Li ok sa’ sumwank rik’in li Dios nokoxkawob’resi, naxkol qix, ut nokoxkawresi choq’ re li junelik loq’alil
Wi naqasik’ ru ok sa’ sumwank rik’in li qaChoxahil Yuwa’ ut te’qapaab’, too’osob’tesiiq rik’in xkomon xsahil qach’ool sa’ li yu’am a’in ut jun xchaq’al ru junelik yu’am chalel.
Ex komon ixq, k’a’jo’ xchaq’al ru xch’utub’ankil qib’ sa’ chixjunil li ruchich’och’! Jo’ ixq li neke’ok sa’ ut neke’xpaab’ li sumwank rik’in li Dios, naqawotz musiq’ejil sumwanjik li nokoxtenq’a chixq’axb’aleb’ ru li ch’a’ajkilal sa’eb’ li qakutankil ut nokoxtenq’a chixkawresinkil qib’ choq’ re lix xkab’ xk’ulunik li Jesukristo. Roxloq’inkileb’ li sumwank a’an nokohe’xtenq’a chi wank jo’ ixq li naru neke’xk’ameb’ xkomoneb’ chik li kristiaan rik’in li Kolonel.
Li ani ak xe’kub’e xha’ xe’ok sa’ sumwank naq maajun wa taasachq sa’ xch’ooleb’ xk’ulb’al xk’ab’a’ li Jesukristo sa’ xb’eeneb’, naq te’xjultika chi junelik, naq te’xpaab’eb’ lix taqlahom, ut naq te’k’anjelaq chiru toj sa’ xraqik. Naq neke’qab’aanu li k’a’aq re ru a’an, li qaChoxahil Yuwa’ naxyeechi’i qe xkuyb’al li qamaak ut xk’eeb’al qe li Santil Musiq’ej. Eb’ li osob’tesihom a’an nokohe’xk’ojob’ sa’ li b’e b’ar wi’, wi nokoxik chi uub’ej ut nokokuyuk toj sa’ roso’jik, tooruuq chi wank rik’in a’an ut rik’in li Ralal, sa’ li choxahil awa’b’ejihom. Chixjunileb’ li kristiaan kub’enaqeb’ xha’ yeechi’inb’ileb’ re li osob’tesihom a’an wi neke’roxloq’i li sumwank ke’ok wi’ sa’ li kutan a’an.
Li neke’ok sa’ xkomoneb’ chik li sumwank sa’ li santil ochoch neke’xk’ul xninqal ru yeechi’ihom a’ yaal re lix tiikilaleb’. Naqayeechi’i xpaab’ankileb’ lix taqlahom li Dios, xyu’aminkil lix evangelio li Jesukristo, wank chi saq qu, ut xk’eeb’al li qahoonal ut qaseeb’al choq’ re li Qaawa’. Jo’kan ajwi’, li Dios naxyeechi’i qe osob’tesiik sa’ li yu’am a’in ut naq tooruuq chi sutq’iik rik’in a’an.1 Sa’ li b’e a’an, nak’eeman qe, malaj tiqib’anb’ilo rik’in, li wankilal re rilb’al xjalanil li yaal ut li tik’ti’, li us ut li ink’a’ us, sa’ xyanqeb’ li xyaab’ kuxej li sachaleb’ ut yib’eb’ ru li nokohe’xsut. K’a’jo’ xchaq’al ru li maatan a’an!
Re inkawresinkil chi xik xb’een sut sa’ li santil ochoch, lin na’ ut eb’ li chaab’il komon sa’ li Komonil re Tenq’ank kine’xtenq’a chixsik’b’al ru li k’a’aq re ru aajelaq ru choq’ we, jo’ ajwi’ li xchaq’al ru t’ikr na’oksiman. A’b’an lin kawresinkil li jwal aajel ru kik’ulman rub’elaj naq xinnaw k’a’ru tink’e chiwix. Chirix naq kinraatina re xnawb’al ma k’ulub’ejin, lin obiisp kixch’olob’ chiwu li sumwank tin’ok wi’. Naq kixch’olob’ chiwu a’an chi tuqtu ru kinixk’e chixk’oxlankil ut chixkawresinkil wib’ re ok sa’ li sumwank a’an.
Naq kiwulak li kutan, kintz’aqon rik’in b’antioxink ut tuqtuukilal sa’ waam. Us ta ink’a’ nintaweb’ chaq ru chi us li sumwank kin’ok wi’, xinnaw naq chapchookin chik rik’in li Dios xb’aaneb’ li sumwank a’an ut ke’yeechi’iman osob’tesiik we li ink’a’ jwal kintaw ru wi nawoxloq’iheb’. Chalen chaq sa’ li hoonal a’an, najultikaman we chi kok’ aj xsa’ naq wi neke’qoxloq’i li sumwank noko’ok wi’ rik’in li Dios, tooruuq chixk’ulb’al lix wankilal li Kolonel, li nokoxkawob’resi sa’eb’ lix yalb’al qix, naxk’e xkolb’al qix chiru li xik’ na’ilok, ut nokoxkawob’resi re naq taqak’ul jun junelik loq’alil.
Li k’a’ru naqanumsi sa’ li qayu’am maare tooxk’e chi se’ek malaj tixrahob’tesi ajwi’ qach’ool, maare moymoyaq ru malaj xchaq’alaq ru. Chixjunileb’ a’an nokohe’xtenq’a chixtawb’al ru li rahok wan rik’in li qaYuwa’ ut naq naru nokojala sa’ xk’ab’a’ lix maatan re usilal li Kolonel. Roxloq’inkileb’ li qasumwank naxk’e qak’ulub’ re naq li Kolonel tooxsaqob’resi naq yooko chixtawb’al qana’leb’ sa’eb’ li k’a’aq re ru naqanumsi—maare a’an k’a’ru ka’ch’in malaj jun nimla maak. Laj Tojol qix wan aran chiqak’ulb’al sa’ ruq’ naq nokot’ane’ wi naqak’e qach’ool chirix a’an.
Ma xaqlijenaqat jun sutaq chire jun li nimla jul ka’ajwi’ rik’in li ru’uj aawoq ut chi ink’a’ nakat-ilok taq’a? Sa’ li rapel, us ta chapchookat chi us chiruheb’ jun siir li k’aam ut kawil k’anjeleb’aal li naru nakate’xk’am sa’ xyaalalil, toj taaweek’a aaxiw naq xaqxooqat chire. B’eek chi ixej re kub’eek sa’ jun li jul ut xtuqub’ankil ru laa waalal sa’ li iq’ naraj naq kawaq li chapchookat wi’, li chapcho ajwi’ chiru jun kawil k’anjeleb’aal. Naraj ru naq taakanab’ aawib’ sa’ ruq li kristiaan li yooq chixchapb’al li k’aam naq yooqat chi kub’eek. Us ta nanawman naq chaab’ileb’ li k’anjeleb’aal neke’oksiman re kub’eek, tento naq k’ojk’ooq aach’ool chirix laa wochb’een li natenq’an aawe chi kub’eek rik’in xnawb’al naq ink’a’ tatxkanab’ chi t’ane’k.
Jultik we li rapel rochb’eeneb’ jun ch’uut chi saaj ixq. Laa’in xb’een wa kin’ok chi kub’eek wochb’een li ch’uut. Naq kin’ok chi kub’eek, kin’ok chi t’ane’k taq’a. Us tana naq li k’aam kixjit’ rib’ chi us ut ink’a’ chik kint’ane’ sa’ junpaat. Naq yookin chixchapb’al wib’ chiru jun li pek sa’ li jul, kintijok chi kaw chirix chixjunil li taaramoq raj we re naq ink’a’ tint’ane’q toj taq’a.
Moqon, kinnaw naq li ch’iich’ li chapcho wi’ li k’aam ink’a’ xchapman chi kaw, ut naq kin’ok chi kub’eek, li kristiaan li yoo chi chapok re lin k’aamal chi tzuul kijukuuk ut ki’ok chi kelook toj chire li jul. Kixk’eheb’ li roq chiru junjunq li pek. Chi jo’kan naq kiru chinkub’sinkil, rik’in xnumsinkil li k’aam chi b’ayatq sa’ li ruq’. Us ta ink’a’ kiwil ninnaw naq kixyal xq’e chinkolb’al. Jun chik li wamiiw wan chaq toj taq’a, chi ak kawresinb’il re naq tinixchap wi ta li k’aam nach’oqe’. Naq kinnach’o’, kixchap li k’aam li yookin wi’ chi kub’eek ut kinixtenq’a chi wulak toj taq’a.
Rik’in li Jesukristo jo’ laj chapol qe ut tz’aqal chaab’il qochb’een, ch’olch’o lix raarookil tenq’ choq’ qe sa’eb’ li yale’k ut naq too’ach’ab’aaq sa’ xraqik sa’ xk’ab’a’ a’an. Li Awa’b’ej M. Russell Ballard kixye: “Li paab’aal chirix li Dios ut li Ralal, li Qaawa’ Jesukristo, a’an li chapleb’ ch’iich’ li tento taawanq qik’in sa’ li qayu’am re naq kaw xaqxooqo sa’ xhoonalil li eek’asiik malaj sa’ xhoonalil li maak. … Li qapaab’aal … tento naq jayalanb’ilaq rik’in li Jesukristo, rik’in lix yu’am ut lix tojb’al rix li maak xb’aan, ut rik’in lix k’ojob’ankil wi’chik lix evangelio.”2
Li musiq’ejil k’anjeleb’aal li ink’a’ nokohe’xkanab’ chi tiq’ib’aak sa’eb’ li pek re li ch’a’ajkilal a’an lix nawom qach’ool chirix li Jesukristo ut eb’ li sumwank noko’ok wi’. Naru naqakanab’ qib’ rik’ineb’ li tenq’ a’an re naq toohe’xb’eresi ut toohe’xk’am sa’ jun na’ajej moko xiwxiw ta. Jo’ qochb’een li wan xch’ool chiqatenq’ankil, li Kolonel ink’a’ tooxkanab’ chi xik b’ar wi’ ink’a’ raj tooxtaw. Naq naqanumsi rahilal ut rahil ch’oolejil, a’an wan aran re qataqsinkil ut xwaklesinkil qach’ool. Lix wankil nokoxtenq’a chiruheb’ li toch’olal neke’t’ane’ sa’ qab’een xb’aan li neke’xb’aanu li jalan chik kristiaan. A’b’anan, chiqajunilo laa’o tento taqoksi li k’aam re kub’eek ut taqak’e reetal naq b’ak’b’ookeb’ chi us. Tento taqasik’ ru xchapb’al qib’ rik’in li Kolonel, re naq chapchooqo rik’in a’an rik’ineb’ li qasumwank.3
Chan ru naqakawob’resi li chapleb’ a’an? Nokotijok rik’in jun aamej tuulan, naqatzol ut naqatz’il rix li loq’laj hu, nokotz’aqon sa’ li loq’laj wa’ak rik’in jun musiq’ej re jalok k’a’uxl ut oxloq’, naqayal qaq’e chixpaab’ankileb’ li taqlahom, ut naqataaqe lix na’leb’ li profeet. Naq yooko chixb’aanunkil chixjunil li tento taqab’aanu rajlal kutan chi “taqenaq ut chi sant wi’chik,”4 naqachap wi’chik qib’ chi us rik’in li Kolonel, ut jo’kan ajwi’, naqatenq’aheb’ li qas qiitz’in chi chalk rik’in a’an.
Chan ru nak’utun li k’anjelak chi “taqenaq ut chi sant wi’chik?” Naqayal qaq’e chixyu’aminkil li evangelio junelik. Naqileb’ li wankeb’ rajom ru chi anchal qach’ool ut naqawotz li qarahom rik’ineb’ li kok’ tenq’ank. Neke’qawotz li chaab’il na’leb’ re li evangelio rik’ineb’ li ani neke’xsik’ xtuqtuukilal ut xkawilaleb’ ut “ink’a’ neke’xnaw b’ar te’xtaw.”5 Nokotenq’an chixjunajinkileb’ li junkab’al chi junelik sa’ xka’pak’alil li tz’apleb’ t’ikr. Ut choq’ reheb’ li okenaqeb’ sa’ sumwank sa’ rochoch li Qaawa’, jo’ kixch’olob’ li Awa’b’ej Russell M. Nelson: “Chixjunileb’ ninqi komon li naxik sa’ li santil ochoch te’xtiqib’ rib’ rik’in li loq’laj aq’ej re li tijonelil, [li] naxultika ajwi’ qe naq … toob’eeq sa’ xb’ehil li sumwank wulaj wulaj chi taqenaq ut sant wi’chik chan ru naqab’aanu a’an.”6 Li na’leb’ a’an moko yal nab’aanuman ta jo’q’ehatq, aajel b’an ru choq’ re lix sahil qach’ool rajlal kutan—ut choq’ re lix sahil qach’ool chi junelik.
Maak’a’ chik k’a’ruhaq jwal aajel ru choq’ re li chaab’ilo’k chi junelik jo’ li roxloq’inkileb’ li sumwank okenaqo wi’ rik’in li Dios. Naq wankeb’ xwankil li sumwank okenaqo wi’ sa’ li santil ochoch, naru naqoyb’eni xtawb’al wi’chik qib’ rik’ineb’ li qaxe’ qatoon wankeb’ sa’ xjunpak’al li tz’apleb’ t’ikr. Li alalb’ej, li yuwa’b’ej, li ixaqilb’ej malaj b’eelomej a’an li ke’xkanab’ li ruchich’och’ a’in yookeb’ chiroyb’eninkil chi anchaleb’ xch’ool naq texwanq chi tiik sa’eb’ li sumwank li neke’junajin eere. Wi ink’a’ naqab’aanu chi jo’kan malaj ink’a’ naqoxloq’iheb’ li qasumwank okenaqo wi’ rik’in li Dios, yooko chixk’eeb’al sa’ xiwxiw li xjunajinkil qib’. A’an a’in li hoonal re xjalb’al qak’a’uxl, xyiib’ankil, ut xyalb’al wi’chik jun sut chik.
Li sahil ch’oolejil maak’a’ aj-e wi naqajal ru li rosob’tesihom li junelik sahil ch’oolejil rik’in jun k’a’aq re ru yal numel. Maak’a’ naxye jarub’ chihab’ wan qe, a’an tz’aqal li yaal: li k’a’ru aajel ru choq’ re li junelik sahil ch’oolejil a’an xyu’aminkil lix evangelio li Jesukristo ut roxloq’inkileb’ li qasumwank. Li qaprofeet, li Awa’b’ej Nelson, ak xye naq “li k’a’ru tz’aqal us choq’ qe ut li qajunelikilsahil ch’oolejil a’an naq taqachap qib’ rik’in li b’arb’ookil ch’iich’ re lix evangelio li Jesukristo, li k’ojob’anb’il wi’chik, natz’aqob’resiman ru rik’in lee sumwank ut eb’ lee k’ojob’anb’il k’anjel. Naq naqab’aanu a’an, naru nokob’eek chi kolb’il qix chiruheb’ li josq’ aj ha’ xb’aan naq nawan xwankil li Dios qik’in.”7
Naab’al qe laa’o nokonume’ chiruheb’ li josq’ aj ha’. Naq noko’eek’asiik xb’aaneb’ lix b’oolam li ch’a’ajkilal ut wan naq namoye’ xsa’eb’ li qu xb’aaneb’ li xya’al qu neke’el chaq sa’ li ch’a’ajkilal, maare ink’a’ taqanaw b’ar wan li b’e taqak’am wi’ lix jukub’il li qayu’am. Maare ink’a’ taqanaw ma wan qametz’ew re wulak chire li ha’. Xjultikankil anihat laa’at—jun raarookil ralal xk’ajol li Dios—k’a’ut naq wankat sa’ li ruchich’och’, ut laa wajom re wulak chi wank rik’in li Dios ut rik’ineb’ laa raarookil komon naru naxsaqenob’resi laa wilob’aal ut naru nakatk’am sa’ li chaab’il b’e. Sa’ xyi li nimla kaq-sut-iq’, wan jun saqen nalemtz’un li naxk’ut li qab’e. “Laa’in li saqen li nalemtz’un sa’ q’ojyin,” chan li Jesus.8 Nokokana chi kolb’il qix naq naqil lix saqen ut naq nokowan chi tz’aqal qu sa’eb’ li qasumwank.
K’a’jo’ xchaq’al ru xnawb’aleb’ ru ixq yalaq ta jar chihab’ wan reheb’ chi jalan jalanq xwanjikeb’ li yookeb’ chiroxloq’inkil li sumwank okenaqeb’ wi’. Rajlal kutan, neke’xsik’ xb’eresihom li Qaawa’ ut lix profeet, sa’ xna’aj xsik’b’al xtenq’ankileb’ sa’ jalan jalanq chik na’ajej. Us ta wankeb’ xch’a’ajkilal ut lix na’leb’ li ruchich’och’ naxyal xq’unb’esinkileb’ naq ink’a’ te’roxloq’i lix sumwank, kaweb’ xch’ool chi kanaak sa’ xb’ehil li sumwank. Neke’xpaab’ li yeechi’ihom chirix “chixjunil li k’a’ru re li Yuwa’b’ej.”9 A’ yaal jarub’ chihab’ wan eere, chejunilex, laa’ex li ixq okenaqex sa’ sumwank rik’in li Dios, wan eekawilal re xchapb’al lix saqen li Qaawa’ chi kutankil ut xk’amb’aleb’ xb’e lee ras eeriitz’in rik’in a’an.10 Naq nekeroxloq’i lee sumwank, a’an texrosob’tesi rik’in lix wankilal li tijonelil ut tixk’e eewankil chixjalb’aleb’ xyu’am lee ras eeriitz’in li wankeb’ sa’ eesutam. Jo’ kixye li Awa’b’ej Nelson, laa’ex li ixq li textz’aqob’resinq ruheb’ li profeetil aatin ak yeeb’ileb’!11
Ex inraarookil ixq, sa’ xb’een chixjunil li k’a’aq re ru, chexkanaaq sa’ lix b’ehil li sumwank rik’in li Jesukristo! Osob’tesinb’ilo chi chalk sa’ li ruchich’och’ naq yalaq ta b’ar re li ruchich’och’ neke’tawman li santil ochoch. Li ok sa’ ut li roxloq’inkileb’ li sumwank re li santil ochoch wan choq’ reheb’ chixjunil li komon k’ulub’ej re li Iglees. Ex saaj, ink’a’ tento teeroyb’eni toj reetal naq texsumlaaq malaj texxik sa’ mision naq teeb’aanuheb’ li loq’laj sumwank a’an. Naru nakakawresi aawib’ jo’ jun saaj ixq re xk’ulb’al li kolb’a-ix ut li kawilal neke’xk’e li sumwank re li santil ochoch chalen naq taaket 18 chihab’, naq kawresinb’ilaqat ut taaweek’a aawajom re roxloq’inkileb’ li sumwank re li santil ochoch.12 Laa’ex li ak eek’ulumeb’ li rosob’tesihom li santil ochoch, meekanab’ li xik’ neke’ilok chi moko li naraj eejalb’ehinkil chenajtob’resinkil rik’ineb’ li junelik yaal. Tzolonqex ut patz’onqex chirix re naq teetaw ru chi us lix loq’laj nimal ru li sumwank okenaqex wi’. Ayu sa’ li santil ochoch chi kok’ aj xsa’ ut ab’i li Musiq’ej. Taaweek’a sa’ aach’ool naq wankat sa’ lix b’e li Qaawa’. Taataw xkawil aach’ool re xk’amb’aleb’ chaq xkomoneb’ li kristiaan aawik’in.
Ninch’olob’ xyaalal naq wi naqasik’ ru ok sa’ sumwank rik’in li qaChoxahil Yuwa’ ut naqoksi lix wankil li Kolonel re xpaab’ankileb’, too’osob’tesiiq rik’in xkomon xsahil qach’ool sa’ li yu’am a’in jo’ maajun wa naqak’oxla ut jun xchaq’al ru junelik yu’am sa’ li ruchich’och’ chalel.13 Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.