Mga Pagtulon-an sa mga Presidente
Hugna 14: ‘Dili Ka Magbaton og Lain nga Dios sa Atubangan Ko’


Hugna 14

“Dili Ka Magbaton og Lain nga Dios sa Atubangan Ko”

Kinahanglan nga ibutang gayud nato og una ang Ginoo ug ang Iyang mga katuyoan ug likayan ang pagsimba og mga dios-dios.

Gikan sa Kinabuhi ni Spencer W. Kimball

Si Presidente Spencer W. Kimball miawhag sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa pagbutang og una sa Ginoo diha sa ilang mga kinabuhi ug dili ibutang sa ilang mga kasingkasing ang mga butang sa kalibutan. Nagtudlo siya nga ang pagbutang sa ingon nga mga butang sama sa materyal nga mga kabtangan, negosyo, paglingawlingaw, ug pagkainila nga una kay sa Ginoo maoy pagsimba sa mga dios-dios. Gipasabut niya og maayo nga ang mga dios-dios o mga larawan naglakip sa “tanang butang nga nagdani sa usa ka tawo nga mopalayo gikan sa katungdanan, pagkamatinud-anon, ug gugma ug pagserbisyo sa Dios.”1

Ang kinasingkasing nga pasalig ngadto sa Ginoo mao ang pundasyon sa kinabuhi ni Presidente Kimball ug sa mga kinabuhi sa iyang mga ginikanan. Sa naghinapos nga 1890, sa dihang gamay nga bata pa si Spencer, ang iyang amahan nga si Andrew, nakadawat og tawag nga mahimong presidente sa stake sa habagatan-silangang Arizona. Gibiyaan ang kaharuhay nga pagpuyo sa Siyudad sa Salt Lake aron mopuyo sa utlanan nga disyerto ang dili sayon alang sa pamilya nga Kimball, apan alang kang Andrew Kimball “adunay usa lamang ka tubag ug mao kana ang pag-adto.”2

Pipila ka tuig ang milabay, si Spencer W. Kimball mipakita og sama nga pagkamatinuoron sa Ginoo sa dihang gitawag siya nga mahimong ikaduhang magtatambag sa kapangulohan sa stake. Siya ug ang iyang asawa, nga si Camilla, “nagkauyon sa iyang pag-eskwela og balik sa kolehiyo aron mahimong accountant o magtutudlo,” apan ang pagdawat sa katungdanan sa Simbahan nagpasabut nga ipalabay una ang maong plano.3

Sa dihang naordinahan si Presidente Kimball isip usa ka Apostol, ang tambag ngadto kaniya ni Presidente Heber J. Grant naglig-on niini nga baruganan sa pagbutang og una sa Ginoo ug sa Iyang Gingharian: “Ipahimutang ang inyong kasingkasing diha sa pagserbisyo sa Ginoo nga imong Dios. Gikan gayud niining higayona pagtinguha aron mahimo kini nga katuyoan ug kining pagbudlay nga mag-una ug ang pinakauna sa tibuok ninyong mga hunahuna.”4

Mga Pagtulun-an ni Spencer W. Kimball

Kon mahigugma kita ug mosalig sa bisan unsa nga butang labaw pa sa Ginoo, nagsimba kita sa atong kaugalingong mga dios-dios.

Sa akong pagtuon sa karaan nga kasulatan, mas labaw pa akong nakombinse nga adunay hinungdan diha sa kamatuoran nga ang sugo nga “Dili ka magbaton og lain nga dios sa atubangan ko” mao ang una sa Napulo ka mga Sugo.

Gamay ra nga mga tawo ang sukad nasayud ug tinuyo nga mipili sa pagsalikway sa Dios ug sa iyang mga panalangin. Hinoon, atong nakat-unan diha sa mga kasulatan nga tungod kay ang paggamit sa hugot nga pagtuo kanunay nga nagpakita nga mas malisud pa kay sa pagsalig sa mga butang nga dali ra nga makuha, ang kalibutanon nga tawo mituyo sa pagbalhin sa iyang pagsalig sa Dios ngadto sa materyal nga mga butang. Busa sa tanang mga katuigan sa dihang ang mga tawo nahulog ubos sa gahum ni Satanas ug nawad-an sa hugot nga pagtuo, gipuli nila sa dapit niini ang paglaum diha sa “gahum sa tawo” ug diha sa “mga dios sa salapi, ug bulawan, ug tumbaga, puthaw, kahoy, ug bato, nga dili makakita, ni makadungog, ni makahibalo” (Dan. 5:23)—nga anaa, diha sa mga dios-dios. Nakita nako kini nga maoy naglabi nga tima sa Daang Tugon. Bisan unsa nga butang nga ipahimutang sa tawo diha sa iyang kasingkasing ug ang iyang pagsalig naglabi diha sa iyang dios; ug kon ang iyang dios nahitabo nga dili tinuod ug buhi nga Dios sa Israel, kana nga tawo nagsimba sa dios-dios.

Hugot ang akong pagtuo nga kon magbasa kita niini nga mga kasulatan ug mosulay sa “pagpahisama kanila ngadto sa [atong] mga kaugalingon,” ingon sa gisugyot ni Nephi (1 Ne. 19:24), atong makita ang daghang mga pagkapareha tali sa karaang pagsimba sa gikulit nga mga imahen ug mga kinaiya nga mga sumbanan diha sa ato mismong kasinatian.5

Ang pagsimba sa mga dios-dios maoy labing bug-at sa mga sala. …

Ang moderno nga mga larawan sa dios-dios o dili tinuod nga dios mahimo nga sama sa porma og sinina, mga panimalay, mga negosyo, mga makina, mga sakyanan sa dagat nga panglulinghayaw, ug daghan pang lain nga mga materyal nga makapahisalaag kanato gikan sa pagkadiosnon.

Ang dili mahikap nga mga butang sayon ra usab kaayo nga mahimong dios-dios. Ang mga kurso ug mga pasidungog ug mga titulo mahimo nga dios-dios. …

Daghang mga tawo ang nagtukod ug nagsangkap sa panimalay ug gipalit og una ang sakyanan—ug dayon makita nga sila “dili makahimo” sa pagbayad sa ikapulo. Kinsa ang ilang gisimba? Sa pagkatinuod dili ang Ginoo sa langit ug yuta. …

Daghan ang mosimba sa pangayam, pamasol, pagbakasyon, mga piknik kada tapos sa semana ug mga paglulinghayaw. Ang uban mga paugnat sa kusog ang ilang dios-dios, baseball, football, pakig-away sa baka [bullfight], o golf. …

Sa gihapon ang laing larawan nga gisimba sa tawo mao ang gahum ug pagkainila. … Kini nga mga dios-dios sa gahum, katigayunan, ug impluwensya maoy labing nakahurot sa atong panahon ug sama ra og tinuod nga bulawan nga mga baka sa mga anak sa Israel didto sa kamingawan.6

Ang pagkawili sa kalibutanon nga mga butang makahimo kanato nga madutlan sa impluwensya ni Satanas.

Bisan pa man sa atong kahinangup sa pagpatin-aw sa atong mga kaugalingon isip moderno ug sa atong kahilig sa paghunahuna nga nakaangkon og kalibutanon nga kahibalo nga sukad wala pay tawo sa nangagi nga nakaangkon—bisan pa man niining tanan nga mga butang, sa kinatibuk-an, kitang tanan, mga tawo nga nagsimba sa dios-dios—usa ka butang nga hilabihan ka salawayon ngadto sa Ginoo.7

Napahinumduman ako sa usa ka artikulo nga akong nabasahan pipila ka tuig na ang milabay mahitungod sa usa ka grupo sa mga tawo nga nangadto sa kakahoyan aron manakop og mga unggoy. Misulay sila sa nagkalainlaing mga paagi aron pagdakop sa mga unggoy, lakip na ang mga pukot. Apan nakita nga ang mga pukot makadaut sa ingon ka gagmay nga mga nilalang, sa kaulahian nakahimo ra sila og usa ka maabtikon nga solusyon. Naghimo sila og daghan kaayo nga gagmayng mga kahon, ug ibabaw sa kada usa gibuslotan og lungag nga may igo lang nga gidak-on alang sa usa ka unggoy nga masulod ang iyang mga kamot niini. Dayon gibutang kining mga kahon ilawum sa mga kahoy ug sa kada usa gibutangan nila og mga nut nga ganahan kaayo ang mga unggoy.

Sa pagbiya sa mga tawo, misugod sa pagpanganaog ang mga unggoy gikan sa mga kahoy ug gihiling ang mga kahon. Pagkakita nga may mga nut nga makuha, gikuot nila ang mga kahon aron pagkuha niini. Apan sa pagsulay og bira sa unggoy sa iyang kamot uban sa nut, dili na niya maibut ang iyang mga kamot pagawas sa kahon tungod kay ang iyang gamay nga kumo, nga may nuts, midako na karon.

Niining higayona, ang mga tawo mogawas na gikan sa kalibunan ug alirongan ang mga unggoy. Ug mao kini ang makapatingala nga butang: Sa pagkakita sa mga unggoy sa nagsingabot nga mga tawo, motig-ik sila ug managan uban sa hunahuna nga moikyas; apan sa ingon unta ka sayon ra ang pag-ikyas, dili nila buhian ang mga nut aron unta mabira ang ilang mga kamot gikan sa mga kahon ug sa ingon makaikyas. Dali ra silang nadakpan sa mga tawo.

Ug sa kasagaran kini sama usab sa mga tawo, nga nagbaton og sama ka lig-on nga tinguha sa mga butang sa kalibutan—nga mao ang telestial—nga walay gidaghanon sa pag-awhag ug walay matang sa mga kalit nga panghitabo ang makadani kanila sa pagbiya aron palabihon ang mga butang nga celestial. Sayon ra silang napaubos ni Satanas sa iyang gahum. Kon atong ipadayon ang paggahin sa tanan natong panahon ug mga katigayunan sa pagpalambo sa atong kaugalingon og kalibutanon nga gingharian, mao gayud kanay atong masunod.8

Kaysa mopahimutang ang atong mga kasingkasing sa mga butang nga kalibutanon, kinahanglan natong gamiton ang atong mga katigayunan sa pagpalambo sa gingharian sa Dios.

Ang pagpanag-iya og katigayunan wala magpasabut nga sad-an. Apan ang sala mahimo diha sa pamaagi ug paggamit sa katigayunan. …

Ang kasaysayan sa Basahon ni Mormon gamhanan nga mipadayag sa malaglagon nga epekto sa kahinam sa katigayunan. Sa kada higayon nga ang katawhan magmatarung, molambo sila. Dayon mosunod ang pagkabalhin gikan sa paglambo ngadto sa kaadunahan, kaadunahan ngadto sa paghigugma sa katigayunan, dayon ngadto sa paghigugma sa kasayon ug kahamugaway. Dayon moirug sila ngadto sa espirituhanon nga katapul, dayon sa bug-at nga pagpakasala ug pagkadautan, dayon ngadto sa hapit nga kalaglagan pinaagi sa ilang mga kaaway … Kon gigamit pa sa katawhan ang ilang katigayunan alang sa maayo nga mga katuyoan makapahimulos unta sila sa nagpadayon nga paglambo.9

Ang Ginoo mipanalangin kanato isip usa ka katawhan uban sa paglambo nga walay sama sa nangaging mga panahon. Ang mga katigayunan nga gihatag kanato makaayo, ug gikinahanglan sa atong trabaho dinhi sa yuta. Apan nahadlok ako nga kadaghanan kanato ang gipanalanginan sa mga kahayupan ug mga baka ug dagkong kayutaan ug mga umahan ug mga katigayunan ug nagsugod sa pagsimba niini isip mga dios-dios, ug sila may gahum diha kanato. … Nalimtan ang kamatuoran nga ang atong buluhaton mao ang paggamit niining daghang mga katigayunan sa atong mga pamilya ug mga korum aron sa pagpalambo sa gingharian sa Dios—aron sa pagpadayon sa misyonaryo nga paningkamot ug sa genealogical ug buhat sa templo; sa pagpadako sa atong mga anak isip mabungahon nga mga sulugoon sa Ginoo; sa pagpanalangin sa uban sa bisan unsa nga paagi, aron usab sila magmabungahon. Hinoon, atong gigahin kini nga mga panalangin sulod sa atong kaugalingong mga tinguha ug sama sa gisulti ni Moroni, “Ngano nga kamo nagdayan-dayan sa inyong mga kaugalingon niana nga walay kinabuhi, unya motugot sa mga gigutom, sa mga timawa, sa mga hubo, ug sa mga masakiton ug sa mga sinakit nga molabay kaninyo, ug wala magpakabana kanila.” (Morm. 8:39.)

Sumala sa gisulti mismo sa Ginoo sa atong panahon, “Sila wala mangita sa Ginoo sa pagpahimutang sa iyang pagkamatarung, apan ang matag tawo naglakaw diha sa iyang kaugalingon nga paagi, ug sama sa hulagway sa iyang kaugalingon nga dios kansang hulagway sama sa kalibutan, ug kansang mga butang ingon niana sa usa ka dios-dios, nga nagkatigulang ug mamatay sa Babelonia, gani ang gamhanan nga Babelonia, napukan.” (D&P 1:16; mga italik gidugang.)10

Ang Ginoo nag-ingon, “… apan maoy unaha ninyo sa pagpangita ang gingharian ug ang pagkamatarung gikan sa Dios; ug unya kining tanang butanga igadungang ra kaninyo.” (Mat. 6:33.) Sa kasagaran, hinoon, gusto nato ang “mga butang” nga unahon.11

Tingali ang sala wala diha sa “mga butang” kon dili sa atong mga kinaiya ngadto niini ug ang pagsimba sa “mga butang.” Gawas kon ang usa ka tawo nga maakop-akopon piho nga makatigum ug maghupot og katigayunan samtang naghatag gihapon og hingpit nga pag-unong ngadto sa Dios ug sa iyang programa—gawas kon ang adunahan nga tawo motahud sa Igpapahulay, mapadayon nga putli ang iyang hunahuna ug lawas ug espiritu, ug mohatag sa buhong nga pagserbisyo ngadto sa iyang isigkatawo pinaagi sa gitudlo nga pamaagi sa Dios—gawas kon ang usa ka adunahan nga tawo adunay hingpit nga pagkontrolar ug makahatag sa iyang mga katigayunan alang sa kaayohan sa uban, diha sa pamaagi sa Ginoo pinaagi sa iyang gitugotan nga mga sulugoon, dayon kana nga tawo, alang sa kaayohan sa iyang kalag, kinahanglan gayud nga “lumakaw ka, ibaligya ang imong kabtangan ug ang halin ihatag sa mga kabus,… ug unya umanhi ka ug sumunod kanako.” (Mateo 19:21.)

“Kay hain gani ang imong bahandi, atua usab didto ang imong kasingkasing.” (Mateo 6:21.)12

Ang mga panalangin nga atong nadawat tungod sa pagserbisyo sa Ginoo mas molabaw pa kay sa mga ganti nga gihatag sa kalibutan.

Usa ka tawo nga akong nailhan gitawag sa katungdanan aron moserbisyo sa Simbahan, apan iyang gibati nga dili niya madawat tungod kay ang iyang mga puhonan nagkinahanglan og labaw pang pag-atiman ug labaw pa sa iyang panahon kaysa iyang magahin alang sa trabaho sa Ginoo. Gibiyaan niya ang pagserbisyo sa Ginoo aron pagpangita og bahandi [Mammon], ug milyonaryo na siya karon.

Apan bag-o pa lamang nakong nahibaloan ang usa ka makapaikag nga kamatuoran: Kon ang usa ka tawo nanag-iya og bulawan nga nagbalor og usa ka milyon nga dolyar sa karon nga mga presyo, nanag-iya lamang siya og gibanabana nga ika-27 ka bilyon nga bahin sa tanang bulawan nga anaa karon sa nipis nga kabhang niini nga yuta. Gamay ra kaayo kini nga kantidad kon itandi sa dili katoohan sa hunahuna sa tawo. Apan may mas labaw pa niini: Ang Ginoo nga milalang ug may gahum sa tibuok kalibutan milalang usab og daghang lain pa nga mga kalibutan, gani “mga kalibutan nga dili maihap” (Moises 1:33); ug kon kining tawhana nakadawat sa panumpa ug pakigsaad sa priesthood (D&P 84:33–44), nakadawat siya og saad gikan sa Ginoo “ang tanan nga iya sa akong Amahan” (b. 38). Sa pagpadaplin niining tanan nga mga saad aron iilis sa usa ka kaban nga bulawan ug sa paghunahuna sa kalibutanon nga kasiguroan maoy usa ka dakong sayop tungod sa kakulang sa kahibalo. Sa paghunahuna nga mipili siya og gamay ra kaayo sa pagkatinuod maoy usa ka makapasubo ug makalolooy nga kahimtang; ang mga kalag sa mga tawo mao ang labing bililhon kay sa niini.

Usa ka batan-on nga tawo, sa dihang gitawag sa usa ka misyon, mitubag nga wala siyay daghan nga talento alang nianang butanga. Maayo lamang siya sa pagpakondisyon sa iyang kusgan nga sakyanan. Malingaw siya nga mobati sa kakusog ug pagkatulin, ug kon mag-drive siya, ang nagpadayon nga dagan naghatag kaniya og ilusyon nga maingon og layo na ang iyang padulngan.

Sa gihapon, ang iyang amahan kontento na nga moingon, “Ganahan siya nga mobuhat og mga butang sa iyang kaugalingon. Maayo na kana alang kaniya.”

Maayo na kana alang sa usa ka anak sa Dios? Kini nga batanong lalaki wala makaamgo nga ang gahum sa iyang sakyanan maoy kinagamyan kon itandi sa gahum sa dagat, o sa adlaw, ug adunay daghang mga adlaw, nga ang tanan gidumala sa balaod ug sa priesthood, nga sa kaulahian—usa ka gahum sa priesthood nga iya unta nga mapalambo diha sa pagserbisyo sa Ginoo. Gipili niya ang makalolooy nga dios, usa ka butang nga hinimo og puthaw ug guma ug sinaw nga metal.

Usa ka gulangon nga managtiayon ang miritero na sa pagpanarbaho ug sa ingon, mibiya usab sa Simbahan. Mipalit sila og gamay nga trak ug camper ug, gilikay ang mga kaugalingon sa tanang mga obligasyon, milibut aron makakita sa kalibutan ug yano nga mipahimulos sa gamay nilang tiniguman alang sa nahibilin nilang mga adlaw. Wala silay panahon sa templo, walay panahon alang sa pagsiksik sa kasaysayan sa kagikan ug sa misyonaryo nga pagserbisyo. Wala na siya makatambong sa iyang korum sa high priest ug wala na siya makahimo sa iyang personal nga kasaysayan. Ang ilang kasinatian ug pagkalider gikinahanglan kaayo sa ilang branch, apan wala makahimo sa “paglahutay sa katapusan,” wala sila diha.13

Kinahanglan nga higugmaon ug sundon nato ang Ginoo sa tibuok natong mga kasingkasing.

Dili paigo alang kanato ang pag-ila sa Ginoo isip labing makagagahum ug molikay sa pagsimba sa mga dios-dios; kinahanglan nga higugmaon nato ang Ginoo sa tibuok nato nga kasingkasing, gahum, hunahuna, ug kusog. Kinahanglan nga tahuron nato siya ug mosunod kaniya ngadto sa trabaho sa kinabuhing dayon. Unsa ang iyang kalipay diha sa pagkamatarung sa iyang mga anak!14

Klaro ang atong buluhaton: sa pagbiya sa mga butang sa kalibutan ingon nga mga tumong sa ilang mga kaugalingon; ang paglikay sa pagsimba sa mga dios-dios ug magpadayon diha sa hugot nga pagtuo; sa pagdala sa ebanghelyo ngadto sa atong mga kaaway, aron dili na unta nato sila mahimong mga kaaway.

Atong biyaan ang pagsimba sa mga moderno nga mga diosdios ug sa pagsalig sa “gahum sa tawo,” kay ang Ginoo miingon ngadto sa tibuok kalibutan sa atong panahon, “dili Ako moluwas ni bisan kinsa nga nagpabilin diha sa Babelonia.” (D&P 64:24.)

Sa dihang nagsangyaw si Pedro sa mensahe nga sama niini ngadto sa mga tawo sa adlaw sa Pentecostes, daghan kanila “gisakitan sa kasingkasing, ug kang Pedro ug sa ubang mga apostoles sila nangutana nga nanag-ingon, Mga igsoon, unsa may among pagabuhaton?” (Mga Buhat 2:37.)

Ug si Pedro mitubag: “Paghinulsol kamo, ug pabautismo kamo ang matag-usa kaninyo sa ngalan ni Jesukristo tungod sa kapasayloan sa inyong mga sala; ug … madawat ninyo ang Espiritu Santo.” (B. 38.)

… Ang among mensahe sama niadtong gihatag ni Pedro. Ug dugang pa, kana nga gihatag mismo sa Ginoo “ngadto sa mga lumulupyo sa yuta, nga ang tanan nga maminaw makadungog:

“Pangandam kamo, pangandam kamo alang niana nga moabut, kay ang Ginoo hapit na moabut.” (D&P 1:11–12.)

Nagtuo kita nga ang paagi sa kada tawo ug kada pamilya sa pagpangandam sama sa gimando sa Ginoo mao ang pagsugod og gamit sa labaw ka hugot nga pagtuo, sa paghinulsol, ug sa pagapil sa buhat sa iyang gingharian dinhi sa yuta, nga mao ang Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Maingon og may gamayng kalisud kini sa sinugdan, apan kon nagsugod na ang tawo sa pagkasabut sa tinuod nga buluhaton, kon nagsugod na siya sa pagkakita sa gamay nga bahin sa kahangturan sa tinuod nga panglantaw, ang mga panalangin magsugod nga molabaw pa kaimportante sa pagbiya sa “kalibutanon.”15

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Hunahunaa kini nga mga ideya samtang ikaw magtuon sa hugna o samtang ikaw mangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa ang mga pahina v–xi.

  • Sa inyong hunahuna ngano man nga ang “Dili pagbaton og lain nga mga dios sa atubangan ko” mao ang una sa Napulo ka mga Sugo?

  • Pamalandunga kini nga pamahayag: “Bisan unsa nga butang nga hatagag bili sa tawo diha sa iyang kasingkasing ug sa iyang pagsalig mao gayud kana ang iyang dios” (pahina 182). Unsa man ang pipila ka mga dios-dios sa kalibutan karon? (Tan-awa ang mga ehemplo diha sa mga pahina 182–184.)

  • Unsay atong nakat-unan gikan sa istorya mahitungod sa mga lit-ag sa unggoy? (Tan-awa sa mga pahina 184–185.) Unsa nga kakuyaw ang atong giatubang kon matinguhaon kaayo kita sa mga butang nga kalibutanon?

  • Ribyuha ang mga pahina 185–187. Unsa ang pipila ka mga kakuyaw sa pagka-adunahan? Sa unsa nga mga paagi magamit nato sa matarung ang mga katigayunan nga gihatag sa Ginoo kanato?

  • Ribyuha ang mga istorya diha sa mga pahina 188–189. Ngano kaha sa inyong hunahuna nga ang ubang mga tawo andam man nga mosalikway sa mga panalangin sa pagserbisyo sa gingharian sa Ginoo? Unsa gayud ang atong katuyoan kon magserbisyo kita?

  • Unsa sa inyong hunahuna ang ipasabut sa “higugmaon ang Ginoo sa tibuok nato nga kasingkasing, gahum, hunahuna ug kusog”? (pahina 189). Unsay buhaton sa mga ginikanan aron tabangan ang ilang mga anak nga mahigugma sa Ginoo?

May Kalabutan nga mga Kasulatan: Exodo 20:3–6; Mateo 6:24; 22:36–38; Mga Taga-Colosas 3:1–5; 2 Nephi 9:30, 37; D&P 133:14

Mubo nga mga Sulat

  1. The Miracle of Forgiveness (1969), 40.

  2. Andrew Kimball, sa Edward L. Kimball ug Andrew E. Kimball Jr., Spencer W. Kimball (1977), 20.

  3. Tan-awa sa Edward L. Kimball, “Spencer W. Kimball,” sa The Presidents of the Church, ed. Leonard J. Arrington (1986), 381.

  4. Sa Spencer W. Kimball, 205.

  5. “The False Gods We Worship,” Ensign, Hunyo 1976, 4.

  6. The Miracle of Forgiveness, 40, 41–42.

  7. Ensign, Hunyo 1976, 6.

  8. Ensign, Hunyo 1976, 5–6.

  9. The Miracle of Forgiveness, 47.

  10. Ensign, Hunyo 1976, 4–5.

  11. Sa Conference Report, Abr. 1972, 28; o Ensign, Hulyo 1972, 38.

  12. The Teachings of Spencer W. Kimball, ed. Edward L. Kimball (1982), 358.

  13. Ensign, Hunyo 1976, 5.

  14. The Teachings of Spencer W. Kimball, 243.

  15. Ensign, Hunyo 1976, 6.

golden calf

“Ang mga dios-dios sa gahum, katigayunan, ug impluwensysa … sama ra og tinuod nga bulawan nga mga baka sa mga anak sa Israel didto sa kamingawan.”

young girl paying tithing

“Ang atong buluhaton mao ang paggamit sa [atong] mga kapanguhaan diha sa atong mga pamilya ug mga korum aron sa pagpalambo sa gingharian sa Dios.”