Ia Outou Manatua Le Finagalo Alofa o le Alii
E tele manatunatuga ua lofia ai olaga o i tatou taitoatasi… . Ma e mafai ona fesoasoani ia i tatou “e manatua ai le finagalo alofa o le Alii.”
Uso e, faamolemole faataga mai a’u se’i ou toe manatunatu i tua faasamasamanoa ma le agaga faafetai i lo’u olaga. E faamoemoe lava o le a faia i se ala talaleu, e toetoe lava o se faletalatala e ala i le ta’ua o nai fuaitau pupuu e le mafaagaloina—e leai se mea mata’ina. E tele foi aafiaga ua faamaonia ai le tumau. O le taula’iga o nei manatunatuga, o le lu’itauina o a’u e se Alii alofa mutimutivale (Moronae 10:3).
A mafai ona “faatatau” ia te outou se tasi o nei manatunatuga (tagai 1 Nifae 19:23), atonu o le a manao oe le tama ma le atalii e talatalanoa ai mulimuli ane.
1. Sei tatou foi atu i tua i le 60 tausaga ua mavae. Ua faailoa mai i faamaumauga a le Uarota o Wandamere o le Siteki o Grant, o le aso 4 o Iuni, 1944, sa matou faamanuiaina ai ma a’u uo o Ward Jackson ma Arthur Hicks le faamanatuga ma tufatufa atu, i se aofia e 141. Ona ou alu lea i le taua. I le masina o Me i le 1945, sa ou toe faamanuiaina ai foi le faamanatuga—ae sa faia i se lua-o-alope i Okinaua, ma sa faia mo se aofia na o le toatasi, o a’u lea!
O aoaoga o lo’u talavou sa faia e aunoa ma lo’u manatu tele i ai—o se mea sa na o a’u lava sa talisapaia i lena taimi, e aofia ai le aloese i le inu kofe i na lava tulaga, ia sa tau leai se vai ma sa malosi foi le [vailaau] kolorini [sa tuu i ai].
Ou te le iloa pe o le a se mea o i luma atu o outou na alii talavou, ae o la’u fautuaga ia te outou, ia faamau o outou fusipa’u ma taofimau i a outou mataupu faavae!
2. I o’u aso i le Peraimeri, sa matou usuina le “Foa’i, O Si Auvai Lea” (Tusipese a Tamaiti, i. 116)—e moni sa faagaeetia ma fiafia i ai, ae sa le lofia i ni aoaoga faavae. O tamaiti i aso nei ua usuina le pese e sili atu ona taula’i i le faaleagaga “O Loo O’u Taumafai e Avea e Pei o Iesu” (Tusipese a Tamaiti, i. 40).
3. I na vaitaimi, i aiga, o tuaoi, uarota, ma le olaga faalea’oga, sa matou matitiva uma lava ae sa matou le iloaina. Sa matou tuu e le tasi i le isi le avanoa e tuputupu ae ai, e faia ai mea sese faavalevalea, salamo, ma amata atinae ni tomai faaleagaga. O aso nei, o nisi matua popole ua foliga mai ua latou tausisisi pea e tase’i i luga fugalaau e vaai pe o a mai o latou a’a.
4. Pe e te talavou pe e te matua, o’u uso a perisitua e, ia outou faafetai i tagata, o ē alolofa ma faasa’o outou, ma faamanatu atu ia te outou o outou tulaga faatonuina ma avanoa, e tusa lava pe tou te le mananao e faamanatu atu.
E i ai sa’u uo pele ua maliu, sa fai mai ia te au i ni tausaga ua mavae, pe a ou faia se upu faaamuamu, “Sa mafai lava ona e alu i le aso atoa e aunoa ma lou faia mai o lena tala.” O se aoaiga puupuu sa faia ma le alofa, ua faailoa mai ai e mafai ona avea se faasa’oga ma faatinoga o le alofa.
5. Pe a faia e e pele ni faataitaiga lelei, e faapitoa lava ona manatua pea. O lo’u tuafafine o Lois, sa tauaso talu ona fanau mai, na le gata sa ia onosaia, ae sa auauna lelei atu o se faiaoga a le malo i le 33 tausaga. Sa ia te ia lena agaga e tasi sa i ai i na paionia, o e na sii gugu a’e i luga a latou taavaletosolima ma agai atu i sisifo, o se uiga lea e manaomia e i tatou uma. A o’o atu la ni tofotofoga eseese ia te oe, ia e inu i ipu oona o le olaga, a ia ‘aua e te oona ai.
6. E le i leva ona ou taunuu i lo’u aiga mai le Taua Lona Lua a le Lalolagi, sa “ou folafola atu e tausia” (Robert Frost, “Stopping by Woods on a Snowy Evening,” i le The Poetry of Robert Frost, ed. Edward Connery Lathem [1969], 225)—o lona uiga ou te alu i le misiona, “i le taimi nei” … Sa ou le lava faatalitali i le epikopo. Ma i se taimi o lo’u talavou i lo’u “taofia o le atolaau” sa ou alu ai i le fale o le epikopo ma fai atu o lea sa teu la’u tupe ma ua ou manao “e faia nei loa.” Sa le’i vave tali mai le alii epikopo lelei, ona faapea mai lea, o lea sa fuafua e fesili mai ia te a’u e uiga i lo’u alu.
I tausaga mulimuli ane, sa ou iloa ai mai le failautusi naunautai a le uarota a lena epikopo sa manatu le epikopo, e manaomia se isi taimi matou te faatasi ai ma lo’u aiga, talu ai ua leva ona matou nonofo vavamamao i le tasi vaesefulu o lo’u olaga. I lo’u faalogoina o lenei tala, sa ou aoa’ia ai a’u lava i le ova o lo’u faamasinosino. (Tagai Bruce C. Hafen, A Disciple’s Life: The Biography of Neal A. Maxwell [2002], 129–30.)
E leitioa ona matauina ma le poto e le tama o Elder Henry Eyring, le i ai o se Ekalesia sa atoatoa a le Alii seia o’o ina ua Ia faatagaina i tatou uma e ulufale atu i ai!
7. Ia, o ni manatunatuga talafeagai ia mo tamā talavou: A o avea a’u ma se tamā talavou, faatoa ou maua lava se telefoni na ta’u mai ai ua maliu sa’u uo i se faalavelave. Sa ou nofonofo i le potu malolo a o tafe ifo i o’u alafau o’u loimata. Sa iloa mai e lo’u atalii laitiiti o Cory ia loimata a o savali ane i le va o potu. Sa ou iloa ane mulimuli, na faapea [lo’u atalii] o ia na mafua ai le maligi o o’u loimata. Na te le iloa le telefoni lea sa ou taliina. Uso e, tatou te manatu maualalo lava i le mananao moni o a tatou fanau e faafiafia i tatou.
8. Ona e toetoe lava a leai so’u tomai faamatematika, o lea sa tau le mafai ai ona ou fesoasoani i la’u fanau i a latou numera ma mataupu faasaienitisi. I se tasi aso sa talosaga mai ai lo’u afafine sa i le a’oga maualuga, o Nancy, mo “sina fesoasoani” e faatatau i le faamasinoga i le va o “Feleisa ma Peko” i le Faamasinoga Maualuga. Sa ou matua naunau lava e fesoasoani, talu ai ua tele naua taimi sa le mafai ai ona ou fesoasoani. Sa o’o ina o’o mai se avanoa e sasaa atu ai! Sa masua atu loa mea sa ou iloa e uiga i le “va o Feleisa ma Peko.” Na i’u ina fai mai lo’u afafine ua le mautonu, “Papa, na o sina fesoasoani ‘laitiiti lava’ sa ou manaomia!” Sa ou faamalieina lo’u lava manao nai lo le tuuina atu ia te ia o “sina fesoasoani laitiiti.”
Tatou te tapua’i i se Alii e aoaoina i tatou i lea mataupu ma lea mataupu, e o’o lava pe a tatou aoaoina a tatou fanau i le talalelei, ia ‘aua tatou te soona sasa’a atu atoa i ai se uta o vaomago.
9. I tausaga mulimuli ane, sa ou vaai i nisi ua tuua le Ekalesia, ae le mafai ona latou tuu ai pea la’ia o le Ekalesia. Sa le aunoa ona latou faaaoga o latou faaletonu faalemafaufau e ufiufi ai a latou amio faasolitulafono. (tagai Neal A. Maxwell, All These Things Shall Give Thee Experience [1979], 110). O le a outou vaai i nisi o na tagata. I le ma lea, ‘aua tou te faamoemoe o le a aoga atoatoa ia vaifofo a le lalolagi i faafitauli o le lalolagi. O na vaifofo, e masani ona atagia ai mea na tusia e C. S. Lewis, e tele lava i le matele i i ma ‘o ma faagaau fuimu i le taimi o se lolo (tagai The Screwtape Letters [1959], 117–18). E na o le talalelei lava e talafeagai i taimi uma, ae o nisi mea e sui ai, e le aoga.
10. I se taimi a o matou malaga ma Elder ma Sister Nelson, sa matou tuua lo matou faletalimalo i Bombay, i Initia, e pu’e se vaalele mo Karachi, ma malaga atu ai i Islamabad. Matou te taunuu i le malaevaalele fenumia’i, ua le o’o le matou malaga. Ma le le onosai sa ou fai atu i le tamaloa sa tiute i le laulau e siaki ai pasese, “O le a se mea e te faamoemoe matou te faia … e tuu ae matou toe foi i le faletalimalo?” Fai mai o ia, “Lau susuga, ‘aua ne’i toe foi atu i le faletalimalo.” Sa matou saili solo i isi vaalele i le malaevaalele ma maua ai se avanoa ma faataunuu ai le galuega sa faatonuina i Islamabad, ma maua ai foi ma se moe i le po. O nisi taimi, e faapena le olaga: e tuua i tatou ina ia “fetuleni atu i luma” ma onosaia faamoemoega atuatuvale—e mumusu e “toe foi i le faletalimalo”! A le o lena “o le fiu gofie” o le a afaina ai vaitau uma o le olaga. E le gata i lea, e silafia e le Alii maila e tatau ona tatou savalia, “ae [tatou] te le i momoe”! (“Stopping by Woods on a Snowy Evening”).
11. I le 1956, ina ua matou toe foi mai i lo matou aiga ina ua mavae le tele o tausaga i Uosigitone D.C., ma lo’u teena o nisi o ni ofo faatosina iina, sa ou mauaina se ofo ou te galue ai i le Iunivesite o Iuta. Sa fai mai lo’u toalua ua manatu e tatau ona ou talia. Sa ia fai mai ma se malamalama i mea o le a tutupu, “Ua ou lagona afai e te alu atu iina, atonu o le a i ai ni au faatosinaga i tamaiti a’oga.” Sa ou tali atu ma le le onosai, “O le a na o lo’u taina lava o talafou e faasalalau, ae matou te le galulue ma tamaiti aoga.” O avanoa na sosoo ai, sa aofia ai le avea ma se epikopo o se uarota a tamaiti a’oga, pule faufautua o tamaiti a’oga, ma faiaoga i le faitau fia selau o tamaiti aoga lelei, i upu fai o malo. E le i taua ia te a’u tulaga, ioe, ae o le alualu i luma ma maua avanoa e tautua ai. E tele taimi e musuia ai o tatou taitoalua ae o nisi taimi e foliga e le talafeagai … o se mea moni, alii talavou e, atonu o le a lava se lototetele o outou tama e faamatala atu ai ia te outou i se taimi.
12. Tatou te faatupuina ni faamoemoega i olaga o fanau a tatou fanau e o’o lava i taimi tatou te le o iloa ai. I ni tausaga ua mavae, a o tusa ua lima tausaga le matua o le atalii o le ma tama, o Robbie, sa ma afe i ai e vaai lona aiga i Orem. Sa moe o ia i le fogafale i luga, ma sa fono atu lona tina, “Robbie, o lea ua iinei Tamamatua o Neal!” Sa faalogoina le sau a se leo laitiiti ua le lava: “E avatu a’u tusitusiga paia?”
Ioe, sa laitiiti tele na te le i faitauina na tusitusiga paia, ae sa ia alu ma tauave, e pei lava ona fai e le toatele i le Ekalesia i aso nei lena faataitaiga fou!
E tele manatunatuga ua lofia ai olaga o i tatou taitoatasi, Ma e mafai ona fesoasoani ia i tatou “e manatua ai le finagalo alofa o le Alii.” (Moronae 10:3.) E matua’i moni Lona alofa ia te au!
Uso e, a gauai atu o outou loto i le Atua, ua outou tuuina atu ia te Ia le mea e tasi e mafai ona e avatu moni ia te Ia, ma o lau mea totino lena e avatu. ‘Aua e te faatali umi e sue le fatafaitaulaga, pe tau amata foi ona tuu a outou meaalofa o outou loto i luga o le fatafaitaulaga! E le manaomia ona faatali se’i tali mai, ua i ai i le Alii Ana lava ala faapitoa e faailoa mai ai.
Ou te tautino atu e silafia outou taitoatasi e le Atua, Uso e, ua loa tausaga (tagai MFF 93:23.) Ua loa tausaga o alofa o Ia ia te oe. E le gata Na te silafia igoa o fetu uma, (tagai Salamo 147:4; Isaia 40:26); ae Na te silafia foi o outou igoa ma mea uma tou te tiga ma olioli ai! I le ma lea, tou te le i vaai lava i se fetu ola pea; e i’u lava ina mou atu. Ae o loo nonofo i o outou tafatafa i le po nei, ni tagata e le i atoatoa, ae ui o lea, “o loo taumafai ia faapei o Iesu”! I Lona suafa paia, o Iesu Keriso lea, amene.