Ngaahi Pulusinga Kimuʻá
4. Tokangaʻi lelei ʻo e Paʻangá


4

LEVAʻI lelei ʻo e Paʻangá

Fakalaulauloto:Ko e hā ʻoku fuʻu faingataʻa ai hono levaʻi lelei ʻo e paʻangá—pea fuʻu mahuʻingá?

Mamata:“Fakamuʻomuʻa ʻa e Meʻa ʻOku Muʻomuʻá!” (ʻIkai ha foʻi vitiō? Lau ʻa e peesi hono hokó.)

Aleaʻi:Ko e hā naʻá ke ako mei he fānau ko ʻení? Ko e hā ʻoku totonu ai ke tau tokangaʻi ʻetau paʻangá? Ko e hā ʻoku totonu ai ke tau fakahaofi ha paʻangá?

Lau:Fakamatala mei he Teuteu ʻa e Meʻa ʻAonga Kotoa Pē; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 104:78 (ʻi he toʻomataʻú)

Akoako Fakahoko:Ko ha sitepu ʻeni ʻe fā te ke lava ʻo fakahoko ke tokangaʻi lelei ʻaki hoʻo paʻangá ke ke lava ai ʻo tokoniʻi lelei ange ha niʻihi kehe. Lau ʻa e ngaahi sitepu ko ʻení. Aleaʻi fakakulupu ʻa e founga ʻe lava ai ke mou ʻulungaaanga ʻaki ʻeni.

Ngāue Mālohi mo Fakapotopoto

Fakamoʻoniʻi ki ho pule ngāué ʻokú ke ngāue mālohi ʻi he ʻaho kotoa pē. Fakamoʻoniʻi ʻokú ke mahuʻinga. Faitotonu.

Totongi vahehongofulu mo e Ngaahi Foakí

Ko e taimi ʻokú ke maʻu ai ha paʻanga fakatāutahá, ʻuluaki totongi e vahehongofulú. ʻE toki lava leva ʻe he ʻOtuá ke tāpuakiʻi koe.

Fakamole ʻo Siʻi Ange ʻi he Meʻa ʻOkú ke Maʻu Maí

Fokotuʻu ha patiseti. Lekooti ʻa e paʻanga ʻokú ke maʻu maí mo hoʻo fakamolé. Fakaʻehiʻehi mei he fakamoʻuá. Ngāueʻi ha paʻanga lahi ange. Fakamole ʻo siʻi ange ʻi he meʻa ʻokú ke maʻu maí.

Fakalahi hoʻo Fakahū Paʻanga Fakaʻahó

Fakahū ha paʻanga ʻi he ʻaho kotoa pē ke maʻu ha nonga mo ha tauʻatāina lahi ange.

Tukupā:Tukupā ke fakahoko ʻa e ngaahi ngāue ko ʻení he lolotonga ʻo e uiké. Fakaʻilongaʻi ʻa e fanga kiʻi puhá ʻi he taimi kuó ke fakakakato ai e ngāué takitaha:

  • Akoako tokangaʻi hoʻo paʻangá ʻi he ʻaho kotoa pē.

  • Akoʻi ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení ki ho fāmilí.

  • Hokohoko atu ʻi hono ako fakahoko ʻo e ʻuluaki tefitoʻi moʻoni kimuʻá.

Tokoni ʻa e Taki e Kulupú

Kole ki ha taha ke ne vahevahe ʻa e founga ʻoku faitāpuekina ai ia mo hono fāmilí ʻe he ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení.

Fakamuʻomuʻa ʻa e Meʻa ʻOku Muʻomuʻá!

Kapau ʻoku ʻikai ke mou lava ʻo mamata ʻi he foʻi vitioó, pea vahe ʻa e ngaahi kongá pea lau ʻa e fakamatala ko ʻení.

ʻĪmisi
young girl and boy

ʻĀTAKAÍ: Ko ha kiʻi tamasiʻi mo ha kiʻi taʻahine, ʻokú na tui ha vala ʻo e kakai lalahí, ʻo na faʻifaʻitaki ʻena ongomātuʻá.

TAMASIʻÍ: ʻOfaʻanga, ko ʻeni kuó u foki mai.

TAʻAHINÉ: ʻOku talitali lelei koe. Masiʻi, ʻokú ke ngali helaʻia.

TAMASIʻÍ: Mo koe pē. ʻOkú ke ngāue mālohi, ʻikai ko iá?

TAʻAHINÉ: ʻIo, ʻikai ʻoku totonu ke ta ngāue, ko ia?

TAMASIʻÍ: Naʻá ku maʻu ha 10 he ʻahó ni.

TAʻAHINÉ: Mani, ko ha tāpuaki ia. Ko ia, ke fakamuʻomuʻa ʻa e meʻa ʻoku muʻomuʻá! Ta totongi ʻeta vahehongofulú, ko ia?

TAMASIʻÍ: Fēfē kapau ʻoku ʻikai ke ta maʻu ha meʻa feʻunga?

TAʻAHINÉ: Ko e taimi ia ke tui aí!

TAMASIʻÍ: Sai. Ko e hā e meʻa hokó?

TAʻAHINÉ: ʻIo, ʻoku fie maʻu ke ta fakatau ha meʻakai pea ʻi ai mo ha totongi pasi, mo totongi ʻa e falé. Pea, ʻe lelei kapau te ta toki fakatau ha sea. …

TAMASIʻÍ: Ka he ʻikai ke ta lava. Sio? ʻOku ʻikai ke ta maʻu ha paʻanga feʻunga.

TAʻAHINÉ: ʻE lava ke ta nō ha paʻanga?

TAMASIʻÍ: ʻOku nau pehē ʻoku fakatuʻutāmaki e fakamoʻuá. ʻOku ʻikai te ta loto ke faingataʻaʻiá.

TAMASIʻÍ: Sai. ʻOkú ke tonu. Ko e hā leva ʻa e meʻa te ta fai ʻaki ʻení?

TAMASIʻÍ: Ta fakahū ia! ʻOku ʻikai haʻo misi ki he meʻa ʻe hokó.

TAʻAHINÉ: ʻOku ongo tonu ia. Ka ʻoku ʻikai toe ha meʻa ia ki ha fakafiefia.

TAMASIʻÍ: Ko kitaua ʻeni! Pea te u feinga ke maʻu ha paʻanga lahi ange.

TAʻAHINÉ: Te u feinga ke siʻisiʻi ange ʻeku fakamolé!

TAMASIʻÍ: Te ta fiefia ai—pea fakafalala pē kiate kitaua!

TAʻAHINÉ: Tonu ia! Naʻe ʻikai fuʻu faingataʻa ia. Ko e hā ʻoku ʻai ai ʻe he kakai lalahí ke faingataʻá?

TAMASIʻÍ: ʻOi, ʻokú ke ʻilo pē. Ko e anga pē ia ʻo e kakai lalahí!

Paaki