De verzoening van Jezus Christus in het Oude Testament

Donald W. Parry

Hoogleraar Hebreeuwse Bijbel en Dode Zeerollen, Brigham Young University

Het Oude Testament is Schriftuur waarin de Heer als Heiland, Verlosser en grote Verzoener wordt geopenbaard.

de kruisiging van Jezus Christus — In Psalmen 22 staan dezelfde woorden die Jezus aan het kruis uitsprak: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten?’

Het Oude Testament was de Bijbel van de Heiland. Tijdens zijn leven hier op aarde las en citeerde Hij hieruit. Het was, en is nog steeds, een prachtige en uitzonderlijke verzameling Schriftuurlijke teksten. Het is uniek en ongeëvenaard. Waarom? Om de volgende redenen:

Het is ‘het eerste testament van Jezus Christus’. ¹
Het legt de verzoening van de Heiland uit.
Het is een fundamenteel document dat is opgesteld om de wereld voor te bereiden op de komst van de Heiland in het vlees, waarna Hij voor ons zou sterven.
Het verslag bevat honderden symbolen van Jezus Christus en zijn verzoening.
Het is een verslag met tientallen profetieën aangaande Jezus Christus en zijn goddelijke zending.

Kortom, het Oude Testament is een Schriftuurlijk werk waarin de Heer als Heiland, Verlosser en grote Verzoener wordt geopenbaard. Jezus Christus heeft over het Oude Testament gezegd: ‘Onderzoekt de Schriften, […] die zijn het die van Mij getuigen’ (Johannes 5:39). In dit artikel komen enkele manieren aan bod waarop in het Oude Testament van de Heiland en zijn zoenoffer wordt getuigd.

Kleuren, wolken en de zee: zijn macht om te vergeven

In het Oude Testament staan honderden symbolen van Jezus Christus en zijn verzoening. Hieronder staan enkele voorbeelden:

Oost en west. ‘Zo ver het oosten is van het westen, zo ver heeft [de Heer] onze overtredingen van ons gedaan’ (Psalmen 103:12). De afstand tussen oost en west is uiteraard oneindig en onmeetbaar, net als Gods macht om onze overtredingen van ons weg te doen.

Een wolk. ‘Ik [de Heer] delg uw overtredingen uit als een nevel, en uw zonden als een wolk. Keer tot Mij terug, want Ik heb u verlost’ (Jesaja 44:22). Wolken die constant van vorm veranderen en in de lucht verdwijnen en verschijnen, wekken een gevoel van oneindigheid op. Op dezelfde manier vergeeft God hen die zich bekeren en tot Hem terugkeren.

Uitwerpen van zonden. God ‘[vergeeft] de ongerechtigheid’ en zal ‘al hun zonden werpen in de diepten van de zee’ (Micha 7:18–19). God werpt zonden in de diepten van de zee, waarin ze voor altijd verdwijnen. Nadat Hizkia van zijn ziekte was hersteld, schreef hij: ‘U [God] hebt al mijn zonden achter Uw rug geworpen’ (Jesaja 38:17). God werpt onze zonden achter Zich en kijkt er niet meer naar om.

Rood en wit. De Heer heeft gezegd: ‘Al waren uw zonden als scharlaken, ze zullen wit worden als sneeuw; al waren ze rood als karmozijn, ze zullen worden als witte wol’ (Jesaja 1:18). Scharlaken, rood en karmozijn, drie bijna identieke kleuren, staan symbool voor menselijk bloed en ongerechtigheid (zie Jesaja 59:3; Micha 3:10; Habakuk 2:12). Door het bloed van Christus worden we geheiligd (zie Mozes 6:59–60); ontvangen we eeuwig leven (zie Johannes 6:53–54) en wordt onze bloedrode ongerechtigheid als witte reinheid.

Profetieën aangaande Christus

In het Oude Testament staan honderden profetieën aangaande Jezus Christus, waaronder velen over de verzoening. Jesaja profeteerde bijvoorbeeld:

‘Voorwaar, onze ziekten heeft Híj op Zich genomen, onze smarten heeft Hij gedragen’ (Jesaja 53:4).
‘Hij is om onze overtredingen verwond, om onze ongerechtigheden verbrijzeld’ (Jesaja 53:5).
‘Om de overtreding van mijn volk is de plaag op Hem geweest’ (Jesaja 53:8).
‘Hij zal hun ongerechtigheden dragen’ (Jesaja 53:11).
‘Hij [heeft] de zonden van velen gedragen’ (Jesaja 53:12).

Psalm 22 is een opmerkelijke profetie over de laatste uren van de Heiland op aarde, toen Hij zwaar mishandeld en daarna gekruisigd werd. Hij werd door het volk bespot en geslagen (zie de verzen 4–8; zie ook Mattheüs 27:30–31, 39–43; Lukas 23:35). In deze psalm staan dezelfde woorden die Jezus aan het kruis uitsprak: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten?’ (vers 1; zie ook Mattheüs 27:46). In Psalmen 22 vinden we ook een verwijzing naar de kruisiging: ‘Zij hebben mijn handen en mijn voeten doorboord’ (vers 17; zie ook Mattheüs 27:35). De woorden uit vers 19, ‘zij verdelen mijn kleding onder elkaar en werpen het lot om mijn gewaad’, zijn vervuld door hen die Christus hebben gekruisigd (zie Mattheüs 27:35).

Het leven van mensen als symbool van Christus

Het leven van een groot aantal rechtschapen mensen uit het Oude Testament diende als levend symbool van Jezus Christus. Ouderling Jeffrey R. Holland van het Quorum der Twaalf Apostelen schreef over de treffende gelijkenissen tussen deze mensen en Jezus Christus:

‘Jehova maakte veelvuldig gebruik van archetypen en symbolen. Ze zijn karakteristiek voor de aanwijzingen van de Heer aan zijn kinderen. We zien veel van deze zinnebeelden, met name voorafschaduwingen van Christus, terug in het hele pre-messiaanse geschrift. […]

‘Mozes was (net als Izak, Jozef en zoveel anderen in het Oude Testament) zelf een profetisch symbool van de Christus die op aarde zou komen.’ ²

Hieronder staan drie voorbeelden van deze levende symbolen:

Job verloor zijn kinderen en zijn bezit en leed enorm in het vlees (zie Job 1–2). Dit was een voorafschaduwing van de smarten en het leed van Jezus Christus (zie Jesaja 53).
Jona was een zinnebeeld van Jezus. Hij vergeleek de drie dagen en nachten in het binnenste van de vis (zie Jona 1:17), met zijn eigen ‘drie dagen en drie nachten in het hart van de aarde’ (Mattheüs 12:40).
Abraham was bereid zijn geliefde zoon Izak te offeren, net als God zijn geliefde Zoon, Jezus, heeft geofferd. De gehoorzaamheid van Abraham ‘toen hij zijn zoon Izak offerde, [is] een zinnebeeld van God en zijn eniggeboren Zoon’ (Jakob 4:5; zie ook Hebreeën 11:17–19).

Job knielt — Job leed enorm in het vlees. Hij was een voorafschaduwing van de smarten en het leed van Jezus Christus.

Onze Heiland, Verlosser en Verzoener

Het Oude Testament bevat talloze namen en titels voor Jehova. Velen daarvan zijn essentieel om zijn verzoening te kunnen begrijpen. Zo wordt Jehova aangeduid met Heiland: ‘Want Ik ben de Heere, uw God, de Heilige van Israël, uw Heiland’ (Jesaja 43:3; zie ook vers 11; Jesaja 45:15, 21; 49:26; 2 Samuel 22:3 Psalmen 106:21; Hosea 13:4).

Jehova wordt ook wel de Verlosser genoemd: ‘Zo zegt de Heere, de Verlosser van Israël’ (Jesaja 49:7; zie ook Jesaja 44:6; 47:4; 54:5; Jeremia 50:34).

In het Oude Testament wordt duidelijk gemaakt dat Jehova de grote Verzoener is: ‘Help ons, o God van ons heil, omwille van de eer van Uw Naam; red ons en doe verzoening over ³ onze zonden, omwille van Uw Naam’ (Psalmen 79:9).

Jehova gaf zijn profeten en priesters herhaaldelijk het gebod om voor het volk verzoening te doen. In de King Jamesvertaling van de Bijbel die de kerk gebruikt, komt het Engelse woord atonement (verzoening) in het Oude Testament 69 keer voor. Al deze uitspraken verbreden onze kennis van de betekenis en het belang van het zoenoffer van Jezus.

Heilige feesten: voorafschaduwingen van de verzoening van Jezus Christus

Heilige feesten dienden als voorafschaduwing van de verzoening van Jezus Christus. De Grote Verzoendag stond in het teken van verschillende rituelen die symbool stonden voor de verzoening van Jezus (zie Leviticus 16; Hebreeën 7–9). Een ander feest, het Pascha, was ook een zinnebeeld van het offer van Jezus Christus (zie Exodus 12). Het lam stond symbool voor Jezus Christus: het Lam dat geofferd zou worden voor de zonden van de wereld (zie Exodus 12:3–6, 46). Het moest een lam zonder enig gebrek zijn (zie Exodus 12:5), net zoals Jezus Christus smetteloos was (zie 1 Petrus 1:18–19).

Het oude Israël werd door het bloed van het lam aan de deurposten van de dood gered (zie Exodus 12:13). Eveneens worden wij door het zoenbloed van Christus van het graf en de geestelijke dood gered (zie Helaman 5:9). Er waren zoveel overeenkomsten tussen het Pascha en de dood van Jezus Christus dat Jezus door Paulus ‘ons Paaslam’ (1 Korinthe 5:7) werd genoemd.

De poort naar Christus

Jehova stelde de wet van Mozes op en openbaarde deze wet ter voorbereiding op zijn komst als de beloofde Messias, Jezus Christus, en zijn zoenoffer (zie Galaten 3:24; 2 Nephi 11:4; Jarom 1:11; Mosiah 13:30–33; Alma 25:15).

Ouderling Holland vat het doel van de wet van Mozes als volgt samen: ‘Dit historische verbond, door de hand van God zelf gegeven en op de volheid van het evangelie na de beste weg naar rechtschapenheid, moet men eigenlijk zien als de ongeëvenaarde verzameling zinnebeelden, afschaduwingen, symbolen en voorafschaduwingen van Christus. Om die reden was het ooit (en is het in de kern en in zijn zuivere vorm nog steeds) een wegwijzer naar spiritualiteit, een poort naar Christus.’ ⁴

Amulek getuigde: ‘Dat is de gehele betekenis van de wet [van Mozes], die in ieder opzicht wijst op dat grote en laatste offer; en dat grote en laatste offer zal de Zoon van God zijn’ (Alma 34:14).

Ik getuig dat de Bijbel, zowel het Oude als het Nieuwe Testament, met duidelijkheid, kracht en gezag van Jezus Christus getuigt. Ik hoop dat de huidige en de opkomende generatie begrip en liefde zullen ontwikkelen voor de Bijbel en de essentiële boodschap over Jezus Christus die daarin is vervat.