2020
ʻEpinā Kāsia mo Mitalisi Soto—ʻAlesipo, Pueto Liko
ʻAokosi 2020


Ngaahi ʻAta ʻo e Tuí

ʻEpinā Kāsia mo Mitalisi Soto

ʻAlesipo, Pueto Liko

ʻĪmisi
Abner working in his barbershop

Hili hono haveki ʻa Pueto Liko ʻe he Afā ko Maliá ʻi Sepitema 2017, ne hiki ʻa ʻEpinā mo Mitalisi ki Folōlita, USA. Ne ʻikai fuoloa mei ai ne na maʻu ha ueʻi fakalaumālie ʻi he temipalé ke na foki ki Pueto Liko ʻo fakaava haʻana fale kosi ʻulu.

Tokotaha faitaá, Raul Sandoval

Mitalisi

Hili e tō ʻa e Afā ko Maliá ʻi Pueto Likó, naʻe faingataʻa. Neongo naʻa mau tānaki ha vai mo e meʻakai, ka naʻe ʻikai moʻui e ʻuhilá pe lele ʻa e vaí.

Ne mau fakaʻaongaʻi ʻa e vai mei he ʻuhá ke fō homau valá mo kaukau. ʻI he taimi ne ʻuha aí, ne u tānaki ʻema fānaú ʻo mau lele ki tuʻa peá u pehē ange, “Kaukau vave!”

Ko e meʻa faingataʻa tahá ne ʻikai ha founga ke ma fetuʻutaki ai ki homa fāmilí, kaungāmeʻá pe niʻihi kehé. Ko e māloó, naʻe vahevahe mai ʻe he kaungāʻapí ʻenau mīsini senoleitá ke ma lava ʻo fetuʻutaki ki homa fāmilí. ʻI he taimi ne ma fetuʻutaki ai ki homa fāmili ʻi Folōlitá, naʻa nau talamai ke mau ō ange ke mau nofo.

Hili ha uike ʻe ua mei he afaá, ne mau ʻi Folōlita. Naʻá ku lolotonga ako neesi he taimi ko iá, pea ʻe lava ke hoko atu ai ʻeku akó. Ka koeʻuhí ne taha pē e kā ʻa e tokoua ʻo ʻEpinaá, naʻe faingataʻa ai ʻemau feʻaluʻaki holó mo e kumi ngāue ʻa ʻEpinaá. Naʻá ma fakaʻamu ke ma ngāue mo ʻilo ha founga ke mau nofo ai.

Ne u maʻu ha fakakaukau ʻoku totonu ke u nofo ʻi Folōlita kae foki ʻa ʻEpinā ki Pueto Liko ʻo ngāue. ʻI he taimi ne u fakahā ai ʻeku palaní ki hoku kaungāmeʻá, naʻá ne pehē mai, “ʻIkai, ko ha fāmili kimoutolu. ʻOku fie maʻu ke mou nofo fakataha.”

Ne u lotua ke mau nofo ʻi Folōlita, ka naʻe lotua ʻe ʻEpinā ke ʻiloʻi ʻa e hala totonu ne fie maʻu ʻe he ʻEikí kiate kimautolú. Ne ma ʻalu ki he temipalé ke maʻu ha fakahinohino ki he meʻa ʻoku totonu ke ma faí. Naʻá ku ongoʻi mālohi ʻa e Laumālié ʻi he temipalé ʻoku totonu ke mau foki ki Pueto Liko. Naʻe faingataʻa, ka ko e meʻa ia ne mau faí. Ne hoko atu ʻeku akó, pea naʻá ma fakakaukau ke fokotuʻu ha fale kosi ʻulu. Ko ha tokotaha kosi ʻulu ʻa ʻEpinā.

ʻEpinā

Ne u maʻu ha kiʻi fale ʻe lava ke ma totongi ke fakalele ai ʻema fale kosi ʻulú. ʻI he taimi ne talamai ai ʻe he tokotaha haʻaná ʻa e totongí, naʻe hulu ia ʻi he meʻa ne ma lava ʻo totongí. Ne u kole ange pe te ne lava ʻo holoki e totongí. Naʻá ne tā mai kimui ange ʻo pehē mai, “ʻOku ou fie ʻilo pe ko hai ʻoku ou tuku ki ai hoku falé. Haʻu mo ho uaifí ke u fetaulaki mo ia.”

Mitalisi

Naʻá ma lotua ke ne sio ʻo ʻiloʻi ko ha kakai lelei kimaua. Hili ʻemau fakatahá, naʻá ne pehē mai, “ʻOku tokoniʻi kimoua ʻe he ʻOtuá. Kuo fuoloa ʻeku maʻu ʻa e falé ni. Kuo tokolahi e kakai ne nau kole mai ke nau totongi ia, ka naʻe ʻikai ke u ongoʻi ʻoku totonu. ʻOku ou ongoʻi mālohi ko ha kakai lelei kimoua.”

Naʻá ne holoki ʻa e totongí ʻi ha taʻu ʻe tolu. Naʻá ku ʻohovale. Naʻá ne lea ʻaki ʻa e ngaahi lea tatau pē ne u lotua mo hoku husepānití.

ʻEpinā

ʻOku mau fiemālie mo nonga ange he taimí ni. ʻOku mau maʻu ha paʻanga, pea ʻoku mohu tāpuekina kimautolu.

Mitalisi

Ne faʻa angakovi ha kakai ʻe niʻihi kia ʻEpinā koeʻuhí ko ha mēmipa ia ʻo e Siasí. Naʻa nau toe pehē foki, “ʻOku ʻikai totonu ke ke fakalele pisinisi fakataha mo ho uaifí.” Ka ʻoku ou talaange, “ʻIo, te ma lavaʻi fakataha ʻeni!” Ko hono moʻoní, kuo hoko ʻeni ko ha faingamālie lelei kiate kimaua fakatouʻosi. ʻOku tokoni mai [ʻa ʻĒpina] kiate au ʻi he tauhi ʻapí mo e fānaú, pea ʻoku ou tokoni kiate ia ke fakalele ʻa e fale kosí.

ʻOku ʻofaʻi mo tataki kimaua ʻe he ʻOtuá. Ko e foki ki Pueto Likó ʻa e meʻa totonu maʻa homa fāmilí. Ko e palani haohaoa ʻeni ʻa e Tamai Hēvaní maʻamauá.

ʻĪmisi
children playing soccer

ʻOku siofi ʻe ʻEpinā mo Mitalisi ʻa e vaʻinga ʻa ʻena ongo tamaiki ko Satisieli mo ʻApinahiá. ʻOkú na houngaʻia ʻi he fakahinohino mo e ngaahi tāpuaki ʻa e ʻEikí ki hona fāmilí.

ʻĪmisi
family playing games together

ʻOku fiefia ʻa e tokotaha kotoa ʻi ha kiʻi vaʻinga fakataha. ʻOku houngaʻia ʻa Mitalisi ʻi he faleʻi ʻa hono kaungāmeʻá ke nofo fakataha pē hono fāmilí neongo e ngaahi faingataʻa fakaengāue hili e Afā ko Maliá.

ʻĪmisi
Abner and Midalys talking

Kuo hoko hono fakalele ʻo e fale kosi ʻulú ko ha faingamālie lelei kia ʻEpinā mo Mitalisi ke na tupulaki fakataha ai ko ha ongomeʻa mali.

Paaki