“Leksyon 26 Materyal sa Pagpangandam sa Klase: Ang Simbahan sa Kasadpan,” Materyal sa Magtutudlo alang sa Mga Pundasyon sa Pagpahiuli (2019)
“Leksyon 26 Materyal sa Pagpangandam sa Klase,” Materyal sa Magtutudlo alang sa Mga Pundasyon sa Pagpahiuli
Pagkulit sa Siyudad sa Salt Lake sa tuig 1853, ni Frederick Piercy
Leksyon 26 Materyal sa Pagpangandam sa Klase
Ang Simbahan sa Kasadpan
Ang mga Santos kinsa nagpundok ngadto sa walog sa Great Salt Lake ug sa palibut nga mga rehiyon nagsinati og daghang mga hagit human sa ilang pag-abut. Kini naglakip sa grabing katugnaw, mga timos nga mokaon og tanom, huwaw, ug kagutom. Bisan pa niana, si Brigham Young “wala kaayo mabalaka kabahin sa pagpananom ug sa kwarta kay sa iyang pagtabang sa iyang mga katawhan nga mahimong balaan nga nasud.
Nasayud siya gikan sa kasinatian nga sila motubo pinaagi sa pagpaningkamot sa pagtrabaho ug pagdawat og responsibilidad. ‘Kini usa ka maayong dapit sa paghimo og mga Santos’ iyang gisultihan ang katiguman sa mga miyembro sa Siyudad sa Salt Lake kaniadtong 1856 (DNW [Deseret News Weekly], 10 Sept. 1856, 5)” (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Brigham Young [1997], 11). Kadaghanan sa mga Santos mipakita og dakong hugot nga pagtuo diha sa Ginoo atol niining unang mga katuigan, bisan pa sa mga pagsulay. Sa kasubo, kini nga panahon sa kasaysayan sa Simbahan naglakip usab sa makalilisang nga hitabo sa Masaker sa Mountain Meadows diin makatudlo kanato og importanting mga leksyon nga atong magamit sa atong panahon.
Seksyon 1
Unsa ang akong makat-unan gikan sa unang pioneer nga mga Santos mahitungod sa pagserbisyo sa Ginoo ug sa pagtukod sa Iyang gingharian karon?
Sa panahon sa malisud nga tingtugnaw sa 1848–49 sa dihang ang panahon tugnaw ug ang pagkaon kulang, pipila sa mga Santos gusto nga mobalhin ngadto sa California ug magmina og bulawan. Si Presidente Brigham Young nanagna:
“Pipila ang nangutana kanako mahitungod sa pag-adto [sa California]. Ako nagsulti kanila nga ang Dios nagtudlo niini nga dapit [ang Great Basin] alang sa pagpundok sa iyang mga Santos, ug kamo mas makabuhat og maayo dinhi mismo kay sa kamo moadto ngadto sa pagmina og mga bulawan. … Nagpakita kanako ang Dios nga kini mao ang dapit nga ipahimutang ang Iyang mga katawhan, ug dinhi mao diin sila molambo; … ipaangay sa Dios ang klima ug magtukod kita og usa ka siyudad ug usa ka templo ngadto sa Labing Halangdong Dios dinhi niini nga dapit. Atong lugwayan ang atong mga pamuy-anan ngadto sa silangan ug kasadpan, ngadto sa amihanan ug ngadto sa habagatan, magtukod kita og mga lungsod ug mga siyudad nga ginatos, ug linibo ka mga Santos magpundok gikan sa mga kanasuran sa yuta.” (Sa James S. Brown, Life of a Pioneer: Being the Autobiography of James S. Brown [1900], 121–22)
Sa panahon sa kamatayon ni Brigham Young kaniadtong 1877, ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nakakita sa milagrosong katumanan niini nga panagna. Ang ilang hugot nga pagtuo diha sa Ginoo ug sa Iyang propeta midasig og 60,000 ngadto sa 70,000 ka pioneer nga mga Santos sa paglangyaw ngadto sa Walog sa Salt Lake, diin nakatukod sila tali sa 350 ug 400 ka mga komunidad sa Utah, Arizona, California, Idaho, Nevada, ug Wyoming.
Ang Perpetual Emigration Fund nga gitukod aron sa pagtabang sa kabus nga Santos sa Ulahing mga Adlaw nga mga langyaw mitabang sa paggasto sa biyahe sa 30,000 ka mga Santos gikan sa mga Isla sa British, Scandinavia, Switzerland, Germany, ug sa Netherlands. Mga misyonaryo misangyaw sa ebanghelyo ni Jesukristo sa tibuok kalibutan. Gihalad sa mga Santos ang ilang panahon sa pagtukod og mga templo diha sa Siyudad sa Salt Lake, Logan, ug St. George. Labing importante, ang mga Santos mibiya og kabilin sa hugot nga pagtuo, sakripisyo, ug walay paghunong nga paghalad ngadto sa kawsa ni Jesukristo ug sa Iyang gipahiuli nga ebanghelyo. (Tan-awa sa “Brigham Young,” Newsroom Topics, newsroom.churchofjesuschrist.org.)
Pagpili og usa sa mosunod nga mga asoy sa matinud-anon nga mga Santos kinsa nagpundok ngadto sa Utah sa unang mga adlaw sa Simbahan. Basaha ang asoy ug adto sa klase nga andam sa pagpakigbahin sa mga leksyon o mga baruganan nga imong nakat-unan gikan niini mahitungod sa pagserbisyo sa Ginoo ug sa pagtukod sa Iyang gingharian karon.
Lucy Meserve Smith
Basaha ang mahitungod sa kalooy ni Lucy Meserve Smith ug sa ubang mga babaye nga Santos sa Ulahing mga adlaw kinsa mihatag og kahupay ngadto sa mga pioneer nga nagkariton, diha sa Anak nga mga Babaye sa Akong Gingharian: Ang Kasaysayan ug Buhat sa Relief Society [2011], 44–45. Sugod sa parapo nga nagsugod sa “Lucy Meserve Smith, sama pananglit, nangulo og usa ka grupo … ,” ug basaha hangtud sa katapusan sa kapitulo.
John Moyle
Basaha ang makapadasig nga istorya ni John Moyle, kinsa mipanaw ngadto sa Salt Lake aron sa pagtrabaho diha sa templo matag semana bisan pa og nawad-an sa iyang bitiis sa usa ka aksidente, diha sa pakigpulong ni Diether F. Uchtdorf “Mangusog Diha sa Imong Gibarugan” (Liahona, Nob. 2008, 55). Basaha ang seksyon nga giulohan “Ang Panig-ingnan ni John Rowe Moyle.”
Elizabeth McCune
Basaha diha sa mensahe ni Elder Jeffrey Holland mahitungod sa hugot nga pagtuo sa pamilya ni Elizabeth McCune sa dihang gitawag sila sa pag-establisar og bag-ong pamuy-anan alang sa pagpundok sa mga Santos, “Hugot nga Pagtuo sa Pagtubag sa Tawag,” Liahona, Hulyo 2011, 22. Basaha gikan sa pahina 26 sugod sa parapo nga nagsugod og “Walay laing dapit sa kalibutan ang daw hilabihan ka bililhon … ” ug motapos sa parapo nga nagsugod og “Sa bag-o pa lang kami nga mibalhin sa bag-ong balay …” Ang tinubdan nga gipasabut mao ang item 09687, Liahona, Hulyo 2011, “Hugot nga Pagtuo sa Pagtubag sa Tawag,” Jeffrey R. Holland, Ulohan 1 “Kon ang Tawag Moabut,” mga parapo 5-8.
Charles Walker ug Charles Rich
Basaha ang mahitungod sa hugot nga pagtuo sa duha ka lalaki ug sa ilang mga pamilya kinsa mitubag sa tawag sa pagtukod og bag-o nga mga pamuy-anan alang sa pagpundok sa mga Santos, diha sa Ang Atong Panulundon: Usa ka Mubong Kasaysayan sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw (1996), 108–110. Basaha gikan sa pahina 108, sugod sa parapo nga nagsugod “Didto sa mga miting sa kinatibuk-ang komperensya, si Presidente Young … ,” ug nagtapos sa parapo diha sa pahina 110 nga nagsugod “Dihay daghang mga kalisud …”
Seksyon 2
Unsa ang hinungdan sa Masaker sa Mountain Meadows?
Kaniadtong mga 1850, ang mga panaglalis ug walay klarong komunikasyon misangput sa pagsamot sa kagubot tali sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ug sa mga opisyal sa gobyerno sa Estados Unidos. Sayop sa pagtuo nga ang mga Santos nagrebelyon, ang Presidente sa Estados Unidos nga si James Buchanan mipadala og 1,500 ka tropa sa kasundalohan ngadto sa Siyudad sa Salt Lake aron sa paghunong sa gitumo-tumo nga rebelyon.
Sa mga wali ngadto sa mga Santos, si Presidente Young ug ang ubang mga lider sa Simbahan mihulagway sa umaabut nga mga tropa sa kasundalohan isip mga kaaway. Nahadlok sila nga ang mga tropa sa kasundalohan mopapahawa sa mga Santos gikan sa Teritoryo sa Utah, sama kaniadto nga giabug sila gikan sa Ohio, Missouri, ug Illinois. Si Presidente Young, mitudlo sa mga Santos sa pagtigom og mga lugas aron aduna silay pagkaon kon gikinahanglan nga sila molayas gikan sa mga tropa sa kasundalohan. Isip gobernador sa Teritoryo sa Utah, gisugo usab niya ang militia sa pagpangandam sa pagpanalipod sa teritoryo. Sa paglikay og pagpaagas sa dugo, ang nahibilin sa mga Santos andam sa pagbiya sa ilang mga panimalay ug mga yuta ug sa pagguba niini kon gikinahanglan.
Atol niini nga panahon, usa ka nagsunod nga langyaw nga mga karomata nagbiyahe sa kasadpan gikan sa Arkansas ngadto sa California misulod sa Utah. Ang ubang mga sakop sa nagsunod nga mga karomata nasagmuyo tungod kay sila naglisud sa pagpalit sa gikinahanglan kaayo nga mga lugas gikan sa mga Santos.
Ang kagubot misamot ka dako sa Siyudad sa Cedar, ang katapusang pamuyoan sa Utah diha sa agianan sa California. Mga panagharong nahitabo, ang pipila ka mga sakop sa nagsunod nga mga karomata mihulga nga makig-uban sa nagsingabut nga mga tropa sa kasundalohan sa gobyerno batok sa mga Santos. Human ang kompaniya sa mga karomata mibiya sa lungsod, pipila sa mga lumulupyo ug mga lider sa Siyudad sa Cedar gustong mogukod ug mosilot sa mga tawo kinsa mihulga ug mipasakit kanila.
Si Isaac Haight, ang mayor sa Siyudad sa Cedar, komandante sa militia, ug presidente sa stake, nangayo og pagtugot gikan ni William Dame, kumander sa militia, duol sa Parowan, sa pagtawag sa militia ug sa pagharong sa mga nakasala gikan sa nagsunod nga mga karomata. Hinoon, wala motugot si Dame sa ilang hangyo ug gitudloan sila sa dili pagpanumbaling sa mga panghulga sa mga langyaw.
Kay sa mosunod niining panudlo, si Isaac Haight ug ang ubang mga lider sa Siyudad sa Cedar miplano sa paghaylo sa lokal nga Paiute nga mga Indian sa pag-ataki sa nagsunod nga mga karomata, sa pagkawat sa ilang mga baka, ug sa pagpatay sa pipila o sa tanang mga tawo. Gihangyo ni Haight si John D. Lee, usa ka lokal nga miyembro ug komandante sa militia sa pagpangulo sa mga Paiute niini nga atake. Nagkumbuya sila sa pagpasangil sa mga Paiutes alang sa gibuhat.
Gipresentar ni Isaac Haight ang iyang plano ngadto sa usa ka konseho sa lokal nga Simbahan, komunidad ug sa mga lider sa militia. Ang pipila ka mga sakop sa konseho hugot nga misupak sa plano ni Haight ug nangutana kon mikonsulta ba siya ni Presidente Brigham Young. Miingon nga wala siya mikonsulta, si Haight miuyon sa pagpadala og mensahero ngadto sa Siyudad sa Salt Lake dala ang sulat nga nagpasabut sa sitwasyon ug nangutana kon unsay kinahanglang buhaton. Kini mokabat og mga usa ka semana alang sa mensahero nga moabut sa Siyudad sa Salt Lake ug sa pagbalik dala ang mga panudlo ni Presidente Young.
Apan sa hapit na mapalakaw ang mensahero, si John D. Lee ug usa ka grupo sa mga Indian miuna sa pag-atake sa kampo sa mga langyaw didto sa usa ka dapit nga gitawag og Mountain Meadows. Misulay si Lee sa paghimo niini nga makita nga ingon og ang lokal lamang nga mga Paiute ang naapil. Pipila sa mga langyaw namatay o nasamdan, ug ang nahibilin nakig-away sa ilang mga tig-ataki, nagpugos ni Lee ug sa mga Paiute sa pag-atras. Ang mga langyaw dali-daling mibitad sa ilang mga karomata ngadto sa usa ka lig-ong sirkulo, alang sa proteksyon.
Sa usa ka higayon, ang militia nga mga lalaki sa Siyudad sa Cedar nakit-an sa duha ka langyaw nga mga lalaki. Ang militia nga mga lalaki mipusil kanila, nagpatay sa usa. Ang lain nga lalaki mi-eskapo.
Sa usa ka pagsulay nga mapugngan ang pagkaylap sa balita nga ang mga miyembro sa Simbahan nalambigit sa mga pag-ataki sa nagsunod nga mga karomata, si Isaac Haight, John D. Lee, ug ubang lokal nga mga lider sa Simbahan ug mga pangulo sa militia miplano sa pagpatay sa tanang nahibilin nga mga langyaw, gawas sa gagmay nga mga bata. “Pag-usab nangayo sila sa pagtugot ni Dame sa pagtawag sa militia, ug si Dame mitawag og balik og usa ka … konseho, nga mihukom nga mga lalaki ang kinahanglan nga ipadala sa pagtabang sa nagkalisud nga mga langyaw sa pagpadayon diha sa ilang paglakaw sa kalinaw. Nagbasol wala madugay si Haight, ‘ihatag ko ang tanan kon ako aduna niini, kon unta gisunod nato ang desi[s]yon sa konseho’” (Richard E. Turley Jr., “The Mountain Meadows Massacre,” Ensign, Sept. 2007, 18).
Human sa miting sa konseho, milampos si Isaac Haight sa kumbinsir ni Dame sa paghunahuna og usab sa desisyon sa konseho, ug mibiya si Haight nga nagtuo nga siya adunay pagtugot sa paggamit sa militia sa pagpahinabo sa ilang plano. Giduol ni John D. Lee ang mga langyaw nga may puti nga bandila sa kalinaw ug miingon nga ang militia manalipod kanila gikan sa dugang nga mga pag-ataki pinaagi sa paggiya kanila nga luwas nga makabalik sa Siyudad sa Cedar.
Samtang ang mga langyaw nanglakaw paingon sa Siyudad sa Cedar, ang militia nga mga lalaki miatubang ug mipusil kanila. Ang pipila ka mga Indian nga gipasakop sa mga lumulupyo daling migawas gikan sa ilang gitaguan nga mga dapit aron moapil sa pag-ataki. Sa gibana-bana nga 140 ka mga langyaw kinsa kabahin sa nagsunod nga mga karomata, 17 lamang ka gagmay nga mga bata ang naluwas.
Duha ka mga adlaw human sa masaker, miabut ang tubag ni Presidente Brigham Young, uban sa panudlo nga tugutan ang nagsunod nga mga karomata sa paglakaw diha sa kalinaw. “Sa dihang nabasa ni Haight ang mga pulong ni Young, mingaab siya sama sa usa ka bata ug igo lamang nakalitok sa mga pulong nga, ‘Ulahi na kaayo, ulahi na kaayo’” (Richard E. Turley Jr., “The Mountain Meadows Massacre,” Ensign, Sept. 2007, 20).
Ang mga pagpili sa pipila ka mga lider sa Simbahan ug mga lumulupyo sa habagatang Teritoryo sa Utah misangpot sa makaguol nga Masaker sa Mountain Meadows. Agig kalahi, ang mga lider sa Simbahan ug sa mga teritoryo sa Siyudad sa Salt Lake misulbad sa panagsumpaki uban sa gobyerno sa Estados Unidos pinaagi sa malinawon nga panag-istorya ug negosasyon kaniadtong 1858. Atol niining panagsumpaki—nga sa kaulahian gitawag og ang Gubat sa Utah—ang mga tropa sa kasundalohan sa Estados Unidos ug ang mga lalaki sa militia sa Utah nalambigit sa lihok nga pagpanulong apan wala gayud sa gubat.
Namulong diha sa dapit sa Monumento sa Masaker sa Mountain Meadows kaniadtong Septyembre 11, 2007, si Presidente Henry B. Eyring sa Unang Kapangulohan miingon:
Ang ebanghelyo ni Jesukristo nga atong gisunod misaway sa linuog nga pagpatay sa mga lalaki, mga babaye, ug mga bata. Sa pagkatinuod, nag-awhag kini og kalinaw ug pagpasaylo. Unsa ang nabuhat dinhi sa mga miyembro sa atong Simbahan sa dugay nang panahon nagrepresentar og usa ka makalilisang ug dili madawat nga pagbiya gikan sa Kristohanong pagtulun-an ug batasan. … Kami nagpahayag sa among kinasingkasing nga pagbasol masaker nga nahimo dinhi niini nga walog … ug alang sa dili angay ug dili ikasulti nga pag-antus nga nasinati sa mga biktima kaniadto ug sa ilang mga paryente hangtud sa karon nga panahon. (Henry B. Eyring, “150th Anniversary of Mountain Meadows Massacre,” newsroom.ChurchofJesusChrist.org)
Pamalandong agi og Pagpangandam alang sa Klase
Unsa ang pipila ka mga leksyon ang atong makat-unan gikan sa mapintas nga mga pagpili nga migiya ngadto sa Masaker sa Mountain Meadows? Basaha ang Mga Proverbio 28:13 ug ang 3 Nephi 12:24–25, 43–44, ug ilha ang mga baruganan nga kon nasunod makapugong unta niining makalilisang nga hitabo. Hunahunaa kon unsaon nga ang pagpuyo niining mga baruganan makapugong og wala kinahanglang sakit sa kasingkasing o makalilisang nga hitabo sa inyong kaugalingong kinabuhi.