2021
Tui ki he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí
Sepitema 2021


PŌPOAKI MEI HE KAU TAKI FAKAʻĒLIÁ

Tui ki he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí

“ʻOku ʻikai ke fie maʻu ʻe he ʻEikí ha tui haohaoa meiate kitautolu kae toki lava ke maʻu Hono mālohi haohaoá. Ka ʻokú Ne kole mai pē ke tau tui,”1 ko ia ai ʻoku ʻikai fie maʻu ke tau maʻu ha mahino kakato ke fakaʻaongaʻi ʻaki ʻetau tuí, ke maʻu Hono mālohí.

ʻOku fakafiemālie ʻaupito ʻeni kiate kitautolu ʻi he taimi ʻe malava ai ke tau maʻu ha ngaahi fakakaukau veiveiuá mo e hohaʻá. ʻI heʻetau fakaʻaongaʻi ʻa e tuí, ʻoku tau fakahaaʻi ai ki he ʻOtuá neongo ʻoku ʻikai ke tau ʻilo ʻa e ngaahi tali ki he ngaahi fehuʻi kotoa pē ka ʻoku tau loto-vēkeveke ke falala kiate Ia mo ʻEne ngaahi talaʻofá.

Ko ia ai “Ko e tuí ko e loto-falala taʻefakakounaʻi ki ai—mo kimuʻa—ki ha tuʻunga pē ʻe fie maʻu ʻe he ʻOtuá he kahaʻu ofi maí mo kei mamaʻó fakatouʻosi.”2

Ko ha kamataʻanga lelei ʻaupito ʻa e tuí ʻi heʻetau fonongá—ko e ʻuluaki tefitoʻi moʻoni ia ʻo e ongoongoleleí—pea ʻoku ʻikai ko e tuí ʻa e maʻu ha ʻilo haohaoa ki he ngaahi meʻá, ka ke ʻamanaki lelei ki he ngaahi meʻa ʻoku ʻikai ke mamata ki aí; ka ʻoku fie maʻu foki ke moʻoni ia, ka ʻikai, ʻoku ʻikai ko e tuí ia.3

“Ko e tuí ko e makatuʻunga ia ʻa ia ʻoku langa hake ai ha ʻulungaanga faka-ʻOtuá. Ko ha tomuʻa fiemaʻu ia ki he ngaahi tefitoʻi ʻulungaanga mahuʻinga kehé.”4

ʻOku ʻi ai ha faʻahinga ʻe 3 ʻo e tuí:

  1. “Ko e tui ʻoku teuteú, ʻoku fakatupu ia ʻe he ngaahi meʻa kuo ʻilo naʻe aʻusia ʻi he kuohilí, ʻa ia ʻoku hoko ko e makatuʻunga ki he tuí.”

  2. “Ko e tui ki he huhuʻí ʻe lava ke ngāueʻi maʻu pē ʻo fakataumuʻa ki ha meʻa ʻe aʻusia ʻi he kahaʻú—ʻa e taʻeʻiloa ʻa ia ʻokú ne ʻomai ha faingamālie ke hoko ha maná.”

  3. “Ko e tui taʻeleʻeiá—tui hiki moʻungá, tui hangē ko e tokoua ʻo Sēletí, ʻoku muʻomuʻa ia ʻi he hoko ha maná mo e ʻiló.”5

Ko e hā pē ha faʻahinga tui ʻoku tau aʻusia, ʻoku mahuʻinga ke tau fakatokangaʻi ʻe ʻikai fakatupu pe hoko ʻa e tuí ʻi hono ngāueʻi ia ʻi he siʻisiʻi taha ʻoku malavá. ʻI heʻetau feinga lahi ange pe fakatupulaki ʻetau feingá, ʻoku tau maʻu ʻa e ivi malava ke fakaʻaongaʻi mo aʻusia ha tui ʻoku lahi angé.

ʻOku ʻaonga ʻa e feinga kotoa pē. Naʻe fakaʻaongaʻi ʻe Pita ʻa e tuí ʻi he taimi naʻá ne lue ai ʻi he fukahi vaí. Mahalo ʻe pehē ha niʻihi ʻiate kitautolu naʻe ʻikai fuʻu taimi lōloa ʻene tuí pe naʻe ʻikai ke fuʻu mālohi koeʻuhí he naʻe kamata ke ne ngoto pea ne fie maʻu ai ke fakahaofi ia ʻe he Fakamoʻuí, ka ko ʻeku ʻiloʻí, makehe mei he Fakamoʻuí, ko e tokotaha pē ia ʻe taha kuo ʻosi lue ʻi he fukahi tahí. Mālō ʻaupito, Pita, ʻi hoʻo fakaʻaongaʻi ʻa e tuí pea mo hono fakahaaʻi mai kiate kimautolu te mau lava ʻo fakahoko ha ngaahi mana ʻi he taimi taʻeʻamanekiná.

“Ko e tuí ʻa e mālohi ʻokú ne malava ke ʻai e meʻa ʻoku taʻemalavá ke malavá.”6

“ʻOku fie maʻu e tuí ki he ngāue fakafaifekau lolotonga e mahaki fakaʻauhá”.7

Ne u maʻu ha tatau ʻo ha ʻīmeili ne ʻomai meia ʻEletā L. Taleni ʻa ia ʻokú ne lolotonga ngāue ʻi he Misiona Hamilton New Zealand. Naʻe hoko ʻa e tangata kei talavou ko ʻení ko ha tokotaha lelei kimuʻa peá ne mavahe ki heʻene ngāue fakafaifekaú ka ʻi he taimi ní, kuó ne hoko ko ha tokotaha lelei lahi ange koeʻuhi ko ʻene tui ki he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí. ʻI he fakangofua meiate iá, ʻoku ou vahevahe ai mo kimoutolu ha konga ʻo ʻene ʻīmeilí.

“Kuó u aʻusia ha taimi fakaʻofoʻofa ʻi he Misiona New Zealand Hamilton. Kuó u toutou mamata ki he toʻukupu ʻo e ʻEikí peá u lava ʻo fakamoʻoniʻi ʻoku kau mai ʻa e ʻOtuá ʻi he ngaahi kihiʻi meʻa kotoa pē . . . ʻKo e tangata ʻoku lotolotouá, ʻoku taʻemaau ʻi heʻene anga kotoa pēʼ (Sēmisi 1:8). He ʻikai lava ke tau maʻu ʻa e nongá kapau ʻoku tau tui ki he meʻa ʻe taha pea tau fakahoko ha ngaahi ʻulungaanga kehe, pe kapau ʻoku kehe ʻetau moʻui ʻi he kakaí mei heʻetau moʻui fakafoʻituituí. ʻOku ou ʻilo ʻi he aʻusia mo e mafai ʻo e ngaahi folofolá ko e founga vave taha ʻeni ki he mafasiá, manavasiʻí, loto-hohaʻá, loto-mamahí, ongoʻi halaiá, fakamāʻiá, siva e ʻamanakí, mo e mole ʻo e fakamoʻoní. Ko e moʻui ʻaki ha moʻui lotolotoua ʻi he mālualoí ko e founga ia ʻoku tau hoko ai ʻo taʻemaau ʻi hotau ngaahi angá.

“ʻOku ou fakaafeʻi kimoutolu ke mou fekumi ki ha nonga moʻoni ʻi homou lotó ʻo fakafou ʻi ha feinga lahi ange ke fakafenāpasi hoʻomou moʻui fakafoʻituituí mo e moʻui ʻi he kakaí mo e ngaahi akonaki mo e tokāteline ʻo e ongoongolelei ʻa Sīsū Kalaisi kuo fakafoki maí. Ko e meʻa eni ʻoku tukutaha moʻoni ki ai ʻeku tokangá he ʻoku ou ʻiloʻi kuó u lotolotoua ʻi he ngaahi founga kehekehe, pea kuo fakaʻatā ai ki he filí ke ne maumauʻi ʻa ʻeku melinó pea fakamamahiʻi ʻa hoku laumālié. Ka ʻi heʻetau kau fakataha mo Nīfaí te tau lava ʻo kalanga ʻʻĀ hake, ʻe hoku laumālie! ʻOua te ke toe vaivai koeʻuhi ko e angahalá. Fiefia, ʻe hoku loto, pea ʻoua naʻa toe tuku ki he fili ʻo hoku laumālié ke ne ʻahiʻahiʻi au.’ ʻOku ou fakaafeʻi foki kimoutolu ke mou ako mo fakalaulaulotoa ʻa e 2 Nīfai 4:26–28, ʻa ia ko e taha ia ʻo e ngaahi potu folofola ʻoku ou saiʻia taha aí.”

ʻOku tau fie maʻu mo ʻEletā L. Taleni ʻa e tuí, kae lava ke tau liliu.

ʻI heʻetau fakaʻaongaʻi ʻa e tui haohaoá, ʻo ʻikai ʻi he fakataʻetaʻetui8 pea maʻu ʻa e mata ʻo e tuí9 te tau ngāue fakatatau mo e ngaahi ueʻi ʻa e Laumālié ʻo tatau ai pē kapau ʻoku ʻikai ke tau maʻu ha fakamoʻoni pau pe fakamatelie.

Fakatauange te tau ngāue ʻo hangē ko e folofola ʻa e ʻEikí, pea “Mou longo pē pea ʻilo ko au ko e ʻOtuá”10 mo fakaʻaongaʻi ʻa e tuí. “ʻE ikunaʻi hoʻo ngaahi faingataʻá ʻi hoʻo tui lahi kiate Iá”.11

“ʻOku tau maʻu kotoa pē ha ngaahi faingataʻa ʻoku tau tofanga ai, ngaahi faingataʻa ke ikunaʻi mo e ngaahi faingataʻa ʻe ongo fuʻu fakamamahi ke ikunaʻi, ka ʻe fakatupulaki ʻe hoʻo tui kia Sīsū Kalaisí ʻa hoʻo malava ke ikunaʻi e ngaahi faingataʻa ʻi hoʻo moʻuí, neongo ʻe ngali fuʻu lahi hoʻo ngaahi faingataʻa fakatāutahá ʻo hangē ko e Moʻunga ko ʻEvalesí. ʻE ikunaʻi ʻa hoʻo ngaahi faingataʻá ʻi hoʻo tui lahi kiate Iá, ʻo ʻikai ko e ngaahi moʻunga maka ʻoku nau fakamatamataleleiʻi e māmaní ka ko e ngaahi moʻunga fakamamahi ʻi hoʻo moʻuí. ʻE tokoni hoʻo tui ʻoku tupulakí ke liliu hoʻo ngaahi faingataʻaʻiá ki he tupulaki mo e faingamālie taʻe-hano-tatau.”12

Naʻe fehuʻi ange kia Palesiteni Nalesoni pe ko e hā e meʻa ʻoku fakakaukau ki ai lolotonga e sākalamēnití. Naʻá ne tali mai ʻaki ha ngaahi foʻi lea pē ʻe tolu: “Ko Ia pē.”

Ko e hā pē tuʻunga ʻoku ʻi ai ʻetau tuí, ʻoku ou palōmesi atu kapau te tau siʻaki ʻa e ngaahi fakatuta ʻo e māmaní pea tokanga taha kia Sīsū Kalaisi mo nofotaha ki hono fakatupulaki ʻEne ngaahi ʻulungāngá, ʻe tupulaki ʻetau tuí, ʻe fakaʻau ke siʻisiʻi ange ʻetau fakataʻetaʻepaú, ʻe hulu fau hotau ivi malava ke moʻui ʻaki ʻa e loto-falala mo e ongoʻi fiemālie ʻoku lahi angé pea ʻe tāpuekina kitautolu ʻaki e “Ngaahi M” ʻe 3: MĀLOHI, MELINO, mo e MONŪʻIA ʻoku lahi angé.

Ngaahi Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Russell M Nelson, “Kuo Toetuʻu ʻa Kalaisi; ʻE Hiki e Ngaahi Moʻungá ʻi he Tui Kiate Iá”, Liahona, Mē 2021.

  2. Jeffrey R Holland (1997) Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon. Utah, United States of America: Deseret Book Company. pg. 18–19.

  3. ʻAlamā 32:21.

  4. Ezra Taft Benson, “Godly Characteristics of the Master”, Konifelenisi Lahi ʻo ʻOkatopa, 1986.

  5. Jeffrey R Holland (1997) Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon. Utah, United States of America: Deseret Book Company. pg. 18–19.

  6. Russell M Nelson, “Kuo Toetuʻu ʻa Kalaisi; ʻE Hiki e Ngaahi Moʻungá ʻi he Tui Kiate Iá”, Liahona, Mē 2021.

  7. Russell M Nelson, “Kuo Toetuʻu ʻa Kalaisi; ʻE Hiki e Ngaahi Moʻungá ʻi he Tui Kiate Iá”, Liahona, Mē 2021.

  8. Sēmisi 1:6.

  9. ʻEta 12:19.

  10. Ngaahi Saame 46:10.

  11. Russell M Nelson, “Kuo Toetuʻu ʻa Kalaisi; ʻE Hiki e Ngaahi Moʻungá ʻi he Tui Kiate Iá”, Liahona, Mē 2021.

  12. Russell M Nelson, “Kuo Toetuʻu ʻa Kalaisi; ʻE Hiki e Ngaahi Moʻungá ʻi he Tui Kiate Iá”, Liahona, Mē 2021.

Paaki