Hugna 1: Ang Unang Panan-awon: Ang Amahan ug Anak Nagpakita ngadto ni Joseph Smith

Hugna 1

Ang Unang Panan-awon: Ang Amahan ug Anak Nagpakita ngadto ni Joseph Smith

“Ako nakakita og duha ka Personahe, kansang kahayag ug himaya dili mahulagway, nagtindog ibabaw kanako diha sa kawanangan. Usa kanila misulti ngari kanako nagtawag kanako sa akong ngalan, ug miingon, nagtudlo ngadto sa lain—Kini mao ang Akong Hinigugmang Anak. Paminaw Kaniya!”

Gikan sa Kinabuhi ni Joseph Smith

Human sa kamatayon ug pagkabanhaw ni Jesukristo, ang apostasiya hinayhinay nga mikatap. Ang mga Apostoles sa Manluluwas gisalikway ug gipamatay, ang Iyang mga pagtulun-an nausab, ug ang priesthood sa Dios gikuha gikan sa yuta. Ang propeta sa karaan nga si Amos nanagna sa panahon sa apostasiya ug espirituhanong kangitngit: “Ania karon ang adlaw moabut na, nagaingon ang Ginoong Dios, nga diha sa yuta ipadala ko ang kagutmanan dili kagutmanan sa tinapay, ni sa kauhaw sa tubig, hinonoa kagutmanan sa pagpatalinghug sa mga pulong sa Ginoo.” ug sila maglaroy-laroy gikan sa usang dagat ngadto sa laing dagat, ug gikan sa amihanan bisan pa ngadto sa timogan; sila manalagan ngadto-nganhi aron sa pagpangita sa pulong sa Ginoo, ug sila dili makakaplag niini” (Amos 8:11–12).

Usa niadtong nangita sa pulong sa Ginoo nga nawala gikan sa yuta mao si Joseph Smith, usa ka batan-on nga nagpuyo sa hilit nga lungsod sa Palmyra, New York, niadtong 1820. Si Joseph usa ka kusgan ug aktibo nga batan-ong lalaki nga adunay puti nga pamanit, buwagaw nga buhok, ug asul nga mga mata, ang ikalima sa onse ka mga anak sa pamilya ni Joseph Smith Sr. ug Lucy Mack Smith. Motrabaho siya og taas-taas nga oras sa pagtabang sa iyang amahan ug mga magulang lalaki sa pagputol og mga kahoy ug pagtanom sa baga nga kakahoyan sa iyang pamilya, gatusan ka ektarya nga uma. Sa asoy sa iyang inahan, siya “hilumon, mabination nga bata,”¹ kinsa mapalandungon ug ganahan nga magtuon” kay sa iyang mga igsoon.² Ang batan-ong si Joseph nagtrabaho aron sa pagtabang sa pagsuporta sa iyang pamilya ug mao nga igo lamang nakaangokon og pormal nga edukasyon nga makahibalo sa pagbasa, pagsulat, ug aritmetik.

Niining higayona, usa ka diwa sa relihiyoso nga kasibot midaghan sa rehiyon sa kasadpang New York diin magpuyo ang pamilyang Smith. Ang mga Smith, sama sa ubang daghang mga tawo, mitambong sa mga pagpabalik sa Kristiyano nga mga denominasyon sa maong dapit. Samtang ang ubang mga sakop sa iyang pamilya miapil sa usa sa mga simbahan, si Joseph wala. Unya misulat siya mahitungod niining higayona:

“Ang akong hunahuna seryosong nadani sa tanang importante nga mga pagpakabana alang sa akong imortal nga kalag, nga maoy nakapaaghat kanako sa pagsiksik sa mga kasulatan, nagtuo, sumala sa gitudlo kanako, nga anaa niini ang pulong sa Dios. Busa naggamit kanila diha sa akong kaugalingon ug ang akong suod nga pakighigala niadtong lain-laing mga denominasyon nakagiya kanako sa paghunahuna og maayo, kay akong nadiskobrehan nga sila wala magtuman sa ilang propesyon pinaagi sa paglakaw nga balaanon ug pakigsulti nga diosnon nga uyon sa unsay akong nakaplagan nga gilangkob diha nianang sagradong basahon. Kini usa ka kaguol sa akong kalag.…

Namalandong ako og daghang mga butang sa akong kasingkasing mahitungod sa sitwasyon sa kalibutan—ang panagbingkil ug pagkabahin, ang pagkadautan ug pagkasalawayon, ug ang kangitngit nga mituhop sa mga hunahuna sa katawhan. Ang akong hunahuna naluya pag-ayo, kay ako mibati nga sad-an tungod sa akong mga sala, ug pinaagi sa pagsiksik sa mga kasulatan akong nakaplagan nga ang mga tawo wala magpaduol ngadto sa Ginoo, apan sila nalayo gikan sa tinuod ug buhi nga pagtuo, ug walay kapunongan o denominasyon nga natukod diha sa ebanghelyo ni Jesukristo ingon nga narekord diha sa Bag-ong tugon, ug akong gibati nga magbangutan alang sa akong kaugalingong mga sala ug alang sa mga sala sa kalibutan.”³

Ang pagpangita sa batan-ong si Joseph Smith sa kamatuoran maoy nakapaaghat kaniya sa pag-adto sa kakahoyan aron mangutana sa Dios alang sa kaalam nga iyang gikinahanglan. Agig tubag sa iyang pag-ampo, ang Langitnong Amahan ug si Jesukristo nagpakita ngadto kaniya, nagbukas sa dalan alang sa pagpahiuli sa ebanghelyo sa ulahing mga adlaw. Kining katingalahan nga hitabo gihisgutan pag-usab sa yano apan maanindot nga mga pulong ni Joseph Smith.

Mga Pagtulun-an ni Joseph Smith

Ang pagpangita ni Joseph Smith sa kamatuoran nagtudlo nga ang pagtuon sa kasulatan ug kinasingkasing nga pag-ampo nagdapit og pagpadayag.

Joseph Smith—Kasaysayan 1:5, 7–13: Diha sa dapit nga among gipuy-an may talagsaon nga kasamok mahitungod sa relihiyon. Kini misugod sa mga Methodist, apan sa wala madugay nahimo nga kasagaran sa tanan nga mga relihiyon diha niana nga dapit. Sa pagkatinuod, ang tibuok nga distrito mao ra og natandog niini, ug daghan nga pundok sa mga katawhan nagkahiusa sa nagkalain-lain nga pundok sa mga relihiyon, nga nakahimo og dili gamay nga pagkalibug ug pagkabahin sa mga katawhan, ang uban nagsinggit, “Tan-aw, diri!” ug ang uban, “Tan-aw, didto!” Ang uban midapig sa tinuohan sa Methodist, ang uban sa mga Presbyterian, ug ang uban sa mga Baptist….

“Ako niini nga panahon nagpanuigon og napulo ug lima ka tuig. Ang pamilya sa akong amahan nakabig ngadto sa tinuohan sa Presbyterian, ug upat kanila nagpasakop niana nga simbahan, sa ato pa—ang akong inahan, si Lucy; akong igsoon nga mga lalaki nga si Hyrum ug si Samuel Harrison; ug ang akong igsoon nga babaye nga si Sophronia.

Niini nga panahon sa dako nga kasamok, ang akong hunahuna gitawag ngadto sa mahinungdanon nga pamalandong ug dako nga kabalisa; apan, bisan ang akong mga pagbati lawom ug sa kasagaran makatandog, sa gihapon ako nagpahilayo sa akong kaugalingon gikan niini nga mga pundok, bisan pa og ako mitambong sa ilang daghan nga mga tigum sa kasagaran kon ang panahon motugot. Sa paglabay sa panahon ang akong hunahuna ingon og mihilig ngadto sa tinuohan sa Methodist, ug ako mibati og gamay nga kadasig nga makighiusa uban kanila; apan hilabihan ang kalibug ug kagubot taliwala sa nagkalain-lain nga mga tinuohan, nga kini dili mahimo alang sa usa ka batan-on nga tawo nga sama kanako, nga walay kasinatian sa mga katawhan ug sa mga butang, aron pagkab-ut sa usa ka piho nga paghukom kinsa ang tinuod ug kinsa ang sayop.

“Ang akong hunahuna usahay hilabihan sa kalibug, ang singgit ug kagubot hilabihan ug walay paghunong. Ang mga Presbyterian labaw nga nakahukom batok sa mga Baptist ug sa mga Methodist, ug migamit sa tanan nga mga gahum sa pangatarungan ug hiwi nga pangatarungan aron sa pagmatuod sa ilang mga sayop, o, sa kubos, aron lamang ang mga katawhan maghunahuna nga sila sayop. Sa lain nga bahin, ang mga Baptist ug ang mga Methodist sa ilang bahin naikag usab sa pagpaninguha sa pagtukod sa ilang kaugalingon nga tinuohan ug pagpanghimakak sa uban.

“Diha sa taliwala niini nga gubat sa mga pulong ug kagubot sa mga opinyon, ako sa kanunay miingon sa akong kaugalingon: Unsa kaha ang buhaton? Kinsa sa tanan niini nga mga pundok ang tinuod; o, sila bang tanan mga sayop? Kon adunay usa kanila nga tinuod, hain niini, ug sa unsa nga paagi ako masayud niini?

Samtang ako nanlimbasug ubos sa hilabihan nga kalisud tungod sa mga panagbangga niini nga mga nagkalain-lain nga pundok sa mga relihiyon, ako usa ka adlaw nagbasa sa Epistola ni Santiago, kapitulo uno ug ikalima nga bersikulo, nga nag-ingon: Kon hain kaninyo ang nagkulang sa kaalam, papangayoa siya sa Dios, nga naghatag sa tanan nga katawhan sa walay pagdumili, ug walay pagkasuko; ug kini ihatag ngadto kaniya.

“Wala pay bisan unsa nga tudling sa kasulatan nga mituhop uban sa labaw nga gahum ngadto sa kasingkasing sa tawo kay sa nahimo niini nga panahon ngari kanako. Kini ingon og misulod uban sa makusog nga gahum ngadto sa matag tipik sa akong kasingkasing. Ako mipalandong niini pagbalik-balik, sa kasayuran nga kon adunay tawo nga nagkinahanglan og kaalam gikan sa Dios, ako mao; kay kon unsaon pagbuhat ako wala masayud, ug hangtud nga ako makaangkon og dugang pa nga kaalam nga labaw pa kay sa kaniadto nga ako aduna, niana nga panahon ako dili gayud masayud; kay ang mga magtutudlo sa relihiyon ug sa nagkalain-lain nga mga pundok misabut sa sama nga mga pulong sa kasulatan sa lain-lain nga paagi ngadto sa pagwagtang sa tanan nga pagsalig diha sa paghusay sa pangutana pinaagi sa pagdangop ngadto sa Biblia.

“Sa kadugayan ako miabut sa paghukom nga ako kinahanglan nga magpabilin sa kangitngit ug sa kalibug, o ako kinahanglan nga mobuhat ingon sa gisugo ni Santiago, nga mao, ang pagpangutana sa Dios. Ako sa kadugayan miabut sa hugot nga tinguha sa “pagpangutana sa Dios,” sa pagtuo nga kon siya mohatag og kaalam ngadto kanila nga nagkulang og kaalam, ug mohatag sa walay pagdumili, ug dili masuko, ako tingali mosulay.”⁴

Si Joseph Smith giluwas gikan sa gahum sa kaaway sa tanang pagkamatarung.

Joseph Smith—Kasaysayan 1:14–16: Busa, pinasubay niini, sa akong hugot nga tinguha sa pagpangutana sa Dios, ako miadto sa kakahoyan aron sa paghimo sa pagsulay. Kini usa ka buntag sa usa ka matahum, maayo nga adlaw, sayo sa tingpamulak sa usa ka libo walo ka gatus ug kawhaan. Kini mao ang una nga higayon sa akong kinabuhi nga ako mihimo sa ingon nga pagsulay, kay taliwala sa akong tanan nga mga kabalaka ako wala pa gayud makahimo sa pagsulay og pag-ampo sa kusog nga tingog.

“Human ako moabut sa dapit diin ako naglaraw sa pag-adto, human ako makapaniid sa akong palibut, ug nakita ang akong kaugalingon nga nag-inusara, ako miluhod ug misugod sa pagtugyan sa mga tinguha sa akong kasingkasing ngadto sa Dios. Ako wala pa gani makasugod, sa ingon, sa kalit lamang ako gipugngan sa usa ka gahum nga sa hingpit mibuntog kanako ug adunay kahibulongan nga gahum ibabaw kanako nga mao ang mipugong sa akong dila aron ako dili makasulti. Baga nga kangitngit ang mialirong kanako, ug kini gipakaingon ko sa makadiyut ingon og ako gitakda ngadto sa kalit nga kalaglagan.

“Apan, sa pagpanlimbasug sa akong tibuok nga mga gahum sa pagtawag sa Dios aron pagluwas kanako gikan sa gahum niini nga kaaway diin mibuntog kanako, ug niana nga higayon sa diha nga ako andam na sa pag-unlod ngadto sa pagkawalay paglaum ug pagtugyan sa akong kaugalingon ngadto sa kalaglagan—dili usa ka bunga sa hunahuna nga kadautan, apan ngadto sa gahum sa usa ka tinuod nga binuhat gikan sa dili makita nga kalibutan, kinsa nagbaton og ingon nga kahibulongan nga gahum nga ako sukad wala pa gayud makasinati diha ni bisan kinsa nga binuhat—ug dinhi niini nga higayon sa dako nga kahadlok, ako nakakita og usa ka dako nga gilis sa kahayag ibabaw gayud sa akong ulo, labaw sa kahayag sa adlaw, nga nag-anam og paubos hangtud kini midapat kanako.”⁵

Ang Langitnong Amahan ug si Jesukristo nagpakita ngadto ni Joseph Smith agi’g tubag sa iyang mapainubsanon nga pag-ampo.

Joseph Smith—Kasaysayan 1:17–20: Diha-diha nga kini mipakita ako nakakaplag sa akong kaugalingon nga giluwas gikan sa kaaway nga migapos kanako. Sa diha nga ang kahayag midapat kanako ako nakakita og duha ka Personahe, kansang kahayag ug himaya dili mahulagway, nagtindog ibabaw kanako diha sa kawanangan. Usa kanila misulti ngari kanako nagtawag kanako sa akong ngalan, ug miingon, nagtudlo ngadto sa lain—Kini mao ang Akong Hinigugmang Anak. Paminaw Kaniya!

“Ang akong tuyo sa pagpangutana sa Ginoo mao ang pagpakisayud hain sa tanan nga mga tinuohan ang tinuod, nga ako unta masayud asa ako magpasakop. Busa sa wala madugay, ako miandam sa akong kaugalingon, nga aron ako makasulti, nga ako nangutana sa mga Personahe kinsa nagbarug ibabaw kanako diha sa kahayag, hain sa tanan nga mga tinuohan ang tinuod (kay niini nga higayon kini wala gayud mosulod ngari sa akong kasingkasing nga ang tanan mga sayop)—ug asa ako kinahanglan magpasakop.

Ako gitubag nga ako kinahanglan dili gayud mopasakop bisan hain kanila, kay silang tanan mga sayop; ug ang Personahe kinsa nakigsulti kanako miingon nga ang ilang tanan nga mga tinuohan mga salawayon sa iyang panan-aw; nga kadtong tanan nga mga magtutudlo mga dautan; nga: ‘sila nagtudlo og mga doktrina nga mga sugo sa mga tawo, nga may hulagway sa pagkadiosnon, apan sila nanghimakak sa gahum niana.’

“Siya miusab pagdili kanako sa pagpasakop sa bisan hain kanila; ug daghan pa nga mga butang nga siya misulti ngari kanako, diin ako dili makasulat niini nga panahon. Sa diha nga ako nahibalik sa akong kaugalingon pag-usab, ako nakakaplag sa akong kaugalingon nga naghigda, nagtan-aw ngadto sa langit. Sa diha nga ang kahayag nawala, ako walay kusog; apan sa wala madugay naulian og gamay, ako mipauli. Ug samtang ako nagsandig sa may halingan sa kalayo, ang akong inahan nangutana unsa ang nahitabo. Ako mitubag, ‘Ayaw og kabalaka, maayo ang tanan—Ako maayo man.’ Unya ako miingon ngadto sa akong inahan, ‘ako nakahibalo sa akong kaugalingon nga ang Presbyterian dili tinuod.’ Kini ingon og ang kaaway nakamatngon, sa sayo kaayo nga panahon sa akong kinabuhi, nga ako gitagana aron pagmatuod sa usa ka tigsamok-samok ug tighasol-hasol sa iyang gingharian; labut pa ngano nga ang mga gahum sa kangitngit nagkahiusa batok kanako? Ngano nga ang pagbatok ug pagpanggukod mitungha batok kanako, bisan sa akong pagkabatan-on?”⁶

Kon ang atong mga pagpamatuod lig-on, ang pagpanggukod dili makahimo nato nga molimud unsay atong nahibaloan nga tinuod.

Joseph Smith—Kasaysayan 1:21–26: “Pipila ka mga adlaw human niini nga panan-awon, ako nakahigayon sa pagpakiguban sa usa sa mga tigsangyaw sa Methodist, kinsa hilabihan ka madasigon sa nahisgutan nga mga pag-ukay sa relihiyon; ug, nakigsulti uban kaniya sa hilisgutan sa relihiyon, ako nakahigayon sa paghatag kaniya og asoy sa panan-awon nga ako nakakita. Ako nahibulong kaayo sa iyang mga lihok; dili lamang nga wala niya hatagi og gibug-aton ang akong gipamulong, apan sa dako nga pagtamay, nag-ingon, kining tanan gikan sa yawa, nga wala na kuno kanang mga butang sama sa mga panan-awon o mga pagpadayag niini nga mga adlaw; nga kana nga mga butang mihunong na uban sa mga apostoles, ug nga wala na gayud bisan unsa pa niana kanila.

“Ako sa wala madugay nakahibalo, bisan pa niana, nga ang akong pag-asoy sa sugilanon nakapaukay og hilabihan nga pagyubit batok kanako taliwala sa mga magtutudlo sa relihiyon, ug mao kini ang hinungdan sa dako nga pagpanggukod, diin mipadayon sa pagdaghan; ug bisan ako usa ka bata nga wala mailhi, mga napulo ug upat o napulo ug lima ka tuig lamang ang panuigon, ug ang akong mga kahigayunan sa kinabuhi ingon sa usa ka bata nga dili inila dinhi sa kalibutan, apan mga tawo nga halangdon nakamatikod aron sa pag-ukay sa hunahuna sa katawhan batok kanako, ug naghimo og mapait nga pagpanggukod; ug mao kini ang nagpasulabi diha sa tanan nga mga tinuohan—ang tanan nagkahiusa sa paggukod kanako.

“Kini mao ang nakaingon sa akong lawom nga pagpamalandong, ug sa kanunay sukad pa, kahibulongan nga ang usa ka wala mailhi nga bata nga lalaki, nga labaw lamang og diyutay sa napulo ug upat ka tuig ang panuigon, ug usa, usab, kansang kapalaran mao ang pagpangita sa mga ginagmay nga kabuhian pinaagi sa iyang inadlaw nga pagtrabaho, gihunahuna nga usa ka tawo nga may igo nga kadungganan sa pagdani sa pagtagad sa mga halangdon ug labi nga inila nga mga relihiyon niini nga panahon, ug sa paagi nga nakapaturok kanila o espiritu sa labing mapait nga pagpanggukod ug pagbiay-biay. Apan kahibulongan o dili, mao kini, ug kini kanunay naghatag og hilabihan nga kasakit sa akong kaugalingon.

Bisan pa niana, kini tinuod nga ako nakakita og usa ka panan-awon. Ako naghunahuna, nga ako mibati sama ni Pablo, sa iyang paghimo sa iyang panalipod sa atubangan ni Hari Agripa, ug misaysay sa hitabo sa panan-awon nga iyang nakita sa diha nga siya nakakita og usa ka kahayag, ug nakadungog og usa ka tingog; apan sa gihapon dihay pipila lamang nga mituo kaniya; ang uban miingon nga siya bakakon, ang uban miingon nga siya buang; ug siya gitamay ug gibiay-biay. Apan kining tanan wala makaguba sa ka tinuod sa iyang nakita. Siya nakakita og usa ka panan-awon, siya nasayud nga siya nakakita, ug ang tanan nga panggukod ubos sa langit dili makausab niini; ug bisan pa nga sila mogukod kaniya hangtud ngadto sa kamatayon, apan siya nasayud, ug masayud hangtud sa katapusan sa iyang pagginhawa, nga siya nakakita og usa ka kahayag ug nakadungog og usa ka tingog nga nagsulti ngadto kaniya, ug ang tibuok kalibutan dili makapausab sa iyang hunahuna o pagtuo.

“Sama usab kanako, ako sa tinuod nakakita og usa ka kahayag, ug sa taliwala niana nga kahayag ako nakakita sa duha ka mga Personahe, ug sila sa kamatuoran namulong ngari kanako; ug bisan pa ako gikasilagan ug gigukod sa pag-ingon nga ako nakakita og usa ka panan-awon, apan kini tinuod; ug samtang sila naggukod kanako, nagbiay-biay kanako, ug namulong sa tanan nga matang sa dautan batok kanako sa bakak tungod sa pag-ingon, ako gitultulan sa pag-ingon sa akong kasingkasing: Ngano nga gigukod ako sa pagsulti sa kamatuoran? Ako tinuod gayud nga nakakita og usa ka panan-awon; ug kinsa ako nga makaharong sa Dios, o ngano nga ang kalibutan naglaraw sa paghimo kanako nga molimud kon unsa ang akong tinuod nga nakita? Kay ako nakakita og usa ka panan-awon; ako nasayud niini, ug ako nasayud nga ang Dios nasayud niini, ug ako dili makalimud niini, ni ako mangahas sa pagbuhat niini; gani ako nasayud nga ang pagbuhat sa ingon ako makasala sa Dios, ug mahimutang ubos sa kalaglagan.

“Ako nakakab-ut karon sa katagbawan sa akong hunahuna kon ang tinuohan sa kalibutan ang hisgutan—nga kini dili akong katungdanan ang pagpasakop bisan hain kanila, apan nga ako magpadayon sa ingon hangtud ako pagamandoan. Ako nakakaplag nga ang pagpamatuod ni Santiago tinuod—nga ang tawo kinsa kulang sa kaalam mahimo nga mangayo sa Dios, ug makaangkon, ug dili kasuk-an.”⁷

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Hunahunaa kini nga mga ideya samtang kamo magtuon niini nga hugna o samtang kamo mangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa sa mga pahina vii-xiii.

Ribyuha ang mga pahina 31–36. Hunahunaa kon sa unsa nga paagi nga si Joseph Smith nakahatag kanato og ehemplo samtang kita mangita og mga tubag sa atong mga pag-ampo. Samtang magtuon kamo sa iyang asoy sa Unang Panan-awon, unsa ang inyong nakat-unan mahitungod sa pagbasa sa mga kasulatan? mahitungod sa pagpamalandong? mahitungod sa pag-ampo?
Ribyuha ang pahina 37. Hunahunaa ang mga kamatuoran nga nakat-unan mahitunogd sa Dios nga Amahan ug ni Jesukristo sa dihang nakadawat siya sa Unang Panan-awon. Ngano nga ang matag usa kanato adunay pagpamatuod sa Unang Panan-awon?
Sa dihang gisultihan ni Joseph ang uban sa Unang Panan-awon, daghang mga tawo nasuko batok kaniya ug migukod kaniya (pahina 38). Sa inyong hunahuna ngano nga ang mga tawo misupak niining paagiha? Palandonga ang tubag ni Joseph sa pagpanggukod (mga pahina 38–40). Unsaon nato sa pagsunod sa iyang ehemplo kon kita mag-atubang og pagpanggukod o laing mga pagsulay?
Sa inyong unang pagkahibalo sa Unang Panan-awon, unsay epekto diha kaninyo sa maong asoy? Unsay epekto niini kaninyo sukad niadto? Sa unsa nga mga paagi kamo nalig-on samtang kamo nagtuon sa asoy pag-usab niini nga hugna?

May Kalabutan nga mga Kasulatan:Isaias 29:13–14; Joel 2:28–29; Amos 3:7; Mormon 9:7–9

Joseph in Sacred Grove — “Ako nakakita og dako nga gilis sa kahayag ibabaw gayud sa akong ulo, labaw sa kahayag sa adlaw, nga nag-anam og paubos hangtud kini midapat kanako.”

Joseph reading — “Wala pay bisan unsa nga tudling sa kasulatan nga mituhop uban sa labaw nga gahum ngadto sa kasingkasing sa tawo kay sa nahimo niini nga panahon ngari kanako.”[[13]]