Leerervaring 12

Bepalen hoe de lesstof te behandelen: doeltreffende vragen stellen

Overzicht

Deze leerervaring omvat de volgende aspecten:

• Het belang van vragen begrijpen

• Vragen formuleren voor specifieke resultaten

• Doeltreffende vragen stellen

Belangrijke aspecten

Het belang van vragen begrijpen

Er zijn veel doeltreffende onderwijstechnieken die u in uw klas kunt gebruiken, zoals klassikale besprekingen, presentaties door de leerkracht en schrijven. Al deze methoden komen het leer- en onderwijsproces ten goede, maar er is één methode die belangrijker is dan vrijwel alle andere. President Henry B. Eyring van het Eerste Presidium heeft gezegd:

‘Het stellen en beantwoorden van vragen ligt aan de basis van alle kennisoverdracht.’ (‘The Lord Will Multiply the Harvest’ [Een avond met ouderling Henry B. Eyring, 6 februari 1998], 5–6, si.churchofjesuschrist.org; cursivering toegevoegd.)

Goede vragen zorgvuldig leren formuleren vergt tijd, inspanning en oefening. In deze leerervaring leert u vragen stellen die veel bij uw cursisten teweeg kunnen brengen.

Bekijk de video ‘Vragen stellen’ (2:42), beschikbaar op churchofjesuschrist.org. Bekijk de video en zoek naar inzichten in het belang van doeltreffende vragen stellen.

Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen

Lees de eerste drie alinea’s van onderdeel 5.1 (‘Vragen’) op pagina 58 van Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs (2012). Onderstreep woorden of zinsneden die u inzicht geven in het belang van doeltreffende vragen stellen.

In welke opzichten is het stellen en beantwoorden van vragen ‘de basis van alle kennisoverdracht’? Noteer uw inzichten en indrukken in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep.

Doelgerichte vragen formuleren

De vragen die u stelt, dienen de cursisten de elementen van het leerpatroon te laten toepassen. Omdat elk element tot een ander resultaat leidt, zijn de vragen die u stelt van het gewenste resultaat afhankelijk.

Als u bijvoorbeeld beoogt dat de cursisten de context en inhoud van de Schriften beter gaan begrijpen, stelt u vragen over de mensen, verhaallijn en culturele achtergrond. Wilt u echter dat de cursisten een leerstelling of beginsel gaan toepassen, dan stelt u vragen die de cursisten laten nadenken over hoe ze een leerstelling of beginsel in hun leven kunnen verweven.

Basiselementen van het leerpatroon en kenmerkende vragen

Hieronder staan voorbeelden van vragen die u met betrekking tot elk element van het leerpatroon aan cursisten kunt stellen. Let op hoe de vragen op elk niveau op elkaar voortborduren, van de context en inhoud begrijpen tot leerstellingen en beginselen toepassen.

• De context en inhoud begrijpen

  • Wie zijn de mensen in dit verhaal?

  • Wat gebeurt er in deze passage?

  • Waar vinden deze gebeurtenissen plaats?

• Leerstellingen en beginselen vaststellen

  • Welke leerstellingen en beginselen zie je?

  • Wat is de moraal of boodschap van het verhaal?

  • Wat zou de auteur ons hiermee willen leren?

• Leerstellingen en beginselen begrijpen

  • Wat weet je over dit beginsel?

  • Waarom zou dit beginsel tegenwoordig belangrijk voor ons zijn?

  • Hoe zou je dit beginsel aan iemand uitleggen?

  • Welk gedrag en welke eigenschappen zie je in iemand die dit beginsel naleeft?

• De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen

  • Wanneer heb je de waarheid van dit beginsel gevoeld?

  • Hoe weet je dat dit een waar beginsel is?

  • Wanneer is het gehoorzamen van dit beginsel je tot zegen geweest?

• Leerstellingen en beginselen toepassen

  • Wat ga je doen naar aanleiding van wat je vandaag gevoeld hebt?

  • Hoe kun je dit beginsel toepassen?

Vragen stellen zodat cursisten de context en inhoud gaan begrijpen

Maak de cursisten de context en inhoud van een tekstblok duidelijk met vragen waardoor ze gaan zoeken naar informatie over wat ze lezen en hun bevindingen kunnen analyseren.

Vragen die cursisten helpen om naar informatie te zoeken

Maak uw cursisten de context en inhoud van een tekstblok duidelijk met vragen waardoor ze naar informatie over de mensen, verhaallijn, culturele achtergrond en andere details gaan zoeken. De antwoorden op die vragen zijn vaak rechtstreeks in de Schrifttekst of in Schriftstudiewijzers te vinden, zoals voetnoten, de Gids bij de Schriften, kaarten en foto’s, enzovoort. Deze informatiebronnen maken de cursisten de specifieke details van het tekstblok duidelijk. U kunt bijvoorbeeld de volgende of soortgelijke vragen stellen:

• Wie gaf Nephi volgens 1 Nephi 3:1–4 de opdracht naar Laban te gaan om de kronieken te verkrijgen?

• Kijk in 1 Nephi 16:10. Hoe zag de Liahona eruit?

• Zoek het woord Apostel in de Gids bij de Schriften op. Wat betekent dit woord? (U kunt deze vraag stellen nadat de cursisten Lukas 6:13 gelezen hebben.)

Lees onderdeel 5.1.1 op pagina 59–60 van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Markeer woorden of zinsneden die u inzicht geven in hoe vragen stellen die de cursisten laten zoeken naar informatie, ze kan helpen om de context en inhoud van het tekstblok te ontdekken.

Bekijk de video ‘Vragen stellen: zoeken naar informatie’ (1:36), beschikbaar op churchofjesuschrist.org. In deze video formuleert een seminarieleerkracht vragen die haar cursisten naar belangrijke informatie over de inhoud en context van Leer en Verbonden 1:1–4 laten zoeken.

Oefening

Bestudeer Lukas 5:1–11 en noteer twee vragen die de cursisten laten zoeken naar informatie waardoor ze de context en inhoud van deze verzen beter gaan begrijpen.

Kenmerkende vragen die de cursisten naar informatie laten zoeken, beginnen vaak met de volgende woorden:

• Volgens deze tekst, wie ?

• Als we naar deze tekst kijken, wat ?

• In deze tekst, waar ?

Noteer uw twee vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep.

Vragen stellen zodat cursisten de context en inhoud gaan analyseren

Nadat de cursisten met de basisdetails van een passage bekend zijn, stelt u vragen waardoor ze de details van de verhaallijn, de mensen en hun omstandigheden, enzovoort gaan analyseren.

Bij de studie van Lukas 5:1–11 leren de cursisten bijvoorbeeld dat Petrus de hele nacht zonder succes gevist had. Help de cursisten om de passage nader te analyseren door de volgende of soortgelijke vragen te stellen:

• Waarom zou Petrus geaarzeld hebben om weer te gaan vissen?

• Waarom zou de Heiland dat verzoek aan Petrus gedaan hebben?

Bestudeer de alinea’s onder de subkop ‘De cursisten helpen met meer inzicht in de context en inhoud van de Schriften’ in onderdeel 5.1.2 op pagina 60 van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Markeer woorden of zinsneden die u inzicht geven in hoe vragen stellen die de cursisten de context en inhoud laten analyseren, ze meer begrip van de Schriften geeft.

Bekijk de video ‘Vragen stellen: de context en inhoud analyseren’ (1:45), beschikbaar op churchofjesuschrist.org. In deze video stelt een seminarieleerkracht vragen die de cursisten de inhoud en context van Leer en Verbonden 1:1–4 laten analyseren.

Oefening

Noteer op basis van de informatie die u uit Lukas 5:1–11 opgedaan hebt, twee vragen die de cursisten de betekenis van de Schrifttekst laten analyseren.

Kenmerkende vragen die de cursisten de context en inhoud laten analyseren, beginnen vaak als volgt:

• Waarom denk je ?

• Waarom is ?

• Hoe komt het dat ?

Noteer uw twee vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep.

Vragen stellen zodat cursisten leerstellingen en beginselen kunnen ontdekken

Als u vragen stelt waardoor de cursisten leerstellingen en beginselen gaan ontdekken, laat u ze belangrijke waarheden vaststellen en deze duidelijk formuleren.

Na bestudering van het verhaal van Nephi over het verkrijgen van de platen van koper, kunt u bijvoorbeeld vragen: ‘Welk beginsel leren we uit het feit dat Nephi ondanks grote moeilijkheden met succes de platen van koper bemachtigde?’ Dit spoort de cursisten ertoe aan een leerstelling of beginsel te ontdekken en met hun eigen woorden te formuleren, zoals: Ik kan grote dingen tot stand brengen als ik doe wat de Heer van mij vraagt.

Bestudeer de alinea’s onder de subkop ‘De cursisten helpen beginselen en leerstellingen van het evangelie te identificeren’ op pagina 60–61 van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden of zinsneden die beklemtonen hoe belangrijk het is om vragen te stellen die de cursisten leerstellingen en beginselen laten vaststellen.

Bekijk de video ‘Vragen stellen: leerstellingen en beginselen vaststellen’ (0:42), beschikbaar op churchofjesuschrist.org. In deze video bespreekt een klas Exodus 17 over het verhaal waarin Mozes zijn handen omhoog moest houden zodat het Israëlitische leger als overwinnaar uit de strijd zou komen. Kijk naar de video en let op hoe de leerkracht de klas vraagt om een beginsel in het verhaal vast te stellen.

Oefening

Bestudeer Lukas 5:1–11 en noteer een vraag waarmee de cursisten een leerstelling of beginsel kunnen vaststellen.

Hieronder staan voorbeelden van kenmerkende vragen waarmee de cursisten leerstellingen en beginselen kunnen vaststellen:

• Welk beginsel wordt in deze passage geïllustreerd?

• Wat is de moraal of boodschap van het verhaal?

• Wat zou de auteur ons hiermee willen leren?

Noteer uw vraag in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep.

Vragen stellen zodat cursisten leerstellingen en beginselen gaan begrijpen

Als studenten een leerstelling of beginsel gevonden hebben, stelt u vragen die de klas inzicht geven in (1) wat de leerstelling of het beginsel betekent en (2) hoe de leerstelling of het beginsel tegenwoordig relevant kan zijn. Nadat de klas bijvoorbeeld het beginsel Bij God is niets onmogelijk (Lukas 1:37) gevonden heeft, kunt u vragen stellen zoals: ‘Wat betekent het woord onmogelijk voor je?’ En: ‘Waarom zouden we ook tegenwoordig van dit beginsel doordrongen moeten zijn?’

Bestudeer de alinea’s onder de subkop ‘De cursisten helpen meer begrip van de beginselen en leerstellingen te ontwikkelen’ op pagina 61 van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden of zinsneden die beklemtonen hoe belangrijk het is om vragen te stellen die de cursisten leerstellingen en beginselen laten begrijpen.

Bekijk de video ‘Vragen stellen: leerstellingen en beginselen begrijpen’ (0:41), beschikbaar op churchofjesuschrist.org. In deze video introduceert een instituutsleerkracht een beginsel aan zijn leerlingen en stelt een vraag waardoor ze dat beginsel beter gaan begrijpen.

Oefening

Bestudeer Lukas 5:1–11 en noteer twee vragen waardoor de cursisten het volgende beginsel beter gaan begrijpen: Als we doen wat de Heer vraagt, ook al begrijpen we niet waarom, kan Hij ons meer zegenen dan we voor mogelijk houden.

Kenmerkende vragen die de cursisten leerstellingen en beginselen beter laten begrijpen, beginnen vaak als volgt:

• Wat zou er bedoeld worden met ?

• Waarom denk je ?

• Hoe zou je uitleggen ?

Noteer uw twee vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep.

Vragen stellen zodat cursisten de waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen

U kunt de cursisten de waarheid en het belang van een beginsel persoonlijk laten voelen met vragen waardoor ze hun ervaringen en getuigenis gaan verwoorden. De cursisten kunnen ook zeer ontvankelijk voor een beginsel zijn nadat andere cursisten van de uitwerking in hun leven getuigd hebben.

Nadat uw klas bijvoorbeeld meer begrip van het beginsel Bij God is niets onmogelijk (Lukas 1:37) gekregen heeft, kunt u de volgende vraag stellen: ‘Denk terug aan een keer dat God jou of een bekende geholpen heeft om iets te doen wat onmogelijk leek. Hoe heeft die ervaring je getuigenis van Gods macht versterkt?’

Bestudeer onderdeel 5.1.3 op pagina 61–62 van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden of zinsneden die beklemtonen hoe belangrijk het is om vragen te stellen waardoor de cursisten de waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen gaan voelen.

Bekijk de video ‘Vragen stellen: gevoelens en een getuigenis opwekken’ (0:48), beschikbaar op churchofjesuschrist.org. In deze video bespreekt een klas een beginsel uit Alma 7. Let op hoe de leerkracht een vraag stelt waardoor de cursisten de waarheid en het belang van het beginsel gaan voelen.

Oefening

Bestudeer Lukas 5:1–11 en noteer twee vragen waardoor de cursisten de waarheid en het belang van het volgende beginsel gaan voelen: Als we doen wat de Heer vraagt, ook al begrijpen we niet waarom, kan Hij ons meer zegenen dan we voor mogelijk houden.

Kenmerkende vragen die de cursisten de waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen laten voelen, beginnen vaak als volgt:

• Wanneer heb je gezien ?

• Wanneer heb je gevoeld ?

• Hoe weet je ?

• In welke opzichten is je leven anders dankzij ?

Noteer uw twee vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep.

Vragen stellen zodat cursisten leerstellingen en beginselen willen toepassen

Zelfs wanneer de cursisten de waarheid en het belang van een beginsel voelen, moeten ze er nog wel voor kiezen om het in praktijk te brengen. Uw rol als leerkracht is vragen te stellen die de cursisten laten overwegen hoe ze beginselen van het evangelie in hun huidige situatie en in toekomstige situaties kunnen toepassen. Na een klassikale bespreking van het beginsel Bij God is niets onmogelijk (Lukas 1:37) kunt u bijvoorbeeld vragen: ‘Hoe stel je je vertrouwen in God in een situatie die onmogelijk lijkt?’

Omdat sommige antwoorden van cursisten van persoonlijke of gevoelige aard kunnen zijn, kunt u de cursisten hun antwoorden op dergelijke vragen ook in hun studiedagboek laten noteren in plaats ze met de klas te bespreken.

Bestudeer onderdeel 5.1.4 op pagina 62 van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden of zinsneden die beklemtonen hoe belangrijk het is om vragen te stellen die de cursisten leerstellingen en beginselen laten toepassen.

Bekijk de video ‘Vragen stellen: toepassing aanmoedigen’ (0:50), beschikbaar op churchofjesuschrist.org. In deze video bespreekt een klas een beginsel uit Lukas 5:12–26. Let op hoe de leerkracht vragen stelt die de cursisten laten overwegen hoe ze het beginsel kunnen toepassen.

Oefening

Bestudeer Lukas 5:1–11 en noteer een vraag waardoor de cursisten gaan overwegen hoe ze het volgende beginsel kunnen toepassen: Als we doen wat de Heer vraagt, ook al begrijpen we niet waarom, kan Hij ons meer zegenen dan we voor mogelijk houden.

Kenmerkende vragen die de cursisten leerstellingen en beginselen beter laten begrijpen en toepassen, beginnen vaak als volgt:

• Wat kun je veranderen om beter ?

• Wat ga je doen vanwege ?

• Hoe ga je ?

Noteer uw vraag in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep.

Vragen uit uw leerkrachtenboek gebruiken

Uw leerkrachtenboek is een van de beste informatiebronnen met voorbeelden van doeltreffende vragen. Elke les bevat aanbevolen vragen die u in uw les kunt gebruiken. Veel vragen in uw leerkrachtenboek zijn bedoeld om de cursisten de elementen van het leerpatroon te laten toepassen.

Neem ter verbetering van uw eigen vragen de vragen in uw leerkrachtenboek door voor meer inzicht in de kenmerken van goed geformuleerde vragen.

Samenvatting en toepassing

Belangrijke beginselen

• Het stellen en beantwoorden van vragen is de basis van alle kennisoverdracht.

• Doeltreffende vragen stellen is een van de belangrijkste vaardigheden die u als leerkracht kunt ontwikkelen.

• Zorgvuldig geformuleerde vragen kunnen u en uw cursisten specifieke, beoogde resultaten laten bereiken.

• Goede vragen zorgvuldig leren formuleren vergt tijd, inspanning en oefening.

‘Stel zorgvuldig geformuleerde vragen die te denken geven. Zelfs al zijn de antwoorden niet volledig juist, het maakt het wel waarschijnlijker dat er waardevolle lering uit getrokken wordt.’ (Richard G. Scott, ‘To Understand and Live Truth’ [Een avond met ouderling Richard G. Scott, 4 februari 2005], 3, si.churchofjesuschrist.org.)

‘Dus …?’

Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt.