Hugna 40: Pagkamahimayaon sa mga Matinud-anon, Makiangayon, ug Tinuod nga mga Higala

HUGNA 40

Pagkamahimayaon sa mga Matinud-anon, Makiangayon, ug Tinuod nga mga Higala

“Ang panaghigala usa sa labing mahinungdanon nga sukaranan sa mga baruganan sa ‘Mormonism.’… Kini naghiusa sa tawhanong pamilya uban sa iyang malipayong impluwensya.”

Gikan sa Kinabuhi ni Joseph Smith

Niadtong Agosto 1842, ang sibil nga mga awtoridad gikan sa Missouri naghimo og balik-balik nga mga paningkamot sa pagdakop ni Propeta Joseph Smith. Nahadlok nga siya patyon kon siya madakpan ug dad-on ngadto sa Missouri, ang Propeta mitago. Pagka Agosto 11, mipadala siya og pulong ngadto sa daghang matinud-anon nga mga miyembro sa pamilya ug mga higala sa pagpakigkita kaniya sa usa ka isla sa Suba sa Mississippi, dili layo sa Nauvoo. Niana nga gabii si Emma Smith, Hyrum Smith, Newel K. Whitney, ug uban pa nagpundok duol sa tampi sa suba ug misakay sa usa ka gamay nga sakayan ngadto sa gikasabutan nga lugar nga tagboan. Sa kalipay, ang Propeta milamano sa matag usa, mapasalamaton sa tabang ug kahupay sa tinuod nga panaghigala. Sa wala madugay siya misulat og taas sa iyang journal mahitungod sa iyang mapasalamatong mga pagbati alang sa mga sakop sa iyang pamilya ug mga higala. Ang pipila niining mga gitala sa journal gilakip dinhi niini nga hugna. Daghang mga semana ang milabay, ang Propeta mihuman sa usa ka sulat ngadto sa mga Santos uban sa mga pulong nga nagpahayag sa iyang mga pagbati alang kanila: “Ako, sa kanunay, ang inyong mapainubsanon nga sulugoon ug matinud-anon nga higala, Joseph Smith” (D&P 128:25).

Mibalos ang mga Santos sa mga pagbati sa Propeta, naghunahuna kaniya nga dili lamang ilang Propeta apan ila usab nga higala. Usa sa suod nga higala ug personal nga sekretaryo ni Joseph Smith, si Benjamin F. Johnson, mihinumdum: “‘Si Joseph ang Propeta’—isip usa ka higala siya maunungon, mainantuson, halangdon ug tinuod…. Isip usa ka kauban, sa sosyal nga paagi, siya napuno sa kahibalo—mabination, manggihatagon, masadyaon…. Alang sa kalingawan usahay siya makiglayog uban sa higala, o sa kasagaran makigtakos og kusog sa uban pinaagi sa paglingkod sa sawog nga ang mga tiil tuy-od nga nag-atbang ug naggunit og taliwala kanila. Apan wala gayud siya makakaplag nga makabuntog kaniya. Mga pasiaw, mga puzzle [naggamit og mga larawan aron sa paghulagway sa mga pulong], pagpares-pares sa nagsunod-sunod nga mga bersikulo nga magkagaray [rhyme], ug uban pa, dili bag-o kanila. Apan ang paghangyo sa pagkanta og usa o daghan pa niyang paborito nga mga awit nagsagunson…. Ug apan, bisan og sosyal kaayo ug gani malipayon usahay, dili siya motugot sa pagkamapahitas-on o abuso nga paggamit sa mga kagawasan.”¹

Si Joseph Smith humok og kasingkasing sama sa iyang pagka-makahigalaon, ingon sa nahinumduman sa usa ka batan-ong lalaki: “Diha ako sa balay ni Joseph; diha siya, ug daghan nga mga lalaki naglingkod sa koral. Migawas si Joseph ug nakigsulti kanamong tanan. Wala madugay adunay usa ka lalaki nga miduol ug miingon nga usa ka kabus nga brother kinsa nagpuyo og layo-layo sa lungsod nasunogan sa iyang balay sa miaging gabii. Hapit tanan sa mga lalaki miingon nga nalooy sila sa tawo. Mikuot si Joseph sa iyang bulsa, mikuha og lima ka dolyares ug miingon, ‘Ako mibati og kalooy niini nga brother sa kantidad nga lima ka dolyares; kamong tanan tagpila ang inyong kalooy?’ ”²

Tingali ang dakong gugma ni Joseph Smith alang sa iyang mga higala nagdala og pagluib sa pipila ka mga higala hilabihan kasakit nga antuson. Sa Nauvoo, ang mga higala sa Propeta nga iyang gisaligan mibatok kaniya. Hinoon, daghang mga higala mibalos sa pagkamaunungon sa Propeta, nagpabilin diha kaniya hangtud sa katapusan.

Usa sa ingon nga higala mao si Willard Richards, miyembro sa Korum sa Napulog Duha, kinsa nabilanggo uban ni Joseph ug Hyrum Smith ug John Taylor sa Carthage, Illinois. Samtang didto sa bilanggoan, ang mga lalaki gitugutang mobalhin gikan sa selda sa unang andana ngadto sa mas komportableng higdaanan sa ikaduhang andana sa bilanggoan. Dayon, sa hapit na ang pagmartir, ang tigbalantay sa bilanggoan misugyot nga ang mga bilanggo mas luwas sa usa ka inalihan og puthaw nga selda sunod sa higdaanan. Nangutana si Joseph ni Elder Richards, nga gitawag og “doktor” sa iyang mga higala tungod kay siya nakapraktis og medisina: “ ‘Kon kami moadto sa selda, mouban ka ba kanamo?’ Ang doktor mitubag, ‘Brother Joseph, wala ka mohangyo kanako sa pagtabok og suba uban kanimo—wala ka mohangyo kanako sa pag-anhi sa Carthage—wala ka mohangyo kanako sa pagkuyog kanimo sa bilanggoan—ug sa imong hunahuna motalikod kaha ako kanimo karon? Apan sultihan ko ikaw unsay akong buhaton; kon ikaw hukman nga pagabitayon tungod sa pagbudhi sa nasud, magpabitay ako puli kanimo, ug ikaw malingkawas.’ Si Joseph miingon, ‘Dili ka makahimo.’ Ang doktor mitubag, ‘ako makahimo,’ ”³

Mga Pagtulun-an ni Joseph Smith

Tinuod nga mga higala mopagaan sa mga kasakit sa usag usa ug magpabiling matinud-anon bisan sa mga panahon sa kalisdanan.

Misulti si Joseph Smith sa mosunod mahitungod sa mga miyembro sa pamilya ug mga higala kinsa miduaw kaniya niadtong Agosto 11, 1842, samtang siya nagtago: “Unsa ka maayo ug ka mahimayaon kini ngari kanako, nga makakaplag og tiunay ug balaan nga mga higala, kinsa maunungon, makiangayon ug tinuod, ug kansang mga kasingkasing dili mopakyas; ug kansang mga tuhod lig-on ug wala magluya, samtang sila naghulat sa Ginoo, sa pagpangalagad sa akong mga panginahanglan, sa adlaw nga ang kasuko sa akong mga kaaway gibu-bo ngari kanako….

“Unsa ka mahimayaon ang akong pagbati sa dihang akong gisugat kadtong maunungon ug mahigalaong pundok, sa gabii sa ikanapulog-usa, sa Huwebes, didto sa isla sa bokana sa kalapukan, taliwala sa Zarahemla ug Nauvoo: uban sa dili matukib nga kahimuot, ug unsa ka dako nga pagbati sa kalipay ang mipuno sa akong dughan, sa dihang gikuha ko ang kamot, nianang gabhiona, sa akong minahal nga Emma—siya nga mao ang akong asawa, gani ang asawa sa akong kabatan-on, ug ang pinili sa akong kasingkasing. Daghan ang mga hulagway diha sa akong hunahuna sa dihang ako naghinuktok sa makadiyot sa daghang mga panghitabo nga gihatag kanamo sa pagsinati, ang kakapoy ug mga kahago, ang mga kasakit ug mga pag-antus, ug ang mga kalipay ug mga pahalipay, matag karon ug unya, nga gisabwag diha sa among dalan ug mipanalangin sa among kinabuhi. O, unsa ka daghang hulagway mipuno sa akong hunahuna, karon siya ania, … walay kahadlok, lig-on, ug walay pagduhaduha—walay kausaban, mapinanggaon nga Emma!

“Diha si Brother Hyrum kinsa sunod nga milamano kanako— usa ka mapinanggaon nga igsoong lalaki. Naghunahuna ako sa kaugalingon, Brother Hyrum, unsa ka maunungong kasingkasing anaa kanimo! O hinaut ang Mahangturong Jehova mopurong-purong og walay katapusang mga panalangin diha sa imong ulo, isip ganti alang sa pag-amuma nga anaa kanimo alang sa akong kalag! O, unsa ka daghan nga mga kasakit ang atong giambitan, ug ato na usab nga nakaplagan ang atong mga kaugalingon nga gikadenahan sa walay kalooy nga kamot sa pagdaug-daug. Hyrum, ang imong ngalan mahisulat diha sa Basahon sa Balaod sa Ginoo, alang niadto kinsa magsunod kanimo nga sila makakita, nga ilang sundon ang imong mga buhat.

“Miingon ako sa akong kaugalingon, ania usab si Brother Newel K. Whitney. Pila ka mga yugto sa mga kasakit ang nahitabo sa atong mga kinabuhi; ug gani sa makausa kita nag-atubang pa sa pag-ambit na usab og kasakit. Usa ikaw ka maunungong higala kinsa ang nasakitan nga mga katawhan makasalig, uban sa labing hingpit nga pagkaluwas. Tugoti ang mga panalangin sa Kahitas-an ipurong-purong diha sa imong ulo. Unsa ka mapuangoron kana nga kasingkasing! unsa ka matinguhaon nga kalag: alang sa kaayohan sa usa kinsa gisalikway, ug gidumtan hapit sa tanang mga tawo. Brother Whitney, wala ikaw masayud unsa ka lig-on kadtong higut nga nagbugkos sa akong kalag ug kasingkasing nganha kanimo….

“Ako wala maghunahuna sa pagsulti sa tinagsa mahitungod sa kasaysayan nianang sagrado nga gabii, nga hangtud sa hangtud akong mahinumduman; apan ang mga ngalan sa mga matinud-anon mao ang akong gipanghinaut nga matala niini nga lugar. Sila akong nahimamat panahon sa kahamugaway, ug sila ako nang mga higala; ug karon ako silang nakita sa kalisud, ug sila sa gihapon ang akong mas mainitong mga higala. Sila nahigugma sa Dios nga akong gialagaran; sila nahigugma sa mga kamatuoran nga akong gitudlo; sila nahigugma niadtong mga hiyas, ug kadtong balaan nga mga doktrina nga akong gihambin sa akong dughan uban sa pinakamainitong mga pagbati sa akong kasing-kasing, ug uban nianang kadasig nga dili malilong…

“… Ako nanghinaut nga ako makakita [sa akong mga higala] pag-usab, nga ako maghago alang kanila, ug mangalagad usab sa ilang kahupayan. Dili sila magkulang og higala samtang ako buhi pa; ang akong kasingkasing maghigugma kanila, ug ang akong mga kamot maghago alang niadtong kinsa nahigugma ug naghago alang kanako, ug sa kanunay magpabiling maunungon ngadto sa akong mga higala. Mahimo ba akong walay utang kabubut-on? Sa pagkatinuod dili! Dili unta itugot sa Dios!”⁴

Pagka Agosto 23, 1842, ang Propeta mipadayon: “Akong namatngunan nga napukaw ang akong mga pagbati … ngadto sa akong mga higala, samtang ako namalandong sa mga hiyas ug sa maayong mga kalidad ug mga kinaiya sa diyutay nga maunungon, nga karon akong gitala sa Basahon sa Balaod sa Ginoo,— kutob sa miunong kanako sa matag takna sa kakuyaw, alang niining hataas nga napulog lima ka nangaging mga tuig,—ingon, pananglit, ang akong edaran ug hinigugmang igsoon, nga si Joseph Knight, Sr., nga usa sa unang mga tawo nga nakatabang sa akong mga panginahanglan, samtang ako nagsugod sa paghago sa pagdala sa buhat sa Ginoo, ug sa pagtukod sa katukuran sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Sulod sa napulog lima ka mga tuig siya kanunay nga maunungon ug matinud-anon, ug makiangayon ug sulundon, ug mahiyason ug mabination, walay pagtipas sa tuo nga kamot o sa wala. Tan-awa siya usa ka matarung nga tawo, hinaut nga ang Dios nga Makagagahum molugway sa mga adlaw sa mga tigulang; ug hinaut nga ang iyang nagkurog, gisakit ug nahugno nga lawas maabtik, ug ang kahimsog sa panglawas mobalik diha kaniya, kon kini Imong kabubut-on, sa kanunay, O Dios; ug kini masulti kabahin kaniya, sa mga anak nga lalaki sa Zion, hangtud adunay usa kanila nga magpabilin, nga kini nga tawo usa ka matinund-anon nga tawo sa Israel; busa ang iyang ngalan dili gayud makalimtan….

“… Samtang ako naghinumdum sa pipila ka maunungon kinsa karon buhi pa, nahinumduman usab nako ang maunungon nakong mga higala nga patay na, tungod kay sila daghan; ug daghan ang mga lihok sa pagkamabination—inamahan ug inigsoon nga mga pagkamabination—nga ilang gitugyan ngari kanako; ug sukad ako gigukod sa mga taga Missouri, daghang mga higayon nga nasulod kini sa akong hunahuna….

“Dihay daghang mga kalag nga akong gihigugma sa gugma nga gamhanan pa kay sa kamatayon. Ngadto kanila ako nagmatuod nga maunungon—ngadto kanila ako hugot nga nagmatuod sa pagka matinud-anon, hangtud ang Dios motawag kanako sa pagbugto sa akong ginhawa.”⁵

Ang panaghigala naghiusa sa tawhanong pamilya, nagwagtang sa kasilag ug dili pagsinabtanay.

“Dili ako manumbaling unsa ang kinaiya sa tawo; kon siya akong higala—usa ka tinuod nga higala, ako mahimo niyang higala, ug mosangyaw sa Ebanghelyo sa kaluwasan ngadto kaniya, ug mohatag kaniya og maayong tambag, motabang kaniya nga makalingkawas sa iyang mga kalisdanan.

Ang panaghigala usa sa labing mahinungdanon nga sukaranan sa mga baruganan sa ‘Mormonism;’ [kini gi-disenyo] sa paghatag og dakong kausaban ug paghimong sibilisado sa kalibutan, ug mopahunong sa mga kagubot ug panagbingkil ug ang mga tawo mahimong mga higala ug mga managsoon….

“… Ang panaghigala maingon og sama ni Brother [Theodore] Turley diha sa iyang pandayan sa puthaw nga nag-welding og puthaw ngadto sa puthaw; kini naghiusa sa tawhanong pamilya uban sa iyang malipayong impluwensya.”⁶

“Kana nga panaghigalaay nga uyunan sa intelihente nga mga binuhat isip kinasingkasing kinahanglang magagikan sa gugma ug kana nga gugma motubo gikan sa hiyas ingon nga usa ka dakong bahin sa relihiyon sama nga ang kahayag usa ka bahin ni Jehova. Busa ang panultihon ni Jesus,’Walay labaw ka dako nga gugma ang usa ka tawo sama niini, nga siya magpakamatay alang sa iyang mga higala.’ [Juan 15:13]⁷

Niadtong Marso 1839, samtang si Propeta Joseph Smith ug daghang mga kauban nabilanggo sa bilanggoan sa Liberty, Missouri, ang Propeta misulat ngadto sa mga miyembro sa Simbahan: “Kami nakadawat og pipila ka mga sulat sa miaging gabii—usa gikan ni Emma, usa gikan ni Don C. Smith [igsoon nga lalaki ni Joseph], ug usa gikan ni Bishop [Edward Patridge]—tanan nagpahayag og mabination ug mahupayong espiritu. Kami nalipay kaayo sa ilang mga gisulat. Dugay na kaayo nga panahon nga kami walay impormasyon; ug sa dihang among gibasa kadtong mga sulat kini maingon og usa ka makahupay nga hangin nga mipahayahay sa among kalag, apan ang among kalipay nasagulan og kasubo, tungod sa mga pag-antus sa kabus ug daghang gisakit nga mga Santos. Ug dili kinahanglan nga among isulti kaninyo nga ang mga pagbati sa among mga kasingkasing natandog ug ang among mga mata nahimo nga tuburan sa mga luha, apan kadtong wala malibuti og mga bungbong sa bilanggoan sa walay hinungdan o panghagit, adunay gamay lamang nga ideya kon unsa ka tam-is ang tingog sa usa ka higala; ang usa ka timaan sa panaghigala gikan sa bisan unsa nga tinubdan mopukaw ug motandog sa kada maduyugong pagbati; kini modala diha-diha sa tanan nga nanglabay; kini moilog sa karon nga panahon uban ang kahinam [kainit] sa kilat; kini mosakmit sa umaabut uban sa kabangis sa usa ka tigre; kini mopalihok sa hunahuna balik sa nangagi ug padulong sa umaabut, gikan sa usa ka butang ngadto sa lain, hangtud sa katapusan ang tanang pagdumot, dautang tinguha ug kasilag, ug nangaging mga panagbingkil, mga dili pagsinabtanay ug dili tarung nga pagdumala gipatay nga madaugon diha sa mga tiil sa paglaum.”⁸

Mga Santos sa Dios tinuod nga mga higala ngadto sa usag usa

Ang Propeta misulat sa mosunod nga mubong sulat ngadto sa usa ka miyembro sa Simbahan niadtong Agosto 1835: “Kami nakahinumdum sa inyong pamilya, uban sa tanang una nga mga pamilya sa Simbahan, kinsa una nga midawat sa kamatuoran. Kami nakahinumdum sa inyong mga nawala ug mga kasakit. Ang atong unang bugkos sa panaghigala wala maputol; kami nakasinati uban kaninyo sa dautan ingon man sa maayo, diha sa kasakit ingon man sa mga kalipay. Ang atong panaghiusa, kami misalig, mas lig-on pa kay sa kamatayon, ug dili gayud mabugto.”⁹

Ang Propeta misulti kabahin sa usa ka kombera nga iyang gitambungan pagka Enero 1836 sa Kirtland: “Mitambong og usa ka buhong nga kombera sa ila ni Bishop Newel K. Whitney. Kini nga kombera pinasubay sa paagi sa Anak sa Dios—ang piang, ang bakol, ang buta gidapit, sumala sa mga sugo sa Manluluwas [tan-awa sa Lucas 14:12–13]…. Ang pundok daghan, ug sa wala pa kami mangaon kami dihay pipila ka mga awit sa Zion nga gikanta; ug ang among mga kasingkasing nalipay sa unang pagtilaw niadtong mga kalipay nga ibu-bo diha sa mga ulo sa mga Santos kon silang tanan magpundok sa Bukid sa Zion, aron sa pagpahimulos sa panag-uban sa usag usa sa hangtud, gani ang tanang mga panalangin sa langit, nga walay usa nga mosamok o mohadlok kanato.”¹⁰

Si Sister Presendia Huntington Buell misulay sa pagbisita ni Joseph Smith samtang siya nabilanggo sa Bilanggoan sa Liberty niadtong 1839, apan gibalibaran siya sa tigbantay. Ang Propeta sa wala madugay misulat kaniya: “O, unsa nga kalipay kini ngari kanamo nga makita ang among mga higala! Makalipay unta kini sa akong kasingkasing nga mahatagan og pribilihiyo sa pakigsulti kanimo, apan ang kamot sa malupigon anaa kanato…. Ako buot nga ang [imong bana] ug ikaw masayud nga ako inyong tinuod nga higala…. Walay dila nga makasulti sa dili matukib nga kalipay nga gihatag ngadto sa usa ka tawo, human malibuti sa mga bungbong sa bilanggoan sulod sa lima ka bulan, nga makakita sa nawong sa usa ka higala. Alang kanako ang akong kasingkasing kanunay nga mas malumo human niini kay sa kaniadto. Ang akong kasingkasing nagsakit kanunay kon akong palandungon ang kalisud sa Simbahan. O, unta kauban nako sila! Dili ako mahadlok sa trabaho ug kalisud sa paghatag kanila og kahupay ug kalipay. Ako buot sa panalangin sa makausa pa sa pagpataas sa akong tingog diha taliwala sa mga Santos. Akong ibu-bo ang akong kalag ngadto sa Dios alang sa ilang panudlo.”¹¹

Namulong didto sa Nauvoo, Illinois, diin daghan nga mga miyembro sa Simbahan ang miabut nga dala ang diyutay nga kalibutanong mga kabtangan, ang Propeta mitudlo: “Kita kinahanglan nga mougmad og pagbati nga moduyog sa gisakit taliwala kanato. Kon adunay lugar sa yuta diin ang mga tawo kinahanglan nga mougmad sa espiritu ug mobu-bo sa lana ug bino diha sa dughan sa gisakit, mao kini ang lugar: ug kini nga espiritu gipakita dinhi, ug bisan tuod [ang tawo] usa ka estranghero ug gisakit sa iyang pag-abut, makakaplag siya ug igsoon ug higala nga andam sa pagpangalagad sa iyang mga panginahanglan.

“Akong ilhon kini nga usa sa pinakadakong panalangin, kon ako pagasakiton niini nga kalibutan, nga kini akong kapalaran diin ako makakaplag og mga kaigsoonan ug mga higala libut kanako.”¹²

Si George A. Smith, ang ig-agaw sa Propeta, mihinumdum: ‘Human sa panagsultihanay, si Joseph migakos kanako, ug gipiit ko diha sa iyang dughan ug miingon, ‘George A., gihigugma ko ikaw sama sa akong kinabuhi.’ Natandog ako, halos dili ako makasulti.”¹³

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Hunahunaa kini nga mga ideya samtang kamo magtuon niini nga hugna o samtang kamo mangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa sa mga pahina vii-xiii.

Ribyuha ang unang paragrap sa pahina 555. Dayon paklia ngadto sa mga pahina 556–57 ug tan-awa ang mga kinaiya nga gidayeg ni Joseph Smith diha nila ni Emma Smith, Hyrum Smith, Newel K. Whitney, ug Joseph Knight Sr. Sa inyong hunahuna ngano nga ang ilang panaghigala ingon niana ka makahupay ngadto kaniya atol sa lisud nga mga panahon? Sa unsa nga mga paagi kamo gi-suportahan sa inyong mga higala sa panahon nga nag-atubang kamo og kasakit? Unsay atong mabuhat aron sa pagsuporta sa uban kon sila nagsinati og mga pagsulay?
Kasagaran sa mga istorya niini nga hugna naghisgot mahitungod sa bili sa tinuod nga panaghigala sa mga panahon sa kalisud. Apan sa paragrap nga nagsugod sa ubos sa pahina 555, si Benjamin F. Johnson nagsaysay kalabut sa mahigalaong mga kinaiya ni Joseph Smith sa panahon sa kalinaw. Unsay inyong nakuha gikan niini nga paghulagway? Unsaon paghatag og kaayuhan sa atong mga panaghigala ug mga pakigrelasyon sa banay kon kita mogahin og panahon sa pagkatawa ug mag-uban sa panagdula?
Tun-i ang tibuok ikaupat nga paragrap sa pahina 561. Sa inyong hunahuna ngano nga si Joseph Smith moingon nga ang panaghigala maoy “usa sa labing mahinungdanon nga sukaranan sa mga baruganan sa ‘Mormonism’”? Sa unsa nga paagi nga ang gipahiuli nga ebanghelyo makatabang sa mga tawo sa pagtan-aw sa usag usa isip managhigala? Giunsa sa ubang mga Presidente sa Simbahan sa paghimo nga mga ehemplo sa panaghigalaay uban sa tanang mga tawo?
Ribyuha ang tibuok ikalimang paragrap sa pahina 561. Unsaon sa panaghigalaay nga mahisama sa pag-welding og puthaw ngadto sa puthaw?
Basaha ang paragrap nga nagsugod sa ubos sa pahina 562 ug ang mosunod nga paragrap. Tan-awa ang gipasabut sa “lana ug bino,” gikan sa sambingay sa maayong Samarianhon [Lucas 10:34]. Unsa ang pipila ka pihong mga butang nga atong mabuhat sa pagsunod sa tambag sa Propeta? sa pagsunod sa ehemplo sa maayong Samarianhon?

May Kalabutan nga mga Kasulatan: 1 Samuel 18:1; Mga Proberbio 17:17; 2 Nephi 1:30; Mosiah 18:8–10; Alma 17:2; D&P 84:77; 88:133

Joseph and Hyrum — Si Hyrum Smith usa ka walay hunong nga tinubdan sa kalig-on ug suporta ngadto sa iyang igsoong lalaki nga si Joseph. “Brother Hyrum,” miingon ang Propeta, “unsa ka maunungong kasingkasing anaa kanimo!”

Joseph greeting member — Daghang mga Santos nangabut sa pantalan sa Nauvoo nahinumdum ni Propeta Joseph Smith miabut sa pagsugat kanila samtang sila nanganaog, miabi-abi kanila sa ilang bag-ong panimalay.