Na Sala me Tarogi Kina na Taro e Vakaibalebale

Mai vei David A. Edwards

Mekasini ni Lotu

Ni tarogi na taro dodonu e rawa ni vukea na kena dolavi na yalo ni tamata ki na ivakadinadina ni ka dina.

E tu wavoliti iko na madigi ni veivakavulici, se ena dua na veitalanoa dua na miniti ena dua na basi, ena dua na lesoni mai valenilotu, ena dua na malanivosa ena initaneti, se ena dua na veitalanoa titobu kei na dua na itokani.

Oqo e dua na vakasama me baleta na veivakavulici mana ena dua na gauna cava ga: dau taro.

Na taro vinaka e dau yaco kina na vuli vinaka, ia e ka ni kalougata, ni taro vinaka e dua na ka eda rawa ni vulica, vakatovotovotaka, ka vulica me da maqosa kina. Oqo na kena ituvatuva.

Taroga na Taro Vakaibalebale

Na taro vakaibalebale sai koya ena vakavuna na vakasama kei na vakanananu vakatitobu, na kena ena kauti iko ki na dina, ivakainadina, kei na veisau. E rawa ni umana vata e vica vata na ulutaga, ia e dau vica walega na ka era tautauvata kina: (1) era sega ni ka ni vakasama walega se ka dina vakatikina (e dina ni rawa ni ra daumuri kina na taro dina), (2) era semati ena so na tikina ki na noda bula e veisiga, ka ra (3) bolei keda me da kakua ni solia walega e dua na isaunitaro sa dau matau tu.

Nanuma na Vuna Eda Dau Taro Kina

Na taro e vakaitavitaki keda me vakarautaki e dua na tikina ena noda vakasama me vakatawani. Vakabibi, ni tarogi na taro ka na vakauqeta na noda dikevi keda e rawa ni vakavuna na iwalewale oqo:

1. Era na taleitaka na tamata na ka o tukuna tiko.

2. Era na vakayagataka na nodra galala me ra vakasamataka ka tukuna e dua na kena isau.

3. Na kena vakayagataki na galala oqo ena vakatara ki na Yalo Tabu me vakainadinataka vei ira na dina.¹

Ni vakasamataki tiko na iwalewale oqo, ena rawa ni vakavurea mo vakasamataka na mataqali taro me tarogi kei na kena me levei.

iVakaraitaki: Eda na sega ni taroga tu ga, “Na cava e bibi kina na wili ivolanikalou?” o na taroga beka, “Na duidui cava sa kauta mai ki na nomu bula na nomu vulica na ivolanikalou?”

Nanuma o Vakavulica Tiko na Tamata, Sega ni Lesoni Ga

Kevaka o kilai ira na tamata o vakavulica tiko ka vakasamataka na nodra gagadre, o na digitaka na taro me ra vukei kina, ka sega ni o vakadewataka ga eso na vakasama.

iVakaraitaki: Sega ni o taroga tu ga, “Na cava soti na ikalawa ni veivutuni?” o na taroga beka, “O na vakadodonutaka vakacava na veika o cakava ni o kila ni o sa caka cala?”

Vuli ka Vakasama Vakatitobu

Mo vakavakarau mo vakavulica na kosipeli, vulica na ivolanikalou kei na nodra ivakavuvuli na parofita kei na iapositolo ni gauna oqo, ka masuta me tiko vata kei iko kei ira o vakavulica na Yalo Tabu (raica V&V 42:14; 50:21–22).

Vakatalega kina, kevaka o vinakata mo taroga vei ira na tamata na taro ena vakavuna dina me ra vakasama, o na gadreva mo vakayacora talega na mataqali vakasama vaqori o iko. Vakasamataka vakatitobu na veika o vulica. O na raica ni veika ena vakavuna na nomu vakasama vakatitobu sara na taro o dau taroga ena nomu toso voli. Dau vakasamataka na mataqali taro e dau vakavuna mo vakasama vakabibi. Oqo na mataqali taro e dau vakavuna na rai cecere kei na ivakadinadina, na mataqali taro vata e rawa ni o taroga ni o vukei ira tiko na tani me ra vulica na kosipeli.

iVakaraitaki: Sega ni o taroga tu ga, “Eda na rawata vakacava na loloma cecere?” o na taroga beka, “Na cava o nanuma ni kena ibalebale ena Moronai 7:48 ni tukuna vaqo mo masulaka na loloma cecere ‘ena yalomudou taucoko’?”

Vakamalua Yani ki na Taro Titobu Cake

Ena so na gauna ena vinaka sara me da toro yani vakamalua ki na taro e gadrevi me vakasamataki ka da dikevi keda vakalevu cake kina, o na gadreva beka mo taroga e dua na taro ivakamacala ka rawarawa na kena saumi, ka qai taumuria ena dua se sivia na taro me vakasamataki vakatitobu na kena isau. Oqo e vica na kena ivakaraitaki:

Taro iVakamacala Taumada	Taro ni Taumuri
A yabaki vica o Josefa Simici ena gauna a lako kina ki na Veikau Tabu?	Na gauna cava o sa bau masuta kina na Tamada Vakalomalagi ena ivakarau ni gagadre dina a tu vei Josefa?
O ni vakabauta li na Kalou?’	Na cava na itavi ni Kalou ena nomu bula?
Na cava o sa bau cakava ena dua na gauna lekaleka sa oti mo veiqaravi kina ena vukudra na tani?	Sa veisautaka vakacava na ivakarau ni nomu vakasama me baleta na veiqaravi na nomu kila ni da luvena kece na Kalou?

Kevaka o vakasaqara na veituberi ni Yalo Tabu ni o taro, ena rawarawa cake kina na nomu taroga na taro dodonu ena gauna donu. O sega ni kila. De na veisautaka na nona bula e dua.

iDusidusi

1. “Mo vakayagataka na nomu galala mo vakadonuya kina vua na Yalotabu me vakavulici iko” (Richard G. Scott, “Na Rawati ni Veidusimaki Vakayalo,” Liaona, Nove. 2009, 8).

Lesoni ni Sigatabu

Na Ulutaga ni Vula Oqo: Yaco mo Vakarisito Vakalevu Cake

Vakasama Eso ni Taro

• Waraka na kena isau.

• Vakayagataka na taro taumuri me vakauqeta na vakasama titobu.

• Levea na taro e dau vakavuna na veilecayaki ka vakauqeta na veiba.

• Dau taroga e veigauna eso na taro ena vakavurea na vakanananu vakatitobu.

Me baleta eso tale na vakasama, raica na Veituberi, Me iLutua ni Bula: E Dua na iVurevure ni Veituberi Vakosipeli (1999), 69–70.

Semati iko ki na Veitalanoa

Veika me Vakasamataki me baleta na Sigatabu

• Sa bau dua mada e taroga vei iko e dua na taro ka vakavuna nomu via kila e so tale na ka me baleta na kosipeli se mo veisautaka eso na ivakarau ni nomu bula?

• E dau vakayagataka vakacava na taro na iVakabula ni veivakavulici?

Veika e Rawa ni o Cakava

• Ni o vulica na ivolanikalou ena macawa oqo, vola e dua na lisi ni taro eso o vakasamataka.

• Ena lotu, taroga e dua na taro me tiki ni veivosaki vakalasi.

iVakaraitaki ni iyaya mai vei Sergey Markov/Hemera/Thinkstock; ivakaraitaki ni ulu mai vei johavel/iStock/Thinkstock

iVakaraitaki ni liga mai vei ilyast/iStock/Thinkstock