Ma Mwaakan te Atua ao te Mimitong ae Korakora
Karinean ara berita a otangaira n te raoiroi ma mwaakan te Atua ao te mimitong ae korakora.
I tataro bwa te Tamnei ae Raoiroi e na anganiira te atatai ao ni kamatataira ngkai ti uaia ni iangoa te mwakuri ni kamaiu ae kakawaki ao te karietataaki inanon ara bong aika ngkai.
Moan kaotin Moronaai nakon Iotebwa Timiti
Tao bon inanon teniua te ririki imwiin te Moan Kaotioti, n tairikin Tebetembwa 21, 1823, te kairake ae Iotebwa Timiti e tataro ni karekea kamaunan ana bure ao ni kan ataa arona ma nena imatan te Atua.1 E kaoti te aomata irarikin ana kainiwene, ni wetea Iotebwa n arana, ao n taku bwa “bon ngaia te tia uarongorongo are e kanakoaki mai iroun te Atua … ao arana bon Moronaai.” E kabwarabwaraa bwa “iai ana mwakuri [Iotebwa] ae na karaoia”2 ao e tuangnga aron rokon Ana Boki Moomon. Ae moan te kakawaki, ana Boki Moomon bon te moan bwai ae maroroakinaki inanon ana rongorongo Moronaai.
Ana Boki Moomon bon teuana naba te kakoaua ibukin Iesu Kristo ao te bwai ni mwakuri ae korakora n te rairaki ni boong aikai. Ara kantaninga n tibwauaan te euangkerio bon kaoaia aomata ni kabane bwa a na nakon Iesu Kristo,3 ni karekea te kakabwaia n te euangkerio ae kaokaki, ao n teimatoa ni uaa te toki rinanon onimakinan te Tia Kamaiu.4 Buokiia aomata n tatabemaniia n rinanon te bitaki ae korakora aio inanoia5 ao ni kabaeiia nakon te Uea rinanon berita ao otenanti aika tabu are a rangi ni kakawaki bwa botoningo n tataekinan te euangkerio.
Ana kabwarabwara Moronaai iaon Ana Boki Moomon nakon Iotebwa Timiti e moanaki mai iai te mwakuri ni kamaiu ao te karietataaki ibukiia aomata n tatabemaniia ni iteran te rabuna aio inanon ara bong aika ngkai.
N reita ana kaetieti nakon Iotebwa, imwina Moronaai e taekina te kibu man ana boki Maraki n te O Tetemanti, ma bitakina teutana n te taetae are e kabonganaaki n te Baibara ae te King James wetion:
“Nooria, N na kaota nakoimi te Nakoanibonga, man bain Eria te burabeti, i mwain rokon ana bong ae e kakannato ma ni kakamaku te Uea.
“… Ao e na unikia i nanoia naati berita are a tia ni karaoaki nakoia taama, ao a na rairi nanoia naati nakon tamaia. Ngkana tiaki ngaia anne aei, te aonaba ae bwanin e na bon urubekebekeaki n rokona.”6
Ara kantaninga ni katean taian tembora bon karekean te tabo ae tabu are a na karaoaki iai berita ao otenanti aika tabu ake a riai n reke ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki ibukiia utu ni kabane, irouia ake a maiu ao ake a mate. Ana kabwarabwara Moronaai nakon Iotebwa Timiti iaon kakawakin ana mwakuri Eria ao te kariaia n te nakoanibonga e karababaa nako te mwakuri ni kamaiu ao te karietatataaki ni iteran te rabuna aio ao ni moanaki n ara bong aikai te mwakuri ibukiia maate ni iteran te rabuna are teuana.
N taekana ni kabane, ana reirei Moronaai n Tebetembwa n 1823 iaon ana Boki Moomon ao ana mition Eria e kabobongaa oin te reirei ibukin te mwakuri ni kamaiu ao te karietataaki ni iteran te rabuna aika uoua.
Ana Reirei te Burabeti ae Iotebwa Timiti
Taian reirei ake e reiakin Iotebwa Timiti mai iroun Moronaai e roota ni kabane aron ana mwakuri. Te katooto, n tain te bootaki ae tabu are e karaoaki inanon te Kirtland Tembora n Eberi 6, 1837, e katanoata te burabeti, “Imwiin bwai ni kabane ake a tia n taekinaki, te tabe ae te kabanea ni korakora ao ni kakaawaki bon tataekinan te Euangkerio.”7
Ni bon te tai anne ae itiua te ririki imwiina, n Eberi 7, 1844, e anga te kabwarabwara Iotebwa Timiti ae e ataaki ngkai bwa te King Follett Discourse. E taekinna n te kabwarabwara anne, “Te kabanea ni korakora n tabe n te aonaaba aei ae e a tia te Atua ni katikua iaora bon ukoraia ara mate.”8
Ma e na kanga tataekinan te euangkerio ao ukoukoraia ara mate n uaia n riki bwa teuana te tabe ae korakora ao mwiokoara are e katukua te Atua iaora? I kakoauaa bwa te Burabeti Iotebwa Timiti e katuruturua inanon ana rongorongo akana uoua kakawakin te koaua bwa te berita ae tabu, are ti karekei rinanon te otenanti n te nakoanibonga ae kariaiakaki, e kona ni kabaeira nakon te Uea Iesu Kristo ao oin te mwakuri aika a bon riai n te kamaiu ao te karietataaki ni iteran te rabuna aika uoua.
Te mwakuri ni mitinare ao te tembora ao rongorongon te utu a bane ni irekereke imarenaia ao a reitaki bwa mwakoron teuana te mwakuri ae korakora are e boboto iaon te berita ao otenanti aika tabu are e kariaira bwa ti na karekea mwaakan te aro n atua inanon maiura ao, n tokina, n oki nako matan Tamara are i Karawa. Ngaia are, rongorongo ake uoua mai iroun te Burabeti n te moan tai a taraa n aki booraoi, ma, a kaotaa raoi oin te kantaninga n te mwakuri ae korakora aei ni boong aikai.
Kabaeaki nakon te Tia Kamaiu rinanon Berita aika Tabu ao Otenanti
E taku te Tia Kamaiu:
“Amoa amou i aomi, ao reirei i Rou; ba I nimamanei ao i nanorinano: ao e na reke i roumi iai motikan rawaia tamneimi.
“Ba e aoraoi amou, ao e bebete uotau.”9
Ti katokaa amon te Tia Kamaiu iaora ngkai ti reirei iaon, kororaoi ni karekei, ao ni karinei berita ao otenanti aika tabu. Ti kabaeaki raoi nakon ao ma te Tia Kamaiu ngkai ti kakaonimaki n uring ao ni kekeiaki ni maiu ni kaineti ma ara motinnano ake ti a tia ni butimwaai. Ao te kabaeaki anne ma Ngaia bon oin te korakora n tamneira inanon nako waakin maiura.
Ana Aomata ni Berita te Uea
I kaoko bwa ko na iangoi kakabwaia ake a beritanaki nakoia naake a kakawakin berita aika taan iriira Iesu Kristo. Te katooto, Nibwaai e “nora naba ana ekaretia Ana Tiibu te Teei te Atua, [ni bong aika kaitira], mwaitiia aika a karako, … bon ana aomata aika a itiaki te Atua, aika a mena naba iaon te aonaaba; ao e uarereke korakoraia … iaon te aonaba.”10
Ao E, “noora korakoran mwaakan Ana Tiibu te Teei te Atua, ae e ruo nako aoia aomata aika a itiaki aika kaain ana ekaretia te Tiibu te Teei, ma i aoia ana aomata i nanon te berita ae tabu te Uea, … ao a otangaia n te raoiroi ma mwaakan te Atua ao te mimitong ae korakora.”11
Te kibu n taeka “otangaia n te raoiroi ma mwaakan te Atua ao te mimitong ae korakora” bon tiaki ti te iango ke te katooto n te taetae ae tamaroa n te baibara. Ma, kakabwaia aikai bon kaotan te koaua inanon maiuia aika a itiaki aika a mwaiti ae ana reirei te Uea.
Moan katabeakiu ngkai kaain te Tengaun ma Uoman e karikai bwa N na kawari aba nako. Ao I a tia ni kakabwaiaaki ni kaitibo ao n reiakin reirei aika kakawaki mai iroumi. I kakoaua bwa ana aomata ni berita te Uea n taai aikai a bon otanganaki n te raoiroi ao ni mwaakan te Atua n te mimitong ae korakora. I a tia n noora te onimaki, te ninikoria, te nonoori, te tei matoa, ao te kimwareirei are e riaon riki te konabwai n aomata—bon ti te Atua ae E kona ni katauraoi.
I kakoaua raoiroin ao mwaakan te Atua n te mimitong ae korakora ae e reke rinanon berita ao otenanti aika tabu inanon maiun te kairake ae kaain te Ekaretia are e boo iteran rabwatana rikaaki man te untaba n te kaa ae kakaiaki. Imwiin korakaina tabeua aikai inanon namwakaina aika bati ni karekea te marurung ao n rinanon maiuna ae boou n aki kona ni kakamwakuri, I kaitibo ao n taetae ma te mwaane ae nanomatoa aei. N tain ara marooro I titirakinna, “Tera ae ko reiakinaki man te taneiai aei?” Te kaeka ae baiti bon, “I aki nanokawaki. I aki un. A OK bwaai ni kabane.”
I noora kakoauaakin te raoiroi ao mwaakan te Atua n te mimitong ae korakora n reke rinanon berita ao otenanti aika tabu inanon maiuiia aika a tibwa bwabetitoaki ao ni kamatoaaki bwa kaain te Ekaretia. Naaka a tibwa rairaki aikai a rangi ni ingainga n reiakinaki ao ni beku, a kukurei ma a aki koaua raoi bwa a na kanga ni katikui aroia ake rimoa ao kateia, ao riki n rangi ni kukurei ni “buokanaba ma ake a itiaki, ao ana utu naba te Atua”12
I kakoaua raoiroin ao mwaakan te Atua n te mimitong ae korakora ae reke rinanon berita ao otenanti aika tabu inanon maiuiia te utu aika a tararuaiia ma te akoi kainabaia ao aia karo ake a rangi ni mamaara. Taan iriira Kristo aika a kakaonimaki aikai a kabwarabwarai taai ae aia utu a namakina te maroaa—ao n taai ae a ataia ae bain te Uea e tabekiiarake ao ni kakorakoraia. Te utu aei a kaota nanoia ni kakaitau ibukin baika a rinanona aika a kangaanga n te maiu aei are e karikiira bwa ti na rikirake ao ni katotoonga riki Tamara are i Karawa ao ara Tia Kamaiu, Iesu Kristo. Te Atua E buokiia n taai ni kangaanga ao ni kakabwaiaia te utu aei bwa a na raonaki iroun te Tamnei ae Raoiroi ao ni katabua mweengaia bwa te tabo ni katantan n aron te tembora.
I kakoaua raoiroin ao mwaakan te Atua n te mimitong ae korakora ae e reke rinanon berita ao otenanti aika tabu inanon maiun kaain te Ekaretia are e rinanon te korakai n nano imwiin raurena. Maiun tamnein ao rawawatana n ana namakin te titita aio e rikirake korakorana man iangoan te waaki ae aki karika te boraoi ni irekereke ma kainabana n uruana te berita ao uruakin aia mare. E tangira te motiraoi ao te bukinaki.
Inanon korakain te aine ae e kakaonimaki aio man te bwai are e a tia n riki nakoina, e kamatebwaia ao ni bon iangoia raoi ana Mwakuri ni Kamaiu te Tia Kamaiu n ae e rangi ni korakora n aron are mai imwaina ni maiuna. Teutana imwiin teutana, te mataata ae korakora n ana mwakuri ni kamaiu Kristo e na timtim iaon tamneina nako nanona—Korakaina ibukin ara bure ao ibukin marakira naba, mamarara, aki raun nanora, ao korakain rabwatara. Ao e karekea te kairi ma iroun te tamnei bwa e na bon titirakinna te titiraki ae rota te nano: ngkai e a tia ni kabwakaaki boon te bure, ko tangiria bwa e na kabwakaaki riki boona te kauatai? E ataia bwa ngkana e karaoaki anne ao a na bon tiaki te eti ke te nanoanga.
Te aine aei e reiakinna bwa kabaeana nakon te Tia Kamaiu rinanon te berita ao te otenanti aika tabu a kona ni kamaoa te ikuaki are e reke man ana rinerine temanna ae karaoia ae e aki eti ao are E a anganna te konaa ni kabwara te bure ao ni karekea te rau, te akoi, ao te tangira.
Te Berita ao Te Kakoaua
Berita aika a kabaeaki ao kakabwaia a kona n reke bon ti ibukin ara Tia Kamaiu, Iesu Kristo. E kaoira bwa ti na Taraia,13 n roko Nakoina,14 n reirei mai Irouna,15 ao ni kabaeira Nakoina16 rinanon berita ao otenanti aika tabu n Ana euangkerio ae kaokaki. I kakoaua ao ni berita bwa kawakinan berita aika tabu a karikiira bwa ti na tauraoi ma te raoiroi ma mwaakan te Atua ao te mimitong ae korakora. Ao I kakoaua bwa te Uea ae maiu Iesu Kristo bon ara Tia Kamaiu. Man koaua aikai I kakoaua ma te kukurei n aran Iesu Kristo ae tabu, amen.