Ajb’ileb’ ru li te’k’ojob’anq re li tuqtuukilal
Wan xtaql aach’ool re xsik’b’al ru ma tatwech’oq, malaj taak’am aawib’ sa’ usilal. Nintz’aama cheru naq teesik’ ruxk’ojob’ankil li tuqtuukilal, anajwan ut chi junelik.
Ex was wiitz’in, k’a’jo’ xsahil li wank eerik’in! Chiru li waqib’ po li xe’nume’, laa’ex junelik wankex sa’ lin k’a’uxl ut sa’eb’ lin tij. Nintz’aama naq li Santil Musiq’ej tixye eere li k’a’ru naraj li Qaawa’ naq teerab’i naq nekexwaatina anajwan.
Naab’al chihab’ chaq, naq yookin chixtzolb’al li b’anok, laa’in xintenq’a jun aj b’anonel li yoo chixcho’b’al li roq jun winq li wan jun nimla yajel sa’ roq. Kich’a’ajko’ chiqu li k’anjel a’an. Naq yooko chixb’aanunkil, jun li wan aran xsach b’ayaq sa’ xb’aanunkil lix k’anjel, ut k’a’jo’ naq kijosq’o’ laj b’anonel. Naq yoo xjosq’il, a’an kixkut lix yok’leb’ ch’iich’, li wan li yajel chiru. Kikana chi k’ob’k’o sa’ li wuq’ laa’in!
Chixjunileb’ li wankeb’ aran ke’sach xch’ool chi naab’al xb’aan li nimla maak li kib’aanuman—ka’ajwi’ ta na laj b’anonel li yoo chi cho’ok ink’a’. B’antiox re li Dios naq laa’in ink’a’ kinyajer xb’aan a’an. A’ut wan k’a’ru kintzol sa’ li kutan a’an. Sa’ li hoonal ajwi’ a’an, kink’e inch’ool naq maak’a’ naxye k’a’ru taak’ulmanq sa’ lin k’anjeleb’aal, laa’in maajo’q’e tinjosq’o’q chi jo’kan. Kink’e ajwi’ inch’ool sa’ li kutan a’an naq maajun wa tinkut k’a’ruhaq rik’in josq’il—li yok’leb’ ch’iich’, chi moko li aatin.
Toj sa’ li kutan a’in, naab’al chihab’ chik chirix a’an, ninkana chixk’oxlankil naq us ta wan nimla yajel chiru li yok’leb’ ch’iich’ a’an li xkana chi k’ob’k’o sa’ wuq’, mas nim wi’chik li yajel wan sa’ li raatineb’ ut lix wech’omeb’ naab’al li kristiaan sa’ li kutan a’in. Chanchan naq sachso chik li chaab’ilal ut li sahil wank anajwan, ut yal na’ux li jachok-ib’ ut nimla wech’ok-ib’.
Maak’a’jo’ naq na’ab’iman chik li yib’ ruhil aatin, li jitok, ut li majewank. Naab’al reheb’ laj aatinanel, eb’ laj politico, eb’ li wankeb’ sa’ radio, ut xkomoneb’ chik li kristiaan rajlal yookeb’ chi hob’ok. Nink’e reetal naq chanchan naq naab’al li kristiaan neke’xk’oxla naq maak’a’ reek’ wi neke’xwech’i rix, neke’xjit, neke’xhob’, ut neke’xmajewa yalaq ani li moko naxk’am ta rib’ sa’ aatin rik’ineb’ a’an. Wankeb’ naab’al li chanchan naq neke’saho’ xch’ool wi naru neke’xrahob’tesiheb’ li ras riitz’in rik’in seeb’al aatin!
Li josq’il maajo’q’e naq’unb’esink ch’oolej. Li xik’ ilok maa’ani naxwaklesi. Li wech’ok-ib’ maajun wa naxyoob’ li chaab’il na’leb’. Naraho’ qach’ool chirilb’al naq sa’ qayanq ajwi’ laa’o, wan naq na’ilman li wech’ok-ib’. Naqab’i resileb’ li ani sumsu li neke’eetz’unk re lix sum malaj lix kok’aleb’, li neke’xjap re rik’in josq’il re xminb’aleb’ ru li ras riitz’in, malaj li neke’xkanab’ raatinankil junaq komon. Naqab’i resileb’ li saaj ut li kok’al li neke’xq’etq’eti rib’, ut li ani neke’rahob’tesink reheb’ li rech aj trab’aaj rik’in raatineb’.
Ex was wiitz’in, tento raj naq ink’a’ taa’uxmanq a’in. Jo’ lix tzolom li Jesukristo, laa’o tento raj taqak’ut rik’in li qab’aanuhom chan ru us raatinankileb’ li qas qiitz’in—ut mas wi’chik naq jalan neke’xk’oxla chiqu laa’o. Jun na’leb’ li naru naqak’e wi’ reetal ani tz’aqal nataaqenk re li Jesukristo, a’an ma neke’rileb’ li ras riitz’in rik’in chaab’ilal.
Li Kolonel kixye a’in chi ch’olch’o ru reheb’ lix tzolom aran Jerusalen, jo’ ajwi’ sa’ li ch’och’ America. “Us xaq reheb’ li neke’k’ojob’ank re li tuqtuukilal,” chan a’an.1 “Yalaq ani taasak’oq aawe sa’ xk’atq aawe sa’ laa seeb’al, sutq’isi ajwi’ chiru a’an li jun chik.”2 Ut chirix a’an kixk’e li na’leb’ li naxyal qix chiqajunqal: “Cheraheb’ li xik’ neke’ilok eere, cherosob’tesiheb’ li neke’maa’usilank eere, ut chextijoq choq’ reheb’ li neke’hob’ok eere ut neke’rahob’tesink eere.”3
Rub’elaj lix kamik, li Kolonel kixk’e xtaqlankileb’ lix Kab’laju chi Apostol naq te’xra rib’ chirib’ileb’ rib’, jo’ chanru naq a’an kixraheb’.4 Chirix a’an kixye, “Rik’in a’in te’xnaw chixjunileb’ naq laa’ex intzolom, wi wan eerahom cherib’il eerib’.”5
Ch’olch’o ru li raatin li Kolonel: eb’ lix tz’aqal tzolom neke’waklesin, neke’tenq’an, neke’q’unb’esin ch’oolej, ut neke’aatinak chi chaab’il—maak’a’ naxye ma ch’a’aj li wankeb’ wi’. Eb’ lix tz’aqal tzolom li Jesukristo neke’xk’ojob’ li tuqtuukilal.6
Anajwan wanko sa’ li domingo re ramos. Yooko chixkawresinkil qib’ chixninq’ehinkil li na’leb’ q’axal aajel ru ut nim xwankil sa’ li ruchich’och’, a’an lix tojb’al rix li maak ut lix waklijik chi yo’yo li Qaawa’ Jesukristo. Jun na’leb’ mas chaab’il re xnimankil ru li Kolonel, a’an naq taqak’ojob’ li tuqtuukilal.7
Saʼ xkʼabʼaʼ naq li Kolonel kixtoj rix li maak, laa’o naru nokonumta sa’ xb’een chixjunil li maa’usilal—ut jo’kan ajwi’ li wech’ok-ib’. Miqab’alaq’i qib’: li wech’ok-ib’ a’an maa’usilal! Li Jesukristo kixye naq ani wan rikʼin “li musiqʼej re wechʼok-ibʼ,” aʼan moko re ta a’an, “re bʼan laj tza, aʼan xyuwaʼil chixjunil li wechʼok-ibʼ, ut [laj tza] nareekʼasihebʼ xchʼool li winq re teʼwechʼoq rikʼin josqʼil chiribʼilebʼ ribʼ.”8 Eb’ li neke’waklesink re li wech’ok-ib’, yookeb’ chixb’aanunkil lix k’anjel laj Satanas, us ta ink’a’ neke’xk’e reetal. “Maa’ani naruhank chi k’anjelak chiru wiib’aq aj eechal re.”9 Ink’a’ naru naqatenq’a laj Satanas rik’in li qarahil aatin, ut toj taqak’oxla naq yooko chi k’anjelak chiru li Dios.
Ex was wiitz’in, tento taqak’e reetal chan ru naq naqil qib’ chiqib’il qib’! Tento taqak’e reetal chan ru naqaatinaheb’ ut noko’aatinak chirixeb’ li ani wankeb’ sa’ li qochoch, sa’ li iglees, sa’ li qatrab’aaj, ut sa’ li internet. Sa’ li kutan a’in, laa’in nintz’aama naq taqaatinaheb’ li qas qiitz’in rik’in chaab’ilal ut santilal. Ab’ihomaq chi us. “Wi wan k’a’ruhaq li saq ru, li chaq’al ru, li chaab’il malaj nimajel ru”10 naru naqaye chirix junaq kristiaan—chiru rilob’aal, malaj yal chirix—tento raj naq a’anaq li aatin naqoksi.
Wi wan ani sumsu sa’ laa teep li xe’xjach rib’, malaj wi jun saaj misioneer xsutq’i sa’ kab’l naq maji’ naraqe’ lix mision, malaj wi jun saaj kristiaan xlaj b’ayaq xpaab’aal, ink’a’ neke’raj ru naq teeraq aatin chirixeb’. Aajel b’an ru naq eb’ a’an te’reek’a lix saq ruhil rahom li Jesukristo sa’ lee raatin ut lee b’aanuhom.
Wi jun laa wamiiw naxye junaq aatin malaj junaq na’leb’ sa’ li internet li naka’pak’alin re chixjunil li k’a’ru nakapaab’, moko taa’usaaq ta wi nakatchaq’ok sa’ josq’il rik’in wech’il aatin. Maare mas ch’a’aj wi’chik xk’amb’al aawib’ sa’ usilal rik’in a’an, a’ut a’an tz’aqal li naraj ru laa wamiiw.
Li wech’ok-ib’ narisi li Musiq’ej—junelik. Li wech’ok-ib’ naxk’e chiqak’oxla naq li kawil aatin a’an li b’e re xtuqub’ankil li ch’a’ajkilal, a’ut maajo’q’e yaal a’an. A’ yaal qe laa’o ma toowech’oq. A’ yaal qe laa’o ma taqak’ojob’ li tuqtuukilal. Wan xtaql aach’ool re xsik’b’al ru ma tatwech’oq, malaj taak’am aawib’ sa’ usilal. Nintz’aama cheru naq teesik’ ru xk’ojob’ankil li tuqtuukilal, anajwan ut chi junelik.11
Ex was wiitz’in, laa’o tooruuq chixjalb’al li ruchich’och’—rik’in li junjunq chi kristiaan naqaatina ut li junjunq chi aatin naqaye. Chan ru? Rik’in xk’utb’al naq us ta moko naxk’am ta rib’ li qana’leb’ chiqib’il qib’, toj naru noko’aatinak rik’in chaab’ilal.
Sa’ li yu’am a’in, junelik taawanq ani jalan xna’leb’ rik’in li qana’leb’ laa’o. Laa’in wulaj wulaj nink’anjelak rik’ineb’ lix chaab’il moos li Qaawa’ li ink’a’ neke’ril junaq na’leb’ chi juntaq’eeq wik’in laa’in. Eb’ a’an neke’xnaw naq nawaj rab’inkil lix na’leb’eb’ ut k’a’ru neke’reek’a—ut mas wi’chik wi ch’a’aj li na’leb’ a’an.
Eb’ lin tenq’ aj k’ehol na’leb’, li Awa’b’ej Dallin H. Oaks ut li Awa’b’ej Henry B. Eyring, maak’a’jo’eb’ xchaab’ilal naq neke’aatinak—ut mas wi’chik naq moko juntaq’eet ta li neke’xk’oxla. Neke’xb’aanu a’in rik’in tz’aqal rahok chirib’ileb’ rib’. Li jun ink’a’ naxk’oxla naq nim wi’chik lix na’leb’ chiru li jun chik, ut naq tento tixkol rix li na’leb’. Li jun ink’a’ naxyal xq’e chi numtaak sa’ xb’een li jun chik. Xb’aan naq xkab’ichaleb’ nujenaqeb’ rik’in “li saq ruhil rahok narahok wi’ li Kristo,”12 naru nak’ame’ qab’e xb’aan lix Musiq’ li Qaawa’. Laa’in k’a’jo’ naq ninraheb’ ut ninb’antioxiheb’ li wiib’ chi winq a’an.
A’ li rahok li nab’anok re li wech’ok-ib’. Li rahok a’an li musiq’ejil maatan li natenq’ank qe chirisinkil li ruchich’och’il winq aj b’ach’b’ach’, aj wech’onel, aj q’etq’et, ut aj sowenel. Li rahok a’an li eetalil li nanawman wi’ ani tz’aqal nataaqenk re li Jesukristo.13 A’an li rahok li nak’ojob’ank re li tuqtuukilal.
Wi naqatuulanob’resi qib’ chiru li Dios ut nokotijok chi anchal lix metz’ew li qach’ool, li Dios tixk’e qe li rahok.14
Eb’ li neke’k’uluk re li choxahil maatan a’in, najteb’ xkuyum ut chaab’ileb’ xch’ool. Ink’a’ neke’xkaqaliheb’ li ras riitz’in, ut ink’a’ neke’xq’etq’eti rib’. Ink’a’ sa’ junpaat neke’josq’o’, ut ink’a’ neke’xk’oxla li ink’a’ us chirixeb’ li ras riitz’ineb’.15
Ex was wiitz’in, li saq ruhil rahok li narahok wi’ li Kristo, a’an li taab’anoq re li wech’ok-ib’ li wan sa’ li kutan a’in. Li rahok nokoreek’asi “chixk’amb’al li qiiq chiqib’il qib’”16 ruuchil xk’eeb’al chik li iiq sa’ qab’een chiqib’il qib’. Li tz’aqal rahok nokoxtenq’a chi “xaqliik jo’ aj yehol nawom chirix li Dios sa’ chixjunil li hoonal ut sa’ chixjunil li k’a’aq re ru,”17—ut mas wi’chik naq wan junaq ch’a’ajkilal. Li tz’aqal rahok nokoxtenq’a chixk’utb’al k’a’ru neke’xye ut neke’xb’aanu laj taaqenel re li Kristo—ut mas wi’chik naq neke’wech’e’.
Ink’a’ yookin chixyeeb’al naq teekanab’ lee paab’aal re naq taawanq li tuqtuukilal.18 Yookin chixyeeb’al naq sa’ raatinankileb’ lee ras eeriitz’in, texwanq chixpaab’ankil li sumwank nekex’ok wi’ naq nekek’ul li loq’laj wa’ak. Nekex’ok sa’ sumwank naq junelik taajultiko’q eere li Kolonel. Naq wankex sa’ xyi junaq ch’a’ajkilal ut wan li wech’ok-ib’, nintz’aama cheru naq taajultiko’q eere li Jesukristo. Chextijoq re naq kawaq eech’ool ut tz’aqalaq eena’leb’ chixyeeb’al malaj chixb’aanunkil jo’ chanru a’an. Wi naqataaqe li Awa’b’ej re Tuqtuukilal, yooqo chixk’ojob’ankil li tuqtuukilal.
Maare anajwan yookat chixk’oxlankil naq li aatin a’in mas chaab’il choq’ re junaq kristiaan li nakanaw ru. Maare yookat chixk’oxlankil naq tixtenq’a a’an re naq mas sa wi’chik tatraatina. Ut us wi a’an nak’ulman! A’ut nawaj naq taatz’il rix tz’aqal laa ch’ool laa’at re rilb’al ma wan aran b’ayaq li q’etq’etil malaj li sowenil li taaramoq aawu laa’at chixk’ojob’ankil li tuqtuukilal.19
Wi chi yaal nakawaj tz’aqonk sa’ xch’utub’ankil li tenamit Israel, ut sa’ xyiib’ankil jun komonil li taakanaaq chiru li junelik q’e kutan, tento naq anajwan taakanab’ li k’ahil ch’oolej. Tento naq anajwan taakanab’ xk’oxlankil naq ka’ajwi’ laa na’leb’ laa’at taanumtaaq. Tento naq anajwan taakanab’ xk’eeb’aleb’ xxiw laa komon naq maare sa’ junpaat tatjosq’o’q. Tento naq anajwan taamuqeb’ laa k’anjeleb’aal re pleet.20 Wi sa’ xyanqeb’ li aatin nakaye natawman li hob’ok ut li jitok, tento naq anajwan taakanab’ a’an.21 Rik’in a’an, tatwakliiq jo’ jun tz’aqal aj taaqenel re li Kristo.
Li santil ochoch naru nokoxtenq’a chixb’aanunkil a’in. Aran nokotiqib’aak rik’in lix wankilal li Dios, li naxk’e qawankil chi numtaak sa’ xb’een laj Satanas, laj yoob’anel re chixjunil li wech’ok-ib’.22 Isihomaq a’an sa’ lee komonil! Nekek’e reetal naq yooko chixch’iilankil laj tza rajlal sut naq naqab’an junaq rahil ch’oolejil, malaj naq naqaram li qajosq’il. Naru naqak’ut b’an li q’unil uxtaan li tento taawanq sa’ xch’ool jun tz’aqal xtzolom li Jesukristo. Eb’ li neke’k’ojob’ank re li tuqtuukilal neke’xram ru laj tza.
Choowanq laa’o, jo’ tenamit, choq’ jun saqen sa’ xb’een li tzuul, jun saqen li “moko naru ta xmuqb’al.”23 Chiqak’ut naq naru xtuqub’ankil ru li ch’a’ajkilal rik’in tuqtuukilal ut oxloq’, ut naru na’oksiman xchaab’ilal li na’leb’ wi ink’a’ naqak’am qib’ sa’ aatin. Naq laa’ex nekek’ut li tz’aqal rahok jo’ aj taaqenel re li Jesukristo, li Qaawa’ tixnimob’resi lee b’aanuhom jo’ maajun wa nekexru chixk’oxlankil.
Li yooy re li evangelio a’an li yooy q’axal nim sa’ li ruchich’och’. Li Dios naxb’oqeb’ chixjunil chi chalk rik’in, “q’eq ut saq, moos ut ach’ab’anb’il, winq ut ixq.”24 Wankeb’ xna’aj chixjunileb’. A’b’anan, maak’a’ xna’aj li xik’ ilok, li jitok-ib’, malaj yalaq paay chi wech’ok-ib’.
Ex was wiitz’in, maak’a’jo’ li chaab’ilal te’xk’ul li ani neke’xnumsi lix yu’ameb’ sa’ xwaklesinkil xch’ooleb’ li ras riitz’in. Sa’ li kutan a’in, nink’e eeb’oqb’al naq teetz’il rix lee paab’aal, ut teek’e reetal chan ru nekerileb’ lee ras eeriitz’in. Nekexwosob’tesi re teejal yalaq k’a’ru li aajel ru xjalb’al, re naq sa’ chixjunil li nekeb’aanu, yooqex chi waklesink, chi oxloq’ink, ut chixtaaqenkil li Jesukristo chi yaal.
Nekexwosob’tesi re naq ruuchil li ch’iilank taawanq li tz’aamank, ruuchil li ka’pak’alink, li chaab’ilal, ut ruuchil li wech’ok-ib’, li tuqtuukilal.
Li Dios yo’yo! Li Jesus a’an li Kristo. Xaqxo a’an jo’ xjolomil li Iglees. Laa’o lix moos a’an. A’an tooxtenq’a chi wank choq’ aj k’ojob’anel re li tuqtuukilal. Ninch’olob’ xyaalal a’in sa’ lix santil k’ab’a’ li Jesukristo, amen.