Fuakava Motuʻá 2022
Mē 2–8. ʻEkesōtosi 35–40; Levitiko 1; 16; 19: “Māʻoniʻoni ki he ʻEikí”


“Mē 2–8. ʻEkesōtosi 35–40; Levitiko 1; 16; 19: ʻMāʻoniʻoni ki he ʻEikí,“ Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Motuʻá 2022 (2021)

“Mē 2–8. ʻEkesōtosi 35–40; Levitiko 1; 16; 19,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2022

ʻĪmisi
Temipale Sao Paulo Palāsila

Mē 2–8

ʻEkesōtosi 35–40; Levitiko 1; 16; 19

“Māʻoniʻoni ki he ʻEikí”

ʻI hoʻo ako ʻa e folofolá, tokanga ki he ngaahi ueʻi fakalaumālie ʻokú ke maʻu ki he founga te ke lava ʻo tatau lahi ange ai mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Neongo e mahuʻinga mo fakaofo e mavahe mei ʻIsipité—ka naʻe ʻikai ke ne lava ʻe ia ʻo—fakahoko kakato e ngaahi taumuʻa ʻa e ʻOtuá maʻá e fānau ʻo ʻIsilelí. Naʻe ʻikai ko e taumuʻa taupotu taha ia ʻa e ʻOtuá ʻa ʻenau tuʻumālie he kahaʻú ʻi he fonua ʻo e talaʻofá. Ko e ngaahi sitepu pē ʻeni ia ki he meʻa ne finangalo e ʻOtuá ki hono kakaí: “Ke mou māʻoniʻoni: he koau ko Sihova ko homou ʻOtuá ʻoku ou māʻoniʻoni” (Levitiko 19:2). Naʻe anga fēfē hono ʻai ʻe he ʻOtuá ke māʻoniʻoni hono kakaí hili ha laulaui toʻu tangata ʻenau nofo pōpula pē? Naʻá Ne fekauʻi ke nau fokotuʻu ha feituʻu toputapu ki he ʻEikí—ko ha fale fehikitaki ʻi he feituʻu maomaonganoá. Naʻá Ne foaki kiate kinautolu ha ngaahi fuakava mo e ngaahi fono ke tataki ʻenau ngaahi ngāué, mo liliu kakato honau lotó. ʻI he taimi naʻa nau tōnounou ai ʻi heʻenau feinga ke tauhi e ngaahi fonó, naʻá Ne fekauʻi leva ke nau fai feilaulau ʻaki e monumanú ko ha fakataipe ki hono fakalelei ʻenau ngaahi angahalá. Na‘e fakataumuʻa kotoa ʻeni ke tukutaha honau ʻatamaí, lotó, mo ʻenau moʻuí ki he Fakamoʻuí mo e huhuʻi naʻá Ne fakahokó. Ko Ia ʻa e hala moʻoni ki he māʻoniʻoní, maʻá e kau ʻIsilelí mo kitautolu. Kuo tau ʻosi pōpula kotoa ki he angahalá ʻi ha ngaahi taimi, pea kuo fakaafeʻi kotoa kitautolu ke fakatomala—ke siʻaki e angahalá pea muimui kia Sīsū Kalaisi, ʻa ia naʻe talaʻofa mai, “ʻOku ou mafai ke ngaohi ʻa kimoutolu ke māʻoniʻoni” (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá 60:7).

Ke fakahoko ha vakai fakalūkufua ki he tohi ʻa Levitikó, vakai, “Levitiko” ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá.

ʻĪmisi
Learn More image
ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakatāutahá

Ngaahi Fakakaukau ki hono Ako Fakatāutaha e Folofolá

ʻEkesōtosi 35–40Levitiko 19

ʻOku finangalo e ʻEikí ke u māʻoniʻoni ʻo hangē pē ko Iá.

ʻOku lekooti ʻi he ʻEkesōtosi 25–31 e fakahinohino ʻa e ʻEikí ki he kau ʻIsilelí ki he anga hono langa ʻo ha fale fehikitakí, ʻa ia ʻe tokoniʻi ai kinautolu ʻe he ngaahi ouau toputapú ke nau hoko ko ha kakai māʻoniʻoni. ʻOku fakamatalaʻi ʻe he ʻEkesōtosi 35–40 ʻa e feinga ʻa e kau ʻIsilelí ke nau talangofua ki he ngaahi fakahinohino ko ʻení. ‘I hoʻo lau ‘a e vahe 35–40, kumi e ngaahi meʻa naʻe kole ʻe he ʻEikí ki Hono kakaí ke tuku ʻi he fale fehikitakí, pea fakalaulauloto ki he meʻa ʻe lava ke fakafofongaʻi ʻe he ngaahi meʻá ni mo e meʻa ʻoku nau fokotuʻu atu kiate koe fekauʻaki mo e tupulaki ʻi he māʻoniʻoní. Tautefito ki hoʻo sio ki he anga hono liliu ʻe he ngaahi meʻá ni hoʻo ngaahi fakakaukaú ki he Fakamoʻuí. ʻE ala tokoni atu ʻa e tēpile ko ʻení kiate koe:

Ko e hā e ngaahi meʻa naʻá ke maʻu?

Ko e hā ʻoku fakafofongaʻi ʻe he meʻá ni?

Ko e hā e ngaahi meʻa naʻá ke maʻu?

Puha ʻo e fuakavá (ʻEkesōtosi 37:1–9; 40:20–21)

Ko e hā ʻoku fakafofongaʻi ʻe he meʻá ni?

ʻAo ʻo e ʻOtuá; ʻEne ngaahi fuakavá mo e ngaahi fekaú

Ko e hā e ngaahi meʻa naʻá ke maʻu?

ʻŌlita ʻo e meʻa namu kakalá (ʻEkesōtosi 40:26–27; vakai foki, ‘Ekesotosi 30:1, 6–8.)

Ko e hā ʻoku fakafofongaʻi ʻe he meʻá ni?

Ko e aʻu hake ʻa e ngaahi lotú ki he ʻEikí

Ko e hā e ngaahi meʻa naʻá ke maʻu?

Tuʻunga teʻelango pe tuʻunga maama (ʻEkesōtosi 37:17–24)

Ko e hā e ngaahi meʻa naʻá ke maʻu?

ʻEsi-feilaulau (ʻEkesōtosi 38:1–7; vakai foki, ʻEkesōtosi 27:1; 29:10–14)

Ko e hā e ngaahi meʻa naʻá ke maʻu?

Sene (poulu) vai: ʻEkesōtosi 30:17–21

Kapau kuo ke kau atu ʻi he ngaahi ouau ʻo e temipalé, ko e hā kuó ke ako ʻo kau ki he fale fehikitakí mei he ʻEkesōtosi 35–40 ʻokú ne fakamanatu kiate koe e meʻa naʻá ke aʻusia ʻi aí? (vakai foki, “Ngaahi Fakakaukau ke Manatuʻi: Ko e Fale Fehikitakí mo e Feilaulaú”). Fakalaulauloto ki he anga hono tokoniʻi koe ʻe he ngaahi fuakava ʻo e temipalé ke ke māʻoniʻoni ange ʻo hangē ko e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí.

Ko hono moʻoní, ʻoku ʻikai ke tau māʻoniʻoní ʻi he nofo pē ʻi he ngaahi potu toputapú. ʻOku fakamatalaʻi ‘e heLevitiko 19 ʻa e ngaahi fono mo e fekau naʻe ʻoange ʻe he ʻEikí ke tokoni ki hono fakatupulaki e māʻoniʻoni ʻa e kau ʻIsilelí. Ko e hā ʻokú ke ʻilo mei he ngaahi fekau ko ʻení te ne lava ʻo tokoniʻi koe ke ke hoko ʻo māʻoniʻoni ange? Ko e hā ʻokú ke ongoʻi ke fai ke ke moʻui kakato ange ʻaki ai e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení?

Vakai foki, Carol F. McConkie, “Ko e Matamatalelei ʻo e Māʻoniʻoní,” Liahona, Mē 2017, 9–12;  ; Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Māʻoniʻoni”; temples.ChurchofJesusChrist.org.

ʻEkesōtosi 35:436:7

ʻOku kole mai ʻa e ʻEikí ke fai ʻeku ngaahi foakí ʻi he loto fiemālie.

ʻE lava ke fakamatalaʻi naʻe fetōʻaki e vā fetuʻutaki ʻo e fānau ʻIsilelí mo Sihová, hili ha taʻu mei heʻenau mavahe mei ʻIsipité. Ka neongo ia, ʻi hoʻo lau e ʻEkesōtosi 35:436:7, sio ki he anga e fakafeangai ʻa e kau ʻIsilelí ki he fekau ki hono langa ʻo e fale fehikitakí. Ko e hā ʻokú ke ako mei he kau ʻIsilelí ʻe lava ʻo tokoni lelei ange ai ki hoʻo tauhi ki he ʻEikí?

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Bonnie L. Oscarson: “ʻOku totonu ke ʻiloʻi ʻe he mēmipa takitaha ʻa e lahi hono fie maʻu kinautolú. ʻOku ʻi ai ha tokoni mahuʻinga mo ha talēniti mo e ivi makehe ʻo e taha kotoa ʻe tokoni ki hono ʻunuakiʻi ki muʻa e ngāue mahuʻingá ni” (“Kau Finemui ʻi he Ngāué, ” Liahona, Mē 2018, 37). ʻI hoʻo lau ʻa e ʻEkesōtosi 36:1–4, fakalaulauloto ki he meʻa naʻe “ʻai” kiate koe ʻe he ʻEikí. Fakakaukau ke kole ki he Tamai Hēvaní e meʻa kuó Ne foaki atu maʻaú koeʻuhi ke ke lava ʻo kau ki Heʻene ngāué.

ʻĪmisi
ko hono ʻomi ʻe he kakai ʻo e kuonga muʻá e ngaahi foaki ki hono langa ʻo e fale fehikitakí

Naʻe foaki ʻe he fānau ʻa ʻIsilelí ʻa e ngaahi foakí ki he fale fehikitakí ʻi he “loto fiemālie” (ʻEkesōtosi 35:5). Tā fakatātaaʻi ʻe Corbert Gauthier, © Lifeway Collection/laiseni mei he goodsalt.com

Levitiko 1:1–9; 16

ʻE lava ke fakamolemoleʻi au mei he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí.

Mahalo ʻe kiʻi ngalikehe ha konga lahi ʻo e Tohi ʻa Levitikó kiate kitautolu—feilaulauʻi ʻo e fanga monumanú, ngaahi ouau ʻoku kau ai e toto mo e vai, mo e ngaahi fono ʻokú ne puleʻi e ngaahi meʻa iiki ʻo e moʻuí. Naʻe fakataumuʻa e ngaahi ouau mo e ngaahi fono ko ʻení ki hono akoʻi ʻo e ngaahi tefitoʻi moʻoni angamaheni ʻo e—fakatomalá, māʻoniʻoní, pea mo e Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí. Ke maʻu e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻi hoʻo lau ʻa e Levitiko 1:1–9; 16, fakakaukau ki he ngaahi fehuʻi hangē ko ʻení: Ko e hā ʻoku ou ako mei he ngaahi feilaulau ko ʻení ʻo kau kia Sīsū Kalaisi mo ʻEne feilaulau fakaleleí? ʻOku ou tatau fēfē mo kinautolu ʻoku nau fakahoko e ngaahi feilaulau ko ʻení? Mahalo te ke fakakaukau ke toe vakaiʻi ʻa e “Ngaahi Meʻa ke Manatuʻí: Ko e Tāpanekalé mo e Feilaulaú” ʻi he maʻuʻanga tokoni ko ʻení mo e “Feilaulaú” ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá (scriptures.ChurchofJesusChrist.org).

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi ʻi ʻApí

ʻEkesōtosi 36:1–7.Ko e hā ʻoku tau ako mei he ʻEkesōtosi 36:1–7, ki he founga ne tali ai ʻe he kau ʻIsilelí ki he fekau ke langa e fale fehikitakí? ʻI he fāmilí, te ke lava ʻo fakakaukau ki he ngaahi founga kuo fakaafeʻi ai kitautolu ʻe he ʻEikí ke tau kau ki Heʻene ngāué. Te tau muimui fēfē ki he sīpinga ʻa e kau ʻIsilelí?

ʻEkesōtosi 40.ʻI hoʻomou lau fakataha ʻa e ʻEkesōtosi 40 te ke lava ʻo fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e fāmilí ke hiki hake honau nimá ʻi he taimi kotoa pē ʻoku nau fanongo ai ki he kupuʻi lea ko e “hangē ko e fekauʻi ʻe he ʻEikí.” Ko e hā ʻoku tau ako mei he vahe ko ʻení fekauʻaki mo e talangofua ki he ʻEikí?

ʻEkesōtosi 40:1–34ʻI hoʻo lau fekauʻaki mo hono fokotuʻutuʻu ʻo e fale fehikitakí ʻi he ʻEkesōtosi 40, te mou lava ʻo ngāue fakataha ke ʻiloʻi e ngaahi konga kehekehe ʻo e fale fehikitakí, ngāue ʻaki e fakatātā ʻoku ʻoatu ʻi he lēsoni ko ʻení. Ke fakafehokotaki e fealēleaʻaki ko ʻení mo e moehū ʻi he temipalé ʻi hotau kuongá ni, te mou lava ʻo toe vakaiʻi fakataha ʻa e, “Why Latter-day Saints Build Temples” (temples. ChurchofJesusChrist.org) pe mamataʻi e foʻi vitiō “Temples” (ChurchofJesusChrist.org).

Levitiko 19ʻE lava ke kumi ʻe he kau mēmipa takitaha ʻo e fāmilí ha veesi ʻi he vahe ko ʻení ʻoku nau ongoʻi te ne tokoniʻi kinautolu ke “nau māʻoniʻoní” (Levitiko 19:2) pea vahevahe ia mo e fāmilí.

Ki ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ʻo e fānaú, vakai ki he lēsoni ʻo e uike níʻi he Haʻu, ‘o Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: “Fakatapuʻi Au,” Ngaahi Himi, fika 64.

Fakatupulaki e Ako Fakatāutahá

Kumi ʻa Sīsū Kalaisi. ʻOku fakamoʻoni e ngaahi folofola kotoa pē ʻo kau ai e Fuakava Motuʻá kia Sīsū Kalaisi. ʻI hoʻo lau ʻa e Fuakava Motuʻá, fakakaukauʻi pe ko e hā e ngaahi fakataipe, kakai, mo e ngaahi meʻa ʻe lava ke ne akoʻi koe fekauʻaki mo e Fakamoʻuí.

ʻĪmisi
fale fehikitakí

The Ancient Tabernacle (Fale Fehikitaki ʻo e Kuonga Muʻá), tā ʻe Bradley Clark

Paaki