2021
Tanupou ʻe he Siasí ʻi Tonga ʻa e Siteiki Senitā ʻo Sopú
Sepitema 2021


Ngaahi Peesi Fakalotofonuá

Tanupou ʻe he Siasí ʻi Tonga ʻa e Siteiki Senitā ʻo Sopú

Fakafiefiaʻi ʻe he Palēmia ʻo Tongá mo e kau fakaafe kehé “ha feituʻu toputapu mo ha hūfangaʻanga”.

Naʻe fakahoko ʻa e tanupou ki he Siteiki Senitā foʻou ʻo Sopu ʻo e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní, ʻi he Tuʻapulelulu, ko e ʻaho 29 ʻo ʻEpeleli, 2021, ʻi Sopu ʻi he Halaʻovavé, ʻi he vahe Kolomotuʻa ʻo Nukuʻalofá.

Naʻe fakaafe fakalāngilangi ai ʻa e ʻEiki Palēmiá Faifekau Toketā Pōhiva Tuʻiʻonetoa. Naʻe kau atu foki ki ai mo e kau taki fakalotofonuá mo e kau fakaafe makehe ʻa ia ne kau ai ʻa Lady Fielakepa, kau ʻEiki Minisitā ʻa e Kapineti ʻo ʻEne ʻAfió mo ha niʻihi kehe.

Naʻe tokangaʻi ʻa e polokalama tanupoú ʻe ʻEletā ʻInoke F. Kupu, ko ha taki māʻolunga ʻo e Siasí ʻi Tonga, ʻa ia naʻá ne tupu hake ʻi Kolomotuʻa.

Naʻá ne fakamatala ʻene ngaahi manatu ki Halaʻovavé: “Naʻe tuʻu laveangofua hono feituʻu anoano, ne hangē ha vaotaá ki he ʻuha tāfeá, ka ne hoko ia ko ha feituʻu angamaheni ki he ngaahi ʻeveʻeva ʻi he kei siʻí. Kuo hoko ia ko ha feituʻu faingataʻa ke langa ai ha siteiki senitā pea ʻoku ou fiefia kuo hoko ia ʻo moʻoni.”

ʻI he lea ʻa e Palēmiá, naʻá ne tānaki atu ʻene poupou ki he Kāingalotú ke “tauhi e fakaʻofoʻofa ʻo e ngaahi kelekelé ni pea tokoni ki hono langa hake ha kolo ʻoku lelei angé ʻia Kalaisi.”

Naʻe pehē ʻe ha mēmipa fakalotofonua ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní, Toalei Tei, “Kuó ma tatali mo hoku husepānití ʻi ha taʻu ʻe 37 ke langa ʻa e fale lotu foʻou ko ʻení koeʻuhí ke ʻoua te ma toe fononga lōloa ki he lotú. ʻOku tāpuekina moʻoni kimautolu pea ʻoku mau houngaʻia.”

ʻE tokoni ʻa e siteiki senitā foʻoú ki he Kau Māʻoniʻoni ʻo e Ngaahi ʻAho Kimui Ní ʻa ia ʻoku nau ʻi he Siteiki Nukuʻalofa Tonga Noaté pea ʻoku tokangaʻi ia ʻe Palesiteni Takaetali F. Tupou.

ʻI heʻene pōpoaki loto-houngaʻiá, naʻe fakamatalaʻi ʻe Palesiteni Tupou ʻa e tanupoú ko ha “ʻaho fakafiefia ia ki he Kāingalotu ʻo Sopú.”

ʻI heʻene lau mei he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá, ko ha tohi folofola ʻa e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní, naʻe pehē ʻe Palesiteni Tupou, “[ʻe] hoko ʻa e siteiki sentā foʻou ko ʻení ko ha ʻfale ʻo e lotu, ko ha fale ʻo e ʻaukai, ko ha fale ʻo e tui, ko ha fale ʻo e akoʼ (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:119.) ʻE hoko ia ko ha feituʻu toputapu mo ha hūfangaʻanga. Ko ha fale te tau ako ai ʻo fekauʻaki mo hotau Fakamoʻui, ko Sīsū Kalaisí.”

Paaki