O Le Tala Ua Mae’a
E tatau lava ona tatou tusitusi pea, savavali pea lava, ma auauna atu pea ma talia luitau fou seia mae’a [ona tusia] o tatou lava tala.
I se taimi ua mavae, sa ou maua ai se teutusi tele lanu paepae i la’u pusa meli. Sa i ai i totonu se tala na tusia e se tamaitiiti sa ou faiaoga ai i le tele o tausaga ua mavae, i le tausaga 6 [grade 6]. Sa ou manatuaina le tamaitiiti, ma le galuega faatino a le latou vasega sa galulue ai mo le tele o masina. Sa ou manatua ai foi e fiafia lava o ia e tusitusi, ma e tele se taimi e mafaufau ai. O nisi taimi, pe na o se tasi pe lua ni upu e tusi i le laupepa. O nisi taimi e galue ai i le malologa, ae a oo i le aso ua tatau ai ona aumai a latou galuega, e le i mae’a lava le isi mataupu e tasi. Sa ou fai i ai e aumai pea, peitai, o Jimmy e ese foi le mea sa mafaufau i ai, ma sa manao e aumai se tala ua mae’a. O le aso mulimuli lava o le aoga, sa fesili mai ai pe mafai ona faauma i le tuuaga o le taumafanafana. Sa ou toe fai i ai, e aumai pea. Sa ia aioi mai mo se taimi ia lava, ma sa i’u ina ou tulia ma lana faaputuga o pepa maanuminumi ma palapala, ma sa ou faamalo atu i ai i lona naunautai ma ta’u atu ia te ia lo’u talitonu na te mafaia ona faamae’a se tala maoae.
Sa ou mafaufau ia te ia i lena taumafanafana, ae na ou le toe mafaufau i lena galuega seia oo i ni tausaga mulimuli ane, ina ua ou mauaina lana galuega ua mae’a, i le pusa meli. Sa ou ofo ma mafaufau, pe na mafua i se a ona mae’a le tala a Jimmy. O le a se ituaiga o sini ma taumafaiga sa manaomia i lenei galuega? Aisea e faauma ai e soo se tasi o i tatou se galuega faigata, aemaise pe afai e leai se tasi o faamalosia lona faamae’aina?
O le tama o le tamamatua o lo’u toalua o Henry Clegg Jr., o se tagata e faigaluega mae’ae’a. Sa auai o ia ma lona aiga i le Ekalesia, ina ua malaga atu faifeautalai o le Au Paia o Aso e Gata Ai i Egelani. Sa i ai se vaaiga a Henry mo lona taunuuga, i lona mafaufau, o lea sa malaga ai o ia ma lona toalua, o Hana ma le la fanau tama e toalua i Iuta. Sa tuua e Henry ona matua ua matutua, ua vaivai ua le toe gafatia se malaga faigata faapea, ma sa ia iloa lelei latou te le toe fevaaia’i.
A o latou laasia laufanua valevalenoa, sa pesia Hana i le kolela ma maliu ai. Sa teuina o ia i se tuugamau e le i faaigoaina. Ona agai atu ai lea o le au malaga i le ono i le afiafi, ma sa maliu ai foi le atalii laitiiti o Henry. Sa toe foi i tua Henry i le tuugamau o Hana, ma tuu ai lona atalii i lima o Hana, ma toe teu faatasi ai. E lima maila le mamao o le mea sa i ai taavale toso, lea e tatau ona toe savali i ai Henry. Ina ua mafatia foi o ia i le kolela, sa faamatala e Henry o ia sa i le faitotoa o le oti, ae sa ia iloa pe tusa ma le afe maila e tatau ona ia savalia. Sa ia faaauau pea ma le maofa, ona laalaa taitasi. Sa tele ni vaiaso e le o toe tusitusi i lana api o talaaga, talu ona maliu lana pele o Hana ma lona atalii laitiiti. Sa ou te’i i upu sa ia faaaogaina ina ua amata ona ia toe tusitusi: “O loo agai pea i luma.”
Ina ua tini taunuu i le nofoaga sa potopoto ai le Au Paia, sa ia amataina se aiga fou. Sa ia tausia pea le faatuatua. Sa faaauau pea lana tala. O le mea e sili ona ofoofogia, o le mafatia o lona loto i le maliu o lana pele ma lona atalii, na fanau mai ai le talatuu o lo matou aiga, o le agai pea i luma, seia mae’a.
E tele taimi ou te mafaufau ai, pe a ou faalogo i tala i paionia e pei o le tala ia Henry Clegg, “Mata e mafai ona ou faia lena mea?” O nisi taimi, ou te fefe ai i lenei fesili, aua ua ou iloa le talatuu o soifua o paionia i ona po nei. Sa ou asiasi talu ai nei i Aferika i Sisifo, ma molimauina ai paionia o aso nei o loo savavali pea i luma, ma auai i se ekalesia fou, ae lafoai tu ma aga masani ua autausagā, e oo lava i aiga ma uo, e pei ona sa faia ai e Henry. E tutusa lo’u alofa ma le faamemelo ia i latou, pei foi o o’u augatuaa.
Pe faigata atu ea luitau o isi nai lo i tatou? E tele taimi tatou te vaavaai ai i se tagata e tele ni ona tiutetauave ma tatou mafaufau, “Ou te le mafai ona ou faia.” Ae atonu o loo vaavaai mai foi isi ia i tatou ma faapea, e le mafai ona latou faia mea o loo tatou faia. E le o le tele o le tiutetauave, ae pe faapefea se lagona pe afai o e i le totonugalemu o se galuega e le i mae’a. O se tina talavou e toatele le fanau i le fale, na te tausia i latou i le aso atoa, a o le po atoa e mafaufau ai ua toe 1,000 maila e le i savalia. O le tuuina atu o se lesona i le Aualofa, i fafine e matutua atu pe laiti ifo foi, e tele atu lo latou poto masani ma atamamai [nai lo oe]. O le faiaoga i se vasega ulavavale e tai ono tausaga se 10, e mafai ona taufaafefe, aemaise lava pe a faapea e i ai lau tama e ono tausaga i le vasega, ma e te le i matua mautinoa lelei foi pe faapefea ona a’oa’o o ia.
O le a se mea ua tatou aoao mai ia Jimmy laitiiti, mai paionia o anamua, ma paionia i ona po nei i le lalolagi atoa, o le a fesoasoani i o tatou luitau patino? E tele tausaga sa tusitusi ai Jimmy na o ia, mo se taimi e le faatuaoia. Sa savali lava na o Henry Clegg, ma sa aunoa ma se malosi e oo lava i le tusitusi i se tusi o talaaga. Sa ola agavaa foi le Au Paia i Aferika mo se malumalu sa le mafai ona latou iloa o le a i ai se aso e fausia ai i lo latou lava atunuu. O le agai pea i luma, o le tumau i le faamaoni, ma le mae’a [o se mea], o lona lava lena taui.
I tausaga ua mavae, sa fai mai ai se tasi o la’u fanau teine ou te alu atu i fafo ma te taaalo [tetherball]. Sa fai mai o ia ou te nofo i lalo ma matamata atu a o ia tu’iina ma saga tu’i le polo a o alu ma milo le maea i le pou. Ina ua tele ni taimi o milo le maea i le pou, sa ou fesili pe o le a la’u vaega e fai i le taaloga, ae fai mai, “Oi Mama, fai mai, ‘Malo, malo lava’ i taimi uma e milo ai le polo i le pou.”
“Malo lava!” e fesoasoani e ono taunuu ai le malaga. E ono faapei o se telefoni mai se tina o se tasi o tamaiti tai ono tausaga o le vasega Peraimeri, sa valaau mai ia iloa e le faiaoga, sa fesoasoani lelei lava lana tama e faanofo lona tuafafine laitiiti i lona nofoa i le taavale ae le’i fai i ai se isi, ma faailoa mai o le lesona a le faiaoga o le Peraimeri, lea ua faaosofia ai lenei amioga fou. E ono faapei foi o se tamā ua alu e ave le fanau i le vasega pepe ma le Peraimeri, a o seti e lona toalua lana lesona mo Tamaitai Talavou. E mafai foi ona faatauvaa e pei o sina ataata, o se opo mai, se savaliga umi e teuteu le va ma se uo, se toalua, po o se tamaitiiti.
E tatau ona tatou taufai tofu saili ma faamae’a a tatou lava tala, ae e maeu foi le suamalie o le faamatalaina o lena tala pe a tauvalaau mai le faamalosiau, pe a faatauaina ma sami lo tatou taunuu atu i lo tatou taunuuga, tusa pe o le a le leva talu ona amata le malaga.
O lo tatou faiaoga sili ma le fautua sa fetalai, “Ou te muamua atu i o outou luma. Ou te i ai foi i lo outou itu taumatau ma lo outou itu tauagavale, a o lo’u Agaga o le a i o outou loto, e siomia foi outou e a’u agelu, e lagolagoina outou” (MFF 84:88). Mata e mafai e se isi o i tatou ona tuu ese le vaega lea mai a tatou malaga taitoatasi?
Sa agai pea i luma ia Henry Clegg faatasi ma le Au Paia faamaoni, ia maua lona nofoaga, e tausi ai se aiga amiotonu, ma tautua ai lona tuaoi. Sa i ai i lona mafaufau lena ata, e ui lava ina nutimomoia lona loto. Sa ou faalogo i se tamaitiiti o le Peraimeri i Kana o taliina le fesili “O le a le uiga o le filifili o le mea tonu i aso uma?” fai mai, “O lona uiga, ia mulimuli i le Alii ma le Faaola i aso uma ma fai le mea sili tusa lava pe faigata.” Sa iloa e lenei tamaitiiti paionia le apoapoaiga a Peresitene Hinckley. Sa ia iloa e uiga i le tausia o poloaiga i aso uma. Sa malamalama o ia, o lana tala o le a tatalaina e ala i le laalaa taitasi, e taitasi foi aso.
O le tautoulu talu ai, sa ou fetaia’i ai ma se avanoa matagofie ae faigata, e atiina ae ma fai le aoaoga a le Peraimeri e ala i le faaaogaina o se vitio, e faaSipaniolo atoa. Sa i ai se taimi i lo’u olaga sa ou tautala faaSipaniolo ai, ae talu ai nei, sa ou tautala faaPotukale, ma sa ou iloa o le a matua faigata ona toe aoao le faaSipaniolo. Sa ou faia mea uma lava tou te faia, e faamae’a ai se galuega e matua faigata lava. Sa ou maua se fesoasoani mai ni uso Hisipani tomai ma le naunautai. Sa matou suesue faatasi, tatalo, anapopogi, ma galulue mo ni taimi uumi. Sa oo mai le aso matou te o ai e fai le mea na poloai mai ai le Alii, ma sa le gata ina matou fefefe ae sa matou lagona foi e le i lava le matou galuega. Sa matou galulue seia oo lava i le taimi o le a fai ai ma ua leai se isi mea matou te mafaia. Sa ou manao e toe amata la’u sauniuniga.
Sa tofu i matou ma se faamanuiaga faaleperisitua mai o matou taitoalua, ma sa amata ona oo mai le toafilemu ma le mafanafana. Sa pei o le fesoasoani a agelu, na oo mai i se toalua lelei, sa setiina le tatagi o lana uati ina ia mafai ona tatalo mo a’u, i ta’i afa itula taitasi i le taimi na pu’eina ai, o se pueata sa ta’u mai e ona mata le faapea mai “Malo lava,” ma taitai o le Peraimeri e talitonu i galuega a le Agaga, ma sa mafai ona fesootai mai ma le mana. E uma ifo, ua i ai se lipine sa fesoasoani tele i o matou taitai e tautatala faaSipaniolo. O i latou uma lava sa auai i le faatinoga, sa ofo, ma sa matua faafetai ina ua manuia. Sa matou savavali i le mamao sa matou mafaia, ma ina ua matou manatu, atonu o le a matou lafoa’ia taavale toso ma pauu ai i tafā ala, sa tulei mai i matou e agelu.
O le a se mea na matou aoao mai i lenei galuega? O le lesona lava e tasi e pei o Henry Clegg Laitiiti ma Jimmy, ma o le mea foi e tasi o loo aoao e paionia faamaoni uma o ona po nei. A faatasi mai le Alii, e leai se mea e le mafaia (tagai Luka 1:37), peitai, e tatau ona faamae’a o tatou lava tala. Na te auina mai Lona Agaga, tatou te tauvalaau e faamalosiau le tasi i le isi, ae e tatau lava ona tatou tusitusi pea, savavali pea lava, ma auauna atu pea ma talia luitau fou seia mae’a o tatou lava tala. “Savali pea lava” o le tulaga manaomia taua lea i le malaga o le olaga. E finagalo o Ia ina ia faamae’a lelei. E finagalo o Ia tatou te toe foi atu ia te Ia. Ou te tatalo ina ia taufai faamae’a a tatou tala taitasi, i le afioaga o lo tatou Tama Faalelagi ma Lona Alo, o lo tatou Faaola o Iesu Keriso, o ta’ita’i ma faaatoatoa o lo tatou faatuatua.
I le suafa o Iesu Keriso, amene.