug nakakaplag og kalipay. Apan unya pipila ka mahinuklugong mga balita gikan sa panimalay mitay-og sa iyang kalibutan. “Usa ka buntag nakadawat ako og mensahe nga nagsulti kanako nga ang akong igsoong lalaki namatay. Wala akoy ideya nga mobati ako og sama nga kaguol. Sa misunod nga mga adlaw ug mga semana, nakigbisog ako sa mga panahon sa pag-inusara, kasuko, ug pagkawalay paglaum. Sa paghimo bisan gani sa labing sukaranan mga butang nahimong malisud nga mga hagit.”
Paglabay sa pipila ka bulan, usa ka suod nga higala namatay na usab. Ang nadugang nga kasub-anan nakapasamot sa bug-at na nga palas-anon ni Nirina. Sulod lang sa usa ka higayon gihunahuna ni Nirina nga dili mosimba, apan dayon iyang nahinumduman nga ang samang mga butang nga nakapadasig kaniya sa iyang unang mga kalisud mahimong makapalig-on niya karon.
“Sama sa akong nabatonan sa dihang mibalhin ako sa France, mitinguha ako og kahupayan pinaagi sa pag-ampo, pagbasa sa kasulatan, ug sa Espiritu Santo. Pinaagi niini nakaplagan nako sa mas lig-on nga paagi nga ang Espiritu ug doktrina sa mahangturong mga pamilya makadala og kahupayan ug nga ang Pag-ula ni Jesukristo adunay tinuod nga epekto sa atong mga kinabuhi,” siya miingon.
“Bisan unsa pa nga mga pagsulay ang atong atubangon, walay ‘gisirad-an nga mga dalan’ uban sa Ginoo. Ang Iyang plano mao ang plano sa kalipay.”