Mga Pioneer sa Matag Yuta
Ang Simbahan sa Korea—Ang Kahayag sa Ebanghelyo Nagdan-ag bisan pa sa Kalisdanan
Ang unang mga miyembro sa Simbahan sa Korea mipahimutang sa pundasyon sa hugot nga pagtuo diin liboan ka mga miyembro natukod.
Ang misyonaryo nga buhat nagsugod sa Korea niadtong mga 1950 human sa Gubat sa Korea. Apan ang unang higayon diin ang mga miyembro sa Simbahan anaa sa Korea kay niadto pang Enero 1910, sa dihang si Alma Owen Taylor, bag-ohay lang nga na-release isip presidente sa Misyon sa Japan, ug si Elder Frederick A. Caine, usa ka misyonaryo nga nagserbisyo sa Japan, migahin og pipila ka semana nga mobisita sa Korea ug China. Giaprubahan sa Unang Kapangulohan ang ilang pagbiyahe niini nga mga nasud sa pagtimbang-timbang sa posibilidad sa misyonaryo nga buhat. Si Presidente Taylor nakaobserbar nga ang mga Koreano adunay nagtubo nga interes sa Kristyanismo samtang ang ilang nasud nagun-ob ubos sa pagdumala sa Japanese. Hinoon, siya naghunahuna kon ang mga Koreano mas interesado sa Kristyanismo para sa politikal nga mga rason kay sa pagdawat ni Kristo isip ilang mahangturong Manluluwas.
Pagkakabig ni Dr. Kim Ho Jik
Mga dekada human sa pagbisita ni Presidente Taylor, ang mga Koreano milahutay og grabing mga pagsulay, lakip ang pagkolonya sa mga Japanese ug pagkontrolar sa militar, ang Gubat sa Asia-Pacific, pagpanglupig sa Russia ug China, ang komunista midumala sa North Korea, ug ang Gubat sa Korea.
Bisan pa niana, salamat sa tabang sa kahitas-an, gamay apan gamhanang tinubdan sa paglaum para sa mga Koreano ang namugna sa New York, USA. Si Syngman Rhee, presidente sa Korea, mipadala ni Kim Ho Jik, direktor sa Suwon Agricultural Experimentation Station, ngadto sa Estados Unidos aron magkat-on unsaon sa pagpalambo sa nutrisyon sa pagkaon sa mga Koreano. Si Ho Jik mipili sa Cornell University, nga dunay maayo kaayo nga graduate study program sa nutrisyon. Niadtong 1949 iyang gisugdan ang iyang doctoral degree—ingon man usab sa pagtambong sa lain-laing mga miting sa simbahan sa tibuok Ithaca, New York, sa pagpangita sa “tinuod nga simbahan.”1
Si Ho Jik nahimong higala ni Oliver Wayman. Dili sama sa ubang mga kaila ni Ho Jik, si Oliver dili moinom o manigarilyo ug dili mamalikas. Dili usab gayud siya motrabaho ma-Dominggo. Usa ka adlaw nangutana si Ho Jik ni Oliver, “Unsay nakadasig nimo nga magkinabuhi nianang paagi?” Agi og tubag sa pangutana, gihatagan siya ni Oliver og libro nga giulohan og The Articles of Faith ni Elder James E. Talmage (1862–1933) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles.
Gibasa ni Ho Jik ang The Articles of Faith sulod sa usa ka semana ug dayon gibasa ang Basahon ni Mormon. Siya nagtuo sa duha ka libro ug misulti kang Oliver nga ang Basahon ni Mormon “mas kompleto ug mas sayon sabton kaysa sa Biblia.”2 Gidawat ni Ho Jik ang mensahe sa ebanghelyo sama sa uga nga yuta nga nagpaabut sa dugayng ulan. Ang iyang pagtuo nagkalig-on matag adlaw. Siya naminaw sa mga leksyon sa misyonaryo ug nakahukom nga magpabunyag.
Niadtong Hulyo 29, 1951, ang 46 anyos nga si Kim Ho Jik gibunyagan didto sa Suba sa Susquehanna—gusto niyang magpabunyag duol sa dapit diin si Propeta Joseph Smith ug Oliver Cowdery nabunyagan mga sobra 100 ka tuig na ang milabay. Sa iyang pagkawas sa tubig, klaro siyang nakadungog og tingog nga nag-ingon, “Pakan-a ang akong karnero.” Kadto nga impresyon migiya niya sa paghalad sa iyang tibuok kinabuhi sa pagtabang nga ang ebanghelyo lig-ong maestablisar sa Korea.
Niadtong Septyembre 1951 ang Gubat sa Korea miabut sa punto nga wala nay hinungdan, busa si Dr. Kim mibalik sa Korea. Siya adunay dakong tinguha sa pagsangyaw sa gipahiuli nga ebanghelyo. Siya mitambong sa simbahan sa usa ka kampo sa militar sa US didto sa Busan, diin siya mitudlo sa klase sa Doktrina sa Ebanghelyo ug mipakigbahin sa iyang pagpamatuod uban sa mga bisita nga Koreano. Ang U.S. nga mga sundalo mitudlo sa ebanghelyo nga Iningles ngadto sa mga batan-on, ug si Dr. Kim mabinationg mohubad niini para kanila. Kini ang epektibo nga paagi sa pagpakigbahin sa ebanghelyo, ug tungod kay ang mga Koreano misalig ni Dr. Kim, ang iyang ehemplo nakaimpluwensya og daghan.
Human sa grabing pag-antus sa Gubat sa Korea, ang mga tawo mahinamong midawat sa ebanghelyo ni Jesukristo. Ang debosyon ni Dr. Kim sa katapusan namunga niadtong Agosto 3, 1952, sa dihang ang unang upat ka tawo gibunyagan sa Busan, Korea.
Sa wala madugay gisultihan ni Dr. Kim ang usa ka grupo sa mga Santos, “Dili ra nako igsapayan kon mawala akong kinabuhi, kwarta, o titulo, basta lang makauban nako ang Manluluwas.”3 Makita sa iyang kinabuhi kining pasalig sa pagserbisyo sa Dios.
Bisan walay misyon sa nasud, ang ebanghelyo paspas nga mikatap sa Korea. Ang pagtubo talagsaon kaayo para sa mga Kaigsoonan. Niadtong Septyembre 1954, sa iyang pagpauli ngadto sa Utah gikan sa Korea, si Elder Harold B. Lee (1899–1973) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipahayag sa iyang paglaum nga ang Simbahan sa dili madugay sugdan ang opisyal nga pagsangyaw sa ebanghelyo didto sa Korea. Iyang gihulagway ang hugot nga pagtuo ug kahinam sa mga Santos sa Korea.4 Niadtong Abril 7, 1955, gitunga sa Unang Kapangulohan ug sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles ang Japanese Mission ngadto sa Nothern Far East ug Southern Far East Mission. Ang Korea nalakip sa Northern Far East Mission. Ang mga Koreano gusto nga padalhan og mga misyonaryo nga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa Korea, apan sila nasayud nga gubot pa ang sitwasyon sa politika sa ilang nasud, busa sila nagpaabut ug kinasingkasing nga nag-ampo.
Ang Pagsugod sa Misyonaryo nga Buhat
Niadtong Agosto 2, 1955, nagbarug sa matahum nga bungtod sa Jang-Choong Dan sa Seoul, si Presidente Joseph Fielding Smith (1876–1972), kaniadto Presidente sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles, mipahinungod sa Korea para sa full-time nga misyonaryo nga buhat ug nag-ampo para sa nasud nga mahibalik ang kalinaw ug kalamboan.5 Nianang gabhiona iyang giorganisar ang Korea District, uban ni Kim Ho Jik isip presidente. Sa wala madugay siya mibisita sa Busan aron pag-organisar sa Busan Branch.
Niadtong Abril 1956, bisan tuod gubot pa ang politikal nga sitwasyon sa Korea, ang bag-ong gitawag nga presidente sa Northern Far East Mission nadasig sa pagpadala nilang Elder Richard Detton ug Elder Don Powell sa Korea. Ang mga Amerikanong sundalo nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ug ang 64 ka Koreano nga miyembro, sama ni Dr. Kim, miandam sa mga tawo nga matudloan, ug ang mga misyonaryo mitudlo ug miamuma kanila. Daghang mga tawo ang nakabig, ug ang Simbahan mitubo.
Ang Hugot nga Pagtuo sa Unang mga Miyembro
Ang pagtuo sa mga Santos sa Korea padayong naglig-on apan kanunay gisulayan. Si Brother Chun Nak Seo, paghuman og bunyag miapil sa army aron pagtuman sa iyang katungdanan sa militar, mihinumdom sa pipila ka panahon sa pagsulay: “Sulod sa tulo ka tuig sa pagserbisyo sa militar, ang akong pagtuo ug pagpamatuod gisulayan. Usa ka adlaw ang kumander hubog ug midala og daghang bino ug gipainom iyang mga sakop nga sundalo. Tungod ang akong mga kaubanan nasayud nga ako LDS, kanunay sila ang moinom para nako. Apan nianang pagkagabii, ang hubog nga kumander mabinantayong nagtan-aw nako ug misugo nako nga moinom. Miingon ko nga dili ko moinum og makahubog, apan iya kong gisugo. Apan wala sab nako siya sunda ug gitiunan ko og pusil ug misugo nako nga moinom. Ang tanan daw wala kaginhawa ug nagtan-aw. Klaro kong misulti, ‘Dili ko moinom og makahubog, sir.’ Mibati ko daw dugay kadtong higayuna. Sa katapusan siya miingon, ‘dili nako’ ug gipaubos ang pusil. Ang tanan nanghupaw uban sa kahupay ug mibalik ngadto sa mga baraks. Pagkabuntag, ang kumander miduol nako ug nangayo og pasaylo alang sa iyang gibuhat pagkagabii. Sa wala madugay kanunay siyang moduol nako para magpatambag sa personal nga mga butang.”6
Si Brother Chun nagserbisyo isip full-time nga misyonaryo sa Korea ug sa wala madugay isip bishop sa Alameda Ward sa Maryland, USA.
Si Brother Jung Dae Pan usa niadtong nakakat-on sa ebanghelyo gikan sa unang mga misyonaryo nga nagserbisyo sa Korea. Iyang gihunong ang pag-eskwela og teyolohiya sa Seoul National University. Iyang pangandoy nga mahimong pastor ug mogiya og Kristiyano nga komunidad sa Korea.
Usa ka adlaw usa ka higala mihatag kaniya og kopya sa Basahon ni Mormon nga Iningles tungod kay wala pa mamantala ang hubad niini nga Koreano. Naganahan kaayo siya sa pagbasa niini. Gani iya kining basahon atol sa klase. Sa dihang iyang kaklase nangutana kon unsa kini, siya miingon nga kini basahon sama sa Biblia ug mirekomendar nga mopalit niini.
Sa katapusan si Brother Jung nagkaproblema sa iyang pag-eskwela. Gipatawag siya sa mga tigdumala ug miingon nga siya nagpadala sa tintasyon ni Satanas nga makonsiderar siyang erehes, ug gipugos siya sa pagpili tali sa eskwelahan o sa Basahon ni Mormon. Lisud para kaniya ang desisyon tungod kay siya nasayud nga ang Basahon ni Mormon tinuod.
Apan, human nga nagpamiyembro si Brother Jung sa Simbahan, siya misinati og sosyal ug ekonomikanhong mga kalisud. Gihunong na ang iyang scholarship sa kolehiyo ug ang pinansyal nga suporta nga gikan sa kanhing simbahan, ug tanan niyang mga higala mibiya kaniya. Giatiman siya ni Dr. Kim. Sa wala madugay, si Brother Jung nakatampo pag-ayo sa kalamboan sa Simbahan sa Korea pinaagi sa paghubad sa Doktrina ug mga Pakigsaad ug pag-edit sa mga himno. Ang nindot nga mga pulong nga iyang gihubad nakatandog gihapon sa mga kasingkasing sa mga miyembro nga Koreano.
Ang gidaghanon sa lig-on nga mga miyembro hinay-hinay nga misaka. Niadtong Hulyo 1962, opisyal nga naorganisar ang Korean Mission. Si Gail E. Carr, usa ka returned missionary kinsa miserbisyo sa Korea, gitawag isip bag-ong presidente sa misyon. Kining bag-o nga presidente mipahubad ug mipamantala sa Basahon ni Mormon ngadto sa pinulongang Koreano isip usa sa iyang mga prayoridad. Human sa daghan nga pagpamalandong ug pag-ampo, iyang gisangun ang paghubad ngadto sa usa sa iyang full-time nga misyonaryo, si Elder Han In Sang, human og ribyu sa duha ka nangaging mga paghubad,7 malampuson nga nakompleto ang bag-o nga paghubad, ug ang Basahon ni Mormon naimprinta sa pinulongan nga Koreano sa unang higayon niadtong 1967.
Uban sa Basahon ni Mormon sa ilang pinulongan, daghang Koreano misugod sa pag-imbestigar sa Simbahan tungod sa pagdapit sa ilang mga higala. Daghan kaayo ang mga bisita nga ang mga misyonaryo dili na kinahanglan nga mangita og mga investigator, ug pipila sa mga misyonaryo tibuok adlaw nga nagtudlo.
Ang kadasig sa mga Santos nga Koreano para sa misyonaryo nga buhat adunay dakong bahin sa kalamboan sa Simbahan. Usa sa talagsaong miyembro nga misyonaryo nga si Lee Sung Man sa Jamsil Ward, kinsa namiyembro sa Simbahan sa iyang mga 50 nga panuigon. Daghan siya og kalampusan ug kapakyasan sa iyang kinabuhi; bisan pa niana, siya kanunay may positibong kinaiya sa iyang relihiyuso nga kinabuhi. Usa ka tig-ayo og sapatos, siya magbutang og mga kopya sa Basahon ni Mormon sa iyang shop ug modapit sa mga kustomer nga libreng mokuha og usa kon ila kining basahon. Sobra sa 50 ka tawo, lakip iyang mga paryente, nagpamiyembro sa Simbahan tungod kaniya. Siya mibasa sa mga sumbanan nga basahon kadaghan. Anaa sila sa iyang kiliran dihang mitaliwan siya.8
Ang Unang Stake ug Templo sa Korea
Mga boluntaryo sa Mormon Helping Hands nagtabang sa paghimo og toniladang kimchi, usa ka tradisyonal nga Koreano nga pagkaon, sa usa ka piyesta sa Seoul. Ang kimchi giapud-apod ngadto sa mga kabus pinaagi sa simbahan ug sa sibikong mga organisasyon.
Niadtong 1973, daghang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa Korea naglaum nga sila makabaton og stake. Niadtong Marso 8, 1973, si Presidente Spencer W. Kimball (1895–1985), kaniadto sakop pa sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles, mi-organisar sa unang stake sa Korea. Mga 800 ka mga tawo ang mitambong sa miting. Ang makasaysayanong unang stake sa Korea naorganisar nga adunay walo ka ward ug duha ka mga branch. Ang mga miyembro sa Simbahan sa Korea mahimo na karong magsunod ni Jesukristo ubos sa pagpangulo sa stake sa mga Koreano nga mga lider sa Simbahan ug makadawat og mga panalangin gikan sa usa ka naordinahan nga patriyarka nga Koreano.
Ang misyonaryo nga buhat nahimong mas aktibo. Hapit 1, 200 ka mga tawo ang nabunyagan niadtong 1973. Ang total nga mga miyembro sa Korea milapas og 8,000, lakip sa sobra sa 700 ka mga naghupot sa Melchizedek Priesthood sa 31 ka mga ward ug branch.
Dose ka tuig ang milabay, human sa makanunayon nga pagtubo, ang Koreano nga mga Santos napanalanginan og dugay nang gipaabut nga templo. Niadtong Disyembre 14, 1985, si Presidente Gordon B. Hinckley (1910–2008), kaniadto Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, mipahinungod sa Seoul Korea Temple. Kini nga templo makahuluganon kaayo para ni Presidente Hinckley, kinsa adunay espesyal nga kasuod ngadto sa mga Santos sa Korea. Siya miingon, “Ang mga Koreano nag-antus sa grabing gubat, apan sila ganahan og kalinaw ug mabinationg mga tawo. Mas nakahilak ko para sa Korea kay sa ubang dapit sa kalibutan.”9 Si Presidente Hinckley mihalad sa pag-ampo sa pagpahinungod, ug daghang mitambong ang nakahilak. Usa kadto ka bugnaw nga adlaw, apan ang kainit sa Espiritu sa Ginoo mabati sa templo nianang adlawa ug mitandog sa kasingkasing sa tanan.
Usa sa mga painting sa templo nagpakita ni Sister Ho Hee Soon, kinsa nabunyagan niadtong Agosto 1970. Siya misugod sa paghimo sa buhat sa templo sa iyang mga 80 nga panuigon. Siya mihimo sa endowment sa dili mominos sa 1,500 ka mga tawo. Niadto lang 2007, siya mibuhat og mga ordinansa sa pagpuli [vicarious] alang sa sobra sa 600 ka mga tawo. Usa ka Amerikanong painter, natandog sa iyang pagserbisyo, gi-paint ang iyang litrato ug gidonar kini ngadto sa Seoul Temple sa pagsaulog sa iyang walay hunong nga paningkamot sa pagtabang sa pagluwas og mga kalag.
Daghan pang mga Santos nga Koreano mapahinunguron sa buhat sa templo. Ang Masan stake (karon Changwon stake), sama pananglit, misugod sa regular nga mga pagbisita sa templo niadtong 1995. Ang ikaduha nga Biyernes sa bulan, usa ka inabangan nga bus mohakot sa mga miyembro sa siyudad sa Jinhae-gu, Changwon, Jinju, Sacheon, ug Geoje padulong sa Seoul. Ang bus moabut sa templo sa alas-2:00 o alas-3:00 sa buntag, ug ang mga miyembro namahulay og kadiyot sa dili pa mohimo sa ordinansa sa initiatory alas 5:00 sa buntag. Dayon sila motambong og sesyon sa endowment hangtud sa gabii sa dili pa mobalik sa ilang mga balay lapas sa alas-10:00 sa gabii. Pagkasunod adlaw sila mosimba ug mobisita sa mga miyembro sa tibuok adlaw. Si Brother Kim Choongseok, ang presidente sa stake kaniadto, mihinumdom, “Sila gipangkapoy apan malipayon.”
Karon human sa pipila ka dekada ang Simbahan sa Korea mas nagkalig-on. Ang lokal nga mga lider sa Simbahan lig-ong nagsuporta sa mga mithi sa pamilya ug sa ubang propetikanhong mga prayoridad. Daghang mga Koreano nga mga miyembro miila sa kaimportante nga magsimba isip usa ka pamilya—mag-family home evening, mag-ampo kauban ang pamilya, ug magtuon sa kasulatan kauban ang pamilya. Ug mas daghang tin-edyer nga mga Koreano nagserbisyo og full-time nga mga misyon kay sa kaniadto. Salamat sa kahayag sa ebanghelyo, ang mga miyembro nga Koreano nagtukod og kaugmaon nga sama kahayag sa ilang hugot nga pagtuo.
Han-ay sa mga Panghitabo [Time line]
-
1910: Si Alma Owen Taylor ang presidente sa Japan Mission mibisita sa Korea
-
◄ 1951: Si Kim Ho Jik nabunyagan sa Pennsylvania, USA
-
1952: Ang unang mga Koreano nabunyagan sa Korea
-
◄ 1955: Si Presidente Joseph Fielding Smith mipahinungod sa Korea ug miorganisar sa Korea District
-
1956: Si Kim Ho Jik nakig-alayon sa gobyerno aron tugutan ang unang mga misyonaryo sa Korea
-
Mga 1960: Mga branch naorganisar sa Seoul, Busan, Incheon, ug Kwangju
-
1962: Ang Korea Mission naorganisar
-
► 1967: Ang Basahon ni Mormon gimantala sa pinulongang Koreano
-
1973: Ang unang stake sa Korea—ug sa mainland Asia—naorganisar sa Seoul
-
1974: Ang unang visitors’ center sa Simbahan sa Korea giablihan sa Kwangju
-
◄ 1980: Si Presidente Spencer W. Kimball mao ang unang Presidente sa Simbahan nga mibisita sa Korea
-
► 1985: Ang Seoul Korea Temple gipahinungod ni Presidente Gordon B. Hinckley
-
1988: Ang Folk Dancer gikan sa Brigham Young University misayaw atol sa pangbukas nga seremonya sa Summer Olympic Games, sa Seoul
-
◄ 1991: Si Elder Han In Sang gitawag isip General Authority; ang ikausa nga milyon nga kopya sa Basahon ni Mormon nahalin sa Korea
-
2001: Si Elder Dallin H. Oaks nakigkita sa South Korean prime minister nga si Lee Han-Dong
Isip usa ka Apostol ug direktor sa grupo sa mga sundalo sa Simbahan, si Elder Harold B. Lee (sa tunga, walay kalo) mibisita sa Korea niadtong 1954.
Mga litrato pinaagi ni Hyun-Gyu Lee ug Dean Martin Andersen; litrato sa talan-awon sa siyudad sa Busan pinaagi ni SeanPavonePhoto/iStock/Thinkstock
Mga litrato sa sundalo, Kim Ho Jik, ug Presidente Joseph Fielding Smith sa maayong kabubut-on sa Church History Library
Litrato ni Presidente Spencer W. Kimball sa maayong kabubut-on sa Church History Library