E Rawa Ni Keda Cakava Na Veika Dredre Mai Vua
Ni da tubu vakatisaipeli e na gauna eda cakacakataka na noda vakabauta na Turaga ena veigauna dredre.
Ena gauna veiqaravi voli ena vuravura na iVakabula, ea raica o Koya e dua na tagane mataboko. E taroga iratou na tisaipeli nei Jisu, “Vakavuvuli, ko cei sai valavala ca, a tamata oqo, se tamana kei tinana, sa sucu mataboko kina ko koya?
Na isaunitaro tudei, loloma, ka dina ni iVakabula e vakadeitaka vei keda ni o Koya e kila vinaka tiko na noda sasaga: “Sa sega ni valavala ca ko koya oqo, se tamana kei tinana, me vakatakilai ga na cakacaka ni Kalou ena vukuna.”1
Dina ni eso na ibolebole ena lako mai ena vuku ni talaidredre, keda kila ni levu na ibolebole ni bula e lako mai baleta eso tale na inaki. Se mani vacava sara na ivurevure ni noda ibolebole, era rawa ni dua na madigi cecere ni tubu.
Na neitou matavuvale e se sega ni vakasukai mai na veika dredre ni bula oqo. Au dau qoroya na matavuvale lelevu, ena noqu tubu cake mai. Na matavuvale vakaoqori e dau taleitaki vei au, vakabibi ena gauna au kunea kina na Lotu ni’u se cauravou mai vei noqu momo yasana vei tinaqu, Sarfo, kei na watina mai Takoradi, Gahana.
Na gauna o Hannah kei au sa vakamau kina, keirau gagadre me yaco na veivakalougatataki vakapeteriaki, ka vakaraitaka ni keirau na vakalougataki me vuqa na gone. Ia, sebera ni sucu na ikatolu ni neirau gonetagane, e mai matata vakavuniwai ni o Hannah ena sega ni rawa ni dua tale na luvena. Ena vakavinavinaka, dina ni sucu mai o Kenneth ena dua na ituvakia veivakarerei vei koya kei tinana, ea yaco bula mai, ka mai bula tale o tinana. Ea rawa ni tekivu me vakaitavi taucoko ena bula ni matavuvale—oka kina na lako i Lotu, masu vakamatavuvale e veisiga, vulica na ivolanikalou, lotu vakamatavuvale, kei na itaviqaravi vakacagicagi taucoko.
E dina ni dodonu me keitou veisautaka na nanamaki me baleta e dua na matavuvale levu, sa dua na ka rekitaki me keitou vakayagataka na ivakavuvuli mai na “Na Matavuvale: Ai Vakaro ki Vuravura Raraba” vata kei iratou na luvei keirau daulomani e tolu. Na vakamuri ni ivakavuvuli oya e kuria na ivakabalebale ki na noqu vakabauta
Me vaka e tukuni ena ivakaro: “Na nodrau vakawati na tagane kei yalewa sa yaga ki na Nona ituvatuva tawamudu. Sa dodonu me ra cadra mai vuravura na gone ena loma ni ivau ni vakamau, ka me ra mai susugi mai vua e dua na tama kei na dua na tina ka rau daudoka ena yalodrau dina taucoko na yalayala ni vakamau.”2 Ni keitou vakatavuvulitaka na ivakavuvuli oqo, keitou vakalougatataki.
Ia, ena noqu veiqaravi vakaperesitedi ni iteki ena dua na mua ni macawa, keitou mai sotava kina e dua na veivakatovolei dredre e rawa ni mai sotava na veitubutubu tale eso. Keitou suka mai na Lotu vakamatavuvale ka soqoni vata me vakasigalevu. Eratou gole sara ena neitou lomanibai o ratou na tolu na luvei keirau tagane.
Na watiqu ea vakila veitarataravi na veivakauqeti ni dua na ka e leqa tiko. E kerei au meu lai raici iratou na gone ni keirau a masi iyaya ni kakana tiko. Au vakila ni ratou taqomaki tiko baleta ni keirau rawa ni rogoca na domo ni mamarau mai na nodratou qito voli.
Ni keirau sa laki raici iratou na luvei keirau tagane, keirau kidroataka, keirau a kunei Kenneth lailai vula 18 ena dua na vokete wai, ka sega ni laurai rawa mai vei irau na tuakana. Keitou cicivaki koya ki na valenibula, ia na veisasaga kece me vakabulai koya a sega ni yaco.
Keitou a rarawataka ni sa sega na madigi me keirau susuga cake na luvei keirau talei ena bula oqo. Dina ni keirau kila ni o Kenneth e tiki ni neitou matavuvale tawamudu, au kunei au ni’u vakataroga tiko na Kalou na cava na vuna e vakatara kina na leqa oqo me yaco vei au ni’u cakava tiko na veika kece au rawa ni cakava meu vakalevulevuya na noqu veikacivi. Au se qai lesu tiko mai ivale mai na vakayacora e dua na noqu itavi ni dauveiqaravi vei ira na Yalododonu. Na cava na vuna e sega ni raica na Kalou na noqu veiqaravi ka vakabulai luvequ tagane kei na noqu matavuvale mai na leqa oqo? Na levu ga ni noqu vakasamataka tiko, na levu cake ga ni noqu lomaca.
E sega ni beitaki au na watiqu ena noqu sega ni vakamuria na nona veivakaqeti, ia au mai vulica e dua na lesoni ni veisau ni bula kau cakava e rua na lawa, me’u kakua sara ni voroka:
Lawa 1: Vakarorogo ka vakamuria na veivakauqeti nei watimu.
Lawa 2: Kevaka o sega ni dei ena dua na vuna, raica na lawa naba 1.
E dina ga ni a mai kavoro na veika a sotavi, ka keitou tomana tiko na lolosi, a yaco me vakamamadataki na neitou icolacola vakaitamera.3 Keirau vulica e dua na lesoni vakatabakidua o watiqu kei au mai na neirau leqa. Keirau lako mai me vakila na neirau duavata ka vauci e na neirau veiyalayalati ni valetabu; keirau kila ni rawa ni keirau vauci Kenneth me neirau ena vuravura ka tarava baleta ni a sucu o koya ena veiyalayalati. Keitou a taukena talega na veika e gadrevi me da veiqaravi kina vei ira na tani ka dau kauwaitaka na nodra mosi. Au vakadinadinataka ni mai yali yani na neirau lomaca ni keirau vakabauta na Turaga. E dredre ni tomani tiko na veika keitou mai sotava, ia keitou mai vulica vata kei na Apositolo o Paula ni keitou “rawata na ka kecega e na vuku i Karisito o koya sa [vakaukauwataki keitou]” kevaka keitou vakanamata Vua.4
E vakatavulica o Peresitedi Russell M. Nelson: “Ni vakanamata na noda bula ki na ituvatuva ni veivakabulai ni Kalou … kei Jisu Karisito kei na Nona kosipeli, eda na rawa ni vakila na reki veitalia na cava e yaco tiko—se sega ni yaco tiko—ena noda bula. A tomana o Koya ka kaya, “Na reki e yaco mai Vua vakakina ena Vukuna.”5
E rawa ni keda dau mamarau ka vakasinaiti ena vakacegu ena noda veigauna dredre. Na loloma keda vakila baleta na iVakabula kei na Nona Veisorovaki sa mai dua na ivurevure kaukauwa ena noda veigauna ni veivakatovolei. “Na veika taucoko sara e veicalati [ka dredre] ena bula sa rawa me vakadodonutaki ena Veisorovaki i Jisu Karisito.”6 A vakarota o Koya, “Dou na kunea e vuravura na rarawa: ia mo dou vakacegu; au sa vakamalumalumutaki vuravura.”7 E rawa ni vukei keda o Koya ni da vosota na mosi, tauvimate, kei na veivakatovolei eda sotava ena bula oqo.
Eda raica e vuqa na italanoa vakaivolanikalou me baleti ira na iliuliu cecere ka dokai, me vakataki Jeremaia, Jope, Josefa Simici, kei Nifai, ka ra a sega ni vakabulai mai na veidredre kei na bolebole ni bula oqo. O ira na tamata era a vulica me ra talairawarawa vua na Turaga ena ituvaki ca sara.8
Ena boto ni nona lomaleqa mai na vale ni veivesu mai Lipati, e a qolouvaka mai o Josefa Simici: “Oi kemuni na Kalou ko ni sa tiko e vei?” Evei na vale ni vakaruru sa ubia na nomuni ivunivuni?”9 Ea vakatavulici Josefa Simici na Turaga me “vosota rawa”10 ka yalataka kevaka e cakava vakakina, na veika kece oqori e na yalomatua kina, ka vinaka cake.11
Noqu vakasamataka lesu na veika au sa sotava, au qai kila ni’u sa vulica eso na noqu lesoni vinaka duadua ena gauna dredre duadua ni noqu bula, na gauna e kauti au tani mai na vanua ni vakacegu. Na veika dredre au sotava ni’u se itabagone, ni’u vulica tiko na veika me baleta na Lotu ena semineri, ni’u se qai saumaki vou mai, kei na noqu daukaulotu tudei kei na bolebole au sotava ena noqu vuli, ena noqu segata me’u vakalevulevuya na noqu veikacivi, kei na noqu susuga cake e dua na matavuvale sa vakarautaki au ki na veisiga ni mataka. Na levu ga ni noqu sotava mamarau na veigauna dredre ena vakabauta na Turaga, na levu ga ni noqu tubu ena noqu bula vakatisaipeli.
Na veika dredre ena noda bula e sega ni dodonu me ka ni kidacala ni da sa curu ena sala qiqo ka rabalailai.12 O Jisu Karisito ea vulica ni “talairawarawa ni sa vosota tiko na ka rarawa.”13 Ni da vakamuri Koya, vakabibi ena gauna dredre, e rawa ni da tubu me vakataki Koya vakalevu sara.
Dua na veiyalayalati eda sa cakava vata kei na Turaga o ya na bulataki ni lawa ni solibula. Na solibula sa dau tiki tudei tu ga ni kosipeli i Jisu Karisito. Sa ivakananumi ni veisorovaki cecere i Jisu Karisito me baleti ira kece era a bula se era na bula e vuravura
Au kila ni na Turaga ena veisosomitaka na noda gagadre savasava. Nanuma na iyalayala ena veivakalougatataki vakapeteriaki ni na levu na luvei keirau? Na veivakalougatataki oya sa mai vakayacori. Keirau mai veiqaravi na watiqu kei au vei ira na drau na daukaulotu, mai sivia e 25 na matanitu, ena Tabana ni Kaulotu na Ghana Cape Coast. Era vakamareqeti vei keirau me vaka ga ni ra luvei keirau dina.
Au vakadinadinataka ni da tubu vakatisaipeli e na gauna eda cakacakataka na noda vakabauta na Turaga ena veigauna dredre. Ni da cakava vakakina, Ena vakaukauwataki keda ena loloma veivueti ka vukei keda me da colata na noda icolacola. Ena yacai Jisu Karisito, emeni.