Mga Pagtulon-an sa mga Presidente
Hugna 43: ‘Siya usa ka Propeta sa Dios’: Ang mga Kadungan ni Joseph Smith Nagpamatuod sa Iyang Mapanagnaon nga Misyon


Hugna 43

“Siya usa ka Propeta sa Dios”: Ang mga Kadungan ni Joseph Smith Nagpamatuod sa Iyang Mapanagnaon nga Misyon

“Ingon og gusto nako nga mosinggit, og aleluya, sa tanang higayon, samtang akong mahunahuna nga nailhan gayud nako si Joseph Smith, ang Propeta.” (Brigham Young)

Gikan sa Kinabuhi ni Joseph Smith

Sa Nauvoo, ang mga Santos sa kasagaran managpundok sa pagpaminaw kang Propeta Joseph Smith nga mamulong kanila. Tungod kay walay bilding sa Nauvoo nga may igong gidak-on nga paigo alang sa tanang mga Santos, ang Propeta sa kasagaran mamulong diha sa gawas. Sa kasagaran mamulong siya diha sa kakahoyan diha lang gayud sa may kasadpan sa templo, diin liboan ang magkapundok. Ang mabalhin-balhin nga entablado gitukod alang sa mga lider sa Simbahan ug sa mga mamumulong, ug ang kongregasyon manglingkod sa mga sagbot o sa pinutol nga kahoy o sa mga tisa nga lapok [bricks]. Namulong usab siya sa lain pang mga dapit sa Nauvoo, lakip na sa wala mahuman nga templo ug sa pribado nga mga balay. Usa ka bisita sa Nauvoo sayo sa 1843 mitaho nga nakakita siya og mga miting nga gipahigayon “diha sa gansangon nga hawanan sa kinaubsang bahin sa Templo, ug dayon ang Propeta sa kasagaran magsangyaw.”1

Kon ang Propeta mamulong diha sa gawas, sa kasagaran sugdan niya ang iyang mga pakigpulong pinaagi sa paghangyo sa mga Santos sa pag-ampo nga ang hangin o ulan dili mokusog hangtud mahuman ang iyang pamulong. Didto sa usa ka komperensya sa Nauvoo niadtong Abril 8, 1843, ang Propeta misugod sa iyang pamulong pinaagi sa pag-ingon: “Ako adunay tulo ka ihangyo nga buhaton sa kongregasyon: Ang una mao, nga ang tanan kinsa adunay hugot nga pagtuo mogamit niini ug magampo nga ang Ginoo mopalurang sa hangin; kay sa iyang paghuros karon, dili ako makapamulong og dugay nga dili madaot ang akong panglawas; ang ikaduha mao nga ako unta maapil sa inyong mga pag-ampo nga ang Ginoo molig-on sa akong mga baga, aron mahimo nako nga ang tanan makadungog, ug ang ikatulo mao, nga kamo mag-ampo nga ang Espiritu Santo motabang kanako, aron paghimo kanako nga mopahayag sa mga butang nga matuod.”2

Ang buluhaton sa Propeta aron mamulong importante kaayo alang sa mga miyembro sa Simbahan, ug usahay siya mamulong ngadto sa kongregasyon nga mokabat og kaliboan. “Walay usa sukad nga naluya sa pagpaminaw kaniya sa iyang pagpamulong,” miingon si Parley P. Pratt. “Gani ako nakahibalo nga mahimo niya nga magpabiling maminaw ang kongregasyon kinsa adunay tinguha ug mahinamon nga mga tigpaminaw sulod sa daghang oras, taliwala sa kabugnaw o sa kainit, ulan o hangin, samtang sila mangatawa sa usa ka higayon ug inig ka sunod mobakho.”3 Alvah J. Alexander, nga usa ka bata panahon sa mga katuigan sa Nauvoo, miingon “nga walay mga kalingawan o mga dula ang ingon og sama ka madanihon ngari kanako kaysa pagpaminaw kaniya nga mamulong.”4

Si Amasa Potter nga mitambong sa usa ka makapatandog kaayo nga sermon ni Propeta Joseph Smith nga nagsangyaw sa usa ka dako nga pundok sa mga Santos sa Nauvoo miingon:

“Dihang [ang Propeta] nakapamulong sulod sa mga traynta minutos miabut ang kusog kaayo nga hangin ug bagyo. Ang abog sobra ka baga nga dili kami magkinitaay sa usag usa nga layo kanamo, ug ang uban nga mga tawo namiya dihang si Joseph mitawag kanila sa pagpahunong ug mohalad sa ilang mga pagampo ngadto sa Labaw nga Makagagahum aron ang hangin unta molurang ug ang ulan mohunong sa pagbundak, ug nga unta mahitabo kini. Sulod sa pipila lamang ka minutos ang hangin ug ang ulan nahunong ug ang kinaiyahan wala nay timik sama sa usa ka ting-init nga kabuntagon. Ang bagyo nabahin ug miadto sa amihanan ug sa habagatan sa mao nga siyudad, ug among makita sa halayo ang mga kahoy ug mga tanom nga nagpalidpalid sa hangin, samtang diin kami nahimutang wala gayu’y timik sulod sa usa ka oras, ug niadtong panahona usa sa pinakatalagsaon nga sermon nga sukad migawas sa mga ngabil sa Propeta gisangyaw nga may kalabutan sa mahinungdanon nga hilisgutan kabahin sa mga patay.”5

Ang mga Santos nga nakabati ni Propeta Joseph Smith nga namulong mihatag sa ilang gamhanan ug tin-aw nga mga pagpamatuod sa iyang mapanagnaon nga misyon. Daghan kanila ang mirekord sa ilang mga handumanan sa mga pagpamulong nga nadungog nila nga iyang gihatag ug ang ilang mga kasinatian uban kaniya, kay gusto nila nga ang mga henerasyon nga nagsunod kanila masayud, sama sa ilang nahibaloan, nga si Joseph Smith usa ka matuod nga propeta sa Dios.

Ang mga Pagpamatuod ni Joseph Smith

Sama sa nag-una nga mga Santos, kita masayud nga si Joseph Smith mao ang propeta nga pinaagi kaniya ang Ginoo mipahiuli sa kinatibuk-an sa ebanghelyo.

Brigham Young, ang ikaduha nga Presidente sa Simbahan: “Ingon og gusto nako nga mosinggit, og aleluya, sa tanang higayon, samtang akong mahunahuna nga nailhan gayud nako si Joseph Smith, ang Propeta kinsa gituboy sa Ginoo ug gi-ordinahan, ug kinsa Iyang gihatagan sa mga yawe ug gahum aron sa pagtukod sa gingharian sa Dios dinhi sa yuta ug sa pagpaluyo niini. Kini nga mga yawe gisalig niini nga mga tawhana, ug kita adunay gahum sa pagpadayon niini nga buluhaton nga gisugdan ni Joseph.”6

Eliza R. Snow, ang kinatibuk-ang presidente sa Relief Society sugod 1866 hangtud 1887: “Tungod og alang sa kamatuoran ug pagkamatarung—sa tanan nga makahatag og kaayohan sa iyang isigka tawo ang iyang integridad sama ka lig-on sa mga haligi sa Kalangitan. Nasayud siya nga ang Dios mitawag kaniya sa mao nga buluhaton, ug ang tiningub nga gahum sa yuta ug sa impyerno, pakyas sa pagpugong o sa pagliso sa iyang tumong. Uban sa tabang sa Dios ug sa iyang mga kaigsoonan, iyang gitukod ang pundasyon sa pinakatalagsaon nga buluhaton nga sukad wala mahimo sa tawo—usa ka buluhaton nga gipadangat dili lamang ngadto sa tanang mga buhi, ug ngadto sa tanang henerasyon nga moabut, apan usab ngadto sa mga patay.

“Siya walay kahadlok ug isug nga miharong sa mga sayop nga mga tradisyon, mga patuo-tuo, mga relihiyon, mga gahi pasabton ug ang pagkakulang sa kahibalo sa kalibutan—mipamatuod sa iyang kaugalingon nga matinud-anon sa matag baruganan nga gipadayag sa langit—matinud-anon sa iyang mga kaigsoonan ug matinud-anon sa Dios, dayon iyang gisilyohan ang iyang pagpamatuod pinaagi sa iyang dugo.”7

Bathsheba W. Smith, ang kinatibukang presidente sa Relief Society gikan 1901 hangtud 1910: “Nasayud ako kinsa siya ug nakaila ako kaniya sumala sa iyang giingon kon kinsa siya—usa ka matuod nga propeta sa Dios, ug ang Ginoo pinaagi kaniya mipahiuli sa walay katapusan nga ebanghelyo ug sa tanang ordinansa ug pagtuga nga modala kanato ngadto sa celestial nga gingharian.”8

Wilford Woodruff, ang ikaupat nga Presidente sa Simbahan: “Gibati nako ang naghingapin nga kalipay sa unsay akong nakita kang Brother Joseph, alang sa iyang pangpubliko ug sa pribado nga kinabuhi iyang gidala ang Espiritu sa Makagagahum, ug iyang gipakita ang usa ka talagsaon nga kalag nga wala nako makita sukad sa laing tawo.”9

Daniel D. McArthur, usa sa nag-una nga miyembro sa Simbahan kinsa sa kadugayan nangulo sa usa sa nag-una nga mga pundok sa gitulod nga kariton ngadto sa Siyudad sa Salt Lake: “Ang akong pagpamatuod mao nga siya usa ka matuod nga propeta sa buhi nga Dios; ug kon unsa ka daghan ang akong madunggan nga iyang gipanulti ug makakita sa iyang mga gipanghimo mosamot ako nga makombinser nga siya matuod nga nakakita sa Dios nga Amahan ug sa Iyang Anak nga si Jesukristo, ingon man usab sa mga balaang anghel sa Dios…. Maingon og kanunay kini kanako nga kon aduna akoy nahibaloan nga bisan unsang butang niini nga kalibutan ako nakasiguro nga siya usa ka Propeta.”10

Alexander McRae, usa sa mga gibilanggo sa Bilanggoan sa Liberty kauban ni Joseph Smith: “Ingon niadto ang among pagsalig kang [Joseph Smith] isip usa ka Propeta, nga kon moingon siya, ‘Sa ingon misulti ang Ginoo,’ masaligon kami nga mao gayud kana sama sa iyang giingon; ug kon unsa ka daghang higayon nga sulayan namo ang iyang gisulti, motubo ang among pagsalig, kay wala kami nakita sa iyang mga pulong nga napakyas bisan sa usa ka higayon.”11

Lyman O. Littlefield, usa ka sakop sa Zion’s Camp: “Ang kinatibuk-ang enerhiya sa iyang kalag mituhop diha sa mahimayaon nga buluhaton sa ulahing mga adlaw diin siya gitawag sa iyang Balaanon nga Agalon.”12

Mary Alice Cannon Lambert, usa ka kinabig nga taga-England kinsa milangyaw ngadto sa Nauvoo niadtong 1843: “Una nakong nakit-an si Joseph Smith sa tingpamulak niadtong 1843. Dihang ang barko nga among gisakyan padulong sa Suba sa Mississippi midunggo na sa Nauvoo, daghan sa naguna nga mga kaigsoonan didto aron sa pagsugat sa mga santos nga kuyog niini. Kuyog niadtong mga kaigsoonan mao si Propeta Joseph Smith. Nakaila dayon ako kaniya dihang ang akong mga mata napunting kaniya, ug nianang higayona nadawat nako ang akong pagpamatuod nga siya usa ka Propeta sa Dios…. Wala siya gipaila diri kanako. Nailhan nako siya gikan sa laing mga tawo, ug, ako nga bata pa (katorse anyos pa lamang). Ako nasayud nga ako nakakita sa Propeta sa Dios.”13

Angus M. Cannon, usa ka sakop sa Simbahan kinsa nagpuyo sa Nauvoo isip usa ka batan-on ug wala madugay nahimo nga stake president sa Siyudad sa Salt Lake: “Sa usa ka okasyon nahinumduman nako pag-ayo si Brother Joseph samtang namulong siya sa usa ka pundok sa mga Santos, sa tingpamulak niadtong 1844. Ilawom kadto sa dagko nga mga kahoy [oak trees], sa usa ka ubos nga walog sa habagatan sa Templo, duol sa Parley street. Siya namulong kabahin sa kamatuoran nga ang Dios, sa pagtukod sa Iyang Simbahan, mipahibalo nga usa lamang ka tawo ang gihatagan sa pagtugot, sa Dios, aron pagdawat sa mga padayag nga gikinahanglan sa Simbahan…. Niining mao gihapon nga okasyon akong nabati ang Propeta nga namahayag nga siya nakadawat sa Melchizedek Priesthood, ubos sa pagdumala ni Pedro, Santiago ug Juan.

“Ang butang nga mipatik diha sa linghod nako nga panghunahuna sa dinasig nga mga gipanulti ni Joseph Smith nagauban kanako sulod sa tibuok nakong kinabuhi; ug dihang ang kangitngit sa laing higayon mitabon sa akong hunahuna, ang iyang pagpamatuod tin-aw kaayo nga moabut kanako, naghatag kanako og kamatuoran nga ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw natukod na ug gidumala pinaagi sa pinakita nga gahum ug katungod sa Dios.”14

Hyrum Smith, ang igsoon sa Propeta ug ang Patriarch sa Simbahan: “May mga propeta na kaniadto, apan anaa ni Joseph ang espiritu ug gahum sa tanang mga propeta.”15

Si Joseph Smith usa ka ehemplo nga mahimo natong masunod sa pagpalambo og usa ka kinaiya nga sama kang Kristo.

Parley P. Pratt, usa ka sakop sa Korum sa Napulog duha ka mga Apostoles sugod 1835 hangtud 1857: “Si Presidente Joseph Smith usa ka tawo nga taas ug maayo og pamarug, kusgan ug abtik; pution og pamanit, buwagaw og buhok, asul og mga mata, adunay diyutay kaayo nga bungot, ug usa ka panagway nga dili kasarangan sa iyang kaugalingon…. Ang iyang panagway kanunay nga malumo, mahigalaon, sanag uban ang kaalam ug pagkamanggiloy-on; inubanan sa panagway nga makahuluganon ug usa ka dili tinuyo nga pahiyom, o pagkamasadyaon, gawasnon sa tanan nga mga pagpugong o dili tinuod nga kinaiya; ug adunay usa ka butang nga naglambigit sa malinawon ug makanunayon nga pasiplat sa iyang mata, nga ingon ug manuotsuot kini sa kinahiladman nga dapit sa kasingkasing sa tawo, pagtan-aw ngadto sa kahangturan, molapus sa kalangitan, ug mahulagway ang tanan nga kalibutan. Anaa kaniya ang dungganan nga kaisug ug independente nga kinaiya; ang iya nga kinaiya sayon sabton ug pamilyar; ang iyang pagbadlong sama ka kuyaw sa usa ka leon; ang iya nga kaayo sama ka lapad sa kadagatan; ang iyang kahibalo walay kinutuban sa tanang butang sa kinabuhi.”16

John Needham, una nga nakabig nga ka taga-England: “Si Joseph Smith usa ka tawo nga talagsaon, usa ka tawo nga may baruganan, usa ka tawo nga matinud-anon; dili sobra ka relihiyuso nga tawo, apan sukwahi siya niini. Sa tinuod ang uban mahugno tungod kay siya usa ka prangka nga tawo, pinahimutang nga manulti, tawo nga masadyaon, apan kanang tanan naghimo kanako nga higugmaon siya nga mas labaw pa.”17

Emmeline B. Wells, ang kinatibuk-ang presidente sa Relief Society sugod 1910 hangtud 1921: “Ako…. mopamatuod nga siya ang pinaka bantugan nga tawo ug ang bantugan nga propeta ug ang bantugan nga personahe niini nga henerasyon, ang pinaka bantugan, akong gibati nga layo sa sayop ang pagsulti niini, sukad sa mga adlaw sa Manluluwas. Ang iyang Harianon nga panagway usa ka butang nga talagsaon. Imong mahunahuna nga siya mas taas pa ug mas dako pa kay sa unsa siya. Tingali daghan kaninyo ang nakabantay nga may mga tawo nga adunay susama og pamarug kon sila mobarug ug molakaw. Ingon niana si Propeta Joseph. Walay hulagway kaniya karon nga akong nakita, nga ikatandi sa katahum ug kaharianon sa iyang presensya.”18

Mary Alice Cannon Lambert “Ang gugma sa mga santos alang kaniya dili matukib sa mga pulong. Sila andam sa pagbuhis sa ilang kaugalingong mga kinabuhi alang kaniya. Kon siya mamu-long na gani, ang bisan unsang buluhaton biyaan aron lamang sila maminaw sa iyang mga pulong. Dili siya usa ka kasarangan nga tawo. Ang parehong mga Santos ug mga makasasala mibati ug miila sa usa ka gahum ug impluwensya nga anaa kaniya. Imposible kaayo nga ang makakita kaniya dili makadayeg sa kalig-on sa iyang personalidad ug impluwensya.”19

John M. Bernhisel, usa ka medikal nga doktor kinsa nag-abang sa balay ni Joseph ug ni Emma sa Nauvoo sulod sa daghang bulan sa panahon niadtong 1843 ug 1844: “Si Joseph Smith usa ka tawo nga adunay gamhanang kusog sa panghunahuna, ug naghupot og daghang enerhiya ug determinado nga kinaiya, talagsaon nga panabut, ug usa ka halawom nga kahibalo sa kinaiyahan sa tawo. Siya usa ka tawo nga makalmahon sa paghukom, may halapad nga panglantaw, ug nailhan gayud pinaagi sa iyang gugma sa hustisya. Mabination siya ug matinabangon, manggihatagon ug manggiloy-on, maayong ikauban ug masadyaon, ug adunay panghunahuna nga mapamalandungon ug manggihunahunaon nga kinaiya. Matinud-anon siya, pranka, walay kahadlok ug independente, ug layo sa pagpakaaron ingnon nga makit-an diha sa tanang tawo…. Isip usa ka magtutudlo sa relihiyon, ingon man isip usa ka tawo, gihigugma siya kaayo niini nga mga tawo.”20

Jesse N. Smith, ig-agaw ni Joseph Smith: “[Ang Propeta usa ka] dili ikatandi nga tawo nga labaw ka sama sa Dios sukad nga akong nakita…. Nasayud ako nga sa kinaiyahan dili siya makahimo sa pagpamakak ug sa pagpangilad, nakaangkon sa pagkamabination nga pinakatalagsaon ug kadungganan sa kinaiya. Gibati nako nga uban sa iyang presensya mahimo niya nga mabasa ang akong pagkatawo sa kinatibuk-an. Nasayud ako nga siya mao gayud sigun sa iyang gipangangkon.”21

William Clayton, usa ka kinabig nga taga-England kinsa nagserbisyo isip clerk ni Joseph Smith: “Kon magkadugay nako siya nga ikauban, magkadako usab ang akong gugma kaniya, kon unsa ka dako ang akong nahibaloan mahitungod kaniya, magkadako usab ang akong pagsalig diha kaniya.”22

Joseph F. Smith, ang ika-unom nga Presidente sa Simbahan: “Naghingapin ang iyang pagkadungganan ug pagkaputli sa tawhanong kinaiyahan, diin sa kasagaran mapahayag diha sa inosente nga mga kalingawan—sa pagdula og bola sa pakiglayog sa iyang mga igsoong lalaki ug makigbugno-bugno kanila, ug sa paglingaw sa iyang kaugalingon; dili siya sama sa usa ka tawo nga sobra ka pormal, ug ingon man usa ka panagway nga sobra ka seryuso nga dili siya mahimo nga mokatawa, nga siya walay kamaya sa iyang kasing-kasing. O, puno siya sa kamaya, puno siya sa kalipay; puno siya sa gugma, ug sa tanang klase sa kinaiya nga maghimo sa usa ka tawo nga talagsaon ug maayo, ug sa samang higayon simple ug inosente, nga makahimo siya sa pagpaubos ngadto sa pinakau-bos nga kondisyon; ug siya adunay gahum, pinaagi sa grasya sa Dios, aron sa pagsabut usab sa mga katuyoan sa Labaw nga Makagagahum. Mao kana ang kinaiya ni Propeta Joseph Smith.”23

Isip usa ka Propeta diin pinaagi kaniya ang ebanghelyo napahiuli, gitudlo ni Joseph Smith ang plano sa kaluwasan uban sa katin-aw ug gahum.

Brigham Young: “Ang pagkahalangdon sa himaya sa kinaiya ni Brother Joseph Smith mao nga mahimo niya nga mapasabut ang mga butang sa kalangitan aron masabtan sa mga hinay og panabut. Kon siya magsangyaw sa katawhan—magpadayag sa mga butang sa Dios, sa kagustuhan sa Dios, sa plano sa kaluwasan, sa mga katuyoan ni Jehovah, ang relasyon nga atong gibutang diha kaniya ug sa tanang langitnon nga mga binuhat—paubsan niya ang iyang mga panudlo ngadto sa kapasidad sa matag tawo, babaye ug bata, paghimo niini nga yano isip usa ka sayon kaayo nga paagi. Kini gayud unta makakombinser sa matag tawo, nga sukad makadungog kaniya, sa iyang balaanon nga awtoridad ug gahum, kay walay lain nga tawo ang nakahimo sa pagtudlo sama sa iyang nahimo, ug walay tawo nga makapadayag sa mga butang sa Dios, apan pinaagi sa mga padayag ni Jesukristo.”24

Howard Coray, clerk ni Joseph Smith: “Akong natun-an ang ebanghelyo sigun sa gipadayag ni Joseph Smith ug naghunahuna kon posible ba kaha sa usa ka tawo nga walay giya sa Espiritu sa Dios nga makapadayag og ingon niana nga sistema sa kaluwasan ug kahimayaan sa tawo. Ang akong konklusyon nasukwahi. Naglingkod ako ug naminaw sa iyang pagsangyaw didto sa pundukanan sa Nauvoo sa talagsaon nga mga higayon sa dihang hingpit ako nga gibayaw sa iyang dili mahulagway nga kabatid nga mamulong—gahum sa pagpahayag—pagpamulong nga sukad wala pa gayud nako madungog sa ubang tawo nga namulong.”25

Joseph L. Robinson, counselor sa usa ka bishopric sa Nauvoo: “Dugay na kami nga mituo ug sa pagkatinuod nasayud nga si Joseph Smith usa ka matuod ug mapainubsanon nga Propeta sa Dios, apan karon ang among mga mata nakakita na gayud kaniya, ug ang among mga dalunggan nakadungog sa iyang tingog, nga susama sa tingog sa makusog nga dalugdog sa Langit, hinoon ang iya nga pinulongan malumo ug mapahimangnoon, makapalig-on kaayo. Apan adunay usa ka gahum ug pagkaharianon nga nagauban sa iyang mga pulong ug pagsangyaw nga wala namo makita sukad sa ubang mga tawo, kay siya usa ka bantugan nga Propeta, usa ka balaanon nga tawo sa Dios. Matuod siya nga natudloan sa mga butang nga may kalabutan sa gingharian sa Dios ug puno kaayo sa Espiritu Santo, kinsa usa ka kanunay nga kompanyon.”26

Orson Spencer, usa ka ministro sa Baptist kinsa mipasakop sa Simbahan niadtong 1841: “Diha sa doktrina si Mr. Smith labihan ka masaligon sa kasulatan. Wala gayud ako makakita kaniya nga milimod o mipakaubos sa usa ka bugtong nga kamatuoran diha sa Daan ug Bag-o nga Tugon; apan kanunay ko siya nga makita nga mopasabut ug manalipod niini sa usa ka hanas nga kinaiya. Isip pinili sa Dios, alang sa katuyoan sa pagpanudlo ug paghingpit sa simbahan, kinahanglan nga siya gayud masayud unsaon sa paghan-ay ang mga butang nga kinahanglanon aron matigom ang mga butang nga bag-o ug daan, isip usa ka tigsulat nga maayo sa pagkatudlo. Kini nga office ug ang pagka-apostol buot niya nga palamboon, sa iyang pagbasa ang mga karaan nga propeta mibutho sa kinabuhi, ug ang katahum ug gahum sa ilang mga pagpadayag gihimo alang sa pagdayeg sa ilang mga kaugalingon uban sa mahinamon nga kahulugan sa tanan nga maminaw.”27

Jonah R. Ball, usa ka miyembro sa Simbahan kinsa nagpuyo sa Nauvoo: “Miadto sa miting. Nakadungog sa Propeta nga nagsangyaw didto sa hawanan sa templo. Adunay liboan nga maminaw kaniya. Wala gayu’y sayop. Ang iyang paagi sa pagpasabut sa mga kasulatan lapas pa sa kalkulasyon o kontrobersiya. Ang iya nga teksto mao ang una nga kapitulo sa 2 Pedro. Iya kining gipasabut klaro pa kay sa [udtong] tutok.”28

William Clayton: “Aduna kami kahigayonan sa pakighinabi ni Joseph Smith Jr. ug nalipay kaayo kami sa iyang pagpakiguban…. Siya usa … ka tawo nga adunay maayo nga panghukom ug nag-angkon sa puno nga salabutan, ug kon ikaw man gani maminaw sa iya nga pakigsulti makadawat ikaw og intelehensya nga mopalapad sa imong hunahuna ug mohimo sa imong kasing-kasing sa pagmaya. Pamilyar na kaayo siya ug kalipay niya ang pagtudlo sa kabus nga mga santos. Mahimo akong makigsulti kaniya sama ka sayon sa akong pagpakigsulti kanimo, ug kabahin sa iyang ka andam nga mohatag og instruksyon siya moingon, ‘Nadawat ko kini nga walay bayad ug ihatag ko kini nga walay bayad.’ Andam siya sa pagtubag sa bisan unsa nga pangutana nga akong gihatag kaniya ug malipay kon kami adunay mga pangutana. Ingon og siya batid kaayo sa mga kasulatan, ug bisan gani sa pagpakighinabi sa lain pa nga mga hilisgutan ang ingon nga kahayag ug katahum mapadayag nga wala pa gayud nako makita kaniadto. Kon bisan og gikan man ako sa England sa tuyo nga makig-istorya kaniya sa pipila ka mga adlaw akong makonsiderar nga igo na kadto nga bayad alang sa akong mga kahago.”29

Mercy Fielding Thompson, kinabig nga usa ka British kinsang bana, nga si Robert B. Thompson, nangalagad isip clerk ni Joseph Smith: “Ako … nakapaminaw sa iyang klaro ug hanas nga mga pagpasabut sa halawum ug malisud nga mga pangutana. Alang kaniya ang tanan nga butang maingon og yano ug sayon nga sabton, ug nga siya makahimo niini nga yano alang sa uban nga walay laing tawo nga nakahimo sukad sigun sa akong nadungog.”30

Sama sa nag-una nga mga Santos, atong mahatagan og bili ang mga pulong ni Joseph Smith ug mosunod sa mga baruganan nga iyang gitudlo.

Emmeline B. Wells: “Diha ni Propeta Joseph Smith, Mituo ako nga ako nakakita sa talagsaon nga espirituhanong gahum nga nagdala og kalipay ug kahupayan sa mga Santos…. Ang gahum sa Dios mikunsad nganha kaniya sa ingon niana nga higayon nga sa daghang okasyon ingon og nahimaya ang iyang panagway [transfigured]. Ang iyang ekspresyon malumo ug hapit sama sa usa ka bata kon mag relaks; ug kon mamulong sa katawhan, kinsa nagmahal kaniya ingon og puno sa pagtahud, ang himaya sa iyang panagway dili mahulagway. Sa laing mga higayon ang talagsaon nga gahum sa iyang kinaiya, labaw pa kay sa iyang tingog (diin makapatandog kaayo kanako), ingon og miuyog sa lugar diin kami nagbarug ug nanuotsuot sa kinahiladman nga bahin sa kalag sa iyang mga tigpaminaw, ug ako nakasiguro nga human niana sila mobuhis sa ilang mga kinabuhi sa pagpanalipod kaniya. Kanunay akong maminaw nga nalukmay sa tanan niyang gilitok—ang pinili sa Dios niining katapusan nga dispensasyon.”31

Lorenzo Snow, ang ikalima nga Presidente sa Simbahan: “Ang unang higayon nga nakita nako ang Propeta dihang batan-on ako [mga 17 anyos]. Nakighinabi siya sa gamay nga pundok sa katawhan. Naghisgot siya bahin sa pagbisita sa anghel kaniya…. Ang mga tawo nahigugma sa pagpaminaw kaniya, tungod kay siya puno sa pagpadayag…. Sigun sa saad sa Ginoo, kinsa kadtong modawat sa mga baruganan nga iyang gitudlo makadawat og usa ka pagpamatuod gikan sa Ginoo sa katinuod niini.”32

Edward Stevenson, usa ka sakop sa Seventy sugod 1844 hangtud 1897: “Una nako siyang nakita niadtong 1834 sa Pontiac [Michigan] ug ang pagbati nga napatik sa akong hunahuna tungod kaniya nianang higayona nagdala kanako karon og kalipay sa pagpresentar sa litrato ngadto sa daghan niyang mga higala. Ang gugma alang kaniya, isip matuod nga Propeta sa Dios, dili na mapapas sa akong hunahuna, ug kanunay kining maanaa kanako sukad niadto, bisan og hapit saysyenta na ka tuig ang nakalabay. Nianang sama nga tuig, sa 1834, taliwala sa daghang dagko nga mga kongregasyon, ang Propeta mipamatuod uban sa talagsaon nga gahum kabahin sa pagbisita sa Amahan ug sa Anak, ug ang iyang pakig-istorya kanila. Wala gayud sukad kaniadto ako mibati sa ingon nga gahum sama sa gipakita niini nga mga okasyon.”33

Mary Ann Stearns Winters, anak-anak nga babaye ni Elder Parley P. Pratt: “Nagbarug ako duol gayud sa Propeta samtang nagsangyaw siya ngadto sa mga Indian didto sa Kakahoyan dapit sa Templo. Ang Balaang Espiritu misilaw sa iyang panagway hangtud kini misanag sama sa usa ka lingin nga kahayag libut kaniya, ug ang iyang mga pulong nanuotsuot sa mga kasingkasing sa tanan nga nakabati kaniya….

“Nakita nako ang patay nga mga lawas nila ni Brother Joseph ug Hyrum samtang sila gihaya didto sa Mansion House human sila gidala gikan sa Carthage, ug nakita usab ang mga saput nga ilang gisul-ob, nabulit sa ilang dugo sa kinabuhi. Nasayud ako nga mga tawo sila sa Dios, Propeta ug Patriarch, matinund-anon ug matuohon. Unta angayan kita nga mohimamat kanila sa umaabut nga kalibutan!”34

Wilford Woodruff, nagreport sa Abril 6, 1837, nga sermon: “Si Presidente Joseph Smith Jr. mibarug ug namulong sa kongregasyon sulod sa tulo ka oras, gisul-oban sa gahum, espiritu, ug sa panagway sa Dios. Dayag niya nga gipahayag ang iyang hunahuna ug mga pagbati diha sa balay sa iyang mga higala. Mipresentar siya og daghang mga butang nga labing importante ngadto sa mga hunahuna sa mga elder sa Israel. Oh, nga gisulat unta karon ang akong mga pulong diha sa atong mga kasing-kasing nga sa tinalinsan nga puthaw ug tingga magpabilin sa walay katapusan nga unta kita makagamit niini sa atong mga kinabuhi [tan-awa sa Job 19:23–24]. Nga ang tuburan sa kahayag, baruganan, ug hiyas nga mituybo gikan sa kasing-kasing ug baba ni Propeta Joseph, kinsang kalag sama ni Enoch milugway ngadto sa kahangturan—ako moingon, ang ingon nga ebidensya nga gipresentar sa ingon ka agresibo nga kinaiya unta makawagtang sa bisan unsang butang sa pagkawalay pagtuo ug mga pagduha-duha gikan sa hunahuna sa mga tigpaminaw, kay ang ingon nga pinulungan, sentimento, baruganan, ug espiritu dili mahimong magagikan sa kangitngit. Si Joseph Smith Jr. usa ka propeta sa Dios nga giandam sa Dios alang sa kagawasan sa Israel ingon ka tinuod sama sa pag-init sulod sa akong kasing-kasing karon.”35

Brigham Young: “Gikan sa una pa nako nga pagkakita kang Propeta Joseph wala gayud akoy nakalimtan bisan usa ka pulong gikan kaniya kabahin sa gingharian. Ug mao kini ang yawe sa kahibalo nga ania kanako karon, nga ako naminaw gayud sa mga pulong ni Joseph, ug gibahandi kini sa akong kasing-kasing, gihipusan kini, nangayo sa akong Amahan sa ngalan sa iyang Anak nga si Jesus nga ibutang kini sa akong hunahuna kon gikinahanglan. Akong gibahandi ang mga butang sa Dios, ug mao kini ang yawe nga akong gihuptan karon. Naghinam-hinam ako nga makat-on gikan ni Joseph ug sa Espiritu sa Dios.”36

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Hunahunaa kini nga mga ideya samtang kamo magtuon niini nga hugna o samtang kamo mangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa sa mga pahina vii–xiii.

  • Basaha ang mga pagpamatuod kabahin ni Propeta Joseph Smith diha sa mga pahina 572–73. Unsa ang nakapatandog kanimo kabahin niini nga mga pagpamatuod? Unsa man ang pundasyon sa inyong kaugalingon nga pagpamatuod ni Joseph Smith? Giunsa man ninyo sa pagkaangkon niini nga pagpamatuod? Basin gusto ninyong isulat ang imong pagpamatuod diha sa imong journal o ipakigbahin kini sa inyong pamilya.

  • Ang mga pahina 602–05 naglangkob sa mga pulong nga naghulagway sa panagway ni Joseph Smith, personalidad, ug kinaiya. Unsaon man niining mga pulonga pag-impluwensya sa inyong mga pagbati mahitungod ni Joseph Smith? Paghunahuna og mga paagi diin imong mahimo nga makapalambo og pipila ka susama niini nga mga kinaiya.

  • Tun-i ang mga pagpamatuod kabahin sa pamaagi ni Propeta Joseph sa pagtudlo sa ebanghelyo ug sa pagpasabut sa mga kasulatan (mga pahina 605–08). Unsaon man niini nga mga pagpamatuod sa pagtabang samtang kita magtuon ug magtudlo sa ebanghelyo?

  • Ribyuha ang katapusang seksyon niini nga hugna (mga pahina 608–10). Unsaon man ninyo sa pagsunod ang mga ehemplo ni Wilford Woodruff ug Brigham Young sa inyong pagtuon niini nga libro? Unsaon man ninyo sa pagsunod ang ilang mga ehemplo samtang kamo magtuon sa mga pagtulun-an sa mga buhi nga propeta? Sa inyong hunahuna unsa man ang buot ipasabut sa pagtugot sa kamatuoran nga “masulat diha sa atong mga kasing-kasing pinaagi sa puthaw ug tingga”?

May Kalabutan nga mga Kasulatan: 2 Nephi 3:6–19; D&P 24:1–9; 124:1

Mubo nga mga Sulat

  1. Gikutlo sa History of the Church, 5:408; ang pag-capital gi-moderno; sa usa ka sulat gikan sa wala mailhi nga Boston Bee nga tagsulat, Mar. 24, 1843, Nauvoo, Illinois, gimantala sa Times and Seasons, Mayo 15, 1843, p. 200.

  2. History of the Church, 5:339; gikan sa usa ka pakigpulong nga gihatag ni Joseph Smith niadtong Abr. 8, 1843, sa Nauvoo, Illinois; gi-report ni Willard Richards ug William Clayton.

  3. Parley P. Pratt, Autobiography of Parley P. Pratt, ed. Parley P. Pratt Jr. (1938), p. 46.

  4. Alvah J. Alexander, sa “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Dis. 1906, p. 541.

  5. Amasa Potter, “A Reminiscence of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, Peb. 15, 1894, p. 132.

  6. Brigham Young, Deseret News, Okt. 31, 1855, p. 268.

  7. Eliza R. Snow, “Anniversary Tribute to the Memory of President Joseph Smith,” Woman’s Exponent, Ene. 1, 1874, p. 117; ang punctuation gi-moderno.

  8. Bathsheba W. Smith, sa “Recollections of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, Hunyo 1, 1892, p. 344.

  9. Wilford Woodruff, Deseret News, Ene. 20, 1858, p. 363; ang pag-capital gi-moderno.

  10. Daniel D. McArthur, sa “Recollections of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, Peb. 15, 1892, p. 129.

  11. Alexander McRae, gikutlo sa History of the Church, 3:258; gikan sa sulat gikan ni Alexander McRae ngadto sa editor sa Deseret News, Nob. 1, 1854, Siyudad sa Salt Lake, Utah, gimantala sa Deseret News, Nob. 9, 1854, p. 1; ang punctuation ug ang grammar gi-moderno.

  12. Lyman O. Littlefield, Reminiscences of Latter-day Saints (1888), p. 35.

  13. Mary Alice Cannon Lambert, sa “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Dis. 1905, p. 554.

  14. Angus M. Cannon, sa “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Dis. 1906, p. 546; ang spelling ug grammar gi-moderno.

  15. Hyrum Smith, gikutlo sa History of the Church, 6:346; gikan sa usa ka pakigpulong nga gihatag ni Hyrum Smith niadtong Abr. 28, 1844, sa Nauvoo, Illinois.

  16. Parley P. Pratt, Autobiography of Parley P. Pratt, ed. Parley P. Pratt Jr. (1938), pp. 45–46; pagkabahin sa paragrap giusab.

  17. Sulat gikan ni Needham ngadto sa iyang mga ginikanan, Hulyo 7, 1843, Nauvoo, Illinois, gimantala sa Millennial Star, Okt. 1843, p. 89.

  18. Emmeline B. Wells, “The Prophet Joseph,” Young Woman’s Journal, Ago. 1912, pp. 437–38; pagkabahin sa paragrap giusab.

  19. Mary Alice Cannon Lambert, sa “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Dis. 1905, p. 554.

  20. John M. Bernhisel, gikutlo sa History of the Church, 6:468; pagkabahin sa paragrap giusab; gikan sa usa ka sulat gikan ni John M. Bernhisel ngadto ni Thomas Ford, Hunyo 14, 1844, Nauvoo, Illinois.

  21. Jesse N. Smith, sa “Recollections of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, Ene. 1, 1892, pp. 23–24; pagkabahin sa paragrap giusab.

  22. Sulat gikan ni William Clayton ngadto ni William Hardman, Marso. 30, 1842, Nauvoo, Illinois, gimantala sa Millennial Star, Ago. 1, 1842, p. 76.

  23. Joseph F. Smith, sa “Joseph, the Prophet,” Salt Lake Herald Church and Farm Supplement, Ene. 12, 1895, p. 211; ang spelling ug ang punctuation gi-moderno.

  24. Brigham Young, Deseret News, Nob. 28, 1860, p. 305; ang pagcapital gi-moderno.

  25. Sulat gikan ni Howard Coray ngadto ni Martha Jane Lewis, Ago. 2, 1889, Sanford, Colorado, pp. 3–4, Church Archives. Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, Siyudad sa Salt Lake, Utah.

  26. Joseph Lee Robinson, Autobiography ug mga Journal, 1883–92, folder 1, p. 22, Church Archives.

  27. Sulat gikan ni Orson Spencer ngadto sa wala mailhi nga tawo, Nob. 17, 1842, Nauvoo, Illinois, gimantala sa Times and Seasons, Ene. 2, 1843, pp. 56–57; ang punctuation gi-moderno.

  28. Sulat gikan ni Jonah R. Ball ngadto ni Harvey Howard, Mayo 19, 1843, Nauvoo, Illinois; Jonah Randolph Ball, Letters 1842–43, to Harvey Howard, Shutesbury, Massachusetts, Church Archives.

  29. Sulat gikan ni William Clayton ngadto sa mga miyembro sa Simbahan sa Manchester, England, Dis. 10, 1840, Nauvoo, Illinois, Church Archives.

  30. Mercy Fielding Thompson, “Recollections of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, Hulyo 1, 1892, p. 399; pagkabahin sa paragrap giusab.

  31. Emmeline B. Wells, sa “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Dis. 1905, p. 556; ang punctuation gi-moderno; pagkabahin sa paragrap giusab.

  32. Lorenzo Snow, Deseret Weekly, Abr. 13, 1889, p. 487.

  33. Edward Stevenson, Reminiscences of Joseph, the Prophet, and the Coming Forth of the Book of Mormon (1893), p. 4; pagkabahin sa paragrap giusab.

  34. Mary Ann Stearns Winters, sa “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, Dis. 1905, p. 558; pagkabahin sa paragrap giusab.

  35. Si Wilford Woodruff, mireport sa usa ka pakigpulong nga gihatag ni Joseph Smith niadtong Abr. 6, 1837, sa Kirtland, Ohio; Wilford Woodruff, Journals, 1833–98, Church Archives.

  36. Brigham Young, Deseret News, Hunyo 6, 1877, p. 274; ang pagcapital gi-moderno.

Joseph Smith teaching

“Ang mga tawo nahigugma sa pagpaminaw kaniya, tungod kay siya puno sa pagpadayag…. Sigun sa saad sa Ginoo, kinsa kadtong modawat sa mga baruganan nga iyang gitudlo makadawat og usa ka pagpamatuod gikan sa Ginoo sa katinuod niini.”

Bathsheba W. Smith

Bathsheba W. Smith

Mary Alice Cannon Lambert

Mary Alice Cannon Lambert

Parley P. Pratt

Parley P. Pratt

John M. Bernhisel

John M. Bernhizel

William Clayton

William Clayton

Joseph L. Robinson

Joseph L. Robinson

Mercy Fielding Thompson

Mercy Fielding Thompson

Emmeline B. Wells

Emmeline B. Wells

Lorenzo Snow

Lorenzo Snow