Mga Dalan ngadto sa Tinuod nga Kalipay
Gikan sa usa ka pakigpulong sa gradwasyon, “Mga Dalan alang sa Kalipay,” nga gihatag sa Brigham Young University–Hawaii niadtong Hunyo 8, 2017.
Hinaut nga ang matag usa kanato mopili sa paghigugma sa Ginoo ug pagsunod sa Iyang mga dalan ngadto sa kalipay.
Labaw sa tanan, ang Langitnong Amahan nagtinguha sa atong tinuod ug malungtarong kalipay.
“Ang atong kalipay mao ang katuyoan sa tanang mga panalangin nga Iyang gihatag kanato—ang mga pagtulun-an sa ebanghelyo, mga sugo, mga ordinansa sa priesthood, mga relasyon sa pamilya, mga propeta, mga templo, ang matahum nga mga nalalang, ug bisan ang kahigayunan nga makasinati og kalisdanan. … Gipadala Niya ang Iyang Pinalanggang Anak sa pagpahigayon sa Pag-ula aron magmalipayon kita niining kinabuhia ug makadawat og kahingpitan sa kalipay sa kahangturan.”1
Ang mga tawo bisan adunay gipangita. Sa ilang kaugalingong paagi, ang tinud-anay nilang gipangita mao ang kalipay. Hinoon, sama sa kamatuoran mismo, daghan ang wala makakita og kalipay “tungod kay sila wala masayud asa kini pangitaa” (D&P 123:12).
Tungod kay wala sila masayud kon asa pangitaon ang tinuod ug mahangturong kalipay, ila kining pangitaon diha sa mga butang nga sa tinuoray naghatag og lumalabay lamang nga kalingawan—ang pagpalit og mga butang, pagtinguha sa pasidungog ug pagdayeg sa kalibutan pinaagi sa dili angay nga kinaiya, ug pagtutok sa pisikal nga katahum ug kamadanihon.
Ang kalingawan sa kasagaran masaypan isip kalipay. Daw makita nga kon mas magtinguha ang mga tawo og lumalabay nga kalingawan, mas mahimo silang dili malipayon. Kasagaran, ang kalingawan molungtad lamang og mubong panahon.
Sama sa giingon ni Presidente David O. McKay (1873–1970): “Mahimo ninyong makuha kanang lumalabay nga kalingawan, oo, apan dili kamo makakaplag og hingpit nga kalipay, dili kamo makakaplag og kalipay. Ang kalipay makaplagan lamang nianang dalan nga giagian na sa daghang mga tawo, pig-ot man kini, hinoon tul-id, nga mosangput ngadto sa kinabuhing dayon.”2
Subo lang nga alang sa kadaghanan, ang kalipay lisud maangkon. Ang mga scientist nasayud nga “labaw pa kay sa positibong kinaiya, ang kalipay mao ang kahimtang sa maayong pamuot nga naglangkob sa pagpuyo og maayong kinabuhi—nga adunay pagbati sa pagkabililhon ug lawom nga katagbawan.”3
Ang mga pagsiksik nagpakita nga ang kalipay dili resulta sa pagbalhin-balhin gikan sa usa ka kasinatian ngadto sa sunod. Hinoon, ang pagkab-ut og kalipay sa kasagaran naglakip og mapadayunong paningkamot alang sa usa ka butang nga mas importante sa kinabuhi. Ang kalipay matino pinaagi sa kinaiya, pamatasan, ug mga sundanan sa panghunahuna nga direkta natong makontrolar pinaagi sa tinuyo nga buhat. Kadaghanan sa atong kalipay sa tinud-anay anaa “ubos sa personal nga pagkontrolar.”4
Atong ikonsiderar ang kaimportante sa pipila ka mga dalan sa kalipay nga makita diha sa mga kasulatan ug gitudlo sa modernong mga propeta ug mga apostoles. Ang atong matinud-anon ug makanunayong paghimo sa husto nga mga pagpili nagtugot kanato nga makatagamtam og kalipay sa atong pagpanaw sa unahan.
Hiyas
Ang una niini nga mga dalan mao ang hiyas, nga mao ang usa ka sundanan sa hunahuna ug pamatasan nga gibase sa tag-as nga moral nga mga sumbanan. Naglakip kini sa moral nga kaputli, nga maghimo kanimong takus sa pagsulod sa balaan nga mga templo sa Ginoo. Ang hiyasnon nga mga tawo nagbaton og yanong dignidad ug kalig-on sa sulod. Masaligon sila tungod kay takus silang modawat ug magiyahan sa Espiritu Santo. Ang hiyas magsugod diha sa kasingkasing ug hunahuna, ug mao kini ang natingub nga liboan ka ginagmayng mga desisyon ug binuhatan kada adlaw.
“Himoa ang hiyas nga modayan-dayan sa inyong mga hunahuna nga walay paghunong; unya ang imong pagsalig mosamot pagkalig-on diha sa atubangan sa Dios; ug ang doktrina sa pagkapari motuhop diha sa imong kalag ingon sa mga yamog nga gikan sa langit.
“Ang Espiritu Santo mao ang inyong kauban sa kanunay, ug ang inyong pagmando usa ka dili mausabon nga pagmando sa pagkamatarung ug kamatuoran; ug ang inyong kamandoan mao ang usa ka walay katapusan nga kamandoan, ug walay pagpugos nga paagi kini mokanap nganha kanimo hangtud sa kahangturan.” (DP 121:45–46).
Si Presidente Thomas S. Monson (1927–2018) mitudlo nga “walay panaghigala nga mas bililhon kay sa inyong kaugalingong limpyo nga konsensya, sa inyong kaugalingong moral nga kalimpyo—ug pagkamahimayaon nga pagbati nga kamo mobarug sa gitudlo ninyong dapit nga limpyo ug uban sa pagsalig nga takus kamo sa pagbuhat sa ingon.”5
Pagkamatarung
Ang ikaduha nga dalan sa kalipay mao ang pagkamatarung. Si Elder Richard G. Scott (1928–2015) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo:
“Hibaloi nga ang mahangturong kalipay nagagikan kon unsa kamo, dili kon unsay anaa kaninyo.
“Ang tinuod nga kalipay nagagikan sa matarung nga kinaiya, ug kana gikan sa sundanan sa makanunayong matarung nga mga desisyon. … Ang inyong matarung nga mga desisyon modeterminar kon kinsa kamo ug unsay importante alang kaninyo. Makahimo kini sa pagbuhat sa matarung nga mga butang nga mas sayon. Alang sa kalipay karon ug sa tibuok ninyong kinabuhi, pagmakanunayon sa pagsunod sa Ginoo.”6
Samtang magtuon kita sa mga kasulatan, atong makat-unan nga ang mga saad nga gihimo sa Ginoo ngari kanato nag-awhag og matarung nga pagpuyo. Kana nga mga saad moamuma sa atong kalag, nga naghatag kanato og paglaum pinaagi sa pag-awhag kanato sa dili paghunong bisan sa giatubang natong inadlaw nga mga hagit sa pagpakabuhi diha sa kalibutan nga nagkakunhod ang tarung ug moral nga mga hiyas. Busa, kinahanglang isiguro nato nga ang atong mga hunahuna, mga pulong, ug mga lihok nagdala kanato diha sa dalan nga pabalik ngadto sa atong Langitnong Amahan.
Pagkamatinud-anon
Ang ikatulong dalan ngadto sa kalipay mao ang pagkamatinud-anon. Gikinahanglang masabtan nga ang Dios mopanalangin kanato sumala sa atong pagtuo, nga mao ang tinubdan sa pagpakabuhi uban sa balaang katuyoan ug mahangturong panglantaw. Ang hugot nga pagtuo usa ka praktikal nga baruganan nga modasig og kakugi. Makita kini diha sa atong positibong kinaiya ug tinguha nga andam sa pagbuhat sa tanan nga gihangyo sa Dios ug ni Jesukristo kanato. Kini ang mopaluhod kanato aron sa pagpangamuyo sa Ginoo alang sa giya ug moawhag kanato sa pagbarug ug paglihok uban sa pagsalig aron makab-ot ang mga butang nga nahiuyon sa Iyang kabubut-on.
Samtang mopadayon kamo sa inyong panaw, pagasulayan kamo aron makita kon buhaton ninyo ang tanang butang nga gisugo kaninyo sa Ginoo nga inyong Dios (tan-awa sa Abraham 3:25). Kabahin kini sa mortal nga kasinatian. Magkinahanglan kini nga mopadayon kamo uban sa makanunayong pagtuo kang Kristo, giniyahan sa Espiritu ug mosalig nga ang Dios mohatag sa inyong mga panginahanglan.
Hinumdumi nga kinahanglang dili gayud ninyo tugutan nga mokunhod ang inyong pagtuo—bisan sa mga panahon sa dakong kalisud. Kon magmakanunayon kamo, ang Ginoo mopadako sa inyong kapasidad sa pagbuntog sa mga hagit sa kinabuhi. Makahimo kamo sa pagsanta sa negatibo nga mga tinguha, ug makaugmad kamo og kapasidad sa pagbuntog bisan sa daw makaluya nga mga babag.
Pagkabalaan
Ang pagkabalaan, lain nga dalan sa kalipay, adunay kalabutan sa espiritwal ug moral nga kahingpitan. Ang pagkabalaan nagpasabut sa kaputli sa kasingkasing ug katuyoan. Unsaon nato sa pagpaningkamot matag adlaw aron maamumahan ang atong kaugalingon sa espiritwal nga paagi aron makapalambo kita og ingon ka diosnon nga kinaiya?
Mitubag si Presidente Harold B. Lee (1899–1973): “Kita nagpalambo sa atong espirituhanon nga mga kaugalingon pinaagi sa pagbansay. … Kinahanglan gayud nga kita adunay kada adlaw nga pag-ehersisyo sa atong mga espiritu pinaagi sa pag-ampo, pinaagi sa paghimo og matag adlaw nga maayong mga binuhatan, pinaagi sa pagpakigbahin sa uban. Kinahanglan gayud nga pakan-on nato ang atong mga espiritu kada adlaw pinaagi sa pagtuon sa mga kasulatan sa matag adlaw, pinaagi sa [family home evening], pinaagi sa pagtambong sa mga miting, pinaagi sa pag-ambit sa sakrament. …
“Ang matarung nga tawo nanglimbasog alang sa pag-uswag sa kaugalingon nasayud nga siya adunay inadlaw nga panginahanglan sa paghinulsol.”7
Laing importante nga elemento sa pagkabalaan adunay kalabutan sa paghimo ug pagtuman sa mga pakigsaad sa templo. Kon matinud-anon kita, kini nga mga pakigsaad mopalambo kanato lapas sa mga kinutuban sa atong kaugalingong gahum ug panan-aw. Ang tanang gisaad nga mga panalangin sa ebanghelyo ni Jesukristo maangkon nato pinaagi sa atong pagkamatinud-anon sa mga ordinansa ug mga pakigsaad nga atong gihimo sa atubangan sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo diha sa templo. Kabahin sa sundanan sa pagpuyo “subay sa matang sa pagkamalipayon” naglakip sa pagtukod og templo aron didto mosimba ug mohimo og mga pakigsaad uban sa Ginoo (tan-awa sa 2 Nephi 5:16, 27).
Usa ka importanting punto nga angayng hinumduman niini nga dalan mao nga kinahanglan kitang magmakugihon sa pagpalambo og pagka-espirituhanon ug mahimong putli sa moral nga paagi.
Pagkamasulundon
Ang pagtuman sa tanang mga sugo sa Dios may kalabutan sa ubang mga dalan ngadto sa kalipay. Human ang mga Nephite mibulag sa mga Lamanite, hilabihan silang miuswag samtang gisunod nila ang mga paghukom, mga balaod, ug mga sugo “sa Ginoo sa tanan nga mga butang, sumala sa balaod ni Moises” (2 Nephi 5:10). Kini nga sundanan lain nga importanting elemento sa pagpuyo “subay sa matang sa pagkamalipayon.”
Si Presidente Monson mitudlo: “Kon atong sundon ang kasugoan, ang atong kinabuhi mas malipayon, mas makatagbaw, ug dili kaayo komplikado. Ang atong mga hagit ug mga problema mas sayon pas-anon, ug atong madawat ang … gisaad nga mga panalangin [sa Dios].”8 Miingon usab siya, “Ang kahibalo nga atong gitinguha, ang mga tubag nga atong gihandom, ug ang kalig-on nga atong gitinguha karon sa pag-atubang sa mga hagit sa komplikado ug nagkausab nga kalibutan atong madawat kon kita andam nga mosunod sa mga sugo sa Ginoo.”9
Ang Manluluwas naghangyo kanato:
“Kon nahigugma kamo kanako, inyong pagatumanon ang akong mga sugo. …
“Ang nagabaton sa akong mga sugo ug nagatuman niini, kini siya mao ang nahigugma kanako; ug ang nahigugma kanako pagahigugmaon sa akong Amahan, ug ako mahigugma kaniya ug magapadayag sa akong kaugalingon ngadto kaniya.” (Juan 14:15, 21).
Paghunahuna sa Uban kay sa Kaugalingon ug Gugma
Ang bulawanong dalan ngadto sa kalipay mao ang paghunahuna sa uban kay sa kaugalingon ug gugma—gugma nga may pagpakabana, interes, ug pipila ka sukod sa gugmang putli alang sa matag buhi nga kalag. Ang gugma mao ang direkta nga rota ngadto sa kalipay nga mopalambo ug mopanalangin sa atong kinabuhi ug sa kinabuhi sa uban. Nagpasabut kini, sama sa giingon sa Manluluwas, nga magpakita kamo og gugma bisan sa inyong mga kaaway (tan-awa sa Mateo 5:44).
Sa pagbuhat niini, nagtuman kamo sa mas dakong sugo nga higugmaon ang Dios. Inyong mabaliwala ang dautang mga butang nga moabut—mga butang nga ngil-ad, mga butang nga mosangput sa kapakyasan, ug mga butang nga mapait. Ang tinuod ug malungtarong kalipay moabut lamang kon mopili kita sa “[paghigugma sa] Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasingkasing, ug sa tibuok mong kalag, ug sa tibuok mong salabutan” (Mateo 22:37; tan-awa usab sa Deuteronomio 6:5; Marcos 12:30; Lucas 10:27).
Hinaut nga ang matag usa kanato mopili sa paghigugma sa Ginoo ug pagsunod sa Iyang mga dalan ngadto sa kalipay, nga mao ang “tumong ug tuyo sa atong pagpakabuhi.”10