Ang Gahum sa Pagpasaylo

“Dali na, minahal nga igsoon, kay ang gubat niagi na, Kay ang managhigala sa una, managhigala na usab sa katapusan.”

Gikan sa Kinabuhi ni Joseph Smith

Sa ting-init niadtong 1839, ang Propeta mihatag sa pangalan nga Nauvoo sa dapit diin ang mga Santos nagpundok sa Illinois nga dapit sa Suba sa Mississippi. Ang pangalan gikan sa Hebrew, nagpasabut nga “usa ka maanindot nga kahimtang, o dapit, nagdala niini, usab, og ideya sa pagpahulay.”¹ Ubos sa direksyon sa Propeta, ang mga Santos misugod sa pag-usab sa balangay sa Commerce ngadto sa usa ka maanindot nga siyudad. Una nilang giilisan ang ilang mga payag ug mga tolda ug mga panimalay nga hinimo sa troso, ug unya daghang mga nindot nga mga balay ug lig-on nga mga balay nga tisa misugod sa pagtunga. Nananom sila og mga kahoy nga mamunga ug makahatag og landong ug mga bagon ug mga kahoy-kahoy aron pagpanindot sa ilang dagko nga mga lote. Sa ilang matahum nga Nauvoo, ang mga Santos naglaum nga makakita og malinawon nga dapit nga kadangpan diin sila makalikay sa mga pagpanggukod nga ilang nasinati sa Missouri.

Niining panahon sa pagtukod, si Joseph Smith diha’y kasinatian nga nagpakita sa iyang maloloy-on nga taras ug pagkaandam sa pagpasaylo sa uban, nagtugot kanila sa paghinulsol sa mga sayop nga ilang nabuhat sa nangagi. Si Daniel Tyler miasoy sa kasinatian:

“Usa ka tawo nga taas og katungdanan sa Simbahan samtang didto sa Far West [Missouri], nasakit og pagpanugnaw o gitakigan ug gihilantan. Samtang ang iyang pangisip ingon man ang lawas luya pa, ang walay pagbati nga mga grupo midaot sa iyang pangisip ug mipugos kaniya sa pagbiya sa mga Santos ug mokuyog kanila. Mihatag siya og mga pagpamatuod batok sa Propeta. Samtang ang mga Santos nagpahiluna sa Commercre, kay naayo gikan sa sakit, siya mibalhin gikan sa Missouri ngadto sa Quincy, Illinois. Didto siya mitrabaho nga namugha og kahoy aron makasapi ug madala ang kaugalingon ug pamilya ngadto sa Nauvoo, ug [mohatag] og gasa ngadto sa nasakitan nga tawo sa Dios basin pa, siya mapasaylo ug motugot kaniya nga mobalik sa panon…. Siya mibati nga wala nay kaluwasan alang kaniya ug kon kana idili pa kaniya ang tanan mawala na kaniya. Siya misugod paglakaw uban sa masulub-on nga kasingkasing ug makalolooy nga tan-awon.

“Samtang [ang tawo] nagpaingon na ang Ginoo misulti kang Brother Joseph nga siya hapit na moabut. Ang Propeta mitan-aw gawas sa bintana ug nakakita kaniya nga naglakaw sa dalan. Sa diha nga siya moabli na unta sa ganghaan ang Propeta dali nga mibarug gikan sa iyang gilingkuran ug midagan ug misugat kaniya sa nataran, mitu-aw, ‘O Brother—–, nalipay kaayo ko nga nakakita kanimo!’ Iya kining giagbayan ug ang duha mihilak sama sa mga bata.

“Igo na ang pag-ingon nga ang angay nga pagpasig-uli gihimo ug ang nalaglag nga tawo misulod pagbalik sa Simbahan agi sa pultahan, midawat pag-usab sa iyang Priesthood, miadto og pila ka importante nga mga misyon, mipundok uban sa mga Santos sa Zion ug namatay nga puno sa hugot nga pagtuo.”²

Si George Q. Cannon, kinsa mialagad nga usa ka counselor sa First Presidency, mihatag og dugang ebidensiya sa magpasaylo-ong kinaiya ni Joseph Smith: “Uban sa iyang hugot nga pagpanalipod sa kamatuoran, ug sa iyang dili matarug nga paghupot sa mga sugo sa Dios, si Joseph maloloy-on kanunay ngadto sa mga huyang ug sa masalaypon. Panahon sa ting-init niadtong 1835, siya nagtrabaho sa mga konseho ug mga miting sa Kirtland ug sa ubang dapit sa duol, ug maoy napili sa pag-apil sa mga kalihokan batok sa pila ka mga miyembro kinsa pagahusayon tungod sa mga gipanulti nga gihimo batok sa Presidency sa Simbahan kay siya ang napili aron sa pagpanalipod sa kawsa sa akusado o sa pag-demanda bisan kon ang iyang kaugalingon mao ang gibuhatan og sayop, naglihok siya uban sa tanan nga kalumo ug kamahiangayon hinungdan nga iyang naangkon ang gugma sa tanan.”³

Mga Pagtulun-an ni Joseph Smith

Kita mao ang mogamit sa baruganan sa kalooy ug mopasaylo sa atong mga kaigsoonang mga lalaki ug mga babaye.

“Usa sa labing makapahimuot nga eksena nga mahimong mahitabo sa yuta, sa dihang usa ka sala mahimo sa usa ka tawo batok sa lain, mao, ang pagpasaylo niana nga sala; ug dayon sumala sa dungganon ug hingpit nga sumbanan sa Manluluwas, pag-ampo ngadto sa atong Amahan sa langit aron mopasaylo sa [makasasala] usab.”⁴

“Kanunay molihok sumala sa baruganan sa kalooy, ug mag-andam sa pagpasaylo sa atong mga igsoon diha sa unang pagpakita og paghinulsol, ug mangayo og pasaylo; ug kon kita mopasaylo sa atong mga igsoon, o bisan sa atong kaaway, sa dili pa siya maghinulsol o mangayo og pasaylo, ang atong langitnong Amahan malooy usab kanato.”⁵

“Moantus ug mopailub sa usag usa, kay ang ingon gibuhat usab sa Ginoo kanato. Pag-ampo alang sa inyong mga kaaway diha sa Simbahan ug ayaw pagtunglo sa inyong mga kaaway sa gawas: kay ako ang panimalos, miingon ang Ginoo, ug ako mao ang magabayad. [Tan-awa sa Mga Taga-Roma 12:19]. Ngadto sa tanan nga naordinahan nga miyembro, ug ngadto sa tanan, kami moingon, pagmaloloy-on ug kamo makaangkon og kalooy. Pagtinguha nga motabang sa pagluwas og mga kalag, dili sa paglaglag kanila: kay sa pagkatinuod kamo nasayud, nga labi pang kalipay unya didto sa langit, tungod sa usa ka makasasala nga magahinulsol, kay sa tungod sa kasiyaman ug siyam ka mga tawong matarung nga wala magkinahanglan sa paghinulsol.’ [Tan-awa sa Lucas 15:7.]”⁶

Eliza R. Snow mi-report niining mga pulong sa Propeta: “[Ang mga Santos] kinahanglan adunay kalooy, bisan pa sa sala nga anaa kanato. Miingon nga siya nahimong instrumento nga mahibaloan ang sala—kini usa ka subo nga hunahunaon ug makahahadlok nga daghan ang mobutang sa ilang kaugalingon ubos sa tunglo sa demonyo, ug mopaingon sa pagkalaglag. Uban sa dakong pagbati siya miingon nga sila mga isig ka-mortal, nahigugma kita kanila sa una, dili ba nato sila awhagon nga mag-usab? Kita wala pa [gani] makapasaylo kanila og kapitoan ka pito sama sa gimando sa atong Manluluwas [tan-awa sa Mateo 18:21–22]; tingali wala kita makapasaylo kanila bisan kausa. Anaa na karon ang adlaw sa kaluwasan alang niadtong maghinulsol ug mag-usab.”⁷

“Ibutang nato pananglit nga si Jesukristo ug ang balaang mga anghel mosaway kanato tungod sa mga walay hinungdan nga mga butang, unsa ang mahitabo kanato? Kita kinahanglan nga magmaloloy-on sa usag-usa, ug pasagdan ang walay hinungdan nga mga butang.”⁸

Si Willard Richards, usa ka sakop sa Korum sa Napulog duha, mi-report: “Si Joseph miingon nga ang tanan maayo ra tali kaniya ug sa mga langit; nga siya walay kalagot batok ni bisan kinsa; ug sumala sa pag-ampo ni Jesus, o sa iyang sumbanan, sa ingon mao usab ang pag-ampo ni Joseph—‘Amahan, pasayloa ako sa akong mga sala maingon nga ako makapasaylo man niadtong nakasala kanako’ [tan-awa sa Mateo 6:12, 14], kay ako sayon nga makapasaylo sa tanang tawo. Kon atong ampingan ug ipalambo ang gugma sa uban, kinahanglan higugmaon nato ang uban, bisan ang atong mga kaaway ingon man ang mga higala.”⁹

Ang Pagpasaylo makapahiuli sa panaghiusa nga pagbati.

“Nakapasubo kanako nga walay hingpit nga panaghiusa sa pagbati; kon ang usa ka miyembro nag-antus ang tanan mobati niini; pinaagi sa panaghiusa sa pagbati kita makaangkon og gahum sa Dios. Si Kristo miingon nga Siya mianhi aron pagtawag sa mga makasasala ngadto sa paghinulsol, aron pagluwas kanila. Si Kristo gisaway sa nagpakatarung sa kaugalingon [self righteous] nga mga Judeo tungod kay Siya nakig-uban sa mga makasasala; Siya midala kanila diha sa baruganan nga sila naghinulsol na sa ilang mga sala…. Kon ang [mga makasasala] maghinulsol, kita mapugos sa pagdawat kanila, ug pinaagi sa pagkamabination mobalaan ug molimpyo kanila gikan sa tanang pagkamasalaypon pinaagi sa atong impluwensya sa pagbantay kanila…. Walay laing labing maayo nga butang nga modala sa katawhan sa pagbiya sa sala kay sa pag-agak kanila, ug pag-amuma kanila uban sa kalumo.”¹⁰

Si Propeta Joseph Smith misulat ngadto sa grupo sa mga Lider sa Simbahan: “Karon, kaigsoonan, sultihan ko kamo, nga kini ang akong baruganan nga mohatag ug mopasaylo, ug nga moantus ug mopailub, uban sa pagkamainantuson ug mapailubon, uban sa mga kahuyang, mga kabuang, mga kaluya, ug mga kadautan sa akong kaigsoonan ug sa tanang katawhan sa kalibutan; ug ang akong pagsalig ug gugma diha kaninyo dili maminusan, o maluya. Ug karon, kon kamo matawag aron moantus og gamay sa bisan unsa sa among mga kahuyang ug kabuang, ug kinahanglan uban kanamo kamo makadawat og pagbadlong, ayaw og ikasakit…. Kon ikaw og ako magkita, ako magpaabot, nga walay pagduda, nga ang tanang butang tali kanato masabtan uban sa kaangayan, ug hingpit nga gugma ang mopatigbabaw; ug ang balaang panaad diin kita gihiusa, makaangkon sa labing importante nga dapit sa atong mga kasingkasing.”¹¹

Si Propeta Joseph Smith misulti sa mosunod sa usa ka miting uban sa iyang mga counselor diha sa First Presidency ug sa Napulog Duha: “Ako usahay makasulti og sakit kaayo gikan sa kahinayak sa higayon, ug tungod kay ako nakapasakit sa inyong mga pagbati, kaigsoonan, ako mangayo sa inyong pasaylo, kay ako nahigugma kaninyo ug mopaluyo kaninyo sa tibuok ko nga kasingkasing diha sa tanang katarung, atubangan sa Ginoo, ug atubangan sa tanang katawhan; ug saligi, mga kaigsoonan, ako andam nga mopahunong sa tanan nga mga pagsupak, sa mga unos ug sa mga alimpulos, sa mga dalugdog ug sa mga kilat, pinaagi sa dagat ug pinaagi sa yuta, diha sa kamingawan o uban sa mga mini nga mga kaigsoonan, o mga manggugubot, o bisan asa nga ang Dios sa Iyang paagi mahimong motawag kanato. Ug ako makahukom nga walay kahabugon o giladmon, gingharian o mga gahum, mga butang karon o mga butang sa umaabut, o bisan unsa nga binuhat, ang makapahimulag kanako gikan kanimo [tan-awa sa Mga Taga-Roma 8:38–39].

“Ug ako karon nakigsaad uban kaninyo atubangan sa Dios, nga ako dili maminaw o motuo sa bisan unsa nga pagtamay nga taho ni bisan kinsa kaninyo, o mosaway kaninyo tungod sa bisan unsa nga pagpamatuod ubos sa langit, gawas kon kana nga pagpamatuod kasaligan gayud, hangtud nga ako makakita kanimo og atubang, ug makahibalo sa katinuod; ug ako mohatag sa walay kulang nga pagsalig sa inyong pulong, tungod kay ako nagtuo nga kamo mga tawo sa kamatuoran. Ug ako mohangyo sa samang butang kaninyo, kon ako mosulti diha kaninyo sa bisan unsa nga butang, nga kamo mohatag og sama nga pagsalig sa akong pulong, kay ako dili mosulti kaninyo nga nasayud ako nianang butanga bisan og wala ako masayud.”¹²

Niadtong tinglarag sa 1835, ang igsoon sa Propeta nga si William misupak sa usa ka desisyon nga gihimo sa Propeta, naglagot kaayo, ug misugod sa pagbiay-biay sa Propeta ug miawhag sa uban sa pagbuhat sa ingon. Kini nga batasan nakapasubo sa Propeta, ug siya misulat sa mosunod ngadto ni William: “Ako nanghinaut, Brother William, nga ikaw magpaubos sa imong kaugalingon. Ako sayon nga mopasaylo kanimo, ug ikaw nasayud sa akong dili matarug ug walay pagkausab nga baruganan; Ako nasayud kang kinsa ako mosalig; ako mobarug ibabaw sa bato; ang baha dili makahimo, dili, sila dili makaguba kanako. Ikaw nasayud nga ang doktrina nga akong gitudlo tinuod, ikaw nasayud nga ako gipanalanginan sa Dios…. Ikaw nasayud nga akong katungdanan ang pagpahimangno kanimo, kon ikaw makahimo og sayop. Kini nga kagawasan anaa kanako kanunay, ug ikaw makaangkon sa sama nga kahigayunan, akong gamiton kini nga gawasan sa pagpahimangno kanimo, tungod sa akong natawhang katungod; ug ako mohatag kanimo sa kahigayunan, tungod kay kini akong katungdanan nga magpaubos, ug modawat og pagbadlong ug panudlo gikan sa usa ka igsoon, o usa ka higala….

“Ug karon hinaut nga ang Dios adunay kalooy sa balay sa akong amahan; hinaut nga ang Dios mokuha palayo sa mga pagdumot tali kanako ug kanimo; ug hinaut nga ang tanang mga panalangin mahiuli na, ug ang nangagi makalimtan sa hangtud. Hinaut nga ang mapaubsanong paghinulsol modala kanamong duha nganha Kanimo, O Dios, ug ngadto sa Imong gahum ug panalipud, ug usa ka korona, aron matagamtam ang pakig-uban sa amahan, inahan, Alvin, Hyrum, Sophronia, Samuel, Catherine, Carlos, Lucy, ang mga Santos, ug sa tanan nga nabalaan sa kalinaw, sa kahangturan, mao ang pag-ampo sa imong igsoon.”¹³

Pagka Enero 1, 1836, ang Propeta misulti sa mosunod mahitungod sa iyang mga paningkamot sa pagsulbad niini nga kasamok sa iyang pamilya: “Bisan pa man og ang pasalamat mipuno sa akong kasingkasing kon maghunahuna ako sa mga panghitabo sa miaging tuig, ug sa daghang mga panalangin nga gihatag kanato, ang akong kasingkasing gisakitan, tungod sa kasamok nga anaa sa pamilya sa akong amahan…. Ako determinado nga walay magkulang sa akong bahin aron maangay ug sa maayong paagi mapahimutang ug mahusay ang mga kasamok sa pamilya niining adlawa, nga ang mosunod nga tuig ug mga tuig, bisan kon kini diyutay ra o daghan, magahin sa katarung sa atubangan sa Dios….

“Sila si brother William ug Hyrum, ug si Tiyo John Smith, miabut sa akong balay ug kami misulod sa usa ka kwarto nga kami ra, kauban ni papa ug ni Elder Martin Harris. Si Papa Smith dayon mibukas sa among interbyu pinaagi sa pag-ampo, diin pagkahuman siya mipahayag sa iyang kaugalingon nianang mga okasyon sa usa ka mabination kaayo ug makatandog nga paagi, gani uban sa tanang kalooy sa usa ka amahan, kansang mga pagbati nasamaran og maayo tungod sa kasamok nga diha sa pamilya; ug samtang siya nakigsulti kanamo, ang espiritu sa Dios gamhanan nga mikunsad diri kanamo, ug ang among kasingkasing nalukmay. Si Brother William mihimo og mapaubsanong pagkumpisal ug nangayo sa akong pasaylo tungod sa pag-abuso nga iyang gihimo kanako. Ug kon diin ako nakahimo og sayop, ako nangayo sa iyang pasaylo.

“Ug ang espiritu sa pagkumpisal ug pagpasaylo diha sa usag usa kanamong tanan, ug kami misaad sa usag usa, sa atubangan sa Dios, ug sa balaan nga mga anghel, ug sa mga kaigsoonan, nga maninguha sugod niadto sa paglig-on sa usag usa diha sa katarung sa tanang mga butang, ug dili maminaw sa dautang mga report mahitungod sa usag-usa; apan, sama gayud sa managsuon, moduol sa usag usa, uban sa among mga reklamo, diha sa espiritu sa kaaghup, ug pakig-uli sa buot, ug sa ingon mopauswag sa atong kalipay, ug sa kalipay sa pamilya, ug, sa lakbit, sa kaayohan sa tanan. Ang akong asawa ug inahan ug ang akong tigsulat gipasulod dayon, ug kami misubli sa pakigsaad nga among gihimo ngadto kanila; ug samtang ang pasalamat mipadaku sa among kasingkasing, mga luha mi-agas gikan sa among mga mata. Ako dayon gihangyo sa pagtapos sa among interbyu, nga akong gihimo, uban sa pag-ampo; ug kadto sa pagkatinuod usa ka panahon sa kalipay ug panahon sa kamaya.”¹⁴

Pinaagi sa pagpakita og pagkamainantuson, pagkamapailubon, ug kalooy ngadto sa mahinulsulon, kita makatabang sa pagdala kanila ngadto sa “ang kagawasan sa minahal nga mga anak sa Dios.”

Sa ulahing bahin niadtong 1838, si William W. Phelps, kinsa nahimong usa ka kasaligan nga miyembro sa Simbahan, kausa mihatag og bakak nga pagpamatuod batok sa Propeta ug sa ubang nga lider sa Simbahan, nga maoy nakaingon sa ilang pagkabilanggo sa Missouri. Pagka Hunyo 1840, si Brother Phelps misulat ngadto ni Joseph Smith, naghangyo og kapasayloan. Si Propeta Joseph mitubag: “Ako moingon nga kini uban sa dili kasarangan nga mga pagbati nga ako naninguha sa pagsulat og pipila ka linya nganha kanimo agi og tubag sa imong sulat sa ika-29 [sa miaging bulan]; sa samang higayon ako nalipay sa kahigayunan nga gihatag kanako.

“Ikaw tingali tungod niini makahibalo unsa ang akong gibati, sama kanila ni Elder Rigdon ug ni Brother Hyrum, sa diha nga among gibasa ang imong sulat—pagkatinuod ang among mga kasingkasing nalukmay ngadto sa kalumo ug kalooy sa diha nga kami mitino sa imong mga tinguha, ug uban pa. Ako makapasalig kanimo nga ako naghunahuna sa paglihok sa imong kaso sa usa ka paagi nga mahiangay sa kabubut-on ni Jehovah, (kansang sulugoon mao ako), ug mahiuyon ngadto sa mga baruganan sa kamatuoran ug katarung nga napadayag na; ug tungod kay ang pagkamainantuson, pagkamapailubon, ug kalooy kanunay nga nagpaila sa mga pagtagad sa atong langitnong Amahan ngadto sa mapainubsanon ug mahinulsulon, ako mibati nga andam sa pagsunod sa ehemplo, mohambin sa sama nga baruganan, ug sa pagbuhat sa ingon mahimong usa ka manluluwas sa akong isigka tawo.

“Tinuod kini, nga kami nag-antus og maayo agi og sangputanan sa imong gihimo—ang kopa sa apdo, puno na gayud aron ipainom sa mga mortal, sa pagkatinuod napuno hangtud nga miawas diha nga ikaw mibatok kanamo, kang kinsa kami kanunay nga mag-uban sa matam-is nga pagtinambagay, ug mitagamtam og daghang makapahimuot nga panahon gikan sa Ginoo—‘kon usa pa unta kini ka kaaway, makahimo unta kami sa pag-antus niini’ [tan-awa sa Salmo 55:12–14.] ‘Sa adlaw nga ikaw mitindog sa pikas nga daplin, sa adlaw nga ang iyang katigayunan gipadala sa mga dumuloong, ug ang mga lumalangyaw mingsulod sa iyang mga ganghaan, ug nagpalapad mahitungod sa [Far West], gani ikaw usa man kanila; apan ayaw pagtan-aw lamang sa adlaw sa imong igsoon diha sa adlaw sa iyang kadaut, ni magsulti ka nga mapahitas-on diha sa adlaw sa kaalaut.’ [Tan-awa sa Obadias 1:11–12.]

“Hinoon, ang kopa nainom na, ang pagbuot sa Amahan natuman na, ug kami buhi pa, diin kami nagpasalamat sa Ginoo. Ug kay naluwas gikan sa mga kamot sa dautang mga tawo pinaagi sa kalooy sa atong Dios, kami moingon nga kini inyong kahigayunan nga maluwas gikan sa mga gahum sa kaaway, madala ngadto sa kagawasan sa minahal nga mga anak sa Dios, ug usab maangkon ang inyong dapit diha sa mga Santos sa Labing Halangdon, ug pinaagi sa pagkamakugihon, pagkamainubsanon, ug gugmang walay pagkaaron-ingnon, isalig ang imong kaugalingon ngadto sa among Dios, ug inyong Dios, ug ngadto sa Simbahan ni Jesukristo.

“Mituo nga ang imong gikumpisal tinuod, ug ang imong paghinulsol kinasingkasing, ako malipay na usab sa paghatag kanimo sa tuong kamot sa pagpakigdait, ug nalipay diha sa mibalik nga usa ka mausikon.

“Ang imong sulat gibasa ngadto sa mga Santos sa miaging Dominggo, ug usa ka pagpahayag sa ilang pagbati ang nakuha, dihang kini gikauyonan sa tanan, nga si W. W. Phelps angay nga dawaton ngadto sa pagpakigdait.

“‘Dali na, minahal nga igsoon, kay ang gubat miagi na, kay ang

managhigala sa una, managhigala na usab sa katapusan.’ ”¹⁵

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Hunahunaa kini nga mga ideya samtang kamo magtuon sa hugna o samtang kamo mangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa sa mga pahina vii–xiii.

Kini nga hugna naglakip og daghang mga asoy kalabut ni Joseph Smith nga nagpasaylo sa uban. Ribyuha kini nga mga asoy diha sa mga pahina 473–76, 479–81 ug 481–83. Sa unsa nga mga paagi nga kining mga istorya makatabang sa usa ka tawo kinsa naninguha nga mopasaylo sa lain?
Unsa nga mga panalangin ang moabut sa atong mga kinabuhi kon kita mopasaylo niadtong kinsa nakapasakit kanato? Ngano nga kita usahay maglisud sa pagpasaylo sa uban? Unsa ang atong mahimo aron makapalambo og mas mapasayloon nga espiritu?
Ang pahina 477 naglakip og mubo, maalamon nga mga pamulong mahitungod sa pagpasaylo sa uban. Sama pananglit: “Moantus ug mopailub sa usag usa, kay ang ingon gibuhat usab sa Ginoo kanato.” “Pagmaloloy-on ug kamo makaangkon og kalooy.” Pagtinguha nga motabang sa pagluwas og mga kalag, dili sa paglaglag kanila.” “Kita kinahanglan nga magmaloloy-on sa usag usa, ug pasagdan ang walay hinungdan nga mga butang.” Unsa ang imong mapupo gikan sa matag usa niini nga mga pulong?
Sa mga paragrap nga nagsugod sa ubos sa pahina 477, ribyuha ang mga pulong ni Joseph smith mahitungod sa epekto sa kamabination ug kalumo. Sa imong pagtuo ngano nga kini nga tambag tinuod? Sa unsa nga paagi nga kamo nakasinati niini nga mga baruganan sa imong kaugalingong kinabuhi?
Ribyuha ang mga paragrap nga nagsugod sa ubos sa pahina 477. Unsa nga mga problema ang mahimo natong malikayan sa atong pagsunod niini nga tambag? Ngano nga usahay kini nga tambag lisud nga sundon? Sa unsa nga paagi nato mabuntog ang tintasyon sa pagtuo sa negatibo nga mga report mahitungod sa uban?
Sa iyang mga paninguha nga makapasaylo sa uban, ang Propeta misulti sa iyang tinguha nga “mosunod sa ehemplo” sa Langitnong Amahan (mga pahina 482–83) ug mabuhi “sumala sa dungganon ug hingpit nga sumbanan sa Manluluwas” (pahina 476). Samtang kita maningkamot sa pagsunod sa ehemplo sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo, unsa ang ubang mga kinaiya nga kinahanglan atong ipalambo?

May Kalabutan nga mga Kasalutan:Salmo 86:5; Mateo 18:21–35; 1 Nephi 7:16–21; Mosiah 26:29–31; D&P 64:9–11