Dehr Masak: Ihte Kamehlele!
Tapiada amwail rapahki peren sang ni amwail perenki alehda reken kapai kan me kitail alehdier sang rehn ih me kin ketkihda kisakis mwahu kan koaros.
I dokehki ai sawas en rahnwet ong aramas pwulopwul kan en Mwomwohdiso wet, me wehwehki koaros me mihmi ni sounpar en President Russell M. Nelson’s de pwulopwul sang. I sohte kin nohn doadoahngki kilel, ahpw met uhdahn I anahne ehukiwei kilel wet.
Silikou en uhwoang kohsang rehn Marin Arnold, kompokepai men me sounpar waluh, e intingihdi ni ansou me e sounpar isuh. Ih pahn kawehwehiong kumwail ah nting en Mahsen en Isip en mahs.
Maing Bishop
generle confrins
inenen kasangat pwehda
Se anahne
Wia? padahkiong ie kahrepe
Ni wahu, Marin
Arnold.1
Oari, Marin, padahk me I pahn kihda pahn pilehu kansensuwedihukala. Apw ansou me ke pahn ntinglahng bishop pwe en kadipa ie, e inenen kesempwal kehn pil nda edei iei “Kearon. Elder Patrick Kearon.”
Kereniong sounpar riau samwa soumwahu doar ehu kipehdier sampah, oh soumwahu wet kauhdier sohng tohto, ahpw e sohte kauhdi kamakam, sued, oh wiewia sued teikan—Rehtail oh pil sapwen likih kan. A ma met me sohte itar, kitail wie sosohpaite nan kahpwal laud oh kahpwal en tiahk kan, kokohdo sang palien pwihn en uhwong ong kahpwal en nan mour wet ong wasa me sapahrek kan oh soahng tohto.
Soangen ahng suwed ko oh rahn me rotorot kan kak kesehdi neitail me pwulopwul kan nanpwungatail, irail akan me kitail kin kasik mwahu oh kehlail en wahdo kopworopwor nan atail mour ehu rahn. E mahsaniher me “manaman en me pwulopwul kan iei kepwehpwe en sampah pwon. Me … pwulopwul kan … iei ih masatail … nan ansou me pahn kohdo kan.”2 Oh pil, neitail seri kan iei aramas kopworopwor kei me pahn uhd apwalih Mwomwodiso.
Nan atail ansou wet, e wehwe ma madamadau en me pwulopwul kan kin ekis ketihwo . Dr. Laurie Santos, emen professor ni Yale University, apwtehn wiahda class ehu me oralapihada Psychology and the Good Life. “Tepin pahr me classet ritidahr, kereniong [pahieu kis ehu] en seri en sukuhlo [pwon] me saikinte kesepwil iang pidelong.3 Tohtosang aramas wenedep pahrar kilang de rong en lih menet ah podcast. Ntingtingih duwen mwekid laud wet, emen soun nting ntingihedi duwen kansensuwed en kilang diren me marain, serihn sukuhl pwulopwul kan— oh me laud kan—inengiong “raparapahki mehkot me re salongasang” de, apwal sang, inengieng mehkot me re sohte ahneki.4
Ai pekipek en rahnwet ong me pwulopwul kan, oh kumwail nohno pahpa oh me laud kan me kin kaweid irail, iei tapiada rapahki peren sang ni amwail kalahnganki reken pai me kitail aledier sang rehn me ketkihdo soahng kisakis mwahu kan koaros.5 Nan ansou kiset tohto nan sampah wie peipeidengki peidek en pali ngehn, kitail anahne sapengki “rohng mwahu”6 en rongamwahu en Sises Krais. Mwomwodiso en Sises Krais en Souleng-en-Imwin-Rahn-Akan, me kolokol rehtail doadoahk oh padahk kan en Sounkomour en sampah, kihwei ahl me keieu kesempwal ong rapahkida me mwahu oh wia me mwahu nan ansou me inenen anahn.
President Russell M. Nelson mahsaniher me dih en me pwulopwul en ansou wet me ahneki koahiek en “mwekid [ong me mwahu] nan sampah sang dih teikan koaros.”7 Nanpwungen aramas koaros, kitail me anahne iang “[koulki] koul en limpoak en Soundoaro,”8 ahpw met anahne atail nannantihong en wiahla—“tohnpadahk en Kauno,”—wia soangen aramas me kin sohpeisang lamalam sohte mwahu kan oh mwekid sapwung kan me pahn kasapwungala ngilatail kan ni atail pahn kin song en koulki koul en mour soutuk.
Mendahte ma kitail pahn mihmi, ni pali marain en ahlo ahl,”9 kitail kin tuhwong soangen aramas men me kin nantihong rapahki mehkot sohte mwahu oh kansensuwed duwen soahng koaros. Ke eseier ah lepin kahso, “e kin wie rotorot mwohnte ah kin udahn rotorotala douluhl.” Iaduen soangen lamalam sohte mwahuo, oh soangen mour kansensued oh! Ei, ekei pak kitail pahn kin men tangasang wasa me kitail mihmi ie, ahpw kitail sohte kak tangasang ihs kitail—seri en Koht ieias me poakohng kitail, ansou koaros kin onopada pwe en mahkong kitail, oh sohte pahn sohpeisang kitail. Kumwail iei Sapwellime seri kesempwal. Kumwail Sapwellime serih kan, me E ketikiong soukohp akan oh inou kan, kisakis en ngehno oh kaudiahl akan, manaman akan oh padahk kan, oh tohnleng kan pali koaros nan mour et oh pil mour teio.10
E pil ketikiong kumwail Mwomwohdiso me pahn kakehlakahda peneinei nan mour wet oh katengetengirailpene erein kohkohlahte. Nan Mwomwohdiso wet mie ward 31,000 samwa oh pil branches wasa me aramas akan kin kohpene oh kokouhl, kaisihsol, oh kapakapki emen emen oh sewese me semwehmwe kan. Iei wasaht me aramas koaros kin alehdi ahd akan, kileledi, oh padahk ong oh pil wasa me kompokepahmw kan oh mehn impomw kan kin papah emen emen nan pwukoah kan sang doadoahk en nan ohpis lel doadoahk en likinihmw kan. Me pwulopwul kan—oh pil pwopwouhd mah kan me kin kaloh—me kin wia misineri ni pein neirail sent ni arail sohte kin peidengki ia wasa me irail pahn wia arail doadoahk, oh towe me pwulopwul oh me pil mah kan kin kohla ni tehnpas sarawi kan pwe en wia tiahk sarawi kan en katengepene peneinei kan—mwekid ehu me inenen kesempwal ong lamalam kan en sampah me inenen wekpeseng ahpw soangen mwekid wet kin kasalehda me wekpesengen lamalam pwukat pahn erein ahnsou kis. Met akan iei ekei kahrepen me kitail kin kasalehda “kopworopwor me mihmi [rehtail].”11
Ei mehlel, nan rahnpwukat, werek en Sises Krais kin kalapw lelohng nan lapalahn mwekid apwal ekei. Kaun akan en Mwomwodiso wet kin mendahkila arail mour akan ni arail kin raparapahki kaweid en Kauno nan mwekid en kahpwal akan. Ma ekei kin sohte pwungila ni soanamwahu en koarusie, mwein irail iang pali en nin lohpwuo Sises masanih kitail pahn alehda pwe en kak idahwen Ih.12 Ih met pwehki e pahn mie rahn rotorot akan oh mwekid me apwal akan me Koht inoukiong Ih en wia, sang nan depwek ni rahn oh depwek en kisiniei nihpwong me kin kahluwa soukohp akan, kihwei iron rod, ritingada kehlo me kohsang ni ahl ineno, oh me keieu kihong kiht manaman en kanekehla doadoahk wet.13
Eri menlau, kanekehla kamadipw wet mendahte ma ke sohte nohn pwungki wahn broccolio. Komol nan Sapwellime maraino oh kihwei pein noumwail mehn ser en doadoahk wet.14 E mieier nan Praimeri; Mehlel ehu me Sises “[mwahuki kumwail] en duwehte marain en ketipin.”15
Ansou me ohl emen ede Sairus, soumas en Mehn Suhso, peki rehn Sises en kamwahwihala nah serepein me sounpar-eisek-riau me nektehn pahn mehla ni ihmweo, a ni Sounkomouro eh ketiket kohla aramas akan ahpw koaitonla me kahrehda meninkeder ahpw leledohng rehn pahpao oh pakairkihong, “Noumwi serepeino mehlahr; komw dehr kedirapwahki Sounpadahken.”
“Ahpw ansou me Sises ketin karongehda pakairo, e ahpw mahsanihalahng semen serepeino, Komw dehr perki mehkot; komw pwosonte, e ahpw pahn mourda.”16
Oh kisin serepeino mwahula. Oh ih me pahn pil wiawiong kumwail. Komw dehr perki mehkot; komw pwosonte!
Pwehki emen emen kumwail ah nohk kesempwal ong Koht oh ong Mwomwohdiso, I pahn kaimwisengkihla mahsen kesempwal pwukat nin duwen emen wahnpoaron. Mwohn amwail alehdi kisakis en Ngehn Sarawi, Kumwail aledier Marain en Krais poadidi nan ngenomwail17 “maraino mi nan soahng koaros, … kihong mour ong soahng koaros,”18 oh kin kamwakid soahng mwahu koaros nan mohngiong kan en aramas me mour de me pil pahn momour. Maraino kohieng kumwail pwehn sinsilei kumwail oh pwe en padahkihong kumwail. Ehu padahk kesempwal sang Reh me iei mour kisakis me keieu kesempwal, kisakis ehu pwe en sewese kitail en alehdi mour soutuk sang ni Tomwpen Kaun Sises Krais. Nin duwen Marain oh Mour en Sampah,19 Iehros En Koht ketido pwe en kihong kitail mour sang ni ah powehdi mehla.
Kitail anahne katengehdi mouratail kan ni unsek ong kisakis en mour oh mwadang en sewese irail akan me mihmi nan kahpwal en mweidala kisakis sarawi wet. Kaun akan, soun kaweid kan, kompokepahi kan, peneinei— kumwail tehk mwahu sain en pwunod, sohla kopworopwor, de mehkot ieu me kin kahrehiong aramas en kauwehla pein irail. Pekihda ke en sawas. Rong. Wiahda mehkot me pahn sewese ni ahnsou me konehng.
Ong emen emen neitail me pwulopwul kan me ahneki kahpwal, sohte lipilipil en amw kapwunod akan, pein kemeiukala udahn sohte wia pasapeng ehu. E sohte pahn kihsang medek me komw kekehn de me ke medewe me komwi me karehda. Nan sampah me anahne uwen marain koaros me kak alahldi, menlau dehr katikala marain soutuk me Koht poadokedi nan palingenimwail mwohn kapikpikdahn sampah wet. Kosoiong emen aramas. Peki sawas. Ke dehr kauwehla mour me Krais ketikiong Sapwellime mour pwehn kehn kak apwapwalih. Ke pahn kakohng kahpwal kan en mour wet pwehki at pahn sewesei uhk pwehn kamarahrala. Ke inenen kehlail sang me ke kin medemedewe. Mie sawas, sang meteikan oh ni mehlel sang rehn Koht. Aramas poakohng uhk oh ke aramas katapan oh aramas anahneiuhk. Se anahnei kumwail!! Komw dehr perki mehkot; komw pwosonte!
Aramas emen me lelohngehr soangen irair me inenen apwal sang me kitail lelohng, sengisengki oh koasoia: “Wonlahte mwowe [kompokepahi me pwulopwul kan]. Ahniki eimah … oh kohkohlahte, wonowei pwehn powehdi! Mweidehng amwail mohngiong kan en peren, oh ahneki kaping.”20 Soahng tohto kitail ahneki me kitail kak kapingki. Mie mehn mpatail, oh mie Kauno. Kedehr soikala aht pahn aleiukada, Ih peki, ni mwar sarawi en atail Kaun Sises Krais, amen.