Hugna 5

Pag-ampo, ang Pasaporte [Passport] ngadto sa Espirituhanong Gahum

Pinaagi sa matinud-anon ug kinasingkasing nga pag-ampo, makadawat kita sa gugma, gahum, ug kusog gikan sa atong Langitnong Amahan.

Gikan sa Kinabuhi ni Spencer W. Kimball

“Kanunay akong adunay malumo nga pagbati kabahin sa mga pag-ampo ug sa gahum ug mga panalangin sa pag-ampo,” miingon si Presidente Spencer W. Kimball. “Panahon sa akong pagpakabuhi nakadawat ako ug daghang mga panalangin nga sa kanunay akong gihatagan sa igo nga pagpasalamat. Ang Ginoo sobra ka buotan ngari kanako. Daghan kaayo ako og mga kasinatian panahon sa kabaskog ug kasakit nga nagbilin kanako og walay bisan tipik sa pagduhaduha sa akong kasingkasing ug hunahuna nga adunay Dios sa langit, nga siya atong Amahan, ug maminaw siya ug motubag sa atong mga pag-ampo.”¹

Usa niini nga mga kasinatian nahitabo dihang si Presidente Kimball ug ang iyang asawa nga si Camilla, mibiyahe padulong sa komperensya sa New Zealand. Sa pag-abut nila sa siyudad sa Hamilton, masakiton kaayo sila nga si Presidente Kimball mihangyo kang Presidente N. Eldon Tanner, Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, nga maoy morepresentar kaniya sa usa ka kultural nga kalihokan [cultural event] nga naplano alang nianang gabhiona. Pipila ka oras ang milabay, si Presidente Kimball “sa kalit nakamata ug nangutana kang Dr. Russell Nelson, kinsa naglingkod nga nagbantay kaniya, ‘Brother Nelson, unsa gani ‘tong orasa magsugod ang programa karong gabii?’

“ ‘Inig ka ala siyete, Presidente Kimball.’

“ ‘Unsang orasa na karon?’

“ ‘Hapit na ang ala siyete.’

“Si Spencer naligo sa singot. Nahuwasan siya sa hilanat.… Miingon siya, ‘Ingna si Sister Kimball nga mangadto mi.’

“Si Camilla mibarug gikan sa higdaanan, ug silang duha paspas nga nag-ilis ug unya misakay padulong sa duol ra nga estadyum diin ang programa mao pa lang gyud ang pagsugod. Si Presidente Tanner sa pagsugod mipasabut nga masakiton kaayo sila para motambong. Sa paghatag sa pangbukas nga pag-ampo ang batanong New Zealander mihangyo sa hugot, ‘Kaming tulo ka libo ka mga kabatan-onan sa New Zealand nagpundok dinhi nga andam na sa pagkanta ug pagsayaw alang sa imong propeta. Mahimo bang imo siyang ayohon ug dalhon siya dinhi.’ Sa pagtapos sa pag-ampo, ang sakyanan nga gisakyan ni Spencer ug Camilla misulod ug ang mga tawo sa estadyum nanghugyaw og kalit, sa usa ka makabungog nga singgit agig tubag sa ilang pag-ampo.”²

Mga Pagtulun-an ni Spencer W. Kimball

Gimandoan kita sa pag-ampo, sama usab nga kita gimandoan sa pagsunod sa uban pang mga kasugoan.

Ang pag-ampo dili usa ka opsyonal nga kalihokan; mahinungdanon kini sa atong relihiyon.³

Nganong kinahanglan nga kita mag-ampo? Tungod kay kita mga anak sa atong Langitnong Amahan, diin kita nagsalig sa tanang butang nga atong naangkon—atong pagkaon ug sapot, atong maayong panglawas, atong kinabuhi mismo, atong panan-aw ug pandungog, atong mga tingog, atong paglihok [locomotion], bisan ang atong mga utok.

… Ikaw ba ang mihatag sa imong kaugalingon og gininhawa, imong kinabuhi, imong pagka-ikaw? Imo bang mapataas ang imong mga adlaw pinaagi sa usa lamang ka oras? Lig-on na ba kaayo ka bisan walay mga gasa gikan sa langit? Ang imong utok ba namugna sa iya lang nga kaugalingon, ug imo bang gihulma kini? Ikaw ba makahatag og kinabuhi o makapataas niini? Aduna ka ba’y gahum nga mobuhat nga wala ang imong Ginoo? Bisan pa niana akong nakita nga daghan pa gihapon ang napakyas sa pag-ampo.…

Kamo kinsa mag-ampo og panagsa, nganong dili man regular nga mag-ampo, kanunay, mas tinud-anay, kinasingkasing? Ang oras bililhon ba, ang kinabuhi mubo ba kaayo, o ang pagtuo ba gamay ra? …

Kitang tanan ubos sa dako nga obligasyon sa atong Ginoo. Walay usa kanato nga nakaangkon og kahingpitan. Walay usa kanato nga dili na masayop. Ang pag-ampo gikinahanglan sa tanang katawhan sama sa kaputli nga gikinahanglan, ug ang pagtuman sa Adlawng Igpapahulay, ug ang ikapulo, ug ang pagsunod sa Pulong sa Kaalam, pagtambong og mga miting, ug ang pagsulod ngadto sa celestial nga kaminyoon. Sa katinuod sama sa uban, usa kini ka kasugoan sa Ginoo.⁴

Sa dihang nagbiyahian pa ako libot sa tanang mga stake ug mga misyon sa Simbahan sa sayong mga katuigan, kasagaran makasugat ako og mga tawo nga anaa sa problema o kinsa nagkinahanglan sa dakong panabang. Ang una gayud nakong pangutana ngadto kanila ingon niini, “Kumusta man ang inyong mga pag-ampo? Unsa ka makanunayon? Unsa kalawum ang inyong pagbati kon kamo mag-ampo?” Akong napanid-an nga ang sala mahimo kon ang linya sa komunikasyon huyang. Niini nga rason ang Ginoo miingon ngadto kang Propeta Joseph Smith, “Unsay akong isulti ngadto sa usa akong isulti ngadto sa tanan; pag-ampo kanunay basin pa unya og kanang usa nga dautan adunay gahum diha kanimo.” (D&P 93:49.)⁵

Adunay dako nga panginahanglan ang kalibutan karon sa pagampo nga maoy makahimo natong maduol kanunay sa Dios ug maablihan ang dalan sa komunikasyon. Kinahanglan nga walay bisan usa kanato nga sobra ra kadaghan ang mga buluhaton sa kinabuhi nga dili na kita makapamalandong uban sa pag-ampo. Ang pag-ampo mao ang pasaporte ngadto sa espirituhanong gahum.⁶

Ang atong mga pag-ampo kinahanglang maglakip sa mga pagpahayag sa pasalamat ug mapainubsanong pangamuyo sa Langitnong Amahan sa pagpanalangin kanato ug sa uban nga naglibot kanato.

Kabahin sa unsa man ang atong iampo sa atong mga pagampo? Kinahanglan natong ipahayag ang kalipay ug tinud-anay nga pasalamat alang sa nangagi nga mga panalangin. Ang Ginoo miingon, “Ug kamo kinahanglan mohatag og mga pasalamat ngadto sa Dios pinaagi sa Espiritu alang sa bisan unsa nga panalangin nga kamo gipanalanginan.” (D&P 46:32.) Ang usa ka talagsaon ug mapaniguruon nga espiritu moabut kanato kon atong ipahayag ang sinsero nga pagpasalamat ngadto sa Langitnong Amahan alang sa atong mga panalangin—alang sa ebanghelyo ug sa mga kahibalo niini nga atong nadawat, sa mga paningkamot ug kahago sa mga ginikanan ug sa uban alang kanato, alang sa atong mga pamilya ug kahigalaan, alang sa mga kahigayunan, alang sa panghunahuna ug kalawasan ug kinabuhi, alang sa mga maayo ug makatabang nga mga kasinatian sa tibuok natong kinabuhi, alang sa tanang tabang sa Amahan ug pagkamabination ug mga pagampo nga natubag.

Makaampo kita alang sa atong mga pangulo. Si Pablo misulat:

“Karon, una sa tanan, ako magaagda nga ang pangamuyo, mga pag-ampo, mga paghangyo, ug mga pagpasalamat, kinahanglan pagahimoon alang sa tanang tawo;

“Alang sa mga hari, ug alang sa tanang anaa sa hatag-as nga pagpamunuan.” (1 Tim. 2:1–2.)

Atong mapalambo ang pagkamaunungon sa atong nasud ug sa mga balaod nga nagdumala kanato kon kita mag-ampo gayud. Ug atong mapalambo ang gugma ug pagtuo sa atong mga lider sa Simbahan, ug ang atong mga anak makakat-on sa pagrespeto kanila. Kay ang usa ka tawo lisud nga mahimong masawayon sa mga opisyales sa Simbahan kon ang matinud-anon nga pag-ampo gihalad alang kanila. Kini akong kalipay nga sa tibuok nakong kinabuhi akong gipaluyohan [sustain] ang mga lider, nag-ampo alang sa ilang kaayohan. Ug sa bag-ohay lang nga mga katuigan, gibati nako ang talagsaong gahum nga miabut kanako tungod sa susama nga mga pag-ampo sa mga Santos, nga gipaabut ngadto sa langit alang kanako.

Ang tibuok-kalibutan nga misyonaryo nga buhat kinahanglang mao ang butang nga kanunay anaa sa atong mga pag-ampo. Atong i-ampo nga ang mga pultahan sa kanasuran maablihan sa pagdawat sa ebanghelyo. Mag-ampo kita alang sa mga kahigayunan ug giya aron makapaambit sa mahimayaong ebanghelyo ngadto sa uban. Kon ang usa ka bata mag-ampo sa tibuok niyang kinabuhi alang sa misyonaryo nga kaayohan, mamahimo siya nga usa ka maayo nga misyonaryo.

… Atong i-ampo kanang tawo nga sa atong paminaw usa ka kaaway, kay atong mahinumduman ang maanindot ug puno sa gahum nga tambag sa atong Ginoo: “Apan sultihan ko kamong nanagpaminaw, Higugmaa ninyo ang inyong mga kaaway, buhati ninyog maayo ang mga managdumot kaninyo, Panalangini ninyo ang mga magapanghimaraut kaninyo, ug pag-ampo kamo alang sa magapasipala kaninyo.” (Lucas 6:27–28.) Aduna ba’y usa nga mangandoy og kaaway kon iyang gi-ampo ang mga tawo nga naglibut kaniya kang kinsa siya adunay bug-at nga mga pagbati?

Mag-ampo kita alang sa kaalam, alang sa pagdesisyon, alang sa panabut. Mag-ampo kita alang sa proteksyon diha sa peligro nga mga lugar, alang sa kusog panahon sa mga tintasyon. Atong hinumduman ang atong mga mahal sa kinabuhi ug mga kahigalaan. Molitok kita og daklit nga mga pag-ampo sa pulong o sa hunahuna, sa kusog o sa pinahilum. Kinahanglang mag-ampo kita kanunay sulod sa atong mga kasingkasing nga unta mahimo nato pag-ayo ang mga kalihokan nianang adlawa. Ang usa ba makahimo og dautan kon ang matinud-anon nga pag-ampo anaa kanunay sa iyang kasingkasing ug sa iyang mga ngabil?

I-ampo nato ang atong kaminyoon, atong mga anak, atong kasilinganan, atong mga trabaho, atong mga desisyon, atong mga buluhaton sa simbahan, atong mga pagpamatuod, atong mga pagbati, atong mga tumong. Gani, atong patalinghugan ang talagsaong tambag ni Amulek ug kita mag-ampo alang sa kalooy, magampo kita alang sa atong panginahanglan nga mabuhi, sa atong mga panimalay ug batok sa kusog sa atong mga kaaway, magampo kita “batok sa dautan, kinsa maoy kaaway sa tanang pagkamatarung,” ug sa mga tanom sa atong mga umahan. Ug kon dili kita mangamuyo ngadto sa Ginoo, “himoa nga ang [atong] mga kasingkasing puno, magpadayon sa pag-ampo ngadto kaniya sa kanunay alang sa [atong] kaayohan, ug usab alang sa kaayohan niadto kinsa naglibut [kanato].” (Tan-awa sa Alma 34:18–27.)⁷

Mag-ampo kita alang sa kapasayloan. Nakainterbyu ako og daghang prospective nga mga misyonaryo. Kasagaran, nahibaloan nako nga dili sila mag-ampo, bisan pa’g aduna sila’y wala mapasaylo nga mga kasal-anan. “Nganong dili man kamo magampo,” nakapangutana ko, “nga duna man unta kamo’y dakong obligasyon nga bayaran? Nagtuo ba kamo nga mahimo lang kini ninyong papason ug talikdan lang ug morason nga naandan na kini nga kinaiya? Maulaw ba kamo nga moluhod, maulaw kang Kristo? Walay pagtuo sa Dios? Wala ba kamo masayud nga siya buhi ug nahigugma, ug mopasaylo kon ang paghinulsol moabut? Nasayud ba kamo nga ang mga sala dili mapapas, ang kalapasan dili mapasaylo pinaagi sa paglihay ug basta lang hikalimtan?” …

Mag-ampo kita sa tanang butang nga gikinahanglan ug bililhon ug angayan. Nakadungog ako sa usa ka batang lalaki nga mga katorse ang edad diha sa pag-ampo sa pamilya nga nangaliyupo sa Ginoo nga protektahan ang mga karnero sa pamilya nga atua sa bungtod. Nag-snow kadto ug grabe katugnaw. Nakadungog ako og pamilya nga nag-ampo og ulan dihang ang grabe nga huwaw nahitabo ug ang kahimtang wala nay paglaum. Nakadungog ako sa usa ka batang babaye nga nag-ampo og panabang alang sa iyang mga eksamin nga himoon nianang adlawa.

Ang atong mga hangyo alang usab sa may sakit ug may balatian. Ang Ginoo maminaw sa atong sinsero nga mga pagampo. Mahimong dili ang tanan iyang ayohon, apan siya mohatag kanila sa kalinaw og kaisug og kusog sa pagsagubang niini. Dili nato kalimtan sa atong mga pag-ampo ang mga katawhan nga nanginahanglan og mga panalangin nga hapit sobra pa niadtong mga pisikal nga depekto—ang mga nawad-an og kadasig ug naglibog nga mga tawo, ang nadala sa tintasyon, ang makasasala, ang may kahasol.

Ang atong mga pag-ampo alang sa kaayohan sa atong mga anak. Usahay samtang magdako ang atong mga anak, moabut sa ilang kinabuhi ang masupilon nga kinaiya bisan pa sa tanan nga atong isulti ug buhaton. Si Alma nakakita sa iyang mga pahimangno naingon nga walay pulos ngadto sa iyang [anak] ug siya nag-ampo alang [kaniya], ug ang iyang mga pag-ampo hugot gayud. Usahay mao nalang gayud kana ang nahibilin nga maayong buhaton sa mga ginikanan. Ang pag-ampo sa usa ka matarung nga tawo makatabang kaayo, ingon ang kasulatan, ug mao usab niining pagkabutanga [tan-awa sa Santiago 5:16; Mosiah 27:14].⁸

Usa kana ka kahigayunan ug kalipay nga mag-ampo sa atong Amahan sa Langit, usa gayud kana ka panalangin alang kanato. Apan ang atong kasinatian dili matapos pagkahuman sa atong pag-ampo. Si Amulek sa eksakto nga paagi mitudlo: “Ug karon tan-awa, akong hinigugma nga mga kaigsoonan, … human kamo [mag-ampo], kon kamo mosalikway sa mga timawa, ug sa hubo, ug dili moduaw sa masakiton ug may balatian, ug mohatag sa inyong kabtangan, kon kamo aduna, ngadto sa nanginahanglan— ako moingon nganha kaninyo, kon kamo dili mobuhat sa bisan hain niini nga mga butang, tan-awa, ang inyong pag-ampo makawang, ug dili ninyo mapahimuslan, ug kamo ingon sa mga nagpakaaron-ingnon kinsa naglimud sa hugot nga pagtuo.” (Alma 34:28.) Dili gayud nato kalimtan nga kinahanglan natong sundon ang ebanghelyo ingon ka matinuoron ug ka matinguhaon samtang kita nag-ampo.⁹

Sa atong pribado, personal nga mga pag-ampo, kita makasulti ngadto sa Dios ug makakat-on sa Iyang kabubut-on.

Ang ubang mga butang mas labing maayo nga i-ampo sa pribado, diin ang oras ug pagkasekreto dili na angay hunahunaon. Ang pag-ampo sa tago mabungahon ug mapuslanon. Ang pag-inusara nga pag-ampo makatabang sa pagwagtang sa atong kaulaw o pagpakaaron-ingnon, bisan unsang nagpabilin nga panlimbong; makatabang kini kanato nga maabli ang atong mga kasingkasing ug mahimong hingpit nga matinuoron ug madungganon sa pagpahayag sa tanan natong mga paglaum ug mga kinaiya.

Dugay na akong nadani kabahin sa panginahanglan sa pagkapribado sa atong personal nga mga pag-ampo. Ang Manluluwas sa ubang higayon nakahibalo nga kinahanglan niyang mopalayo ngadto sa bungtod o sa disyerto aron sa pag-ampo. Sa samang butang, si Apostol Pablo miadto sa disyerto ug nag-inusara human sa iyang talagsaong tawag. Si Enos midala sa iyang kaugalingon ngadto sa mamingaw nga mga dapit aron makigsulti sa Ginoo. Si Joseph Smith nakakita og tago nga dapit didto sa kakahoyan nga ang mga langgam ug mga kahoy ug ang Dios lamang ang anaa sa pagpaminaw sa iyang pag-ampo. Panid-i ang pipila sa mga importanting punto sa iyang istorya: “Busa, pinasubay niini, sa akong hugot nga tinguha sa pagpangutana sa Dios, ako miadto sa kakahoyan aron mohimo sa pagsulay.… Kini mao ang una nga higayon sa akong kinabuhi nga ako mihimo sa ingon nga pagsulay, kay taliwala sa tanan nakong mga kabalaka ako wala pa gayud makahimo sa pagsulay og pag-ampo sa kusog nga tingog.” (Joseph Smith—Kasaysayan 1:14; mga italic gidugang.)

Kita, usab, kinahanglan nga makakita, og kon mahimo, kwarto, suok, tagoanan, usa ka lugar diin kita mahimong “makaadto” aron sa “pag-ampo sa kusog nga tingog” sa tago. Atong mahinumduman ang daghang higayon nga ang Ginoo mitudlo kanato sa pag–ampo nga kusog ang tingog: “Ug usab, Ako mosugo kaninyo nga kamo kinahanglan mag-ampo sa makusog nga tingog ingon usab diha sa inyong kasingkasing; oo, sa atubangan sa kalibutan ingon usab sa tago, sa dayag ug ingon usab sa inusara.” (D&P 19:28.)¹⁰

Kon dinhi niining talagsaon nga higayon sa pag-ampo may itago gihapon kita sa Ginoo, nagpasabut kana nga ang ubang panalangin alang kanato mapugngan. Human sa tanan, mag-ampo kita isip mga tighangyo atubangan sa labing manggialamon nga Langitnong Amahan, busa nganong maghunahuna man gayud kita sa pagtago sa atong mga pagbati o mga hunahuna nga maoy makababag sa atong mga panginahanglan ug sa atong mga panalangin?¹¹

Sa atong mga pag-ampo, kinahanglang walay pagtabon-tabon, walay pagpakaaron-ingnon, tungod kay dinhi wala nay pagpanglimbong. Ang Ginoo nasayud sa atong tinuod nga sitwasyon. Ato bang sultihan ang Ginoo kon unsa kita ka maayo, o unsa kita ka huyang? Nagabarug kita sa iyang atubangan nga hubo. Ato bang gihalad ang atong mga pag-ampo ubos sa kaligdong, sinseridad, ug sa “masulub-on nga kasingkasing ug mahinulsulon nga espiritu,” o sama sa usa ka Pariseo kinsa mipasigarbo sa iyang kaugalingon kon unsa ka maayo siya nga midapig sa balaod ni Moises? [Tan-awa sa Ether 4:15; Lucas 18:11–12.] Mihalad ba kita og pipila ka puol ug binalik-balik nga mga pulong, o nakig-istorya ba kita nga duol kaayo sa Ginoo kon gikinahanglan sa panahon? Panagsa ra ba kitang mag-ampo nga unta kinahanglang mag-ampo kita sumala sa naandan, sa makadaghan, sa kanunay?¹²

Ang pag-ampo usa gayud ka kahigayunan—dili lang aron makaistorya ang Amahan sa Langit, apan usab aron makadawat sa gugma ug inspirasyon gikan kaniya. Sa katapusan sa atong mga pag-ampo, gikinahanglan usab nato ang pipila ka tinud-anay nga pagpaminaw—gani sa daghang mga minuto. Nag-ampo kita alang sa tambag ug tabang. Karon kinahanglan kitang “dili matarug, ug masayud nga [siya mao] ang Dios.” (Ps. 46:10.)¹³

Kinahanglan kitang mogahin og oras kada adlaw alang sa pag-ampo sa pamilya.

Ang Simbahan nag-awhag nga adunay pag-ampo sa pamilya kada gabii ug kada buntag. Mao kini ang pag-ampo nga magluhod uban sa tanan o kutob sa tanang sakop sa pamilya nga anaa kon mahimo.… Ang tanang sakop sa pamilya, labut na ang mga gagmay, kinahanglang mahatagan sa kahigayunan nga maoy mohatag og pag-ampo, nga magpuli-puli, ubos sa giya sa nangulo, nga mao gayud ang amahan nga naggunit sa priesthood, pero kon wala siya ang inahan, ug kon wala silang duha ang kamagulangang anak nga anaa.¹⁴

Ang atong Amahan sa Langit mihatag kanato niining panalangin sa pag-ampo aron matabangan kitang molampus sa tanan natong importante nga mga kalihokan sa panimalay ug sa kinabuhi. Nasayud ako nga kon mag-ampo kita sa hugot ug sa matarung nga paagi, nga mag-inusara ug isip tibuok pamilya, sa atong pagmata sa buntag ug sa dili pa matulog sa gabii, ug libut sa lamesa panahon sa pagpangaon, dili lang kay kita nagkahiusa sa panaghigugmaay apan molambo kita sa atong pagka-espirituhanon. Daghan kaayo kita og kinahanglanon nga tabang gikan sa atong Langitnong Amahan samtang kita maningkamot sa pagkat-on sa mga kamatuoran sa ebanghelyo ug dayon sundon kini, ug samtang kita mangayo sa iyang tabang sa mga desisyon sa atong kinabuhi.¹⁵

Ang pag-ampo sa pamilya kinahanglan nga ang gidugayon ug pagkahan-ay moangay sa panginahanglan. Ang pag-ampo sa … managtiayon lahi kay sa usa nga adunay nanagtubo nga mga anak o sa usa nga adunay gagmay nga mga bata. Sa pagkatinuod, kon apil ang gagmayng mga bata kinahanglang dili kini dugay, o mawad-an sila sa interes ug kapuyon sa pag-ampo ug hangtud nga dili na hinoon sila ganahan niini. Kon ang mga bata mag-ampo, dili mahitabo nga sila mag-ampo og dugay. Ang Pag-ampo sa Ginoo, gihatag isip panig-ingnan, mokabat lang og mga traynta segundos ug sa tinuod ang usa makahimo og daghang pasalamat ug paghangyo sulod sa usa o duha o tulo ka minutos, bisan adunay mga dayag nga higayon nga tingali angay ang pag-ampo nga mas dugay.¹⁶

Kon kita mangluhod diha sa atong pag-ampo sa pamilya, ang atong mga anak nga anaa sa atong kiliran nga nagluhod nagkaton og mga kinaiya nga ilang madala sa tibuok nilang kinabuhi. Kon dili kita mogahin og panahon alang sa pag-ampo, sama ra nga ato silang giingnan nga, “Hinoon, dili bitaw kaayo na importante. Dili kita angay nga mabalaka ana. Kon may igong higayon, mohimo ta og pag-ampo, apan kon mobagting na ang eskwelahan ug nagpadulong na ang bus ug ang oras sa trabaho hapit na—hinoon, ang pag-ampo dili kaayo importante ug buhaton lang na unya kon naay higayon.” Gawas lang kon planohon gyud, dili kaayo ka makahigayon niini.¹⁷

Walay inahan nga magpasagad lang og padala sa iyang gagmay nga mga anak sa eskwelahan panahon sa tingtugnaw nga walay bagang saput nga mopanalipud batok sa snow ug sa ulan ug sa kabugnaw. Apan daghan kaayong mga amahan ug inahan kinsa mopadala sa ilang mga anak sa eskwelahan nga walay magpanalipud kanila pinaagi sa pag-ampo—usa ka panalipud batok sa pagkahimutang ngadto sa dili nahibaloan nga mga katalagman, mga tawo nga dautan, ug law-ay nga mga tentasyon.¹⁸

Sa nangagi, ang paghimo og pag-ampo sa pamilya kausa sa usa ka adlaw mahimong igo na. Apan sa umaabut dili na kana igo kon kinahanglan natong luwason ang atong mga pamilya.¹⁹

Sa mga pag-alirong sa atong pamilya, makakat-on ang atong mga anak unsaon sa pagpakigsulti ngadto sa ilang Langitnong Amahan pinaagi sa pagpaminaw sa ilang mga ginikanan. Ila ra unya nga makita kon unsa ka sinsero ug kamatinuoron ang atong mga pag-ampo. Kon ang atong mga pag-ampo dinalidali, gani nahilig sa pagkawalay kahulugan nga ritwal, ila usab kining makitan. Mas maayo nga atong buhaton sa atong pamilya ug sa tago sama sa gipangamuyo ni Mormon, “Busa, akong hinigugma nga mga kaigsoonan, pag-ampo ngadto sa Amahan uban sa tibuok kusog sa kasingkasing.” (Moro. 7:48.)²⁰

Diha sa pag-ampo sa pamilya adunay labaw pa kay sa pangamuyo ug pag-ampo sa pasalamat. Usa kana ka nag-una nga lakang padulong sa pagkahiusa sa kalig-on sa pamilya. Magtukod kini og pagkaamgo sa pamilya ug mapahiluna diha sa pamilya og espiritu sa pagsinaligay. Ania ang usa ka higayon sa dinalian nga adlaw uban sa saba nga radyong gipahilum, nga ang kahayag nag-awop ug ang tanang mga hunahuna ug mga kasingkasing modangop sa usag-usa ug sa kahitas-an; usa ka panahon diin ang kalibutan gisalikway ug ang langit anaa sa sulod.²¹

Kon mag-ampo kita nga usa ka pundok, iampo nato ang angay alang sa maong okasyon.

Sa atong panagpundok diha sa pag-ampo, sa balay sa Simbahan, sosyal o sa publiko, kinahanglan natong hinumduman ang katuyoan sa atong mga pag-ampo—ang pagpakig-istorya sa atong Amahan sa Langit. Ingon man niini kalisud, nakita nako nga kon mag-ampo nga may mga kauban mas maayo alang sa atong mga kinaiya nga hunahunaon ang malumo ug matinud-anon nga pakigsulti sa Ginoo kay sa imong hunahunaon kon unsay gihunahuna sa mga naminaw. Tinuod, ang sitwasyon sa mga pagampo kinahanglan usab nga mahatagan og konsiderasyon, ug mao kining usa ka hinungdan nganong ang pag-ampo diha sa kadaghanan [public prayer], o bisan ang pag-ampo sa pamilya, dili mahimong kinatibuk-an sa atong pag-ampo.²²

Ang mga pag-ampo diha sa publiko sa kanunay kinahanglang motukma alang sa okasyon. Ang pagpahinungod nga pag-ampo [dedication prayer] tingali taas apan ang pangbukas nga pagampo mas mubo. Kini kinahanglan mangayo sa mga butang nga gikinahanglan alang nianang partikular nga okasyon. Ang panapos nga pag-ampo mahimong mas mubo pa gayud—usa kini ka pag-ampo sa pasalamat ug pagtapos. Ang pagdihog sa lana [anointing with oil] usa ka mubo ug piho nga bahin sa usa ka ordinansa ug kinahanglang dili mopareho sa pagsilyo [sealing] nga maoy magsunod ug mahimong patas-an kon gikinahanglan sa paghatag og panalangin ngadto sa dumadawat. Ang panalangin sa pagkaon dili kinahanglang taas, apan kinahanglang mopahayag og pasalamat ug mga panalangin nga gihangyo alang sa pagkaon. Kinahanglan dili kini binalik nga mga pulong [repetitious] nga gihatag panahon sa pag-ampo sa pamilya.²³

Kapila na man kita makadungog og mga tawo nga maayo kaayong mamulong sa ilang mga pag-ampo nga nahimo na hinoong sama sa nagsangyaw og usa ka tibuok nga sermon? Ang tigpaminaw kapuyon ug ang epekto mawala.²⁴

Tungod kay ang Langitnong Amahan nakaila ug nahigugma kanato sa hingpit, makasalig kita sa Iyang mga tubag sa atong mga pag-ampo.

Ang pag-ampo ba usa ra ka agi [one way] nga komunikasyon? Dili! …

Ang pagkat-on sa pinulongan sa pag-ampo maoy usa ka malipayong kasinatian sa tibuok kinabuhi. Usahay ang mga ideya mobaha sa atong hunahuna kon kita maminaw human sa atong mga pag-ampo. Usahay ang mga pagbati modulot kanato. Ang espiritu sa kahusay mohatag kanato og kasiguroan nga ang tanan mamaayo ra. Apan sa kanunay, kon kita magmatinud-anon ug mainiton, atong masinati ang nindot nga pagbati—kainit nga pagbati alang sa atong Amahan sa Langit ug usa ka pagbati sa iyang paghigugma alang kanato. Nakapaguol kanako nga ang uban kanato wala makasabut sa giingon nga hinay, espirituhanong kainit, kay usa kini ka saksi kanato nga ang atong mga pagampo nadungog. Ug tungod kay ang atong Amahan nga anaa sa Langit nahigugma kanato sa gugma nga mas labaw pa kay sa atong gugma alang sa atong kaugalingon, nagpasabut kana nga makasalig kita sa iyang pagkamaayo, makasalig kita kaniya; nagpasabut kana nga kon kita mopadayon sa pag-ampo ug sa paghimo kutob sa mahimo, ang mga kamot sa atong Amahan mogiya ug mopanalangin kanato.

Ug mao nga sa atong mga pag-ampo kita moingon, “Ang imong pagbuot maoy matuman”—ug hunahunaa kini. Dili kita mangayo ug tambag sa usa ka lider, dayon baliwalaon lang kini. Kinahanglang dili kita mangayo og mga panalangin sa Ginoo ug unya dili paminawon ang tubag. Busa, kita mag-ampo, “Ang imong pagbuot Ginoo maoy matuman, O Ginoo. Ikaw labawng nasayud, mapinanggaon nga Amahan. Akong dawaton ug sundon ang imong sugo sa madasigon nga paagi.”²⁵

Kinahanglang mag-ampo kita nga may pagtuo, uban sa pagbantay nga kon ang Ginoo motubag posible nga dili tubag nga maoy atong gilauman o gitinguha. Ang atong pagtuo kinahanglang ingon niini nga ang gipili sa Ginoo alang kanato maoy husto.²⁶

Human sa tibuok kinabuhi nga mga pag-ampo, akong nasayran ang gugma ug gahum ug ang kusog nga moabut gikan sa matinud-anon ug kinasingkasing nga pag-ampo. Nasayud ako sa pagkaandam sa atong Amahan nga moabag kanato niining atong mortal nga kasinatian, sa pagtudlo kanato, sa pagtultol kanato, sa paggiya kanato. Mao nga, uban sa dako nga gugma, ang atong Manluluwas nag-ingon, “Unsay akong isulti ngadto sa usa akong isulti ngadto sa tanan; pag-ampo kanunay.” (D&P 93:49.)

Kon ato kining buhaton, maangkon nato sa atong kaugalingon ang personal nga kahibalo nga ang atong Amahan sa Langit tinuod nga mamati ug motubag sa atong mga pag-ampo. Kini nga kahibalo gusto niya nga maangkon sa kada usa kanato. Pangitaa kini, akong minahal nga mga kaigsoonan! Pangitaa kini!²⁷

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Hunahunaa kini nga mga ideya samtang ikaw magtuon sa hugna o samtang ikaw mangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa ang mga pahina v–xi.

Unsa man kaha ang kalainan sa imong kinabuhi kon wala ikaw mag-ampo? Hunahunaa ang mga rason nganong ang Ginoo mimando man kanato sa pag-ampo (mga pahina 59–60).
Ribyuha ang mga pahina 61–65. Sa unsang mga paagi kita matabangan kon kita mopahayag sa atong mga pasalamat pinaagi sa pag-ampo? kon kita mag-ampo alang sa uban?
Ribyuha ang ikaduha nga paragrap sa pahina 65–66. Nganong dili man kompleto ang atong mga pag-ampo kon dili nato “sundon ang ebanghelyo nga sama ka matinud-anon ug sa dakong tinguha samtang kita mag-ampo”?
Si Presidente Kimball miingon, “Ang pag-ampo sa tago mabungahon ug mapuslanon” (pahina 65–66). Unsa may atong himoon aron makakaplag ug panahon alang sa makahuluganong personal nga mga pag-ampo? Sa imong hunahuna nganong makatabang man usahay ang pagsulti og kusog sa atong mga personal nga pag-ampo? Nganong ang pagpaminaw usa man ka importante nga bahin sa pag-ampo?
Sa mga pahina 67–69 si Presidente Kimball misulti sa mga panalangin nga moabut isip resulta sa atong mga pag-ampo sa pamilya. Unsay inyong mga kasinatian kabahin niini nga mga panalangin? Unsa may himoon sa pamilya aron makakaplag og higayon alang sa pamilya nga pag-ampo sa matag buntag ug matag gabii?
Si Presidente Kimball nagtudlo nga ang pag-ampo nga anaa sa pundok kinahanglang tukma alang sa okasyon (pahina 69–70). Kon kita gihangyo sa paghalad sa ingon ana nga mga pag-ampo, unsa ang atong responsibilidad? Unsa ang atong makat-unan gikan sa ehemplo sa batan-on nga New Zealander sa sugilanon nga anaa sa mga pahina 57–59?
Basaha ang paragrap nga nagsugod dapit sa katapusan sa pahina 70–71. Giunsa sa pag-impluwensya sa imong pagampo uban sa relasyon nimo sa Langitnong Amahan?

May Kalabutan nga mga Kasulatan: Mga Salmo 55:17; Mateo 6:5–15; Santiago 1:5–6; 2 Nephi 32:8–9; 3 Nephi 18:18–21

President Kimball — “Kinahanglan nga walay bisan usa kanato nga sobra ra kadaghan ang mga buluhaton sa kinabuhi nga dili na kita makapamalandong uban sa pag-ampo.”

bishop praying — “Iampo nato ang atong kaminyoon, atong mga anak, atong kasilinganan, atong mga trabaho, atong mga desisyon, atong mga buluhaton sa simbahan, atong mga pagpamatuod, atong mga pagbati, atong mga tumong.”

family praying — Ang pag-ampo sa pamilya “usa ka nag-una nga lakang padulong sa pagkahiusa sa pamilya ug kalig-on sa pamilya.”