Ana Boki Moomon, Ikotakiia Iteraera, ao te Kauaoki

Iroun Unimwaane Russell M. Nelson

Man te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman

Man te taetae are e nako n tain te tiemina ibukia beretitenti n te mition aika boou n te Tabo Ni Kataneiai ni Mitinare i Provo n Tuun 26, 2013.

Boretiakin (ao kabutanakoana nakon te aonaaba) Ana Boki Moomon bon te kanikina nakon te aonaaba are e a tia te Uea ni moana ikoikotakia kaain Iteraera ao ni kakoroi nanon berita aika tabu ake E karaoi nakon Aberaam, Itaaka, ao Iakobwa.

Te mwakoro 5 n te Tataekina Au Euangkerio: Te Kairi nakon te Mwakuri ni Mitinare e kaineti nakon Ana Boki Moomon. E reirei te mwakoro aei bwa Ana Boki Moomon:

• Boni ngaia Kiingin Ara Aro

• Kakoaua ibukin Iesu Kristo.

• Boutoka te Baibara.

• Kaekai titiraki n te tamnei.

• Kairia aomata ni kania nakon te Atua.

Ni kabane rongorongo aikai a bon koaua, ma a karaoaki man ara taratara n aomata aika mamate. Tera aron ana taratara te Tama are i Karawa ao Natina ae Tangiraki, Iesu Kristo, iaon Ana Boki Moomon?

Ni koauana aia taratara e na boboto iaon uoua berita ake A tia ni karaoi n taai aika maan n nako nakoia aomata ni kabane. Berita aika uoua aikai iai te reitaki imarenaia, iai beeban kakoauakiia, e teimatoa ni bwainaki, ao e kona temanna ni kakoroa bukina. Te moan (ni berita) bwa Iai te berita n taai akekei n ikoikotia kaain Iteraera ake a maenako. Te kauoua bwa Iai te berita are e a tia n riki inanon te tai ae maan iaon Kauaokin te Uea.

Te Berita ae Tabu are te Atua e karoia ma Aberaam ao te Bata are Iteraera

Ni koron ana bong Aberaam, ao e karaoa te berita te Atua ma te Tama Aberaam bwa rinanoia ana kariki, aomata n aba nako a na bane ni kakabwaiakaki. Iteran riki te berita anne aika kakawaki a karaoaki naba. Berita aikai, are e anganaki moa Aberaam ao imwiina e manga kamatoaki nakon Itaaka ao Iakobwa, n raonaki ma:

• Te berita are e na rawata kanoaia.¹

• Te berita are iai aba ae a na bwaibwai iai.²

• Ana kariki Aberaam a na kabuta nako te nakoanibonga nakoia aba ni kabane, bwa aonga ni bane ni kakabwaiakaki rinanon ana riki Aberaam.³

• Naake aki roko mairoun Aberaam are a butimwaea te euangkerio a na riki bwa kanoan Aberaam rinanon te natinaki.⁴

• Te Tia Kamaiua te aonaaba e na roko rinanon ana kariki Aberaam.⁵

A mwaiti ana kariki Aberaam—ana baronga Iteraera ngkoa—n tokina aki butimwaai ana reirei te Uea ao n tia n tiringia burabeti. Tengaun baronga ake a uotaki nako ni kabureaki i Assyria. Imwiin te tai anne n te rongorongo, akea aia rongorongo aomata ibukiia, e ngae ngke aki bua nakon te Uea. Uoua baronga aika a tiku inanon te tai ae uarereke, ma ibukin aia kakaitara a uotaki nako ni kabureaki i Baburon. Ngke a oki, a boutokaki ao a kakabwaiakaki iroun te Uea, ma a manga aki Butimwaia!

Kamaenakoaia ao Ikoikotaia Iteraera

Te Tama ae tangira man nanoanga e kamaenakoa Iteraera nakon taabo aika raroa nako, ma E berita bwa n te bong teuana ao kaain Iteraera ake a maenako a na manga ikotaki. Te berita aei e bon koaua n aron te berita ni maenakon Iteraera.⁶ Itaia, ibukin te katoto, e kaman noria bwa inanon boong aika kaitira te Uea e na kanakoa “ana tia uarongorongo ae waekoa” nakoia aomata aikai, ake a “maenako ao ni kanakoaki” (Itaia 18:2, 7).

E taetae ni burabetiaki, bwa bwaai ni kabane a na manga kaokaki ni boong aikai. Ngaia ae, tataningakin ikoikotaia Iteraera aika maenako e riai n roko bwa mwakoron te kaotioti anne.⁷ Bon te bwai ae riai bwa e riai ni karaoaki ikotaia (kain Iteraera) e irekereke ma te kauoua ni berita ibukina bwa e riai ni karaoaki ikotaia (Iteraera) imwain Kauaokin te Uea.⁸ Riki, te taratara mai i karawa anne e kona ni kakoauaki n tainako.

Te iango aei iaon te ikotaki bon teuana ana reirei Ana Ekaretia Iesu Kristo Ibukiia Aika Itiaki ni Boong Aika Kaitira ae kakawaki. E a tia te Uea ni katanoata, “I angani ngkami te kanikina … are N na ikotia iai, man maenakoia n te tai ae maan, au botanaomata, O te bata are Iteraera, ao N na katea riki ibuakoia au Tion” (3 Nibwaai 21:1).

Boretiakin (ao kabutanakoana nakon te aonaaba) Ana Boki Moomon bon te kanikina nakon te aonaaba are e a tia te Uea ni moana ikotakia Iteraera ao ni kakoroi nanon berita aika tabu ake E karaoi nakon Aberaam, Itaaka, ao Iakobwa.⁹ Tiaki ti reirei te iango aei, ma ti ibuobuoki naba nako iai! Ti karaoia ngkana ti ibuobuoki n ikotia ana rinerine te Uea ikai iaon te aba ao n te aba n tamnei.

Ma te nanoanga, e kona te kakao ni “kairi nanoia nakon Kristo” (Iakobwa 1:7)¹⁰ ni karababaki nakoia ake a tia ni mate n akea ana atatai te euangkerio.¹¹ Mwakoron te katauraoi ibukiia naake a tia ni mate a kainnanoi ibuobuoki mairouia naake a maeka n te aonaaba ae mamate aei. Ti ikoikoti tiata ibukin rikiia kaain te utu, karaoi beeba ibukin te utu, ao n tei ibukiia tabeman n te mwakuri n te tembora n ikotiia ni kabane nakon te Uea ao nakon aia utu.¹²

Koroni bongina aei e noraki iroun te Atua bwa te tai n ikotaki, i karawa ao iaon te aba. Te Abotoro Betero e ataia bwa imwiin te tai ni kitana te koaua, ao e na roko kaokan bwaai. E katanoata:

“Ma ngaia ae kam na raraoma, ma n rairi nanomi, ba a na kamaunaki ami bure, ba a aonga n roko boongi ni kamaiu mai matan te Uea; …

“Are e riai ba e na mwaneia karawa ni karoko bongini kaetani bwaai ni kabane, ake E taekin te Atua ni wiia ana burabeti ake a raoiroi ni kabaneia ake iai ma ngkoakoa” (Mwakuri 3:19, 21).

N ara tai, Betero, Iakobo, ao Ioane a kanakoaki mai iroun te Uea ma “kiing n [Ana] abanuea, ao kainaomatakin te euangkerio n te kabanea n tai, ao ibukin bwaninin taai,” are E na “boti bwaai ni kabane aika bwain karawa, ao bwain aonaaba” (taraa D&C 27:13).¹³

A mwaiti iteran ana kakabwaia ae tabu Aberaam aika a tia ni korobukiia. Ana Tia Kamaiu te aonaaba e roko rinanon ana kariki nako Aberaam, rinanon natin Iakoba te mwaane ae Iuta. E a kaman anganako te aba n taai aika a maan n nako ibukin ana kariki Aberaam bwa ana abanna. Te mwabe n te Baibara are e koroia te LDS e kaotia bwa e kanga te aba ae a bwaibwai iai ana baronga nako Iteraera n tibwaki imarenaia ana kariki Reuben, Timeon, Iuta, Itakara, Teburun, Tan, Nabetari, Kata, Atera, Beniamina, ao Ioteba (n tibwaaki imarenaia natina mwaane, Eberaim ao Manate).¹⁴ Irarikin ana bwaibwai Ioteba n te Aba ae Tabu, ti reiakinna naba man Ana Boki Moomon bwa te aba are e katauaki bwa aia bwai nikiran te bata are Ioteba bon iteran Amerika.¹⁵

Te berita ae korakora ae a na kona ni kakabwaiaki iai ni kabane kaain aonaaba a na kakabwaiaki irouia ana kariki Aberaam, Itaaka, ao Iakoba e tuai korobukina. Ma te berita aei n ikotakiia (kaain Iteraera), are e taekinaki rinanon booki aika tabu, e na koro bukina kanga ai aron taetae ni burabeti ni maenakoia Iteraera.¹⁶

Te Ikotaki e na Riki Imwain te Kauaoki

Bukin tera ikotakiia Iteraera te bwai ae rangin ni kakawaki? Bukina bwa ikotaia Iteraera e riai ibukin katauraoakin te aonaaba ibukin te Kauaoki! Ao Ana Boki Moomon bon ana bwai ni mwakuri te Atua ni kakoroi bukin uoua kantaninga aikai.¹⁷

Ana Boki Moomon bon te bwaintangira mairoun te Atua nakon te aonaaba ni kabuta. Bon ti te boki ae a tia n taekinna te Uea bwa e boni koaua.¹⁸ Bon te bwaintangira mairoun Nibwaai, Iakobwa, Moomon, Moronai, ao ana tia raitaeka aika kairaki mai ieta ao man tiringaki, te Burabeti Iotebwa Timiti. Ana Boki Moomon e nanonaki riki ni kainetaki nakon nikiran te bata are Iteraera.¹⁹

Ni kaineti ma te Kuaoki, it ataia bwa e na bon riki n te tai ae waekoa, n te tai ae aki ataaki (tara D&C 63:53). Ao ngkana e a manga oki kaua te Tia Kamaiu, tiaki n ae raba.²⁰ N te tai aei, a mwaiti mwakuri aika a na karaoaki n ikotia Iteraera ao ni katauraoa te aonaaba ibukin te Kuaoki ae mimitong.

Ikotaia Iteraera n te Bong Aei

Te kaitau nakon Ana Boki Moomon, ti ataia bwa n ningai ae na moanaki karaoan te berita n ikotaki aei: “Ma ngaia ae aki taekinia kanoara tamara, ma e taekinia naba kaain te bata are Iteraera ni kabane, ni katerea te berita ae tabu are e na kakoroaki bukina ni boong aika kaitira; te berita ae tabu are e karaoia te Uea nakon tamara ae Aberaam, ni kangai: A kabwaia kaain aonaaba ni kabaneia inanon am kariki” (1 Nibwaai 15:18; e kairaki karawawatana).

Onobububa te ririki imwain bungiakin Iesu i Betetereem, a ataia burabeti bwa ikotakia Iteraera e na karaoaki “inanon boong aika kaitira.”

Nakoia Aika Itiaki ni Boong Aika Kaitira, te ara ae karineaki Aberaam e kakawaki. Membwa n te Ekaretia n tatabemaniia a reitaki nakon Aberaam.²¹ Te Uea e manga kamatoa ana berita ae tabu Aberaam n ara bong rinanon te Burabeti Iotebwa Timiti.²² Inanon te tembora ti karekei ara kabanea ao n rietata ni kakabwaia, n aron are e beritanna nakon ana kariki Aberaam, Itaaka, ao Iakoba.²³

Ti kainnanoia ni karekea ana taratara karawa anne. Ti kainnanoia bwa ti na ata taekan ana berita ae tabu Aberaam ao n ata tabera ni buokia ni uota taekan te berita ae ikoikotaia Iteraera. Ti kainnanoia bwa ti na ataia bwa bukin tera ti kakabwaiaki ni karekei kakabwaia n te tamanuea ao n reirei ara reitaki ma tamanuea ake ngkoa. Ti kainnanoia n ataia bwa natin Iakobwa te mwaane Iotebwa e riki bwa te nati te mwaane ni karineaki imwiin buan karinean Reuben ni karimoa.²⁴ Iotebwa ao natina mwaane, Eberaim ao Manate, ana utu ke ana kariki (Aberaam) ake a na riki bwa taan kairiiri ni kakoroa nanon ikotakin Iteraera.²⁵ Baronga tabeua ana iri.

Iangoia taan uarongorongo mai i karawa ake a uoti kiing aika kakawaki n te nakoanibonga nakon ana Ekaretia te Uea ae kaokaki. N Eberi 3, 1836, imwiin are e a tia te Uea ni kariaia te Kirtland Tembora, e roko Mote ni kaoki kiingin ikoikotaia Iteraera” (D&C 110:11). Imwiina, e kaoti Eria, ao e mwiokoaki [ni kaoka, n anga] ana euangkerio Aberaam, n taekinna bwa inanora [anne, are rinanon ana aomata te Uea] ao ara karaki ni kabuta te roro ake imwiira a riai ni kakabwaiakaki (tara D&C 110:12). Ngaia ae ana berita Aberaam e kabouaki bwa kanga mwakoron Kaokan bwai! Ngkanne e roko Eria, are e kaoki kiingin kariaiakaki n te kabaebae, n aron are e tatae ni burabetiaki iroun Maraki.²⁶ A kakawaki kiing aikanne bwa a na kabaei utuia Iteraera aika maenako ao ni karikia bwa a na rinanoi kakabwaia aika korakora, are te maiu are akea tokina.

Tera aia taratara te Tama ao te Nati ni kaineti ma Ana Boki Moomon? A taraia bwa kanga te kakoaua bwa e weteaki Iotebwa Timiti bwa te burabeti. A taraia bwa kanga te bwainimwakuri are a kona iai aomata n reiakina riki taekan Iesu Kristo, a kakoaua Ana euangkerio, ao n ira Ana Ekaretia. A tara (Ana Boki Moomon) bwa te koroboki are e kamatata ara reitaki ma te bata are Iteraera ae tabu. E katanoata Ana Boki Moomon moanakin ikoikotaia kaain te bata are Iteraera²⁷ ao ana bwai ni mwakuri te Atua ngaia ae e na kaokiia. N akean Ana Boki Moomon, ao a na bon akea ikoikotaia Iteraera.²⁸

Iai inanon Ana Boki Moomon bwaninin te euangkerio. Ngkana akea Ana Boki Moomon, ao e na uarereke atakin Ana Mwakuri ni kamaiu Iesu Kristo.²⁹ Bukina bwa e reiakina te Mwakuri ni kamaiu, Ana Boki Moomon e buokira n rairinanora, karaoi ao ni kawakin berita aika tabu, ao n tau ni karekei otenanti aika irekereke ma te kamaiuaki ao te karietaataki. E uotira nakon te tembora, ike ti kona n tau ni karekea te maiu are akea tokina.

Ikai iaon te aonaaba ti kona ni karekea ana taratara karawa ni bwaai ni kabane aika ti karaoi. Ma te taratara anne, ti noria bwa mwakuri ni mitinare a kakawaki nakon ikoikotaia Iteraera. N aba aika mwaiti, ara mitinare a ukoukoria aomata aika a irekereke ma kaain Iteraera aika maenako.

Iai Tion n tabo ni kabane ake a ikoikotaki iai aomata Aika Itiaki.³⁰ Rikiraken boreti, reitaki, ao bootaki n taromauri, e karekei nakoia e kaniia ni kabane membwa n te Ekaretia n nakon reirei, kiing, otenanti, ao kakabwaia n te euangkerio, n aki tabe ma te tabo ae a mena iai. Ngkai te bwai ae riai rekena nakoia Aika Itiaki ni kabuta te aonaaba, 143 taian tembora aika iai ngkai, ao a mwaiti riki aika ana kateaki.³¹

Aomata Aika Itiaki ni kabuta te aonaaba iai inaomataia ae ti te tikina ni karekei ana kakabwaia te Uea. Kamanomano n tamnei e na irekereke riki ma ti kanga ni maiu, tiaki n ae ti maeka ia.

Ikoikotaia Iteraera tiaki tokin te kouru. Ai bon tibwa moanakina. Te kantaninga ae ti uaiakinna e raonaki ma te entaumente ao otenanti ni kabaebae n te tembora. E raonaki ma kawaira nakon ara reitaki are e irekereke ma te berita ae tabu ma te Atua tao n rikira n ara utu ke n te natinaki ao ni maeka ma Ngaia ao ara utu n aki toki. Anne bon mimitongin te Atua—te maiu ae akea tokina ibukiia Natina.³²

Tamara ae tangiraki i Karawa E tangiria ni koaua natina bwa ana Okiria, tiaki n te kairoro ma man oin ara rinerine ao ara katauraoi. Ao E tangiriia bwa ana kabaeaki bwa utu aika akea tokiia.

Anne ana taratara Tamara are i Karawa. Anne ana taratara te Nati ae Tangiraki. Ao e kona n ae ara taratara naba.

Bwaai aika a na taraki

1. Tara Karikani Bwaai 13:16; 22:17; Abraham 3:14.

2. Tara Karikani Bwaai 12:1, 7; Abraham 2:6.

3. Tara Abraham 2:9, 11.

4. Tara I-Karatia 3:26–29; Abraham 2:10.

5. Tara Karikani Bwaai 49:10, 24.

6. Tara Itaia 11:12; 22:16–18; 3 Nibwaai 15:20–22; Abraham 2:10–11.

7. Tara 1 Nibwaai 15:18; tara naba atuun te iteraniba n Ana Boki Moomon.

8. Tara Doctrine ao Covenants 133:8–17.

9. Tara Karikani Bwaai 12:2–3; 26:3–4; 35:11–12; tara naba atuun mwakoro ibukin 3 Nibwaai 21 ao 29.

10. Tara naba Ominai 1:26; Moronaai 10:30, 32; Doctrine ao Covenants 20:59.

11. Tara Doctrine ao Covenants 137:5–8.

12. Tara 1 I-Korinto 15:29; 1 Betero 4:6.

13. E taetae ni burabetia naba ara bong Bauro: “Ba ngkana a koro raoi bongina E na booti bwai ni kabane [te Uea] aika bwaini karawa, ma bwain aonaba i nanoni Kristo” (Ebeto 1:10).

14. Tara Karikani Bwaai 35:23–26; 41:50–52. E katauraoia ibonga ana baronga Rewi ibuakoia aomata ao te baronga aei e warekaki bwa te baronga ke a karekei rikia. Uoman natin Ioteba mwaane, Manate ao Eberaim, a angnaki abaia ni bwaibwai ao a warekaki ibuakoia baronga n onei mwiia tamaia. Mwaitiia baronga ake tengaun ma uoman a kateimatoaaki.

15. Tara Ita 13:8; tara naba Karikani Bwaai 49:22.

16. Tara Nakoaia Ibonga 26:44; Te Tua Kaua 4:27–31; 28; 29; 30:1–10; Neemia 1:9; Itaia 11:11–12; Ieremia 31:7–12; Etekiera 37:21–22; Amota 9:14–15; Mataio 24:31; Iakobo 6:2. Tara naba Russell M. Nelson, “The Exodus Repeated,” Ensign, Turai 1999, 6–13. Ikoikotaia Iteraera e a kaman taekinaki n Itaia 49–51 ao Iakobo 5.

17. Tara Mataio 24:14; Doctrine ao Covenants 133:17.

18. Tara Doctrine ao Covenants 17:6.

19. Tara Moomon 7:10; 9:37; Moronaai 10:31–34.

20. Tara Itaia 40:5.

21. E kona naba ni karekeaki te berita man te natinaki (tara Mataio 3:9; Ruka 3:8; I-Karatia 4:5–7).

22. Tara Doctrine ao Covenants 124:58; 132:31–32.

23. Tara Doctrine ao Covenants 84:33–40; 132:19; Abraham 2:11.

24. Tara 1 Rongorongo 5:1.

25. E anganaki Eberaim te karimoa i Iteraera ni kaota rongorongon Kaokan bwai nakoia aba ni kabane ao ni kaira ikoikotakiia Itearaera aika maenako (tara Ieremia 31:7–9; Doctrine ao Covenants 64:36; 133:32–34).

26. Tara Doctrine ao Covenants 110:13–16; tara naba Maraki 4:5–6.

27. Te reirei ae kaineti ma maenakoia ao ikoikotakiia kaain te bata are Iteraera e mena ibuakon reirei n taai akekei ake a reireiaki n Ana Boki Moomon (tara 1 Nibwaai 10:14).

28. Tara Bruce R. McConkie, A New Witness for the Articles of Faith (1985), 554.

29. Te taeka mwakuri ni kamaiu n aekana nako e kaoti inanon ti teuana te kibu n te King James Version n te Nu Tetemanti (tara I-Rom 5:11). E kaoti inanon 24 kiibu n Ana Boki Moomon.

30. Tara Doctrine ao Covenants 97:21.

31. Man Meei 2014.

32. Tara Moses 1:39.