« 9–15 nō Novema. Etera 1–5 : ‘’Ia ha’apararī i te pāruru o te fa’aro’o ’ore’ », Mai, pe’e mai—nō te Paraimere : Buka a Moromona 2020 (2020)
« 9–15 nō Novema. Etera 1–5 », Mai, pe’e mai—nō te Paraimere : 2020
Te mau ’āti Iareda e fa’aru’e nei ia Babela, nā Albin Veselka
9–15 nō Novema
Etera 1–5
« ’Ia ha’apararī i te pāruru o te fa’aro’o ’ore »
’A hi’ohi’o fa’ahou ai ’outou i te mea tā ’outou i ’apo mai i roto i tā ’outou tuatāpapara’a i te Etera 1–5, e aha te mau parau mau tā ’outou e mana’o ra e tauturu i te mau tamari’i ’ia ’ite ? Penei a’e tē vai ra te mau mana’o i roto i teie arata’i o te nehenehe e tauturu.
Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai
Tītau i te mana’o
E fa’a’ite i te hō’ē hōho’a o te taea’e o Iareda (hi’o te arata’i ha’api’ira’a o teie hepetoma i roto Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare). E ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite mai e aha tā rātou i ’ite nō ni’a iāna.
Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu : Mau tamari’i ’āpī
Tē fa’aro’o nei ’e tē pāhono nei te Metua i te Ao ra i tā’u mau pure.
Tē fa’ahōho’a nei te ’ā’amu o te taea’e o Iareda e rave rahi rāve’a e nehenehe ai te Atua e tauturu ia tātou ’ia pure ana’e tātou.
Mau ’ohipa e nehenehe e rave
-
E ani i te tahi mau melo o te pāroita tei ’ite i te tahi atu reo ’ia parau i te tahi mau pereota nā roto i te reira reo nō tā ’outou piha ha’api’ira’a (’e ’aore rā, e fa’ata’i i te hō’ē haruharura’a nō te tahi ’ē atu reo). E vaiiho i te mau tamari’i ’ia fa’ahua paraparau i te tahi ’ē atu reo, ’e e fa’a’ite ē, e mea fifi mau ’ia hāro’aro’a i te tahi mai te mea ē, ’aita tātou e paraparau i te hō’ē ā reo. E fa’a’ohipa i te reira nō te ’ōmua i te ’ā’amu o te patu o Babela i roto i te Genese 11:1–9 ’e Etera 1:33. E tai’o Etera 3:13 ’e 15, ’e e fa’ata’a e mea nāhea te taea’e o Iareda i te purera’a ’ia ti’a iāna ’e tōna mau hoa ’e te ’utuāfare ’ia hāro’aro’a te tahi ’e te tahi (hi’o Etera 1:34–37). E tai’o ’e e tauturu i te mau tamari’i ’ia hāro’aro’a i te pāhonora’a a te Fatu i tāna pure i roto i te Etera 1:35. E nehenehe ato’a ’outou e fa’a’ohipa i te « Pene 50 : Te fa’aru’e nei te ’āti Iareda ia Babela » (Te mau ’ā’amu o te Buka a Moromona 143–44).
-
E ani i te mau tamari’i ’ia fa’ahua hāmani i te hō’ē pahī, mai tei fa’a’itehia i roto i te Etera 2:16–17. E fa’ata’a i te mau fifi o te ’āti Iareda e vai ra ’e tō rātou mau pahī (hi’o Etera 2:19), ’e e ani i te mau tamari’i e aha tā rātou e rave nō teie mau fifi. E tai’o Etera 2:18–19 nō te ha’api’i i te mau tamari’i nāhea te taea’e o Iareda i te tu’ura’a i tōna mau fifi i mua i te Fatu nā roto i te pure. E fa’a’ite pāpū ē, e nehenehe tātou e pure i te mau taime ato’a mai te mea ē, e uira’a ’e ’aore rā, e fifi tō tātou.
-
E ha’apoto noa i te Etera 2:19–3:6 nō te fa’ata’a e mea nāhea tō te Fatu pāhonora’a i te mau uira’a a te taea’e o Iareda nō ni’a i te mau pahī. E tu’u 16 ōfa’i nā roto i te piha ha’api’ira’a, ’e e ani i te mau tamari’i ’ia tai’o i te reira ’ia ’itehia mai ia rātou. Fa’a’ite i te hōho’a i roto i te arata’i ha’api’ira’a nō teie hepetoma i roto i te Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare, ’e e vaiiho i te mau tamari’i ’ia fa’ati’a fa’ahou mai i te ’ā’amu (hi’o i te ’api ’ohipara’a o teie hepetoma).
’Ua hāmanihia vau ’ia au i te hōho’a o te Atua.
I te ’itera’a te taea’e o Iareda i te Fatu, ’ua ha’api’i mai ’oia ē, « i te mātāmua ra i hāmanihia ai te mau ta’ata ato’a ra i [tōna] iho huru » (Etera 3:15).
Mau ’ohipa e nehenehe e rave
-
E fa’a’ite i te hō’ē hōho’a o te Fa’aora, ’e e ani i te mau tamari’i ’ia fa’atoro i te mau tuha’a rau o tōna tino. E fa’ata’a ē, i te ’itera’a te taea’e o Iareda ia Iesu Mesia, ’ua ’apo mai ’oia mai ia Iesu tō tātou pā’āto’a huru. ’Ia fa’atoro ana’e ’outou i ni’a i te hō’ē tuha’a o te tino i ni’a i te hōho’a, e ani ia rātou ’ia fa’atoro ato’a i taua vāhi ra o tō rātou tino. E fa’a’ite pāpū ē, ’ua hāmanihia tātou ’ia au i te hōho’a o tō tātou Metua i te ao ra ’e ia Iesu Mesia.
-
E hīmene ’āmui i te hō’ē hīmene e tū’ati i ni’a i tō tātou tino, mai te « La tête, les épaules, les genoux, les pieds » (Chants pour les enfants,129). E tauturu i te mau tamari’i ’ia parau mai nō te aha rātou i māuruuru ai i te mau tuha’a rau o tō rātou tino.
’Ua hāmanihia tātou ’ia au i te hōho’a o te Atua.
Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu : Mau tamari’i pa’ari
E nehenehe au e fāri’i i te heheura’a nō te tauturu iā’u.
Nāhea e ti’a ai ia ’outou ’ia tauturu i te mau tamari’i nō ni’a i te heheura’a nā roto mai i te hi’ora’a o te taea’e o Iareda ? E aha te mau ’itera’a e ti’a ia ’outou ’ia fa’a’ite nō ni’a i te tauturura’a te Fatu ’ia ’outou ’ia ’itehia ia ’outou te mau pāhonora’a i tō ’outou mau fifi ’e ’aore rā, mau uira’a ?
Mau ’ohipa e nehenehe e rave
-
Hou te ha’api’ira’a, e pāpa’i i te mau pereota « A ti’a i ni’a, a huri, ’e a pārahi i raro » i roto i te mau reo ta’a ’ē i ni’a e rave rahi mau tuha’a ’api parau (e nehenehe ’outou e fa’a’ohipa i te hō’ē huri parau i ni’a i te natirara ’e ’aore rā, ’ia tauturuhia e te hō’ē ta’ata tei ’ite i te tahi ’ē atu reo). E hōro’a i te hō’ē tuha’a ’api parau i te tamari’i tāta’itahi, ’e e ani ia rātou ’ia tāmata i te pe’e i te mau arata’ira’a. E fa’a’ohipa i te reira nō te tauturu i te fa’ata’ara’a e aha te mea i tura’i i te mau pure a te taea’e o Iareda i roto i te Etera 1:33–37. E tai’o ’āmui i teie mau ’īrava, ’e e ani i te mau tamari’i ’ia ha’apa’o maita’i e aha te mana’o o te Fatu i mua ia Iareda ’e i tōna mau hoa ’e te ’utuāfare. E aha tā tātou e ’apo nei nā roto mai i teie ’ā’amu nō ni’a i te pure ?
-
E fa’aue i te tamari’i tāta’itahi ’ia tai’o i te hō’ē o te mau tuha’a parau i muri nei, ’e e tauturu ia rātou ’ia ’imi i te hō’ē uira’a ’e ’aore rā, hō’ē fifi tō te taea’e o Iareda : Etera 1:33–35; Etera 1:36–37; ’e te Etera 2:18–20. E aha tā te taea’e o Iareda i rave nō ni’a i teie mau fifi ’e ’aore rā, mau uira’a ? E mea nāhea tō te Fatu tauturura’a iāna i roto i te fifi tāta’itahi ? E ani i te mau tamari’i ’ia feruri i te mau fifi o tā rātou e tītau nei i te tauturu. Nāhea e ti’a ai ia rātou ’ia pe’e i te hi’ora’a o te taea’e o Iareda nō te ’imi i te mau rāve’a nō tō rātou mau fifi ? E fa’a’ite i te hō’ē ’itera’a i reira ’outou i pure ai nō te ani i te tauturu ’e ’ua tauturu mai te Fatu ia ’outou.
’Ua hāmanihia vau ’ia au i te hōho’a o te Atua.
E fārerei te mau tamari’i tā ’outou e ha’api’i nei i te mau parau poro’i hape e rave rahi nō ni’a i te Atua, ia rātou iho, ’e nō ni’a i tō rātou tino tāhuti. E riro teie mau ’īrava ’ei rāve’a nō te ha’api’i i te mau parau mau mure ’ore nō ni’a i teie mau tumu parau.
Mau ’ohipa e nehenehe e rave
-
E tai’o ’e te mau tamari’i i te Etera 3:6–16, ’e e tauturu ia rātou ’ia hāmani i te hō’ē tāpura nō te mau mea tā te taea’e o Iareda i ’apo mai nō ni’a i te Fatu nā roto i teie ’itera’a. Nō te aha e mea faufa’a ’ia ’ite i teie mau mea ? ’Ei hi’ora’a, nāhea te ’itera’a ē, ’ua hāmanihia tātou ’ia au i te hōho’a o te Fatu e fa’ahuru ’ē ai i tō tātou hi’ora’a i tō tātou tino ?
-
E pāpa’i tino tāhuti ’e tino vārua i ni’a i te tāpura ’ere’ere. E ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite mai i te mau huru o te hō’ē tino tāhuti (tē vai ra te ’iri, te toto, ’e tē vai atu ra), ’e e pāpa’i i tā rātou mau pāhonora’a i ni’a i te tāpura ’ere’ere. E tai’o ’āmui i te Etera 3:4–17 ’e e ani i te mau tamari’i ’ia ’imi i te mea tā rātou i ’apo mai nō ni’a i tō tātou tino vārua. E fa’a’ite pāpū ē, tō tātou tino ’e te vārua, « ’ua hāmanihia ïa ’ia au i te hōho’a o [Iesu] » (Etera 3:15).
’Ua fa’a’ite pāpū nā ’ite to’otoru nō te Buka a Moromona
’Ua tohu o Moroni ē, e tauturu nā ’ite to’otoru i te fa’ati’ara’a i te parau mau o te Buka a Moromona. E nehenehe ’outou e fa’a’ohipa i teie parau tohu nō te ha’apūai i te ’itera’a pāpū o te mau tamari’i ’e ’ia fa’auru ia rātou ’ia riro ’ei mau ’ite nō te Buka a Moromona nā roto i tā rātou iho rāve’a.
Mau ’ohipa e nehenehe e rave
-
E pāpa’i i ni’a i te tāpura ’ere’ere i te tahi mau ta’o faufa’a nō roto mai i te Etera 5:2–4, mai te mau ’api, te mana, te parau mau, mau ’ite, ’e te ’itera’a pāpū. E tai’o i teie mau ’īrava ’e te mau tamari’i, ’e e ani ia rātou ’ia fa’aea ’ia tae ana’e ’outou i ni’a i te hō’ē o te mau ta’o i ni’a i te tāpura ’ere’ere, ’e e ’āparau nō te aha e mea faufa’a teie mau ta’o. Nō te ha’api’i i te mau tamari’i nō ni’a i nā ’ite to’otoru, e ti’a ia ’outou ’ia haere i roto i te « Pene 7 : ’Ua hi’o te mau ’ite i te mau ’api auro » (Te mau ’ā’amu o Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, 31–33) ’e « Te ’itera’a pāpū o nā ’ite to’otoru » i roto i te Buka a Moromona. Nō te aha te Atua i hina’aro ai e toru ta’ata ’ia ’ite i te mau ’api auro ?
-
E parau i te mau tamari’i e mea nāhea tō ’outou ’itera’a ē, e parau mau te Buka a Moromona. E ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite mai nō te aha rātou i ’ite ai ē, e parau mau. E tauturu ia rātou ’ia feruri i te mau rāve’a e ti’a ai ia rātou ’ia riro ’ei mau ’ite nō te Buka a Moromona, ’e e fa’aitoito ia rātou ’ia fa’a’ite atu i tō rātou ’itera’a i te hō’ē ta’ata i teie hepetoma.
Fa’aitoito i te ha’api’ira’a mai i te fare
E ani i te mau tamari’i ’ia feruri i te hō’ē mea e nehenehe rātou e ani i te tauturu a te Metua i te ao ra, mai tā te taea’e o Iareda i nā reira. E fa’aitoito ia rātou ’ia ’imi i tāna tauturu nā roto i te pure.
Ha’amaita’ira’a i tā tātou ha’api’ira’a
E ha’api’i i roto i te mau ’ohipara’a. ’A rave ai te mau tamari’i i te ’ohipara’a mai te pāpa’ira’a i te hōho’a ’e ’aore rā, te ha’ara’a i ni’a i te hō’ē ’api ’ohipara’a, e nehenehe ’outou e fa’a’ohipa i te reira taime nō te ha’apāpū i te mau parau mau e ha’api’ihia ra nā roto i te reira mau ’ohipara’a.