2022
Tatali Taʻu ʻe Tolu ʻa Kaló
Fēpueli 2022


Ko e Kau Paionia ʻi he Fonua Kotoa Pē

Tatali Taʻu ʻe Tolu ʻa Kaló

Naʻe fakaʻamu ʻa Kalo ʻe lava ke papitaiso ia.

ʻĪmisi
three girls waiting at bus stop

Ding-dong! Naʻe tatangi e matapaá. Naʻe lele ʻa Kalo mo hono tokoua ko Sakuí ki he matapaá. “Mami!” Ko Kalo atu ia. “Ko Tei ʻeni. Te mau ʻalu mautolu ki he lotú!”

Naʻe pehē ange ʻe he Fineʻeikí, “Talamonū atu.”

Naʻe fakaava ʻe Kalo ʻa e matapaá. Naʻá ne pehē atu “Tei, Mālō e lelei. Tau ʻalu!”

Naʻe lue atu ʻa Kalo, Sakui, mo Tei ki he tauʻanga pasí. Ne nau fiefia ke ʻaʻahi ki ha lotu foʻou. Ne nau ʻosi lau fekauʻaki mo ia ʻi ha makasini. Ne nau fakaafeʻi foki mo ha ngaahi kaungāmeʻa kehe ke nau ō.

Naʻe afe mai ʻa e pasi lanu kulokulá. Naʻe heka hake e tamaiki fefiné. Naʻe heka pasi ʻa Kalo mo hono ngaahi kaungāmeʻá ʻi Lonitoni ʻi he meimei feituʻu kotoa pē naʻa nau ō ki aí.

ʻI he tuʻu ʻa e pasí ʻi he halá, ne toe tokolahi ange honau ngaahi kaungāmeʻa ne heka haké. Vanesa, Seila mo ʻEniselā—ne nau kau kotoa mai.

Naʻe tuʻu e pasí ʻi muʻa ʻi ha senitā fakakolo. Ko e feituʻu ʻeni naʻe fakahoko ai e ngaahi fakatahaʻanga ʻa e siasí. ʻI he hū atu ʻa Kalo ʻi he matapaá, naʻá ne ongoʻi ha meʻa makehe.

Naʻe fanongo ʻa Kalo ki he ngaahi hivá, ngaahi lotú, mo e ngaahi leá. Kuó ne ʻosi ʻalu ki ha ngaahi siasi kehe kimuʻa. Ka naʻe ongo makehe e siasi ko ʻení.

ʻI he tuku ʻa e lotú, naʻe heka e tamaiki fefiné ʻi he pasí ki ʻapi. Naʻe ʻeke ange ʻe Tei. “Te mou toe fie ʻalu pē he uike kahaʻú?”

Naʻe malimali ʻa Kalo. “Ko e meʻa ia naʻá ku fakakaukau ki aí!”

Naʻe toutou ʻalu e tamaiki fefiné ki he lotú. Naʻe angalelei ʻaupito ʻa e kakai ʻi aí. Naʻe kole maʻu ange pē ʻe ha taha ke nau tangutu ʻi honau tafaʻakí. Pea ʻi he taimi naʻe ʻi ai ai ha ngaahi ʻekitivitī he lolotonga ʻo e uiké, naʻe fakaafeʻi maʻu pē kinautolu. Naʻe ongoʻi ʻe Kalo naʻá ne kau ki ha fāmili fakasiasi tokolahi.

ʻI he taimi ne feʻiloaki ai ʻa Kalo mo e ongo faifekaú, naʻá ne ʻosi fie papitaiso pē. Naʻe pehē foki mo Sakui. Ka naʻe talaange ʻe he ongomātuʻa ʻa Kaló ʻikai. Naʻe ʻikai ke na fakakaukau kuo taʻu motuʻa feʻunga e ongo tamaiki fefiné ke na fili ke papitaiso.

Ne tokolahi taha ʻa e ngaahi kaungāmeʻa ʻo Kaló ne ʻikai ngofua ke nau papitaiso. Ka ʻi he Sāpate kotoa pē, ne nau heka pasi kotoa ki he lotú. Naʻe loto-mamahi ʻa Kalo ʻi he ʻikai ke kau fakataha mo e toenga ʻo hono fāmilí. Ka naʻá ne ʻiloʻi naʻe mahuʻinga ke ʻalu.

Hili ha taʻu ʻe tolu. Naʻe kei fakaʻamu pē ʻa Kalo ʻe lava ke ne papitaiso. Naʻá ne fie maʻu ke ʻalu hake mei he vaí, ʻokú ne maʻa mo haohaoa. Pea naʻá ne ʻiloʻi ʻe tokoniʻi lahi ia ʻe he meʻafoaki ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní!

Naʻe pehē ange ʻe Kalo ʻi ha ʻaho ʻe taha, “Mami, fakamolemole ʻe lava ke u papitaiso?”

Naʻe kiʻi fakalongolongo taimi siʻi e fineʻeikí. Naʻá ne tali ange, “Kuó u mātā hoʻo liliú talu hoʻo ʻalu ki he lotú. ʻOku ou sio ki he faingataʻa hoʻo feinga ke fakahoko ha ngaahi fili ʻoku lelei he ʻaho takitaha. Kapau ʻe ʻio atu hoʻo tetí, ʻe tatau pē mo au.”

Naʻe faifai pea lava ʻa Kalo mo Sakui ʻo papitaiso. ʻI he taimi naʻe hilifaki ai ʻe he ongo faifekaú hona nimá ki he ʻulu ʻo Kaló ke fakamaʻu iá, naʻá ne ongoʻi maʻa mo mālohi. Naʻá ne fiefia kuó ne fakahoko ha ngaahi palōmesi mo e ʻOtuá. Pea kuó ne hoko ʻeni ko ha mēmipa ʻo e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní!

Naʻe fāʻofua ʻa Kalo kia Sakui ʻi heʻena tatali ki he pasí ke ʻave kinaua ki ʻapí. Ko kinaua ʻa e fuofua mēmipa ʻo e Siasí ʻi honau fāmilí. Ko ha paionia kinaua! Pea ko ha tāpuaki ia he ʻikai teitei ngalo ʻia Kalo.

Ko ʻIngilaní ko ha fonua ia ʻi he fakahihifo ʻo ʻIulopé. Ko ha konga ia ʻo Pilitānia Lahi.

ʻOku ʻi ai ha temipale ʻe ua ʻi ʻIngilani.

ʻOku ʻi ai ha ngaahi pasi ʻe 8,500 tupu ʻi Lonitoni, kolomuʻa ʻo ʻIngilaní.

Naʻe taʻu 11 ʻa Kalo ʻi he taimi naʻá ne fuofua ʻalu ai ki he lotú.

Naʻe papitaiso foki mo Tei kimui ange. ʻOku kei kaungāmeʻa lelei pē ʻa Kalo mo Tei he ʻahó ni!

ʻOku hoko ʻa Kalo he taimí ni ko ha mēmipa ʻo e fakataha alēlea faifaleʻi lahi ʻa e Kau Finemuí.

ʻĪmisi
Page from the February 2022 Friend Magazine.

Ngaahi tā fakatātā ʻa Katie Payne

Paaki