Gugma nga Putli, ang Tiunay nga Gugma ni Kristo

“Ang gugma mao ang usa sa labing importante nga mga hiyas sa Dios, ug kinahanglan nga ipakita niadtong kinsa nagtinguha nga mahimong mga anak sa Dios.”

Gikan sa Kinabuhi ni Joseph Smith

Sa padayag nga gihatag pinaagi ni Joseph Smith niadtong 1841, ang Ginoo mipili sa stake sa Nauvoo, Illinois nga usa ka “tukuranan nga bato sa Zion, diin paganinduton pag-ayo sama sa usa ka palasyo” (D&P 124:2). Ubos sa pagdumala sa Propeta, ang Nauvoo nahimong usa ka mauswagong sentro sa komersyo, edukasyon, ug sa mga arte. Daghang mga tawo nagtrabaho sa ilang mga umahan, samtang kadtong adunay 0.4 ka hektarya nga yuta sa siyudad nagtanom og mga prutas ug mga utanon sa ilang mga garden sa panimalay. Mga gabsanan, mga buhatan og bika [brickyard], mga opisina sa imprintahanan, mga galingan sa harina, ug mga panaderia gitukod diha sa siyudad, ingon man usab mga buhatan sa panday, negosyante og alahas sa puthaw, ug mga tighimo og kabinet. Sa Nauvoo, ang mga Santos makalingaw-lingaw sa sinehan, makadula og bola, ug mga konsiyerto. Sobra sa 1,800 ka mga estudyante nag-enrol sa mga eskwelahan sa tibuok komunidad, ug mga plano gihimo alang sa usa ka unibersidad.

Samtang ang Nauvoo kusog nga miuswag, daghang mga himoanan og bika [brickyard] nanghimo og pula nga bika nga naghatag sa mga bilding sa Nauvoo og lahi nga hitsura. Usa niini nga bilding mao ang Red Brick Store sa Propeta. Gitukod ang tindahan aron mahimong usa ka opisina alang sa Propeta ug sa First Presidency ug isip usa ka patigayon aron sa pagtabang sa Propeta sa pagsuporta sa iyang pamilya. Ang hitabo diha sa Red Brick Store nagpakita sa pagkamabinationg kinaiya nga naghimo sa Propeta nga gihigugma pag-ayo.

Si James Leach usa ka Englishman kinsa naanha sa Nauvoo uban sa iyang nakabig nga magulang nga babaye ug sa iyang bana, si Agnes ug Henry Nightingale. Human sa pagpangita og trabaho nga wala molampus, si James ug ang iyang bayaw nga lalaki nakahukom nga mangayo og tabang sa Propeta:

“Among … nakit-an [ang Propeta] diha sa gamay nga tindahan nagbaligya ngadto sa usa ka dalaga og pipila ka mga tinda. Kini mao ang unang panahon nga nakahigayon ako nga maduol kaniya ug makatan-aw kaniya pag-ayo. Gibati nako nga dihay gamhanang espiritu kaniya. Lahi siya sa uban nga akong gikakita kaniadto; ug miingon ako diha sa akong kasingkasing, siya tinuod gayud nga usa ka Propeta sa labing halangdon nga Dios.

“Tungod kay ako dili miyembro sa Simbahan buot nako nga si Henry mangayo kaniya og trabaho, apan wala siya mobuhat sa ingon, busa ako napugos sa pagpangayo. Ako miingon, ‘Mr. Smith, kon mahimo intawon, aduna ka bay trabaho nga imong ikahatag kanamong duha, aron aduna kami magamit sa among panginahanglan?’ Mitan-aw siya kanamo uban sa usa ka malipayong panagway, ug uban sa maong pagbati sa pagkamabination, miingon, ‘Unya, mga higala, unsa man ang inyong kamaohan?’ Amo siyang gisultihan nga ang among panarbaho kaniadto ra sa wala pa kami mobiya sa among yutang natawhan.

“Miingon siya, ‘makahimo ba mo og kanal?’ Mitubag ako nga buhaton namo ang labing maayo nga among mabuhat niana. ‘Kana ang husto, mga higala,’ ug mipunit og metrosan siya miingon, ‘Dali kuyog kanako.’

“Gidala kami niya layo-layo og gamay gikan sa tindahan, gipagunitan kanako ang metal sa pikas tumoy sa metrosan ug gibitad ang tibuok metrosan gikan sa metal ug gimarkahan og linya ang among trabahoon. ‘Karon, mga higala,’ siya miingon, makahimo ba kamo og kanal nga tulo ka pye ang gilapdon ug duha ug tunga ka pye ang giladmon subay niini nga linya?’

“Kami miingon nga among himoon ang labing maayo, ug mibiya siya kanamo. Mitrabaho kami, ug sa dihang nahuman kini akong giadto ug gisultihan siya nga nahuman na kini. Iyang giadto ug gitan-aw kini ug miingon, ‘mga higala, kon ako ang nagbuhat niini sa akong kaugalingon dili kini nako mabuhat nga ingon ini ka nindot. ‘Dali kuyog nako.’

“Gidala kami niya og balik ngadto sa iyang tindahan, ug misugo kanamo sa pagpili sa labing nindot nga hamon o piraso sa karneng baboy alang sa among kaugalingon. Ingon og manggiulawon, ako miingon nga mas gusto namo nga siya ang mohatag kanamo. Busa iyang gipili ang duha sa labing dako ug labing maayo nga piraso sa karne ug usa ka sako sa harina alang sa matag usa kanamo, ug nangutana kanamo kon kini igo na. Gisultihan namo siya nga kami andam nga motrabaho og dugang pa alang niini, apan siya miingon, ‘Kon kamo natagbaw, mga higala, ako usab.’

“Kami mipasalamat og maayo kaniya, ug mipauli sa panimalay nga nalipay sa kalumo sa kasingkasing sa Propeta sa atong Dios.”

Si James Leach gibunyagan nianang sama nga tuig ug mirekord nga siya “kasagaran adunay pribilihiyo nga makakita [sa Propeta] sa halangdong nawong nga misanag pinaagi sa Espiritu ug gahum as Dios.”¹

Mga Pagtulun-an ni Joseph Smith

Ang tawo nga puno sa gugma sa Dios matinguhaong mopanalangin sa uban.

“Ang gugma mao ang usa sa labing importante nga mga hiyas sa Dios, ug kinahanglan nga ipakita niadtong kinsa nagtinguha nga mahimong mga anak sa Dios. Ang usa ka tawo nga puno sa gugma sa Dios dili matagbaw sa pagpanalangin sa iyang pamilya lamang, apan mokaylap ngadto sa tibuok kalibutan, matinguhaon sa pagpanalangin sa tibuok katawhan.”²

Si Lucy Meserve Smith mi-rekord sa mosunod: “Si [Joseph Smith] miingon, ‘Mga kaigsoonan, paghinigugmaay kamo sa usag usa; paghinigugmaay sa usag usa ug pagmanggiloy-on sa inyong mga kaaway.’ Gibalik-balik kini niya nga mga pulong sa usa ka labing tataw nga tono sa tingog uban sa makusog nga amen.”³

Niadtong Hulyo 1839, ang Propeta nakigsulti ngadto sa usa ka pundok sa mga lider sa Simbahan: “Dayon ako namulong ngadto kanila ug mihatag og daghang panudlo … naghisgot sa daghang mga hilisgutan nga importante og mahinungdanon ngadto sa tanan kinsa nagtinguha sa paglakaw nga mapainubsanon diha sa atubangan sa Ginoo, ug ilabi na sa pagtudlo kanila sa pagbaton og putli nga gugma, kaalam ug pagbatig kalooy, uban ang gugma ngadto sa usag usa diha sa tanang mga butang, ug ubos sa tanang mga kahimtang.”⁴

Kita adunay espesyal nga obligasyon sa paghigugma ug pag-amuma alang niadtong anaa sa panginahanglan.

“Kini usa ka katungdanan diin ang matag Santos kinahanglan nga mohatag ngadto sa iyang kaigsoonan sa walay pagpugong— sa kanunay mohigugma kanila, ug bisan kanus-a motabang kanila. Aron kahatagan og katarungan diha sa atubangan sa Dios kita kinahanglan maghinigugmaay sa usag usa: kita kinahanglan nga mobuntog sa dautan; kita kinahanglan mobisita sa mga walay amahan ug sa biyuda diha sa ilang kasakit, ug kita kinahanglan gayud mag-amping sa atong mga kaugalingon nga dili mahugawan sa kalibutan; kay ang maong mga hiyas modagayday gikan sa dakong tuburan sa putli nga relihiyon [tan-awa sa Santiago 1:27].”⁵

“Ang [usa ka miyembro sa Simbahan] magpakaon sa gigutom, mosinina sa hubo, mosangkap sa biyuda, mopahid sa luha sa ilo [walay ginikanan], mohupay sa masakiton, maanaa dinhi sa simbahan, o bisan asa, o bisan sa walay simbahan, bisan asa siya makakaplag kanila.”⁶

“Ang adunahan nga walay gugma nga putli dili maluwas, naghatag aron sa pagpakaon sa kabus kanus-a ug unsa ang gimando sa Dios.”⁷

“Hunahunaa ang kahimtang sa masakiton ug paningkamoti ang paghupay sa ilang mga kasakit; ipakaon ang inyong pan sa gigutom, ang inyong sinina itabon sa hubo; ang inyong pagkamanggihatagon mopahid sa luha sa ilo, ug molipay sa nag-magulanon nga biyuda; tuguti nga ang inyong mga pag-ampo, ug presensya, ug pagkamaloloy-on mohupay sa mga sakit sa nasakitan, ug ang inyong pagkamanggihatagon motabang sa ilang mga panginahanglan; paghimo og maayo ngadto sa tanang mga tawo, ilabi na ngadto sa sakop sa panimalay sa pagtuo, nga kamo unta mahimong putli ug dili masalawayon, mga anak sa Dios nga walay buling. Sunda ang mga kasugoan sa Dios—tanan nga Iyang nahatag, gihatag, ug ang himaya modan-ag sa dalan sa inyong kinabuhi; ang kabus mobangon ug motawag kaninyo nga bulahan; kamo pasidunggan ug pagatahuron sa tanang maayo nga mga tawo; ug ang inyong dalan maingon niana sa makiangayon nga mas mosanag ug mas mosanag hangtud sa hingpit nga adlaw [tan-awa sa Mga Proberbio 4:18].”⁸

“Ang Balaang Espiritu … ibu-bo sa tanang panahon diha sa inyong mga ulo, kon kamo magpuyo niadtong mga baruganan sa katarung nga nahiuyon sa hunahuna sa Dios, ug adunay angay nga pagbati alang sa usag-usa ug mga mabinantayon sa tanang paagi sa paghinumdom niadto kinsa anaa sa pagkaulipon, ug sa kagul-anan, ug sa hilabihan nga kasakit alang kaninyo. Ug kon taliwala kaninyo adunay naninguha alang sa ilang kaugalingon nga mahimong labaw kagamhanan ug nangita sa ilang kaugalingon nga kaadunahan, samtang ang ilang mga kaigsoonan nagagulo diha sa kakabus, ug anaa ubos sa bug-at nga mga pagsulay ug mga pagtintal, sila dili makapahimulos sa pangaliya sa Balaang Espiritu, nga naghimo sa pangaliya alang kanato adlaw ug gabii uban ang mga pag-agulo nga dili malitok [tan-awa sa Mga Taga-Roma 8:26].

“Kita kinahanglan nga sa tanang mga panahon magmabinantayon pag-ayo nga ang maong pagkamapahitas-on dili gayud makakuha og luna diha sa atong mga kasingkasing; apan makigangay sa mga tawo nga timawa, ug uban sa pagkamainantuson moyayong sa mga kasakit sa mga luyahon.”⁹

Ang gugma nga putli mainantuson, maloloy-on ug mabination.

Si Eliza Snow mi-report sa usa ka pakigpulong nga gihatag sa Propeta: “Siya dayon misugod sa pagbasa sa ika-13 nga kapitulo [sa 1 Mga Taga-Corinto]—‘Kon ako tigpanulti’g mga pinulongan sa mga tawo ug sa manulunda, apan walay putli nga gugma, ako usa lamang ka masaba nga agong o piyangpiyang nga nagatagingting;’ ug miingon, ayaw limitahi ang inyong mga hunahuna kalabut sa hiyas sa inyong silingan, apan pagbantay sa pagpakaaron- ingnong katarung sa kaugalingon, ug limitahi ang paghatag og bili sa inyong kaugalingon nga mga hiyas, ug dili mohunahuna sa inyong mga kaugalingon nga labaw ka matarung kaysa uban; kamo kinahanglan nga modugang sa inyong pagbati ngadto sa usag usa, kon kamo buot mobuhat sama ni Jesus, ug modala sa inyong isigka binuhat ngadto sa sabakan ni Abraham. Siya miingon nga siya nakapakita og pagkamainantuson, pagpugong sa kaugalingon ug pagmapailubon ngadto sa Simbahan, ug usab ngadto sa iyang mga kaaway; ug kita kinahanglan mopas-an sa usag usa nga mga kapakyasan, ingon sa mainantusong ginikanan nga nagpas-an sa mga kabadlungon sa ilang mga anak.

“… Samtang kamo nagtubo sa inyong kabuotan ug hiyas, samtang kamo nagtubo sa inyong kaayo, padak-i ang inyong mga kasingkasing, himoa kining lapad alang sa uban; kinahanglan kamong magmainantuson, moantus sa mga kasalawayon ug kasaypanan sa katawhan. Unsa ka bililhon ang kalag sa katawhan! …

“… Ayaw kasina sa nindot nga mga sinina ug sa lumalabay nga pasundayag sa mga makasasala, kay sila anaa sa usa ka makalolooy nga sitwasyon; apan kutob sa imong mahimo, kaloy-i sila, tungod kay sa dili madugay ang Dios molaglag kanila, kon sila dili maghinulsol ug mobalik ngadto kaniya.”¹⁰

“Ang tawo nga maalamon kinahanglan magbaton og pagsabut igo sa pagbuntog sa mga tawo uban sa pagkamanggiloy-on. ‘Ang tubag nga malumo makapahupay sa kapungot,’ nag-ingon ang tawo nga maalamon [Mga Proberbio 15:1]; ug kini labing dalaygon ngadto sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa pagpakita og gugma sa Dios, pinaagi sa pagtagad karon niadto kinsa nakabuhat, sa wala tuyoa nga paagi, nakahimo og sayop; kay sa tinuod miingon si Jesus, Pag-ampo alang sa inyong mga kaaway [tan-awa sa Mateo 5:44].”¹¹

“Ako dili maghambin sa inyong mga sayop, ug kamo ayaw usab sa ako. Ang kalooy, nga mao ang gugma, motabon sa daghan kaayo nga mga sala [tan-awa sa 1 Pedro 4:8], ug sa kanunay ako nagtabon sa tanan ninyong mga sala; apan ang pinakanindot nga butang mao ang dili na gayud magpakasala. Kita kinahanglan nga mo-ugmad og kaaghup, kahilum, ug malinawon nga espiritu.”¹²

Si Eliza R. Snow mi-report og lain pa nga pakigpulong nga gihatag sa Propeta: “Kon ang mga tawo mopakita og bisan gamay nga pagbati ug gugma ngari kanako, O unsa ka gamhanan kini sa akong hunahuna, samtang ang atbang nga dalan adunay kalagmitan sa pagsakit sa tanang dautang pagbati ug pagsalikway sa hunahuna sa tawo.

“Kini usa ka ebidensya nga ang mga tawo wala makahibalo sa mga baruganan sa pagka-diosnon nga makakita sa nagkakunhod nga mga pagbati sa pagmahal ug sa pagkakulang sa gugmang putli sa kalibutan. Ang gahum ug himaya sa pagka-diosnon gilugway subay sa walay kinutuban nga baruganan aron sa pagpakaylap sa kupo sa gugmang putli. Ang Dios dili makatan-aw sa sala uban sa labing gamay nga matang sa pagtugot, apan kon ang mga tawo makasala, kinahanglan nga adunay pagsabut nga ihatag ngadto kanila … Kon mas maduol kita sa atong Langitnong Amahan, mas labaw kitang motan-aw uban ang kalooy sa nagkalaglag nga mga kalag; atong bation nga kita buot mopas-an kanila, ug mosalibay sa ilang mga sala sa atong luyo….

“… Kasagaran kayo nga ang maalamong mga lalaki ug mga babaye naninguha sa pagdiktar ni Brother Joseph pinaagi sa pagingon, ‘O, kon ako si Brother Joseph, buhaton nako kini ug kana;’ apan kon sila pa ang anaa sa lugar ni Brother Joseph ilang mahibaloan nga ang mga lalaki ug mga babaye dili mapugos ngadto sa gingharian sa Dios, apan kinahanglan nga paatubangon uban ang pagkamainantuson, ug sa katapusan kita makaluwas kanila. Ang paagi nga mapundok ang tanan nga mga Santos, ug mapadayon ang buhat, mao ang paghulat uban sa tanang pagkamainantuson, hangtud ang Dios modala sa maong mga makasasala ngadto sa hustisya. Kinahanglan nga walay pagtugot alang sa sala, apan ang kalooy kinahanglan nga i-uban sa pagpanton.”¹³

Atong gipakita ang gugmang putli pinaagi sa yanong mga buhat sa serbisyo ug kalooy.

“Ako inyong sulugoon, ug kini pinaagi lamang sa Espiritu Santo nga ako makahimo kaninyo og kaayohan…. Kami [mga pangulo sa Simbahan] wala magtanyag sa among mga kaugalingon diha sa inyong atubangan ingon og si kinsa apan inyong mapainubsanong mga sulugoon, andam mga mohatag sa kusog ug magpahago diha sa pag-alagad kaninyo.”¹⁴

Si Edwin Holden mihinumdom: “Niadtong 1838, si Joseph ug pipila sa mga young men nagdula og nagkalain-laing mga dula sa gawas, apil niini mao ang duha sa bola. Sa wala madugay nagsugod sila og kakapoy. Nakakita siya niini, ug mitawag kanilang tanan ug miingon: ‘Magtukod ta og log cabin [payag nga batang]. ‘Busa nanglakaw sila, si Joseph ug ang mga young men, aron pagtukod sa log cabin alang sa usa ka biyuda. Ingon niana ang pamaagi ni Joseph, kanunay nga motabang sa bisan unsa nga iyang mahimo.”¹⁵

Si Lucy Mack Smith, inahan ni Propeta Joseph Smith, misulti sa panahon sa dihang ang mga Santos unang namuyo sa Commerce, Illinois, nga sa kadugayan gitawag og Nauvoo: “Samtang ang panahon nagpadayon, ang mga kaigsoonan kinsa namuyo dinhi nagsugod sa pagbati sa mga epekto sa ilang mga kalisud, nga gidungagan sa makadaot nga klima, nga nagdala kanila og takig ug malaria nga sa ingon dihay tibuok mga pamilya diin walay bisan usa nga makahatag sa lain og bugnaw nga tubig nga imnon o gani makatabang sa ilang mga kaugalingon. Ang pamilya ni Hyrum kadaghanan nasakit. Ang akong kinamanghuran nga babaye, si Lucy, grabe usab ang sakit, ug dihay uban, sa pagkatinuod, diyutay kanila nga mga lumulupyo sa lugar nga walay sakit.

“Gipadala ni Joseph ug ni Emma ang mga masakiton ngadto sa ilang balay ug giamumahan sila didto. Ug ilang gipadayon ang pagpadala kanila kutob sa may sakit hangtud ang ilang balay, nga adunay upat ka mga kwarto, naghuot na kaayo nga sila nanginahanglan nga magbukhad og tent diha sa tugkaran alang sa pagabiabi nianang bahin sa pamilya kinsa mga maayo pa. Si Joseph ug si Emma mihatag sa ilang tibuok panahon ug pagtagad sa pag-amuma sa masakiton atol niining panahon sa kalisud.”¹⁶

Si John L. Smith, ang ig-agaw sa Propeta mihinumdom sa mosunod nga panghitabo nga nahitabo sulod sa sama nga panahon: “Si Propeta Joseph Smith ug iyang ig-agaw, si Hyrum nga iyang igsoon, mibisita kanamo. Kaming tanan gihilantan, ug gitakigan gawas ni Mama, ug si Papa nagdeliryo sa kadaghanang panahon. Gihubo ni Joseph ang sapatos gikan sa iyang tiil sadihang nakita niya ang among makalolooy nga kahimtang ug gisul-ob kini sa tiil ni Papa, nagtiniil na lang siya, ug misakay pauli nga wala nay sapatos alang sa iyang kaugalingon. Iyang gipakuha ug gipadala si Papa ngadto sa iyang balay ug giluwas ang iyang kinabuhi ug gihatagan kami og daghang kahupayan busa nangaayo kami.”¹⁷

Si Elizabeth Ann Whitney mihinumdum: “Sayo sa tingpamulak sa 1840 mitungas kami sa Commerce, ingon nga maoy padayon nga tawag sa ibabaw nga bahin sa siyudad sa Nauvoo. Nag-abang kami og balay nga iya ni Hiram Kimball…. Dinhi kaming tanan gitakigan, gitugnaw ug gihilantan, ug igo lamang gayud nga makakamang sa paglihok ug pag-amuma sa usag usa. Ubos niining kapait nga kahimtang ang akong ika-siyam nga anak natawo. Si Joseph, sa pagbisita kanamo ug nakita ang among mga kausaban sa kahimtang, miaghat kanamo nga paubanon ug mipakigbahin sa iyang balay og pagkaon. Among gibati nga ang klima, ang tubig, ug ang mga kawad-on nga among giantus dili na maantus; busa among gidawat ang iyang tanyag ug mipuyo sa payag diha sa nataran ni Joseph; sa wala madugay naayo ang among panglawas ug ang mga bata nabalik na sa ilang naandan nga linihokan. Ang akong bana gipatrabaho sa tindahan nga gitukod ni Joseph ug gipuno sa mga baligya nga mao gayud ang panginahanglan sa mga tawo.

“Usa ka adlaw samtang ako migawas sa balay ngadto sa tugkaran ang panumduman sa usa ka panagna ni Joseph Smith nga gihimo ngari kanako, samtang nagpuyo sa among balay didto sa Kirtland, misantup sa akong hunahuna sama sa usa ka kuryente nga makapakurog; mao kini: nga sama sa among gihimo ngadto kaniya, sa pagpadayon namo kaniya ug sa iyang pamilya kaniadtong sila walay kapuy-an; mao usab sa umaabut nga panahon iya kaming dawaton ngadto sa iyang balay.”¹⁸

Mosiah L. Hancock mi-report sa mosunod nga kasinatian nga nahitabo sa Nauvoo samtang siya batan-on pa: “Niining tag-init [1841] midula ako sa akong unang dula sa bola uban sa Propeta. Nagpuli-puli kami sa paghapak ug paggukod sa bola, ug sa dihang nahumana ang dula ang Propeta miingon, ‘Mga kaigsoonan, pasakya ang inyong team,’ nga amo usab nga gihimo, ug tanan kami misakay padulong ngadto sa mga kakahoyan. Akong gimaniho ang among karomata nga usa ra ka kabayo ang nagbitad, ug si Brother Joseph ug ang akong amahan mitungtong sa mga babag nga kahoy sa luyo [ang babag nga kahoy parte usab kini sa karomata]. Dihay 39 ka mga team sa grupo ug kami nanguha og mga kahoy hangtud ang among mga karomata napuno. Sa dihang napuno na ang among mga karomata, si Brother Joseph mitanyag og usa ka dula nga ang duha ka tawo maglingkod sa yuta nga mag-atubang, ang ilang mga lapa-lapa mag-abut. Ang ilang mga bukton ug mga bitiis, ituy-od ug isig gunit sa usa ka lig-on nga kahoy nga gibabag tali kanila, ibabaw gayud sa ilang mga tiil. Inig hatag sa sinyas, magbinitaray sila. Ang mananaog mao ang kinsa makabitad sa kaatbang—ug si Brother Joseph nakabitad tagsa-tagsa kanila—ni bisan kinsa nga buot makigsangka kaniya.

“Pagkahuman, gipadala sa Propeta ang mga karomata ngadto sa nagkalain-laing mga dapit sa mga tawo kinsa nanginahanglan og tabang; ug siya misugo kanila sa pagbugha og kahoy alang sa mga Santos kinsa nanginahanglan niini. Ang tanan nalipay sa pagbuhat sa gisugo sa Propeta ug bisan kami masakiton, ug ang kamatayon naglibut kanamo, ang mga tawo nagpahiyom ug naningkamot sa pagdasig sa tanan.”¹⁹

Niadtong Enero 5, 1842, ang Propeta misulat sa mosunod nga sulat ngadto kang Edward Hunter, kinsa sa wala madugay mialagad isip Presiding Bishop: “Ang among paglain-lain sa igbabaligya [sa Red Brick Store] kasarangan—maayo kaayo, kon ikonsiderar ang lainlaing mga gipamalit nga gihimo sa lainlaing mga mamalitay sa lainlaing mga panahon, ug ubos sa mga kahimtang nga diyutay ra ang ilang kapilian sa baligya; apan ako nagmaya nga kami nakahimo sa pagbuhat og maayo sama sa among nabuhat, tungod kay ang mga kasingkasing sa daghan nga mga kabus nga igsoon nga mga lalaki ug mga babaye mahimong magmaya niadtong mga kahamugaway nga karon mahimo ra nilang kab-uton.

“Ang tindahan nagsugwak sa kapuno, ug ako nagbarug sa counter sa tibuok adlaw, nag-atiman kanunay sa mga igbabaligya ingon sa usa ka klerk nga sukad wala pa ninyo makita, nagtabang niadto kinsa napugos sa pagpalabay nga wala ang ilang naandan nga mga panihapon panahon sa Pasko ug sa Bag-ong Tuig tungod kay kulang og diyutay nga kamay, anibal, mga pasas, ubp., ubp.; ug aron sa pagpahimuot usab sa akong kaugalingon, tungod kay ako gusto nga moalagad sa mga Santos, ug mahimong sulugoon sa tanan, nanghinaut nga ako ibayaw sa tukma nga panahon sa Ginoo.”²⁰

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Hunahunaa kining mga ideya samtang kamo magtuon niini nga hugna o samtang kamo mangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa sa mga pahina vii–xiii.

Samtang kamo magribyu sa mga istorya sa mga pahina 513–15 ug mga pahina 520–24, palandonga ang imong mga gibati ngadto ni Propeta Joseph Smith. Unsay gitudlo niini nga mga istorya mahitungod kaniya? Sa unsa nga paagi sa imong hunahuna nga ang iyang mga lihok mi-impluwensaya sa mga tawo nga naglibut kaniya? Sa unsa nga paagi nga ang imong kinabuhi natandog pinaagi sa pagkamaloloy-on sa uban?
Ribyuha ang ika-upat ug ika-lima nga paragrap sa pahina 514–15. Sa imong hunahuna ngano nga ang usa ka tawo nga puno sa gugma sa Dios buot mopanalangin sa tanang katawhan? Unsaon sa atong mga lihok sa gugma ug pagkamanggiloy-on pagtabang aron pagpanalangin sa tanang mga tawo?
Unsa ang atong pipila ka mga responsibilidad sa pag-amuma niadtong mga nanginahanglan? (Alang sa pipila ka mga ehemplo, tan-awa ang mga pahina 516–17. Unsay kalabutan niini nga mga responsibilidad ngadto sa temporal nga mga panginahanglan sa mga tawo? Unsay kalabutan niini sa espirituhanon nga mga panginahanglan? Unsa nga mga ehemplo ang imong nakita sa mga tawo nga nag-amuma alang niadto nga nanginahanglan?
Basaha ang paragrap nga nagsugod ubos sa pahina 517. Unsa ang atong buhaton aron motubo ang atong pagdayeg sa mga hiyas sa uban? Sa imong hunahuna ngano nga kita kinahanglan nga magbantay sa pagpakaaron-ingnon nga katarung sa kaugalingon, ug limitahan ang paghatag og bili sa [atong] kaugalingong mga hiyas?
Si Propeta Joseph Smith mipahayag og kabalaka kalabut “sa pagkunhod sa mga pagbati sa pagmahal … dinhi sa kalibutan 518–19. Sukwahi niini, siya miingon nga kita kinahanglan nga “modugang sa [atong] mga pagbati ngadto sa usag usa” ug himoon ang [atong] mga kasingkasing nga modaku, himoon kini sila nga daku ngadto sa uban 517–19. Unsa sa imong hunahuna ang gipasabut sa pagpadako sa atong mga kasingkasing ug mga kalag ngadto sa usag-usa?
Basaha ang tibuok ikalimang paragrap diha sa pahina 518. Sa unsa nga paagi kita makagamit niini nga mga panudlo samtang kita makig-uban sa atong mga sakop sa pamilya?

May Kalabutan nga mga Kasulatan: 1 Mga Taga-Corinto 13:1–13; Mosiah 4:14–16, 26–27; Ether 12:33–34; Moroni 7:45–48; D&P 121:45–46