2022
ʻE Lava ke Tokoniʻi Kitautolu ʻe he ʻOtuá ʻi he Ngaahi Taimi Faingataʻá
Māʻasi 2022


“ʻE Lava ke Tokoniʻi Kitautolu ʻe he ʻOtuá ʻi he Ngaahi Taimi Faingataʻá,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú, Māʻasi 2022.

ʻE Lava ke Tokoniʻi Kitautolu ʻe he ʻOtuá ʻi he Ngaahi Taimi Faingataʻá

ʻOku ʻafioʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e founga ke tokoniʻi ai kitautolu takitaha, ʻo tatau ai pē pe ko e hā hotau ngaahi faingataʻaʻiá.

ʻĪmisi
Sīsū Kalaisi

Naʻe ʻAʻeva ʻa e Fakamoʻuí ʻi he Fukahi Vaí,, tā ʻe Walter Rane

ʻOku ou manatuʻi ʻa e ongo ne u maʻu ʻi heʻeku kei taʻu hongofulu tupú, ʻi heʻeku moʻui ʻi ha ngaahi taimi ne hā ngali faingataʻa. Naʻe ʻi ai ha tau lahi ʻi māmani. Naʻe mate ha kau talavou ne lahi siʻi hake pē ʻiate au ʻi he taú. Naʻe ʻi ai ha kē fakakengi ʻi he ngaahi kaungāʻapi ofi maí. Ne teʻeki ai ke ʻosi ha tō lalo fakaʻekonōmika fakaemāmani lahi, pea naʻe tokolahi ha kakai masivesiva. Ko au pē mo hoku fāmilí ʻa e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní i he kolo ne mau nofo aí.

Ka, naʻá ku fiefia mo fakatuʻamelie ki he kahaʻú. Ne akonekina au, ʻo hangē ko kimoutolú, ko hotau ngaahi faingataʻaʻiá ko ha tāpuaki ʻe ala hoko kapau te nau fakatafoki kitautolu ki he Tamai Hēvaní mo e Fakamoʻuí ki ha tokoni.

Ko e Hā ʻOku Hoko Ai e Ngaahi Faingataʻá?

ʻOku ʻomi ʻe he ngaahi faingataʻá ha faingamālie mahuʻinga ke tau fili ai ke ngāue ʻaki ʻa e tuí. Te tau lava ʻo kole ʻi he lotu ke maʻu ha tokoni meia Sīsū Kalaisi, ʻa ia ʻokú Ne ʻafioʻi e founga ke tokoniʻi ai kitautolú. Kuó Ne aʻusia ʻa e faingataʻa kotoa pē te tau fehangahangai mo iá. ʻOkú Ne ʻafioʻi lelei ʻa e founga ke tokoniʻi ai kotoa kitautolú. Pea ʻokú Ne ʻofa ʻiate kitautolu.

Ko e taumuʻa ʻo e ngaahi faingataʻa ʻi he moʻuí ke vakai pe ko e hā te tau fili ke fakahokó. Te tau fakaʻaongaʻi nai ʻa e tuí ke tauhi e ngaahi fekau kuó Ne tuku mai kiate kitautolú ʻi ha faʻahinga faingataʻa pē ʻoku tau fehangahangai mo iá? ʻOku fakahoko maʻu pē ʻe he ʻOtua ʻofá ʻa e meʻa ʻoku lelei taha maʻatautolú. Te Ne lava ʻo toʻo pe fakasiʻisiʻi hotau ʻahiʻahí kapau ko ha meʻa ia te ne fakamālohia ʻetau tuí. Mahalo he ʻikai ke Ne fakahoko ia ʻi ha ngaahi taimi ʻe niʻihi.

ʻO hangē ko hoʻo ako ki he moʻui ʻa e kau palōfita ʻi he Fuakava Motuʻá, kuó ke mamata ai ki he founga ʻoku tokoniʻi ai kitautolu mei he sitepu ki he sitepu ʻe he ʻEikí ke tau lavaʻi e ngaahi faingataʻá. Hangē ko ʻení, naʻe akoʻi au ʻe he founga ʻa e ʻEikí ki hono tokoniʻi ʻo Siosefa mo Mōsesé ʻi he founga ke u kole mo maʻu ai ha tokoni ʻi he ngaahi taimi faingataʻá.

Ngaahi Faingataʻa ʻo Siosefá

Naʻe lī ʻa Siosefa, ko e foha ʻofeina ʻo Sēkopé, ki ha luo ʻe hono ngaahi tokouá pea toki fakatau atu ke nofo pōpula ʻi ʻIsipite. Naʻe fakahā ki heʻene tamaí ʻe hono ngaahi tokouá kuo tamateʻi ia. Lolotonga e hoko ʻa Siosefa ko ha tamaioʻeiki pōpulá, naʻe foaki ange ʻe he ʻEikí ʻa e mālohi ke fakaʻuhingaʻi e misi ʻa Feló. Naʻá ne fakahā kia Siosefa ʻa e founga ʻe lava ke fehangahangai ai ʻa ʻIsipite mo ha honge ʻi he kahaʻú. Naʻá ne ʻoange kia Siosefa ʻa e mālohi fakaeangamaʻa ke ne tekeʻi ʻa e ʻahiʻahí, ke tukuange mei he fale fakapōpulá, pea fokotuʻu ʻe Felo ʻi hono taʻu 32 ki ha lakanga māʻolunga. Naʻe pehē ʻe Felo fekauʻaki mo Siosefa, “He te tau faʻa ʻilo ha tokotaha ʻo hangē ko ʻení, ko e tangata ʻoku ʻiate ia ʻa e Laumālie ʻo e ʻOtuá?”1

Ko ha lēsoni maʻaku mei he founga naʻe tokoniʻi ai ʻe he ʻEikí ʻa Siosefá ko e founga ia te Ne lava ai ʻo tokoniʻi kitautolu ʻi he ngaahi taimi faingataʻá. ʻI he hokohoko atu hono fakahoko ʻe Siosefa e ngaahi fili totonú, naʻe fakamālohia ia ʻe he ʻEikí, foaki ange ha ngaahi mālohi fakalaumālie, mo fakamolū e loto ʻo e kakai ne nau feohí.

ʻĪmisi
Ko e hā ʻa e ʻEikí kia Mōsesé

Ko e Mamata ʻa Mōsese kia Sihová, tā ʻe Joseph Brickey

Ko e Ngaahi Faingataʻaʻia ʻo Mōsesé

Ko e meʻa tatau pē, naʻe tatau pē hono tokoniʻi ʻe he ʻEikí ʻa Mōsese ʻi hono ngaahi faingataʻaʻiá mo ʻEne tokoni kia Siosefá. Naʻe kamata foki mo e ngaahi faingataʻaʻia ʻo Mōsesé ʻi heʻene kei talavoú. Naʻe fakamavahe ʻa Mōsese mei heʻene ongomātuʻá. Ko hono ʻuluaki ʻahiʻahiʻí, ʻa hono ohi hake ia ʻe he ʻofefine ʻo Feló. Koʻeuhí ko ʻene fakahaofi ha tokotaha ʻIsileli, naʻá ne tamateʻi ai ha tokotaha ʻIsipite, pea naʻe pau ai ke ne hola ki he toafá.

Naʻe hā ʻa e ʻEikí kia Mōsese pea ui ia ke fakahaofi e fānau ʻa ʻIsilelí mei he nofo pōpula ʻi ʻIsipité. Ko e ngāue ngali taʻemalava ko iá, ko ha sivi ia ne ongoʻi ʻe Mōsese ne ope atu ia ʻi he meʻa te ne malavá. ʻE lava ke hoko mai ʻa e ngaahi faingataʻa mo e ngaahi sivi lahi taha ʻo hoʻo moʻuí ʻi he taimi ʻoku ʻoatu ai ʻe he ʻEikí ha ngāue kiate koe ʻoku hā ngali taukakapa peá ke ongoʻi ʻokú ke fie maʻu e tokoni ʻa e ʻOtuá.

Naʻe kamata ʻa e ʻEikí ʻaki ʻEne ʻoange kia Mōsese ʻa e tokoni te ke fie maʻú. Naʻá Ne fakahā kia Mōsese ko Ia te Ne fakamālohia ia ʻi he ngaahi sivi ka hoko maí.

“Ko Au, Ko e Ko Au: pea … te ke lea pehē ki he fānau ʻa ʻIsilelí, Kuo fekau au ʻe he Ko Aú kiate kimoutolu.”2 ʻI he fakapapau ko iá, naʻe maʻu ai ʻe Mōsese ʻa e tui mo e mālohi ki he ngaahi sivi naʻe ʻoange kiate ia ʻi he ngāue ne vahe ange ke ne fakahokó. Naʻe ʻikai ngata pē ʻi hono ui ia ʻe he ʻEikí ka ʻe muʻomuʻa ʻa e ʻEikí ʻi hono ʻaó ʻi ha ngaahi founga fakaofo.

ʻĪmisi
Sīsū Kalaisi

Maama ʻo e Māmaní,, tā fakatātaaʻi ʻe Walter Rane

Ko Ho Ngaahi Faingataʻá

ʻE makehe ʻa e ngaahi taimi faingataʻa ʻokú ta fehangahangai mo iá. ʻOku ʻikai tatau ha ongo moʻui kehekehe ʻe ua. ʻOku fakafeʻunga pē ʻa e ngaahi faingataʻá kiate kitautolu takitaha ʻe ha Tamai Hēvani ʻofa mo Hono ʻAlo ʻOfaʻanga ko Sīsū Kalaisí. Ko e founga ko ia ʻokú Na tali ʻaki ʻetau lotua ha tokoní, ko e lelei taha pē ia maʻa kitautolú. Mahalo ʻe fakamālohia kitautolu ʻe ha niʻihi, pea mahalo ki he niʻihi kehé ke ʻomi ha fiefia kiate kitautolu ʻi heʻetau fefaʻuhi ʻi he tuí.

Ko e tokoni ʻoku tau fie maʻu lahi taha kiate kitautolu kotoa ʻi hono ʻahiʻahiʻi kitautolu ʻi ha faʻahinga founga pē pea ʻi ha faʻahinga fuoloa pē, ko ha tui longomoʻui kia Sīsū Kalaisi. Ko e tui ia naʻá ne fakaʻatā ʻa Siosefa ke ne fakaʻuhingaʻi e ngaahi misi ʻi ʻIsipité. Ko ha tui moʻoni ia kia Sīsū Kalaisi ʻa ia naʻá ne fakalotolahia mo fakamālohia ʻa Mōsese ʻi heʻene ngāue faingataʻa ke tokoni ki he ʻEikí ke fakatauʻatāinaʻi Hono kakaí.

ʻI hoʻo kei talavoú, kuo ʻosi ʻahiʻahiʻi koe ʻe he ngaahi taimi faingataʻá, ʻo hangē pē ko aú. Kae hangē pē ko aú, kuo akoʻi koe ke ke falala kia Sīsū Kalaisi. ʻOku ou ʻiloʻi he taimí ni ʻa e ʻuhinga ne u fakatuʻamelie ai ki he kahaʻú pea aʻu pē ki he nēkeneká ʻi heʻeku kei talavoú. Naʻe ʻikai ko haʻaku ʻamanaki ʻe fakaʻau ke lelei ange pe faingofua ange ʻa e ngaahi kuongá. Ka naʻá ku ongoʻi loto-falala kapau te u falala mo tauhi kiate Ia, ʻe lelei ʻa e meʻa kotoa pē.

Naʻe kole ʻe heʻeku kui fefiné ki heʻeku tangataʻeikí ke hiva fakataha mo ia ʻi heʻemau foki ki ʻapi mei hono fakahā ange ʻe vavé ni pē haʻane mate ʻi he kanisaá: “Pea kapau te tau mate aí, … ʻE lelei! ʻE lelei!”3 ʻOku ou fakamoʻoni atu ʻoku ʻafioʻi ʻe Sīsū Kalaisi kuo toetuʻú ʻa e founga ke tokoniʻi ai kitautolu takitaha, ʻo tatau ai pē pe ko e hā hotau ngaahi faingataʻaʻiá. ʻOku fie maʻu ke tau kole pē ʻi he tui kiate Ia.

ʻOku ʻofa ʻa Sīsū Kalaisi ʻiate koe pea te Ne tokoniʻi koe ,ʻi he taimi kotoa pē, pea fakatatau mo e meʻa ʻoku lelei taha kiate koé. Ko ʻeku fakamoʻoní ia, ʻi he ʻofa kiate kimoutolu, pea mo Ia, ʻi he huafa ʻo Sīsū Kalaisí, ʻēmeni.

Paaki