’Ei ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hau
Tē parau pāpū nei au ē e ’ite « te mau ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hau » i te hau nō rātou iho i teie orara’a, ’e te fārereira’a hanahana i te ra’i.
Tē ora nei tātou i te hō’ē tau e fa’aruru te mau « ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hau »1 i te mau fifi ta’a ’ē mau. I fa’aruru noa ana te feiā e ti’aturi, ’o tē ha’amori ma te ha’eha’a, ’e ’o tē parau pāpū nō Iesu Mesia, i te mau ’ati, te pe’ape’a ’e te mau tāfifira’a.1 ’Aita i ta’a ’ē nō māua tā’u vahine ia Mary. Ma’a matahiti i ma’iri, ’ua ’ite māua e rave rahi hoa rahi tō māua nō te ha’api’ira’a tuarua, te mau hoa misiōnare, vetahi o tā rātou mau vahine iti ’e te mau hoa ’ohipa tahito tei fa’aru’e mai, ’aore rā, mai tā te peresideni Russell M. Nelson i parau, ’ua noa’a te parau tū’ite nō te haere i te tahi atu pae o te pāruru. ’Ua ’ite māua i te ta’ata tei pa’ari i roto i te fa’aro’o ’e te ha’apa’ora’a, ’e tei ta’ahi i rāpae i te ’ē’a nō te fafaura’a.
E ’oto tō māua, ’ua fa’aru’e mai tō māua mo’otua tamāroa 23 matahiti i roto i te hō’ē ’ati purūmu, ’o ’ōna ana’e. E mau hoa iti ato’a, e mau fēti’i ’e e mau hoa ’ohipa tei fa’aruru i te fifi rahi i te pae nō te ea.
’Ia tupu te mau ’ati, e ’oto tātou ’e e tūtava tātou i te amo te tahi i tā te tahi hōpoi’a.3 E ’oto tātou nō te mau mea tei ’ore fa’aotihia ’e te mau hīmene tei ’ore i hīmenehia.4 I roto i teie tere tāhuti nei, e tupu ato’a mai te mau ’ohipa ’ī’ino i ni’a i te ta’ata maita’i. Te mau auahi tānina i Maui (Vaihī), i Tīreni apato’a ’e i Tanata, e mau hi’ora’a ïa nō te mau ’ohipa ri’ari’a e fa’aruru te ta’ata maita’i i te tahi taime.
Tē tai’o nei tātou i roto i te Poe Tao’a Rahi ē ’ua heheu te Fatu ia Aberahama i te nātura mure ’ore o te mau vārua. I ’apo Aberahama i te parau nō tō tātou orara’a hou i teie, nō te fa’atōro’a-ātea-ra’a, te Hāmanira’a, te mā’itira’a i te hō’ē Tāra’ehara ’e te orara’a tāhuti nei, ’oia ho’i te piti nō te orara’a o te ta’ata nei.5 ’Ua parau te Tāra’ehara :
« E hāmani tātou i te hō’ē fenua ’ei vāhi orara’a nō rātou ;
« ’E e tāmata tātou ia rātou i reira, ’ia ’ite tātou e ha’apa’o ānei rātou i te mau mea ato’a tā te Fatu tō rātou Atua e fa’aue ia rātou ra ».6
Tei roto tātou pā’āto’a nei i te piti o te orara’a o tō tātou nei tere i mua i te hō’ē bāsileia hanahana, ’ei tuha’a nō te fa’anahora’a rahi a te Atua nō te fa’aorara’a ’e te fa’ateiteira’a. ’Ua ha’amaita’ihia tātou i te ti’amāra’a ’ia mā’iti, ’e e nehenehe te mau ’ati nō te tāhuti nei e tupu. E taime teie i fa’ata’ahia nō te fa’aineine tātou ’ia fārerei i te Atua.7 ’Ua ha’amaita’ihia tātou ’ua ’ite tātou i te parau nō Iesu Mesia ’e nō tōna ti’ara’a i roto i te fa’anahora’a. ’Ua fāna’o tātou i te rirora’a ’ei melo nō tāna ’Ēkālesia i fa’aho’ihia mai—Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei. Tātou te mau ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hautē tūtava nei ïa ’ia ora i tāna mau fa’auera’a. E ’ere roa i te mea ’ōhie nō tōna feiā ’āpe’e. E ’ere ato’a i te mea ’ōhie nō te Fa’aora i te ravera’a i tāna misiōni tāhuti nei ma te ha’apa’o maita’i.
E mea pāpū te mau pāpa’ira’a mo’a : e rave rahi tē māhōhā i mua i te « ’a ’amu, ’a inu, ’e ’ia ’oa’oa, ananahi ho’i e pohe ai ».8 E feiā ti’aturi ’ore ato’a e ha’apa’i nei i te tahi mau vāhi mo’emo’e ’e te pōiri, ’e te mau ta’ata hō’ē ā ferurira’a, ’o tē fa’a’aimamau i « te parau ri’i ’āpī »9 ’e te mau ha’api’ira’a a te ta’ata nei.10 ’Aita rātou i ’ite i te vāhi e ’itehia ai te parau mau.11
’Aita te mau ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hau e pe’e i nā ’ē’a. E mau melo māhanahana ’e te pūpū ia rātou, i roto i te huira’atira e ora nei tātou. E here, e fa’a’ite ’e e tītau manihini tātou i mau tamari’i ato’a a te Atua ’ia pe’e i te mau ha’api’ira’a a te Mesia.12 E pe’e tātou i te parau a’o a tō tātou peropheta, te peresideni Nelson : e mā’iti tātou i te ti’ara’a « fa’atupu i te hau, i teienei ’e i te mau taime ato’a. »13 E tū’ati teie huru hi’ora’a fa’auru i te arata’ira’a a te mau pāpa’ira’a mo’a ’e ’a te mau peropheta.
I te matahiti 1829, ’aita ā te ’Ēkālesia i fa’aho’ihia mai i fa’anahohia atu ra, ’aita ato’a te Buka a Moromona i ha’apararehia atu ra. E pupu iti i roto i te fifi tei tūra’ihia e te Vārua o te Atua, ’e ’ua pe’e ihora i te peropheta Iosepha Semita. I heheu ai te Fatu ia Iosepha i te a’o nō te mau tau fifi : « ’Eiaha e mata’u, ’e te nana iti ; ’a rave i te ’ohipa maita’i ; e noa atu e ’āmui tō te ao nei ’e tō hade ho’i i te pāto’ira’a ia ’outou, e ’ore roa rātou e manuia. »14 ’Ua parau ato’a ’oia ia rātou :
« ’A hi’o mai iā’u nei i tō mau mana’o ato’a na ; ’eiaha e fē’a’a, ’eiaha e māta’u.
« […] ’A fa’aitoito noa, ’a ha’apa’o i tā’u mau fa’auera’a, ’e e noa’a ia [’outou] te bāsileia o te ao ra. »15
Pāpū maita’i, e’ita tō tātou hope’a i te ra’i e tauihia i te tāfifira’a tā tātou e fa’aruru. I roto i te Hebera, tē a’ohia nei tātou ē « e fa’afātata noa atu tātou i te terono o te aroha mau ra, ’ia arohahia mai tātou nei, ’e ’ia noa’a te maita’i ’ei turu mai ia tātou i te tau e au ai ra. »16 ’O Iesu Mesia te « tumu nō te ora mure ’ore. »17
E mea au nā’u te mau parau a Moromona, tei fa’ahitihia e tāna tamaiti ia Moroni, i te parau-ha’amaita’i-ra’a i « te mau ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hau […] nō te mea e mea hau tō ’outou haerera’a i rotopū i te mau tamari’i a te ta’ata nei. »18
Nō tātou nei ho’i i roto i te ’Ēkālesia e tūtava nei ’ia riro ’ei « ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hau », e mahana ’ana’ana a’e e tīa’i ra ia tātou ’a fa’atumu ai tātou i ni’a i tō tātou Fatu ’e Fa’aora, Iesu Mesia. E tuha’a te mau ’ati nō te tāhuti nei, ’e tē tupu nei ho’i i roto i te orara’a o te mau ta’ata ato’a nā te ao nei. Mai te mau ’arora’a rarahi i rotopū i te mau fenua ’e te mau ta’ata.
Tē ui-pinepine-hia nei te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia : « Nō te aha te hō’ē Atua parauti’a e fa’ati’a ai ’ia tupu te mau mea ’ī’ino, i ni’a iho ā rā i te mau ta’ata maita’i ? » ’e « Nō te aha ’aita te feiā parauti’a, ’e rātou e tāvini nei i te Fatu e pāruruhia ei i taua mau ’ohipa ’oto rahi ra ? »
’Aita ia tātou nei te mau pāhonora’a ato’a ; terā rā, ’ua ’ite iho ā tātou i te mau parau tumu faufa’a rahi e ti’a ai ia tātou ’ia fa’aruru i te mau ’ati, te pe’ape’a ’e te mau tāfifira’a, ma te fa’aro’o ’e te ti’aturi i te hō’ē ananahi māramarama a’e nō tātou tāta’itahi. ’Aita e hi’ora’a maita’i a’e i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a nō ni’a i te rāterera’a nā roto i te pe’ape’a maori rā te parau a te Fatu ia Iosepha Semita, te Peropheta, ’a mau ai ’oia i te fare tāpe’ara’a nō Liberty.
I parau ho’i te Fatu ē :
« Mai te mea e hāmama mai te ta’a nō hade iho i te vaha i te tītaura’a ia ’oe na, ’ia ’ite ’oe, e tā’u nei tamaiti ē, e noa’a ia ’oe te ’ite nā roto i teie mau mea ato’a, ’e e riro ho’i ïa ’ei maita’i nō ’oe na.
« ’Ua haere roa atu te Tamaiti a te Ta’ata i raro a’e i teie mau mea ato’a ra. ’Ua hau ānei ’oe iāna ra ?
« […] ’eiaha e mata’u i tā te ta’ata nei e rave, nō te mea e vai noa te Atua i pīha’i iho ia ’oe na ē a muri ē a muri noa atu. »19
E mea pāpū maita’i, e Metua i te ra’i tō tātou, tei ’ite ’e tei here ia tātou tāta’itahi, ’e tei māramarama maita’i roa i tō tātou māuiui. ’O tāna Tamaiti, ’oia ho’i Iesu Mesia, tō tātou Fa’aora ’e Tāra’ehara.
’Ua tūra’i rahi roa te peresideni Russell M. Nelson ’e te peresideni M. Russell Ballard i te faufa’a rahi o te nene’ira’a piti o te ’Ia poro haere i tā’u nei ’evanelia.20 ’Ua ’ana’anatae ato’a vau i te reira. Ma te fa’arahi i te mau pāpa’ira’a mo’a, tē parau mana rahi nei teie nene’ira’a ’āpī ē :
« I roto i tāna tusia tāra’ehara, ’ua rave Iesu Mesia i ni’a iāna i tō tātou mau māuiui, mau tāfifira’a ’e mau paruparu. Nō reira, ’ua ’ite ’oia ‘nā roto i te tino i te rāve’a nō te fa’aora i tōna mau ta’ata ’ia au i tō rātou mau paruparu’ (Alama 7:12 ; hi’o ato’a te ’īrava 11). ’Ua ani ’oia, ‘E haere mai ’outou iā’u nei’, ’e ’ia nā reira tātou, e hōro’a mai ’oia i te fa’afa’aeara’a, te tīa’ira’a, te pūai, te hi’ora’a ātea ’e te fa’aorara’a māuiui (Mataio 11:28 ; hi’o ato’a te mau ’īrava 29–30).
« ’A turu’i ai tātou i ni’a ia Iesu Mesia ’e tāna tāra’ehara, e ti’a iāna ’ia tauturu ia tātou ’ia fa’a’oroma’i i tō tātou mau ’ati, mau ma’i ’e mau māuiui. E ti’a ia tātou ’ia ’ī i te ’oa’oa, te hau ’e te tāmāhanahanara’a. Te mau mea tano ’ore ato’a i roto i te orara’a, e ti’a ’ia fa’a’āfarohia nā roto i te tāra’ehara a Iesu Mesia. »21
E ti’a ia tātou ’ia vai ’ei ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hau.
I roto i te fa’anahora’a a tō tātou Metua nō tāna mau tamari’i, e ’ere i te parau noa nō te orara’a hou i te tāhuti ’e i te tāhuti nei, e fāito pūai ato’a rā nō te ora mure ’ore, mai te fārereira’a rahi ’e te hanahana ia rātou i mo’e atu. E fa’atītī’aifarohia te mau hapa ato’a, ’e e ’ite pāpū roa tātou, ma te hi’ora’a ’e te māramaramara’a hape ’ore.
’Ua fa’aau te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia i teie huru hi’ora’a i te hō’ē ta’ata e haere ra i roto i te tuha’a rōpū o te hō’ē ha’uti e toru tuha’a.22 Te feiā ’aita i ’ite i te fa’anahora’a a te Metua, ’aita ïa rātou e māramarama e aha tei tupu i roto i te tuha’a mātāmua (’oia ho’i te ao hou te tāhuti nei) nā reira ato’a te mau ’ōpuara’a i ha’amauhia i reira ; ’aita ato’a rātou e māramarama i te ha’apāpūra’a ’e te fa’aotira’a e tae mai i roto i te toru o te tuha’a, ’oia ho’i te fa’ahopera’a hanahana o te fa’anahora’a a te Metua.
E rave rahi ’aita e mauruuru nei i te mea ē, i raro a’e i tāna fa’anahora’a here ’e te hope, e’ita te feiā e topa i roto i te fifi, e ’ere ho’i nā rātou te hape, e fa’a’erehia i te hope’a.23
Māramarama maita’i te mau pāpa’ira’a mo’a : e ha’amaita’ihia te mau ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hau, rātou te parauti’a, tē pe’e i te Fa’aora ’e tē ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a. Hō’ē o te mau ’īrava pāpa’ira’a mo’a faufa’a roa nō te feiā parauti’a, ta’a ’ē noa atu te vaira’a i roto i te orara’a, ’o te a’ora’a ïa a te ari’i Beniamina i tōna mau ta’ata. Tē parau fafau nei ’oia ē, rātou e ha’apa’o maita’i i te mau fa’auera’a, e ha’amaita’ihia ïa i te mau mea ato’a i roto i teie orara’a, ’e « e fāri’ihia ïa rātou i te ao ra, ’e e pārahi rātou i pīha’i iho i te Atua i roto i te ’oa’oa hope ’ore ra. »24
’Ua ’ite tātou ē, fātata tātou pā’āto’a tei nā roto i te mau vero pae tino ’e pae vārua, i roto i tō tātou orara’a, tē vai ra e pau rahi. ’Ua hōro’a mai te Metua here i te ra’i ’e tāna Tamaiti, ’o Iesu Mesia, ’oia i te upo’o o tāna ’Ēkālesia i fa’aho’ihia mai, i te mau pāpa’ira’a mo’a ’e te mau peropheta nō te fa’aineine ia tātou, nō te fa’aara ia tātou i te mau ataatara’a ’e nō te hōro’a i te arata’ira’a nō te fa’aineine ’e nō te pāruru ia tātou. E mau arata’ira’a tītauhia ’ia rave i reira ra, ’e tē vai ra, nō te pārurura’a ïa nō e rave rahi matahiti a muri a’e. Tē a’o nei te ’ōmuara’a parau a te Fatu nō te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a, te tuha’a 1, ’ia « ha’apa’o i te mau parau a te mau peropheta. »25
Tē fa’aara ato’a mai nei te tuha’a 1 : « ’A fa’aineine ’outou, ’a fa’aineine ’outou nō te mea ’o tē tae mai. »26 Tē fa’afāna’o nei te Fatu i tōna mau ta’ata i te rāve’a nō te fa’aineine nō te mau fifi e fa’aruru atu rātou.
E heheura’a mana rahi tā te Fatu i hōro’a i te peresideni Brigham Young i te 14 nō Tēnuare 1847, i Winter Quarters.27 E hi’ora’a mātau maita’i teie heheura’a nō te fa’aineinera’a te Fatu i tōna mau ta’ata nō te mea e tae mai. ’Ua ha’amata te feiā ha’apa’o maita’i i tā rātou fa’areva-’ē-ra’a nō te vāhi mo’a ra o te mou’a, te ’āfa’a nō Roto Miti. ’Ua manuia rātou i te patu i te hiero nō Nauvoo ’e ’ua fa’ari’i i te mau ’ōro’a mo’a fa’aora. I tīahihia rātou i rāpae ia Missouri, ’e ’ua tīahi tō rātou feiā hāmani ’ino ia rātou i rāpae ia Nauvoo i te pu’e tau to’eto’e mau. E parau a’o fa’a’ōhie te heheura’a ia Brigham ra nō ni’a i te fa’aineinera’a nō te reva-’ē-ra’a. ’Ua tūra’i ta’a ’ē te Fatu i te parau nō te aupurura’a i te feiā veve, te vahine ’ivi, te metua tāne ’ore ’e te mau ’utuāfare o te feiā i roto i te nu’u fa’ehau momoni, ’a ha’amata ai te pupu rahi feiā mo’a i tō rātou tere ataata.
Ta’a ’ē noa atu te hōro’ara’a i te tahi atu a’o e ora ma te parauti’a, e piti parau tumu tā te Fatu i tūra’i, ’e tē vai noa ra i teie mahana.
’A tahi, ’ua fa’aitoito ’oia ia rātou ’ia « ’ārue ïa i te Fatu nā roto i te hīmenera’a, te fa’a’otora’a ’upa’upa, te ’orira’a, ’e te pure ’ārue ’e te ha’amāuruurura’a ho’i. »28
Te piti, ’ua a’o te Fatu mai te mea e « tē ’oto nei ’oe, ’a ti’aoro atu ïa i te Fatu ra tō ’oe Atua nā roto i te ani-māite-ra’a atu, ’ia tupu te ’oa’oa i roto i tō ’oe ’ā’au. »29
Teie nā fa’auera’a e piti, e parau a’o maita’i roa ïa nō tō tātou nei tau. E ha’amaita’i-ta’a-’ē-hia te mau orara’a tei ’ī te ’āruera’a ’e te hīmene ’e te ha’amāuruuru. E rāve’a mana rahi te ’oa’oara’a ’e te turu’ira’a i ni’a i te tauturu a tō te ra’i nā roto i te pure, nō te mau ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hau. E tauturu te tūtava-noa-ra’a i te fa’aitoito, i te ’ape i te taiāra’a vārua.
Tē ha’amāpiha nei te ’īrava hope’a o te hō’ē hīmene tano maita’i, i te pāhonora’a rahi, ’e ma te nehenehe mau :« ’Aita tō te fenua e ’oto tā te ra’i e ’ore tāmarū. »30
’Ei ’āpōsetolo nā te Fatu Iesu Mesia, tē parau pāpū nei au ē e ’ite « te mau ta’ata i pe’e atu i te Mesia ma te hau » i te hau nō rātou iho i teie orara’a, ’e te fārereira’a hanahana i te ra’i. Tē hōro’a nei au i tō’u ’itera’a pāpū nō te atuara’a o te Fa’aora ’e te pāpūra’a tāna tāra’ehara. ’O ’oia tō tātou Fa’aora ’e te Tāra’ehara. I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.