Ana Iteraniba te Aono
Te Tia Wae Kunnikai i Tarawa
Merea Henry e karaoi tibwangana n tararuaia ana utu ma te nanomatoa. E kabonganai ana tarena aika a mwaiti ni buoka buuna, Aboro, are e mwakuri n te onaoraki n te aono, ni katauraoi bwaai ibukiia aia utu n te maiu n Rabwata ao n Tamnei, are e raonaki ni mwananga aika uoua nakon te Tembora ni katoa ririki. Aio bon te mwakuri ae korakora ngkai te kabanea ni kaan n Tembora e mena I Biiti.
Merea e rang kinaaki irouia kain te tabo ibukin rabakauna ni wae kunnikai. Ana karaobwai a tia ni kaboakinako n taabo aika New Zealand, Australia, ao Kiritimati—are bon mwakoron Kiribati.
I kaitibo ma Merea ni mweengana i Tarawa ao n te tabo are e waewae iai n te ruu ae bubura inanon ana auti. I reiakinna bwa e karaoa naba te timaoking iaon ana kunnikai are e karaoi ni baina! E tatangiria ni kairia ma te korooti ao ni moromoronna ni katamaroa ni buokiia bwa e na tara n onoti.
Imwiin kaitiakan raoi ana auti ao barongaakina raoi ni katoa ingabong, e tekateka n ana mitiin n itutu ni karaoa tabena ni kabwanina ana bong. Ao e rang kakaonimaki ni boutoka te bitineti ibukiia kain te tabo iaon Tarawa n tabo ake e kabooi iai ana kunnikai ao ana karai.
Ngkai te tina Merea e kakoaua te Reirei ae tamaroa ao e namakina te kakabwaiaki ngkai e a tia n Reirei n te Moroni High School n te tabo are a Reirei naba iai natina aika niiman; natina aika uoman a waaki nako ni karikirakea rabakauiia iaon aia waewae.
E kakatonga n ana onaroka ni kain amwarake ibukiia ana utu naba. E bon rang ni kangaanga unikan kai n amwarake i Kiribati ibukina bwa te tano e aki rang nakoraoi—bon tii tanon te bikebike. Ma, e teimatoa n unika arokana n tamaroan are e kona ao e tatangiria ni kang amwarake aika a boou; ana kaabiti a bon rang ni maiuraoi.
Te ran i Kiribati e aki mano nimakina man te taebu ao kain te tabo a tia n reireinaki bwa a nnei nimaia inanon bwatoro buraetitiki ao a katikui iaan te riringa ibukin teuana ke uoua te bong, riki iaon kaabwan aia auti, ni buoka tiringan man aoraki aika urubwai. Kiribati e kabuebue, e aomwaimwai ao kanoan te bong e bibitaki man 1° man kanoan te bong teuana nakon are imwiina.
E taku Merea: “I reireiniia natiu bwa e raoiroi karekean te reirei ae tamaroa, ma a riai naba n nako ni mitinare.” E nako New Zealand ni karekea ana kataneiai ni mitinare n te MTC (Tabo ni Kataneiai ibukiia Mitinare) imwain okina nako Kiribati ni beku bwa te mitinare ibukin te Ekaretia.
Merea e aki tii tararuaia ana utu rinanon te riki n Toronibwai ao e mwakuri korakora, ma e katea naba te banna ni katooto ibukiia natina ao tititati ake tabeman n ana uoote.