Lix b’ehil li sumwank: Lix b’ehil li junelik yu’am
Lix b’ehil li tz’aqalil re ru, a’an lix b’ehil li sumwank, ut li Jesukristo wan jo’ xch’oolil chixjunil li k’ojob’anb’il k’anjel ut li sumwank.
Jun nimla rey kiraj naq li ralal taa’awa’b’ejinq sa’ xb’een jun reheb’ lix awa’b’ejihom. Ki’ajman ru xtzolb’al ut xnimob’resinkil lix nawom li ralal li rey re truuq taa’awa’b’ejinq. Sa’ jun kutan, li rey kixk’ut lix k’uub’anb’il na’leb’ rik’in li ralal. Ke’xk’ulub’a naq li ralal li rey taaxik sa’ jalan chik li tenamit re xtawb’al xna’leb’. Taayale’q rix a’ut tixk’ul ajwi’ naab’al li k’a’aq re ru chaab’il aran. Li rey kixtaqla chaq sa’ li tenamit, b’ar wi’ tento tixk’ut xyaalal lix tiikilal chixpaab’ankil li rey, ut naq wan xk’ulub’ chixk’ulb’aleb’ li usilal ut li teneb’ahom tixk’e li rey re. Kik’ehe’ xtaql xch’ool li ralal li rey chixk’ulb’aleb’ li usilal ut li teneb’ahom malaj ink’a’, a’ yaal li rajom xch’ool ut lix tiikilal chi paab’ank. Nink’oxla naq nekeraj xnawb’al k’a’ru kik’ulman rik’in li ralal li rey. Ma kireechani li awa’b’ejihom?
Ex was wiitz’in, chiqajunilo laa’o ralal malaj xrab’in jun li rey. Xootaqlaak arin xb’aan li qaChoxahil Yuwa’ li nokoxra re xk’ulb’al li qatib’el li ink’a’ chik taakamq sa’ xk’ab’a’ lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo ut lix waklijik chi yo’yo. Oyb’eninb’il naq taqakawresi qib’ chi sutq’iik chiru li Dios rik’in xk’utb’al xyaalal naq “taqab’aanu chixjunil li k’a’aq re ru li b’arwan tooxtaqla wi’ li Qaawa’ li qaDios” (Abraham 3:25).
Re qatenq’ankil, li Kolonel kichal chixtojb’al qix ut chixk’utb’al li b’e re sutq’iik rik’in li Dios. B’oqb’ileb’ li ralal xk’ajol li Dios chi chalk rik’in li Kristo ut chi tz’aqlok re ru rik’in. Sa’ li loq’laj hu, numenaq 90 sut naq k’iilasutinb’il li qab’oqb’al chi chalk rik’in li Kolonel, ut lix k’ihaleb’ li b’oqom neke’chal tz’aqal rik’in xtz’uumal re li Qaawa’. Xk’ulub’ankil lix b’oqom li Kolonel naraj naxye xk’ulb’aleb’ lix k’ojob’anb’il k’anjel ut xpaab’ankileb’ li sumwank noko’ok wi’ rik’in. Li Jesukristo a’an “li b’e, li yaal, ut li yu’am” (Jwan 14:6), ut a’an nokoxb’oq “chi chalk rik’in ut chixyalb’al lix chaab’ilal; ut maajun naxtz’eqtaana li nachal rik’in” (2 Nefi 26:33).
Li tzolok ut li k’utuk naqab’aanu sa’ li evangelio naxchamob’resi lix jalajik qach’ool chiru li qaChoxahil Yuwa’ ut li Jesukristo, ut nokoxtenq’a chi wulak jo’eb’ a’an. Us ta maji’ k’utb’esinb’il “jo’q’e ut chan ru taak’ulmanq li rosob’tesihom li taqenaqil loq’al,” naqanaw naq taak’eemanq (M. Russell Ballard, “Oyb’enink rik’in li Kristo,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2021).
Laj Alma, li taqenaqil aj tij, naq yoo chi k’anajelak aran Tzarahemla, kixye xb’oqom li Jesukristo:
“Kʼehomaq reetal, aʼan naxtaqla xbʼoqbʼalebʼ chixjunil li winq, xbʼaan naq yeʼbʼil chiruhebʼ ruqʼ li uxtaan, ut aʼan naxye: Jalomaq eekʼaʼuxl, ut laaʼin texinkʼul.
“Relik chi yaal, naxye: Chalqex wik’in ut teeyal li ru li che’ re li yu’am” (Alma 5:33–34).
Li Kolonel nokoxb’oq chi chalk rik’in ut chixk’ulb’al lix iiqleb’ sa’ qab’een re naq taqataw qahilob’aal sa’ li choqinb’il ruchich’och’ a’in (chi’ilmanq Mateo 11:28–29). Nokochal rik’in li Kristo rik’in “k’anjelankil li qapaab’aal chirix li Kristo, xjalb’al qak’a’uxl wulaj wulaj, ok sa’ sumwank rik’in li Dios rik’in xk’ulb’aleb’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li kolb’a-ib’ ut li taqenaqil loq’al, ut kuyuk toj sa’ roso’jik sa’ xpaab’ankileb’ li sumwank a’an” (Jolomil K’anjenel Hu: Li k’anjelak sa’ lix Iglees li Jeuskristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan, 1.2.1, ChurchofJesusChrist.org). Lix b’ehil li tz’aqalil re ru, a’an lix b’ehil li sumwank, ut li Jesukristo wan jo’ xch’oolil chixjunil li k’ojob’anb’il k’anjel ut li sumwank.
Li rey aj Benjamin kixk’ut naq rik’ineb’ li sumwank naqab’aanu, noko’ok choq’ ralal ut xrab’in li Kristo, li xoorala sa’ musiq’ejil, ut rub’el lix jolom noko’ach’ab’aak, xb’aan naq “maajun chik k’ab’a’ej k’eeb’il nachal wi’ li kolb’a-ib’ ” (chi’ilmanq Mosiah 5:7–8). Kolb’ilaqo naq tookuyuq toj sa’ roso’jik “sa’ xb’aanunkil lix b’aanuhom li Ralal li yo’yookil Dios” (2 Nefi 31:16). Laj Nefi kixye naq moko tz’aqal ta ka’ajwi’ ok sa’ li laatz’ ut ka’ch’in ruhil b’e; tento b’an “taqatiikisi qib’ chi uub’ej chi xaqxooko junelik rik’in li Kristo, rik’in tz’aqal xlemtz’unkil li yo’onink, ut rik’in rahok choq’ re li Dios ut reheb’ chixjunil li winq” (chi’ilmanq 2 Nefi 31:19–20).
Lix tzol’leb’ li Kristo nokoxtenq’a chixtawb’al ut chi kanaak sa’ xb’ehil li sumwank, ut tusub’anb’il li evangelio re naq te’qak’ul lix yeechi’inb’il osob’tesihom li Qaawa’ sa’eb’ li santil k’ojob’anb’il k’anjel ut li sumwank. Lix profeet li Dios, li Awa’b’ej Russell M. Nelson, kixye qe sa’ li 16 re enero, 2018 naq “texkanaaq sa’ xb’ehil li sumwank. Lix teneb’ankil eerib’ chixtaaqenkil li Kolonel naq nekex’ok sa’ sumwank rik’in ut naq nekepaab’eb’ li sumwank a’an tixte chaq rokeb’aal chixjunil li osob’tesiik ut li k’a’ru chaab’il naxk’am chaq li Musiq’ej choq’ reheb’ li winq, ixq, ut kok’al sa’ chixjunil li ruchich’och’. … Li roso’jik naqayal qaq’e chi wulak wi’, a’an naq k’eeb’ilaq qe wankilal sa’ rochoch li Qaawa’, naq tootz’ape’q sa’ junajil jo’ junkab’al, naq tiikaqo chi paab’ank chiruheb’ li sumwank re li santil ochoch li neke’xk’e qak’ulub’ chixk’ulb’al li maatan q’axal nim re li Dios—a’ li junelik yu’am” (“Al avanzar juntos,” Liahona, abril 2018, 7).
Li Dios ink’a’ tixkanab’ lix sumwanjik rik’in, chi moko taarisi lix yeechi’inb’il osob’tesihom re li junelik yu’am chiru li ani naxpaab’ lix sumwank. Naq neke’qoxloq’i li santil sumwank, nokonach’o rik’in li Jesukristo. Li Elder David A. Bednar xk’ut chiqu ewer naq eb’ li sumwank ut li k’ojob’anb’il k’anjel re li evangelio a’aneb’ jun k’utleb’aal b’e li nokoxtenq’a chi chalk rik’in li Kristo ut chi wulak jo’ a’an.
Eetalinb’il li b’e re sutq’iik rik’in li Dios xb’aaneb’ li sumwank. Eb’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li kub’iha’ ut li maatan re li Santil Musiq’ej, li k’ojob’aak sa’ li tijonelil, ut li loq’laj wa’ak nokohe’xb’eresi rik’in lix santil ochoch li Qaawa’ re te’qak’ul aran lix k’ojob’anb’il k’anjel re li taqenaqil loq’al.
Nawaj xyeeb’al wiib’ li na’leb’ kixjultika li Kolonel re qatenq’ankil chixpaab’ankileb’ li sumwank:
-
Li Santil Musiq’ej naru tixk’e qana’leb’, tixjultika qe lix k’utum li Kolonel, ut taakanaaq chi junelik qik’in (chi’ilmanq Jwan 14:16, 26). Naru toorochb’eeni rajlal re xk’amb’al qab’e sa’ xb’ehil li sumwank. Li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixye naq “sa’ li kutankil chalel, tookamq raj sa’ musiq’ej chi maak’a’ li b’eresink, li k’amok b’e, li k’ojob’ank ch’oolej, ut li ochb’eeniik chi rajlal xb’aan li Santil Musiq’ej” (“Li k’utb’esinb’il na’leb’ choq’ re li Iglees ut choq’ re qayu’am,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2018).
-
Li Kolonel kixtikib’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li loq’laj wa’ak re naq junelik taqajultika a’an ut re naq taawanq lix Musiq’ qik’in. Li kub’iha’ naxte li rokeb’aal lix b’ehil li junelik yu’am, ut li loq’laj wa’ak nokoxtenq’a chixtiikisinkil qib’ chi uub’ej chiru xb’ehil li sumwank. Naq naqak’ul li loq’laj wa’ak, a’an qach’olob’ahom chiru li Yuwa’b’ej naq junelik taajultiko’q qe li Ralal. Ut naq junelik najultiko’ qe ut neke’qapaab’ lix taqlahom, taawanq lix Musiq’ qik’in. Sa’ li yeechi’ink a’in, li Kolonel nax’ak’ob’resi ajwi’ li risinkil li qamaak wi chi tuulan qach’ool taqajal qak’a’uxl chirix li qamaak.
Sa’ xpaab’ankileb’ li qasumwank, tento taqasik’ qochb’eeninkil xb’aan li Musiq’ej sa’ xkawresinkil qib’ chixk’ulb’al li loq’laj wa’ak, ut, jo’kan ajwi’, naqak’ul li loq’laj wa’ak rajlal re naq taawanq li Musiq’ej qik’in.
Naq oob’ chihab’ wan chaq re li qarab’in, kiwan lix b’atz’uul xwulak chiru, jun ch’ina b’eleb’aal ch’iich’ wan xbateriiy. Sa’ jun li ewu, kolxye we, “Papa, ink’a’ chik nab’eek lin b’eleb’aal ch’iich’. Ma naru taaxok b’ayaq li gasolina li wan sa’ laa b’eleb’aal ch’iich’ re naq taaruuq wi’chik chi b’eek? Maare naraj li gasolina jo’ laa b’eleb’aal ch’iich’.”
Xink’e reetal naq oso’jenaq lix bateriiy, jo’kan naq xinye re naq sa’ jun hoor chik tink’e chi b’eek wi’chik. Kisaho’ xch’ool, ut kixye, “Us! Taqak’am sa’ li gasolinera.” Laa’in yal xink’e li bateriiy sa’ lix cargador, ut sa’ jun hoor chik, lin rab’in kiru chixb’eresinkil wi’chik lix b’atz’uul. Moqon kixtzol naq aajel ru xk’eeb’al chi ak’il lix metz’ew li bateriiy sa’ li cargador.
Jo’ naq li qarab’in kixtzol chan ru nak’anjelak li bateriiy re xk’eeb’al chi b’eek lix b’atz’uul, laa’o ajwi’ nokotzolok chirix li Jesukristo, li loq’laj wa’ak, ut li Musiq’ej. Naqaj ru li Musiq’ej re qab’eresinkil sa’ li qayu’am naq neke’qapaab’ li qasumwank, ut naqaj ru li loq’laj wa’ak re xlochb’al li qamusiq’ejil. X’ak’ob’resinkil li qasumwank re li kub’iha’ ut xk’ulb’al li loq’laj wa’ak naxb’eresi li qatiikilal chi paab’ank rik’in chixjunileb’ chik li qasumwank. Sahil ch’oolejil taqak’ul sa’ roso’jik naq taqatz’il rix rik’in tijok ut taqoxloq’i lix b’oqom li Kolonel ut naq taqayal xsahileb’ lix yeechi’inb’il osob’tesihom. A’an kixye, “Ut re naq q’axal wi’chik tatruuq chixk’uulankil aawib’ chi maak’a’ aatz’ajnil xb’aan li ruchich’och’, tatxik sa’ rochochil li tijok ut taaq’axtesi laa loq’laj k’anjel chiru lin santil kutan” (Tzol’leb’ ut Sumwank 59:9).
Ninchʼolobʼ xyaalal naq rehebʼ li tiikebʼ xchʼool yeechiʼinbʼil li “tuqtuukilal saʼ li ruchichʼochʼ aʼin ut li junelik yuʼam saʼ li ruchichʼochʼ toj chalel” (Tzolʼlebʼ ut Sumwank 59:23). Ninch’olob’ xyaalal naq wi teek’ul rajlal li reetalil li Kolonel sa’ li loq’laj wa’ak, taawanq lix Musiq’ eerik’in re eeb’eresinkil sa’ xb’ehil li sumwank ut re eetenq’ankil chixpaab’ankileb’ lee sumwank. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.