2023
Ko hai ʻa e ʻAposetolo ko Paulá?
ʻAokosi 2023


“Ko hai ʻa e ʻAposetolo ko Paulá?,” Liahona, ʻAokosi 2023.

Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au

Ko hai ʻa e ʻAposetolo ko Paulá?

ʻĪmisi
tā ʻo e ʻAposetolo ko Paulá

Ko e Malangaʻi ʻe Paula ʻa e Ongoongoleleí ʻi he Ngaahi Fonua Kehé, tā fakatātā ʻa Paul Mann

Puipuituʻá

  • Hingoa faka-Siú: Saula

  • Fāʻeleʻi ʻi Tāsisi, ko ha kolo ʻi Toake ʻi he ʻaho ní

  • Maʻu e tangataʻi fonua Loma ʻi hono fāʻeleʻí

  • Tupu hake ʻi ha ʻapi naʻe fakaʻapaʻapaʻi mo lotu

  • Naʻe fekauʻi ke ako ʻi Selusalema pea hoko ko ha Fālesi

  • Naʻe lau ʻe he kau Fālesí ko e tui faka-Kalisitiané ko ha takihala ia mei he tui faka-Siú, ko ia naʻe hanga ai ʻe Saula ʻo “maumauʻi ʻa e siasí” (Ngāue 8:3) ʻi heʻene feinga ke taukaveʻi ʻene tui fakalotú

Fakaului

Lolotonga e fononga ʻa Saula ki Tāmasikusi ke puke pōpula e kau muimui kumi hūfanga ʻo Kalaisí, “naʻe malama takatakai ʻiate ia ʻa e maama mei he langí” (Ngāue 9:3). Hili ʻene tō ki he kelekelé, naʻá ne “fanongo ki he leʻo naʻe pehē mai kiate ia, ʻE Saula, ʻe Saula, ko e hā ʻokú ke fakatangaʻi ai aú?” (Ngāue 9:4). Naʻe fekauʻi ʻe Kalaisi ʻa Saula, ʻa ia ʻoku kui he taimí ni mei he meʻa-hā-maí, ke ʻalu ki Tāmasikusi ʻo tatali ki ha fakahinohino lahi ange.

Hili ha ʻaho ʻe tolu ʻo e kui ʻa Saulá, naʻe ʻaʻahi kiate ia ʻa e ākonga ko ʻAnanaiá, ʻa ia naʻá ne fakaʻā hono matá (vakai, Ngāue 9:17–18). Naʻe papitaiso leva ʻa Saula pea ʻalu ki Selusalema, ka “naʻe manavahē kotoa pē [ʻa e kau ākongá] kiate ia, he naʻe ʻikai te nau tui ko ha ākonga ia” (Ngāue 9:26).

Naʻe ui ʻa Saula ke ngāue ki he kau Senitailé, pea talu mei ai mo e ui ia ʻe he Tohi Tapú ko Paula, ko hono hingoa faka-Latiná. Ko e ului ʻa Paulá ko ha fakamoʻoni ia ʻoku ʻatā ʻa e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí kiate kinautolu kotoa pē ʻoku fakatomalá pea “tatau ai pē pe ʻoku tau ʻifē pe ko e hā kuo tau faí, ʻoku ʻikai teitei ʻi ai ha feituʻu te ke taʻe-lava ʻo foki mei ai.”1

Ko e hā naʻe fili ai ʻa Paulá?

Ko Paula ko ha ʻAposetolo te ne lava ʻo akoʻi “ʻa e kau senitaile ʻi he ngaahi fonua ʻikai faka-Siú, ʻa ia te ne lava ʻo matatali e fakaanga ʻa hono kakaí (ʻo aʻu pē ki he Siasí), peá ne maʻu ʻa e ʻilo mo e taukei ke akoʻi fakatouʻosi e kau Siu mo e kau senitaile ʻi he ngaahi tuʻunga fakasōsiale kotoa pē ʻi he puleʻanga Lomá.”2

Naʻe makehe ʻa e feʻunga ʻa Paula ko ha tangataʻi fonua Loma mo ha Fālesi kimuʻa naʻe lea faka-Hepelū, faka-Kalisi, mo e faka-Latiná, ke fakahoko ʻa e fekau ko ʻení (vakai, Ngāue 9:15).

Tefitoʻi Pōpoakí

ʻI he hoko ʻa Paula ko ha ʻAposetoló, naʻá ne tuʻu ko ha fakamoʻoni ʻo Sīsū Kalaisi mo Hono mālohi huhuʻí. “Ko e tefitoʻi kaveinga ʻo ʻene ngaahi tohí ʻa e founga naʻe huhuʻi ai ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e māmaní mo e founga ʻe lava ke fiefia ai ʻa e Kāingalotú ʻi he ngaahi tāpuaki ʻo [ʻEne] Fakaleleí.”3

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Gerrit W. Gong, “Ko ʻEtau Tafuʻanga Afi ʻo e Tuí,” Liahona, Nōvema 2018, 41.

  2. Robert J. Matthews, “Saul of Tarsus: Chosen for a Special Need,” Ensign, Sept. 1987, 62.

  3. David Rolph Seely and Jo Ann H. Seely, “Paul: Untiring Witness of Christ,” Ensign, Aug. 1999, 26.

Paaki