Bërja si Perëndia
Një nga përfytyrimet më të zakonshme në besimet fetare, si perëndimore ashtu edhe lindore, është ai i Perëndisë si një prind dhe i qenieve njerëzore si fëmijët e Perëndisë. Miliarda njerëz i luten Perëndisë si prindi i tyre, i bëjnë thirrje vëllazërisë dhe motërisë së të gjithë njerëzve për të nxitur paqe dhe i ndihmojnë të dobëtit e të shqetësuarit për shkak të bindjes së thellë se cilido prej fëmijëve të Perëndisë ka vlerë të madhe.
Por njerëzit e besimeve të ndryshme fetare e kuptojnë marrëdhënien prind-fëmijë midis Perëndisë dhe qenieve njerëzore në mënyra tepër të ndryshme. Disa njerëz e kuptojnë frazën “fëmijë i Perëndisë” si një titull nderi të ruajtur vetëm për ata që besojnë në Perëndi dhe e pranojnë udhëzimin e Tij siç mund ta pranonin udhëzimin e një ati. Shumë njerëz i shohin përshkrimet prind-fëmijë të marrëdhënies së Perëndisë me njerëzimin si metafora të shprehjes së dashurisë së Tij për krijesat e Tij dhe të varësisë së tyre nga mbështetja dhe mbrojtja e Tij.
Shenjtorët e ditëve të mëvonshme i shohin të gjithë njerëzit si fëmijë të Perëndisë në një kuptim të plotë dhe tërësor; ata e shohin çdo njeri si hyjnor në origjinë, natyrë dhe potencial. Secili ka një thelb të përjetshëm dhe është “një bir apo bijë shpirtërore e dashur e prindërve qiellorë”1. Çdo njeri zotëron farat e hyjnueshmërisë dhe duhet të zgjedhë që të jetojë në harmoni ose në gjendje të tensionuar me atë hyjnueshmëri. Nëpërmjet Shlyerjes së Jezu Krishtit, të gjithë njerëzit mund të “përpar[ojnë] drejt përsosjes dhe së fundi, mund të arri[jnë] destinacionin e tyre hyjnor”2. Ashtu sikurse një fëmijë mund të zhvillojë tiparet e prindërve të tij ose të saj me kalimin e kohës, natyra hyjnore që qeniet njerëzore e trashëgojnë, mund të zhvillohet për t’u bërë si natyra e Atit të tyre Qiellor.
Dëshira për ta ushqyer hyjnueshmërinë brenda fëmijëve të Tij është njëri nga tiparet e Perëndisë që i frymëzon, i nxit dhe i përul më së shumti anëtarët e Kishës. Prindërimi dhe udhërrëfimi i dashur i Perëndisë mund ta ndihmojnë çdo fëmijë të gatshëm e të bindur të Perëndisë për të marrë nga plotësia e Tij dhe nga lavdia e Tij. Kjo dituri e shndërron mënyrën se si shenjtorët e ditëve të mëvonshme i shohin bashkëqeniet e tyre njerëzore. Mësimi se burrat dhe gratë kanë potencialin që të ekzaltohen në një gjendje të perëndishmërisë, qartësisht shtrihet përtej asaj që kuptohet nga shumica e kishave bashkëkohore të krishtera dhe shpreh për shenjtorët e ditëve të mëvonshme një dëshirë të madhe, të rrënjosur në Bibël, për të jetuar si jeton Perëndia, për të dashur si do Ai dhe për t’u përgatitur për të gjithë atë që Ati ynë i dashur në Qiell dëshiron për fëmijët e Tij.
Çfarë thotë Bibla rreth potencialit hyjnor të qenieve njerëzore?
Disa pjesë të shkrimeve biblike lënë të kuptohet që qeniet njerëzore mund të bëhen si Perëndia. Ngjashmëria e qenieve njerëzore me Perëndinë theksohet në kapitullin e parë të Zanafillës: “Perëndia tha: ‘Ta bëjmë njeriun sipas shëmbëlltyrës sonë dhe në ngjasim me ne’. … Kështu Perëndia krijoi njeriun simbas shëmbëlltyrës së vet, simbas shëmbëlltyrës së Perëndisë; Ai krijoi mashkullin e femrën.”3 Pasi Adami dhe Eva e morën frutën e “pem[ës së] njohjes të së mirës dhe të së keqes”, Perëndia tha se ata ishin “bë[rë] si një prej nesh”4, duke sugjeruar që një proces i afrimit drejt perëndishmërisë ishte tashmë në udhë e sipër. Më vonë në Dhiatën e Vjetër, një fragment në librin e Psalmeve shpall: “Unë kam thënë: ‘Ju jeni perëndi, jeni të gjithë bijtë e Shumë të Lartit’”5.
Pjesë të shkrimeve të Dhiatës së Re gjithashtu na çojnë drejt kësaj doktrine. Kur Jezusi u akuzua për blasfemi mbi bazat që “ti, duke qenë njeri, e bën veten Perëndi”, Ai u përgjigj, duke u bërë jehonë fjalëve të psalmeve: “A nuk është shkruar në ligjin tuaj: ‘Unë thashë: Ju jeni perëndi’?”6 Në Predikimin në Mal, Jezusi i urdhëroi dishepujt e Tij të bëheshin “të përkryer, ashtu siç është i përsosur Ati juaj, që është në qiej”7. Si përgjigje, Apostulli Pjetër iu drejtua “premtime[ve të] çmueshme dhe shumë të mëdha” të Shpëtimtarit, që ne të mund të bëhemi “pjes[ë]tarë të natyrës hyjnore”8. Apostulli Pal na mësoi se ne jemi “pasardhës të Perëndisë” dhe theksoi se, si të tillë, “ne jemi bij të Perëndisë. Dhe nëse jemi bij, jemi dhe trashëgimtarë, trashëgimtarë të Perëndisë dhe bashkëtrashëgimtarë [me] Krishti[n].”9 Libri i Zbulesës përmban një premtim nga Jezu Krishti që “kujt fiton do t’i jap të ulet me mua mbi fronin tim, sikurse edhe unë fitova dhe u ula me Atin tim mbi fronin e Tij”10.
Këto pjesë të shkrimeve mund të interpretohen në mënyra të ndryshme. Sidoqoftë, duke i shqyrtuar ato nëpërmjet pikëpamjes qartësuese të zbulesave të marra nga Jozef Smithi, shenjtorët e ditëve të mëvonshme i shohin këto shkrime të shenjta si shprehje të drejtpërdrejta të natyrës dhe potencialit hyjnor të njerëzimit. Shumë të krishterë të tjerë i lexojnë të njëjtat pjesë të shkrimeve në mënyrë shumë më metaforike, sepse ata e përjetojnë Biblën nëpërmjet pikëpamjes së interpretimeve doktrinore që u zhvilluan me kalimin e kohës pas periudhës së përshkruar në Dhiatën e Re.
Si kanë ndryshuar idetë rreth hyjnueshmërisë përgjatë historisë së krishterë?
Bindjet e shenjtorëve të ditëve të mëvonshme do t’u kishin tingëlluar më të njohura brezave më të hershëm të të krishterëve sesa u tingëllojnë shumë të krishterëve bashkëkohorë. Shumë etër të kishës (teologë dhe mësues me ndikim të madh në krishterimin e hershëm) folën në mënyrë miratuese për idenë se qeniet njerëzore mund të bëhen hyjnore. Një studiues modern i drejtohet “gjithëpranimit të doktrinës së hyjnizimit” – mësimdhënies që qeniet njerëzore mund të bëheshin Perëndi – në shekujt e parë pas vdekjes së Krishtit.11 Ati i kishës, Ireneu, i cili vdiq rreth vitit 202 ps.K., pohoi se Jezu Krishti “u bë, nëpërmjet dashurisë së Tij të pafundme, çfarë ne jemi, që Ai të mund të na bënte të ishim njeriu që është Ai Vetë”12. Klementi i Aleksandrisë (rreth 150–215 ps.K.) shkroi se “Fjala e Perëndisë u bë njeri, që ju të mund të mësoni nga njeriu se si njeriu mund të bëhet Perëndi”13. Vasili i Madh (330–379 ps.K.) gjithashtu i thuri lavde kësaj mundësie – jo thjesht “i bërë si Perëndia”, por “më e larta nga të gjitha, i bërë Perëndi”14.
Ajo që nënkuptuan me saktësi etërit e hershëm të kishës kur folën për bërjen Perëndi, është e hapur për interpretim15, por është e qartë që referencat e hyjnizimit u bënë më të diskutuara në periudhën e vonë romake dhe u bënë më pak të shpeshta në epokën mesjetare. Kundërshtimi i parë, i njohur, nga një atë i kishës lidhur me mësimdhënien e hyjnizimit erdhi në shekullin e pestë.16 Nga shekulli i gjashtë, mësimet mbi “bërjen Perëndi” shfaqen më të kufizuara në qëllim, si në përkufizimin e dhënë nga pseudo-Dionisi Areopagiti (rreth 500 ps.K.): “Hyjnizimi … është të arrish ngjashmërinë me Perëndinë dhe njëjtësimin me të për aq sa të jetë e mundur”17.
Përse këtyre besimeve iu zbeh rëndësia? Ndryshimi i këndvështrimeve mbi krijimin e botës mund të ketë luajtur rol në ndryshimin e ngadalshëm drejt pikëpamjeve më të kufizuara për potencialin njerëzor. Komentet më të hershme judease dhe të krishtera mbi Krijimin nënkuptuan që Perëndia e kishte organizuar botën nga materiale paraekzistuese, duke theksuar mirësinë e Perëndisë për t’i dhënë formë një rendi të tillë jetëmbështetës.18 Por dyndja me ide të reja filozofike në shekullin e dytë çoi drejt zhvillimit të një doktrine që Perëndia e krijoi gjithësinë ex nihilo – “nga asgjëja”. Kjo më së fundi u bë mësimdhënia mbizotëruese rreth Krijimit brenda botës së krishterë.19 Me qëllim që ta theksonin fuqinë e Perëndisë, shumë teologë arsyetonin se asgjë nuk mund të kishte ekzistuar për po aq kohë sa kishte ekzistuar Ai. U bë e rëndësishme në rrethet e krishtera që të pohohej se Perëndia fillimisht kishte qenë tërësisht i vetëm.
Krijimi ex nihilo [nga asgjëja] e zgjeroi largësinë e përfytyruar midis Perëndisë dhe qenieve njerëzore. U bë më pak e zakonshme që të jepej mësim edhe që qeniet njerëzore të kishin ekzistuar përpara botës edhe që ata mund të trashëgonin dhe zhvillonin tiparet e Perëndisë në tërësinë e tyre në të ardhmen.20 Dalëngadalë, ndërkohë që çoroditja e njerëzimit dhe largësia e stërmadhe midis Krijuesit dhe krijesës u theksuan gjithnjë e më shumë, koncepti i hyjnizimit u zbeh nga krishterimi perëndimor21 edhe pse ai mbetet një parim qendror i ortodoksisë lindore, një nga tri degët kryesore të krishterimit.22
Si iu paraqitën idetë rreth hyjnizimit shenjtorëve të ditëve të mëvonshme?
Shenjtorët më të hershëm të ditëve të mëvonshme erdhën nga një shoqëri e mbizotëruar prej protestantëve anglishtfolës, shumica e të cilëve i pranonin si krijimin ex nihilo, ashtu edhe përkufizimin e Rrëfimit Uestminster për Perëndinë si një qenie “pa trup, gjymtyrë ose pasione”23. Ka mundësi që ata dinin pak ose aspak rreth larmisë së besimeve të krishtera në shekujt e parë pas shërbesës së Jezu Krishtit apo rreth shkrimeve të të krishterëve të hershëm mbi hyjnizimin. Por zbulesat e marra nga Jozef Smithi devijonin prej ideve mbizotëruese të kohës dhe jepnin mësim doktrinën që, për disa njerëz, hapi sërish debate lidhur me natyrën e Perëndisë, krijimin dhe njerëzimin.
Zbulesat të hershme, të dhëna Jozef Smithit, na mësuan se qeniet njerëzore krijohen sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë dhe se Perëndia kujdeset personalisht për fëmijët e Tij. Në Librin e Mormonit, një profet “pa gishtin e Zotit” dhe u habit të mësonte se format fizike njerëzore u bënë me të vërtetë sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë.24 Në një zbulesë tjetër të hershme, Enoku (i cili “eci me Perëndinë” në Bibël25) e dëshmoi Perëndinë duke vajtuar për krijesat e Tij. Kur Enoku pyeti: “Si është e mundur që ti mund të vajtosh?” ai mësoi se dhembshuria e Perëndisë kundrejt vuajtjes njerëzore është pjesë përbërëse e dashurisë së Tij.26 Jozef Smithi gjithashtu mësoi se Perëndia dëshiron që fëmijët e Tij të marrin të njëjtin lloj të ekzistencës ekzaltuese që Ai e merr. Sikurse shpalli Perëndia: “Kjo është vepra ime dhe lavdia ime – të bëj të ndodhë pavdekësia dhe jeta e përjetshme e njeriut”27.
Në vitin 1832, Jozef Smithi dhe Sidni Rigdoni përjetuan një vegim të jetës pas vdekjes. Në vegim, ata mësuan se si të drejtët ashtu edhe të padrejtët do të merrnin pavdekësi nëpërmjet një ringjalljeje universale, por vetëm ata “të cilët kanë sukses nëpërmjet besimit dhe vulosen me anë të Shpirtit të Shenjtë të premtimit”, do të merrnin plotësinë e lavdisë së Perëndisë dhe do të ishin “perëndi, madje bijtë e Perëndisë”28. Një zbulesë tjetër shpejt pohoi se “shenjtorët do të mbushen me lavdinë e tij, dhe do të marrin trashëgiminë e tyre, dhe do të bëhen të barabartë me të”29. Shenjtorët e ditëve të mëvonshme e përdorin termin ekzaltim për të përshkruar çmimin e lavdishëm të marrjes së trashëgimit të plotë nga ana e dikujt si një fëmijë i Atit Qiellor, trashëgim i cili është në dispozicion nëpërmjet Shlyerjes së Krishtit, me anë të bindjes ndaj ligjeve dhe ordinancave të ungjillit.30
Kjo pikëpamje mbresëlënëse e së ardhmes së mundshme të secilës qenieje njerëzore ishte shoqëruar nga mësimet e zbuluara për të shkuarën e njerëzimit. Ndërkohë që Jozef Smithi vazhdoi të merrte zbulesa, ai mësoi se drita ose inteligjenca në thelbin e secilës frymë njerëzore “nuk u krijua apo u bë, as nuk mund të krijohet apo bëhet”. Perëndia është Ati i çdo shpirti njerëzor dhe ngaqë vetëm “shpirti dhe elementet, të lidhur në mënyrë të pandashme, marrin plotësi të gëzimit”, Ai paraqiti një plan për qeniet njerëzore që të merrnin trupa fizikë dhe të përparonin nëpërmjet përvojës së tyre në vdekshmëri drejt një plotësie të gëzimit. Lindja tokësore, atëherë, nuk është fillimi i jetës së një individi: “Njeriu ishte gjithashtu në fillim me Perëndinë”31. Në mënyrë të ngjashme, Jozef Smithi na mësoi që bota materiale ka rrënjë të përjetshme, duke hedhur poshtë tërësisht konceptin e krijimit ex nihilo. “Toka, uji etj. – të gjitha këto e patën ekzistencën e tyre në një Gjendje fillestare nga Përjetësia”, tha ai në një predikim të vitit 1839.32 Perëndia e organizoi gjithësinë prej elementeve ekzistuese.
Jozef Smithi vazhdoi të merrte zbulesë lidhur me temat e natyrës hyjnore dhe ekzaltimit gjatë dy viteve të fundit të jetës së tij. Në një zbulesë të shënuar në korrik të vitit 1843, e cila e lidhi ekzaltimin me martesën e përjetshme, Zoti shpalli se ata që i mbajnë besëlidhjet, përfshirë besëlidhjen e martesës së përjetshme, do të trashëgojnë “të gjitha lartësitë dhe thellësitë”. “Atëherë”, thotë zbulesa, “do të jenë ata perëndi, ngaqë nuk … k[a]në fund.” Ata do të marrin “vazhdimësi [të] farës përherë e përgjithmonë”33.
Prillin pasues, duke e ndier se ai nuk ishte “kurrë në ndonjë marrëdhënie më të afërt me Perëndinë sesa ishte në kohën e tanishme”34, Jozef Smithi u foli rreth natyrës së Perëndisë dhe të ardhmes së njerëzimit shenjtorëve, të cilët ishin mbledhur për një konferencë të përgjithshme të Kishës. Ai e përdori rastin pjesërisht që të reflektonte mbi vdekjen e një anëtari të Kishës, të quajtur King Folleti, i cili kishte vdekur papritur një muaj më parë. Kur u ngrit të fliste, po frynte erë kështu që Jozefi u kërkoi dëgjuesve të tij t’ia kushtonin atij “vëmendjen [e tyre] të thellë” dhe të “luteshin që Z[oti] të m’i forcojë mushkëritë e mia” dhe t’i ndalte erërat derisa mesazhi i tij të ishte dhënë.35
“Çfarë lloj qenieje është Perëndia?” pyeti ai. Qeniet njerëzore kishin nevojë të dinin, argumentoi ai, ngaqë, “nëse njerëzit nuk e kuptojnë karakterin e Perëndisë, ata nuk kuptojnë vetveten”36. Në atë frazë, Profeti e shkatërroi hendekun që shekuj të pështjellimit e kishin krijuar midis Perëndisë dhe njerëzimit. Natyra njerëzore ishte në thelbin e saj hyjnore. Perëndia “ishte dikur si njëri prej nesh” dhe “të gjithë shpirtrat që Perëndia i dërgoi ndonjëherë në botë”, ishin po ashtu “të prirur për rritje”. Jozef Smithi predikoi që, shumë kohë përpara se bota të formohej, Perëndia e gjeti “vetveten në mes” të këtyre qenieve dhe “e pa me vend të vendoste ligje sipas të cilave të tjerët të mund të kishin privilegjin që të përparonin si ai vetë”37 dhe të “ekzaltoheshin” me Të38.
Jozefi u tha shenjtorëve të mbledhur: “Ju duhet të mësoni se si ju vetë të bëheni perëndi”39. Me qëllim që ta bënin atë, shenjtorët kishin nevojë të mësonin perëndishmërinë ose të ishin më shumë si Perëndia. Procesi do të ishte i vazhdueshëm dhe do të kërkonte durim, besim, pendim të vazhdueshëm, bindje ndaj urdhërimeve të ungjillit dhe mbështetje te Krishti. Sikurse në ngjitjen e një shkalle, individët kishin nevojë të mësonin “parimet e para të Ungjillit” dhe të vazhdonin përtej kufizimeve të diturisë në vdekshmëri, derisa të mund të “mësonin parimet e fundit të Ungjillit” kur të vinte koha.40 “Jo çdo gjë është për t’u kuptuar në këtë botë”, tha Jozefi.41 “Do të kërkojë një kohë të gjatë përtej varrit që ta kuptojmë të tërën.”42
Ajo ishte hera e fundit që Profeti foli në një konferencë të përgjithshme. Tre muaj më vonë, një turmë e mësyu burgun e Karthixhit dhe e martirizoi atë dhe vëllanë e tij, Hajrëmin.
Çfarë është dhënë mësim në Kishë rreth natyrës hyjnore që nga Jozef Smithi?
Që nga ai predikim, i njohur si ligjërata e King Folletit, doktrina që qeniet njerëzore mund të përparojnë drejt ekzaltimit dhe perëndishmërisë, është dhënë mësim në Kishë. Lorenco Snou, Presidenti i pestë i Kishës, krijoi një dyvargësh të mirënjohur: “Siç është njeriu tani, ishte Perëndia dikur: Siç është Perëndia tani, mundet njeriu të jetë”43. Pak është zbuluar rreth gjysmës së parë të këtij dyvargëshi dhe si rrjedhim pak jepet mësim. Kur e pyetën rreth kësaj teme, Presidenti i Kishës, Gordon B. Hinkli, i tha një reporteri në vitin 1997: “Ajo hyn në një teologji tepër të thellë, për të cilën ne nuk dimë shumë”. Kur e pyetën rreth të besuarit në potencialin hyjnor të qenieve njerëzore, Presidenti Hinkli u përgjigj: “Pra, siç është Perëndia, njeriu mund të bëhet. Ne besojmë në përparimin e përjetshëm. Shumë fuqimisht.”44
Eliza R. Snou, një udhëheqëse e Kishës dhe poete, u gëzua për doktrinën që ne jemi, në një kuptim të plotë dhe tërësor, fëmijë të Perëndisë. “Mësova të t’quaj Ty At’, / Përmes Shpirtit Tënd nga lart”, shkroi ajo, “Por, gjersa kyç i dituris’ / U rivendos, s’dija psen’.” Shenjtorët e ditëve të mëvonshme gjithashtu janë nxitur nga dituria që prindërit e tyre hyjnorë përfshijnë një Nënë Qiellore, si edhe një Atë Qiellor. Duke e shprehur atë të vërtetë, Eliza R. Snou pyeti: “Në qiej a ka prindër t’vetëm?” dhe iu përgjigj me një ‘jo’ kumbuese: “E vërteta e përjetshme / Më thot’ kam një nën’ atje”45. Kjo dituri luan një rol të rëndësishëm në besimin e shenjtorëve të ditëve të mëvonshme. Siç shkroi Plaku Dallin H. Ouks, i Kuorumit të Dymbëdhjetë Apostujve: “Teologjia jonë fillon me prindër qiellorë. Aspirata jonë më e lartë është të bëhemi si ata.”46
Natyra hyjnore dhe potenciali për ekzaltim i njerëzimit janë dhënë mësim në mënyrë të përsëritur në biseda të konferencave të përgjithshme, në revista të Kishës dhe në materiale të tjera të Kishës. “Natyra hyjnore” është një nga tetë vlerat thelbësore në programin e Të Rejave të Kishës. Mësimdhënia për prindërit hyjnorë, natyrën dhe potencialin e qenieve njerëzore paraqitet në mënyrë të dukshme në dokumentin “Familja: Një Proklamatë drejtuar Botës”. Natyra hyjnore dhe ekzaltimi janë mësime thelbësore dhe të dashura në Kishë.
A i bën besimi në ekzaltimin politeistë [që besojnë në shumë perëndi] shenjtorët e ditëve të mëvonshme?
Për disa vëzhgues, doktrina që njerëzit duhet të përpiqen për perëndishmërinë, mund të nxitë shëmbëllime të panteoneve të lashta me hyjni konkurruese. Shëmbëllime të tilla nuk përputhen me doktrinën e shenjtorëve të ditëve të mëvonshme. Shenjtorët e ditëve të mëvonshme besojnë se fëmijët e Perëndisë gjithmonë do ta adhurojnë Atë. Përparimi ynë kurrë nuk do ta ndryshojë identitetin e Tij si Ati ynë dhe Perëndia ynë. Me të vërtetë, marrëdhënia jonë e ekzaltuar, e përjetshme me Të do të jetë pjesë e “plotësisë së gëzimit” që Ai dëshiron për ne.
Shenjtorët e ditëve të mëvonshme gjithashtu besojnë fuqishëm në unitetin themelor të hyjnisë. Ata besojnë që Perëndia, Ati, Jezu Krishti, Biri, dhe Fryma e Shenjtë, edhe pse qenie të veçuara, janë të bashkuara në qëllim e doktrinë.47 Është në këtë dritë që shenjtorët e ditëve të mëvonshme e kuptojnë lutjen e Jezusit për dishepujt e Tij përgjatë epokave: “Që të gjithë të jenë një, ashtu si ti, o Atë, je në mua dhe unë në ty; edhe ata të jenë një në ne”48.
Nëse qeniet njerëzore nuk jetojnë në harmoni me mirësinë e Perëndisë, ata nuk mund të rriten në lavdinë e Perëndisë. Jozef Smithi na mësoi se “fuqitë e qiellit nuk mund të kontrollohen, as përdoren, vetëm [përveçse] mbi bazën e parimeve të drejtësisë”. Kur qeniet njerëzore i braktisin qëllimet dhe standardet vetëmohuese të Perëndisë, “qiejt tërhiqen [dhe] Shpirti i Zotit hidhërohet”49. Krenaria është e papërputhshme me përparimin; mungesa e unitetit është e pamundur midis qenieve të ekzaltuara.
Si e përfytyrojnë shenjtorët e ditëve të mëvonshme ekzaltimin?
Ngaqë konceptimet njerëzore të realitetit janë domosdoshmërisht të kufizuara në vdekshmëri, fetë hasin vështirësi për t’i formuluar siç duhet vegimet e tyre të lavdisë së përjetshme. Sikurse shkroi Apostulli Pal: “Ato gjëra që syri nuk i ka parë dhe veshi nuk i ka dëgjuar dhe nuk kanë hyrë në zemër të njeriut, janë ato që Perëndia ka përgatitur për ata që e duan atë”50. Këto kufizime e bëjnë të lehtë që shëmbëllimet e shpëtimit të bëheshin si karikatura kur paraqiteshin në kulturën popullore. Për shembull, shprehjet nga shkrime të shenjta për paqen e thellë dhe gëzimin gjithësundues të shpëtimit shpesh riprodhohen në shëmbëllimin e shumënjohur të njerëzve të ulur mbi vetë retë e tyre dhe duke u rënë harpave pas vdekjes. Doktrina e shenjtorëve të ditëve të mëvonshme për ekzaltimin shpesh në mënyrë të ngjashme zhvlerësohet në media deri në një shëmbëllim karikaturist të njerëzve që marrin vetë planetët e tyre.
Një re dhe një harpë vështirë se janë një shëmbëllim i kënaqshëm për gëzimin e përjetshëm, edhe pse shumica e të krishterëve do të binin dakord që muzika e frymëzuar mund të jetë një shijim paraprak, paksa i vogël, i gëzimit të shpëtimit të përjetshëm. Në të njëjtën mënyrë, ndërkohë që pak shenjtorë të ditëve të mëvonshme do ta identifikonin veten në karikaturat e pasjes së vetë planetëve të tyre, shumica do të ishin dakord që mahnitja e frymëzuar nga krijimi, lë të kuptohet për potencialin tonë krijues në përjetësitë.
Shenjtorët e ditëve të mëvonshme priren ta përfytyrojnë ekzaltimin nëpërmjet pikëpamjes të së shenjtës në përvojën në vdekshmëri. Ata shohin farat e perëndishmërisë në gëzimin e lindjes dhe rritjes së fëmijëve dhe në dashurinë e fuqishme që ndiejnë për ata fëmijë, në impulsin për të ndihmuar të tjerët me anë të shërbimit dashamirës, në çastet kur kapen në befasi nga bukuria dhe rregulli i gjithësisë, në ndjenjën rrënjësore të bërjes dhe mbajtjes së besëlidhjeve hyjnore. Anëtarët e Kishës e përfytyrojnë ekzaltimin më pak nëpërmjet shëmbëllimeve të asaj që do të marrin dhe më shumë nëpërmjet marrëdhënieve që i kanë tani dhe se si ato marrëdhënie mund të dëlirësohen e lartësohen. Sikurse na mësojnë shkrimet e shenjta: “Po ai shoqërim që ekziston mes nesh këtu, do të ekzistojë mes nesh atje, veçse do të jetë me lavdi të përjetshme, lavdi të cilën nuk e gëzojmë tani”51.
Sa të rëndësishme janë mësimet e dhëna rreth ekzaltimit për shenjtorët e ditëve të mëvonshme në përgjithësi?
Mësimi i dhënë që qeniet njerëzore kanë një natyrë dhe të ardhme hyjnore, i jep formë mënyrës se si shenjtorët e ditëve të mëvonshme e shohin doktrinën themelore. Ndoshta më domethënësja, besimi në natyrën hyjnore na ndihmon ta vlerësojmë më thellësisht Shlyerjen e Jezu Krishtit. Ndërkohë që shumë teologë të krishterë e kanë shprehur madhështinë e Shlyerjes së Shpëtimtarit duke theksuar çoroditjen njerëzore, shenjtorët e ditëve të mëvonshme e kuptojnë madhështinë e Shlyerjes së Krishtit nga ana e potencialit të gjerë njerëzor që ajo e bën të mundur. Shlyerja e Krishtit jo vetëm që siguron falje për mëkatin dhe fitore mbi vdekjen, ajo gjithashtu i shëlbon marrëdhëniet e papërsosura, i shëron plagët shpirtërore që e ndrydhin rritjen, dhe i forcon e aftëson individët për të zhvilluar tiparet e Krishtit.52 Shenjtorët e ditëve të mëvonshme besojnë se është vetëm nëpërmjet Shlyerjes së Jezu Krishtit që ne mund të kemi një shpresë të sigurt të lavdisë së përjetshme dhe se fuqia e Shlyerjes së Tij përdoret tërësisht vetëm nëpërmjet besimit në Jezu Krisht, pendimit, pagëzimit, marrjes së dhuratës së Frymës së Shenjtë dhe durimit deri në fund në ndjekjen e udhëzimit dhe të shembullit të Krishtit.53 Prandaj, ata që bëhen si Perëndia dhe hyjnë në plotësinë e lavdisë së Tij, përshkruhen si njerëz që janë “bërë të përsosur nëpërmjet Jezusit, ndërmjetësit të besëlidhjes së re, i cili e kreu këtë shlyerje të përsosur nëpërmjet derdhjes së vetë gjakut të tij”54.
Një ndërgjegjësim për potencialin hyjnor të qenieve njerëzore gjithashtu ndikon në kuptueshmërinë e shenjtorëve të ditëve të mëvonshme për parime të ungjillit, të tilla si rëndësia e urdhërimeve hyjnore, roli i tempujve dhe shenjtëria e lirisë individuale të zgjedhjes morale. Besimi se qeniet njerëzore janë me të vërtetë fëmijë të Perëndisë, gjithashtu i ndryshon sjelljen dhe qëndrimet e shenjtorëve të ditëve të mëvonshme. Për shembull, edhe në shoqëritë ku seksi rastësor dhe paramartesor konsiderohet i pranueshëm, shenjtorët e ditëve të mëvonshme ruajnë një nderim të thellë për fuqitë jetëkrijuese dhe lidhëse, të dhëna nga Perëndia, për intimitetin seksual të njerëzve dhe mbeten të zotuar ndaj një standardi më të lartë në përdorimin e atyre fuqive të shenjta. Studimet sugjerojnë që shenjtorët e ditëve të mëvonshme vendosin një përparësi jashtëzakonisht të lartë mbi martesën dhe të qenit prindër55, një rrjedhojë pjesërisht e një besimi të fortë në prindër qiellorë dhe në një zotim për t’u përpjekur fort për atë hyjnueshmëri.
Përfundimi
Të gjitha qeniet njerëzore janë fëmijë të prindërve të dashur qiellorë dhe zotërojnë farat e hyjnueshmërisë brenda tyre. Në dashurinë e Tij të pafundme, Perëndia i fton fëmijët e Tij që ta kultivojnë potencialin e tyre të përjetshëm me anë të hirit të Perëndisë, nëpërmjet Shlyerjes së Zotit Jezu Krisht.56 Doktrina e potencialit të përjetshëm të qenieve njerëzore për t’u bërë si Ati i tyre Qiellor është qendrore në ungjillin e Jezu Krishtit dhe frymëzon dashuri, shpresë dhe mirënjohje në zemrat e shenjtorëve besnikë të ditëve të mëvonshme.