Krok 9.

Rekompensata i Pojednanie

Kluczowa Zasada: Kiedy jest to możliwe, zadość uczyń osobiście wszystkim, których zraniłeś.

Kiedy przeszliśmy do kroku 9., byliśmy gotowi, aby starać się o wybaczenie. Podobnie jak pokutujący synowie Mosjasza, którzy „[starali] się usilnie naprawić wszelkie krzywdy, które wyrządzili” (Mosjasz 27:35), pragnęliśmy zadość uczynić za popełnione błędy. Kiedy stanęliśmy w obliczu wykonania kroku 9., nadal wiedzieliśmy, że nie możemy zrealizować tego, czego pragniemy, jeśli Bóg nie pobłogosławi nas Swoim Duchem. Potrzebowaliśmy odwagi, dobrego osądu, delikatności, rozwagi i odpowiedniego czasu. Były to cechy, których większość z nas nie posiadała w owym czasie. Zdaliśmy sobie sprawę z tego, że krok 9. jeszcze raz sprawdzi naszą gotowość do ukorzenia się oraz szukania pomocy i łaski Pana.

Z powodu naszych doświadczeń pojawiających się w czasie tego pełnego wyzwań procesu, mamy kilka sugestii. Bardzo ważne jest, żeby nie działać impulsywnie lub bezmyślnie, kiedy próbujesz zadość uczynić za krzywdy. Równie ważne jest, aby nie odkładać tego na później. Proces zdrowienia wielu osób zatrzymał się, kiedy pozwoliły, aby lęk powstrzymał ich przed zrobieniem kroku 9. Módl się o przewodnictwo Pana i skonsultuj się z zaufanym doradcą, aby uzyskać pomoc w uniknięciu tego typu pułapek.

Czasami możesz odczuwać pokusę, by uniknąć spotkania z osobą z twojej listy. Jednakże zalecamy, abyś oparł się tej pokusie, chyba że nie pozwalają ci na spotkanie z tą osobą ograniczenia prawne. Duch pokory i poczucie uczciwości może naprawić zniszczone relacje, kiedy podejmiesz rozsądne wysiłki mające na celu osobiste spotkanie. Niech ludzie wiedzą, że zwracasz się do nich, aby wynagrodzić krzywdy. Szanuj ich życzenia, jeśli zaznaczają, że woleliby raczej nie omawiać tej kwestii. Jeśli dadzą ci szansę na przeprosiny, bądź zwięzły i konkretny w sprawie, którą pamiętasz. Szczegóły nie są konieczne. Celem rozmowy nie jest wyjaśnienie lub opisanie twojego punktu widzenia. Celem jest przyznanie się do popełnionych przez ciebie błędów, przeproszenie i zadośćuczynienie, jeśli tylko jest to możliwe. Nie kłóć się z ludźmi ani ich nie krytykuj, nawet jeśli nie zgadzasz się z ich reakcją lub nie można jej przyjąć. Podejdź do każdej osoby w duchu pokory, proponując pojednanie, lecz nigdy — usprawiedliwianie.

Przepraszanie za pewne uczynki może stanowić szczególne wyzwanie. Na przykład, może będziesz musiał zająć się sprawami, które mają prawne reperkusje, takie jak nieuczciwość czy poważny grzech seksualny. Możesz odczuwać pokusę, by zareagować przesadnie lub szukać wymówek i unikać naprawienia krzywd. Powinieneś w duchu modlitwy zasięgnąć rady przywódców kościelnych lub specjalistów, zanim podejmiesz działania w tych poważnych przypadkach.

W innych sytuacjach możesz nie mieć możliwości bezpośredniego zadośćuczynienia. Dana osoba może nie żyć lub może nie będziesz w stanie dowiedzieć się, gdzie mieszka. W takich przypadkach możesz zadośćuczynić w sposób pośredni. Możesz napisać do tej osoby list, w którym wyrazisz swój żal i pragnienie pojednania, nawet jeśli tego listu nie można doręczyć. Możesz przekazać dar na ulubioną organizację dobroczynną tej osoby. Możesz znaleźć kogoś, kto przypomina ci tę osobę i zrobić coś, co jej pomoże. Możesz też zrobić coś anonimowo, aby pomóc członkowi rodziny tego człowieka.

Może się tak zdarzyć, że zbliżenie się do drugiej osoby lub próba naprawy błędów są dla niej bolesne lub nawet krzywdzące. Jeśli myślisz, że tak może być w danym przypadku, omów sytuację z zaufanym doradcą, zanim podejmiesz następne kroki. Ta część procesu zdrowienia nie może nigdy prowadzić do dalszego krzywdzenia innych ludzi. Czasami może też być tak, że są krzywdy, których naprawienie przekracza ludzkie możliwości. Starszy Neal A. Maxwell mówił o takiej sytuacji: „Czasami […] rekompensata nie jest realna, jak na przykład w sytuacji, kiedy ktoś przyczynił się do utraty przez kogoś wiary lub cnoty. Natomiast w takim przypadku dalszy przykład prawości stanowi kompensującą formę odszkodowania” (w: Conference Report, paźdz. 1991, 41 lub Ensign, list. 1991, 31). Od chwili, w której zdecydujesz się przyjąć te prawdziwe zasady jako swój nowy sposób życia, zaczniesz naprawiać wyrządzone krzywdy.

Po zadośćuczynieniu za większość swoich uczynków z przeszłości, nadal możesz mieć jedną lub dwie osoby, z którymi nie możesz stanąć twarzą w twarz. Nie rozpaczaj. Wielu z nas stanęło przed tym samym problemem. Zalecamy, abyś przedstawił swoje uczucia Panu w szczerej modlitwie. Jeśli nadal odczuwasz ogromny strach lub złość na myśl o spotkaniu z tą osobą, prawdopodobnie spotkanie z nią powinieneś odłożyć na później. Aby przezwyciężyć negatywne uczucia, mógłbyś modlić się o odczuwanie miłości bliźniego i ujrzenie tej osoby tak, jak postrzega ją Pan. Mógłbyś poszukać pozytywnych powodów, dla których zadośćuczynienie i pojednanie będzie pomocne. Jeśli to zrobisz i będziesz cierpliwy, Pan — na Swój własny sposób i w Swoim czasie — może cię obdarzyć i obdarzy cię tą zdolnością i zapewni cudowne możliwości pojednania się z każdym człowiekiem z twojej listy.

Kończąc krok 9. na miarę swoich możliwości, w końcu wykonałeś wszystko, co było w twojej mocy, aby być w harmonii z przykazaniami Pana. Zacząłeś doświadczać nowego, pełnego nadziei życia — nie pokładając owej nadziei w sobie, lecz w miłości Bożej. Doszedłeś do głębokiej pokory i przekonałeś się, że Pan tam czeka, aby cię objąć. Uczyniłeś wszystko, co mogłeś, aby uzdrowić relacje i pojednać się z innymi ludźmi. Przynajmniej częściowo wszedłeś do Jego spoczynku, a pozostanie tam stało się twym największym pragnieniem. Uczysz się lepiej rozpoznawać osobiste objawienie i postępować zgodnie z nim, co prowadzi cię do życia w harmonii z naukami starożytnych i współczesnych proroków Boga. Nawet w najtrudniejszych chwilach odczuwasz nowy rodzaj pokoju. Nauczyłeś się przyjmować błogosławieństwo, które opisał Paweł: „Pokój Boży, który przewyższa wszelki rozum, strzec będzie serc waszych i myśli waszych w Chrystusie Jezusie” (List do Filipian 4:7).

Kroki działania

Kochaj innych; powstrzymuj się od ich osądzania; bądź gotów przyjąć powołanie kościelne oraz ptać dziesięcinę i inne ofiary

Jeśli w przeszłości byłeś osobą religijną, może powodował tobą strach przed sądem Bożym oraz przed tym, co pomyślą sobie inni ludzie. Być może, działałeś pod wpływem poczucia obowiązku. Dzisiaj przyznajesz, że służba jest sposobem na przyjście do Chrystusa. Jest sposobem wyrażenia naszej miłość do Boga. Wyraża ciągłą potrzebę Jego mocy i wdzięczność za Jego boską pomoc. Zastanów się, czy twoja aktywność w Kościele nadal powodowana jest strachem bądź poczuciem obowiązku, czy może jest naturalnym następstwem ponownego odrodzenia twej wiary w Chrystusa.

Znajdź sposoby służenia wszędzie tam, gdzie jesteś. Bądź godny służby w powołaniu kościelnym lub na inne sposoby i bądź gotowy, aby to robić. Kiedy będziesz służyć swoim braciom i siostrom i nauczać ich słowem i przykładem, podzielisz się z nimi tym, że jest On żywą realnością w twoim życiu. (Zob. Ew. Mateusza 25:40; Ew. Jana 13:34–35; Ew. Jana 15:15; Mosjasz 2:17).

Bądź chętny, by robię to, co jest konieczne, aby wynagrodzię komuś krzywdy

Robiąc krok 9., musisz unikać poddawania się rozczarowaniom, jeśli inni nie przyjmą dobrze twoich przeprosin lub jeśli nie wierzą w to, że naprawdę się zmieniłeś. Wynagradzanie krzywd wymaga czasu i cierpliwości. Daj innym czas na to, by zdali sobie sprawę, że tym razem jest inaczej. Tym razem nie składasz pustych obietnic. Żyjesz po to, by całkowicie porzucić uzależnienie i słabości charakteru. Ostatecznie, abstynencja i zmiana w zachowaniu będą mówić same za siebie.

Studiuj i zrozum

Poniższe fragmenty z pism świętych oraz wypowiedzi przywódców Kościoła mogą pomóc ci w zrobieniu kroku 9. Korzystaj z tych fragmentów i pytań podczas medytacji, studiowania i sporządzania notatek. Bądź uczciwy i konkretny w swoich zapiskach.

Wpływanie na innych w dobry sposób

„I Duch Pana tak mi mówi: Przykaż twym dzieciom, aby czyniły dobro, gdyż inaczej wielu doprowadzą do zguby. Dlatego nakazuję ci, mój synu, abyś w bojaźni przed Bogiem powstrzymał się od popełniania występków.

Nawróć się do Pana całym swym sercem, mocą i całą swą siłą, abyś więcej nie sprowadził nikogo na złą drogę, zamiast tego powróć do nich i przyznaj się do swych błędów oraz zła, które popełniłeś” (Alma 39:12–13).

• Jedną z największych krzywd, jakie wyrządziliśmy innym, jest wywieranie na nich takiego wpływu, że sami popadli w uzależnienie. Napisz o ludziach napotkanych w twoim życiu, na których wpłynąłeś w taki sposób.

• Gdzie możesz znaleźć odwagę potrzebną do tego, by spotkać się twarzą w twarz z tymi ludźmi, zgodnie z naukami Almy, znajdującymi się w tych wersetach?

Perswazja lub przymus

„Kto chce, może przyjść i pić do woli z wód życia, a kto nie chce przyjść, nie jest do tego zmuszany, ale ostatniego dnia zostanie mu przywrócone według jego czynów” (Alma 42:27).

• Podczas podejmowania kroku 9., z wielu ważnych powodów nigdy nie wolno ci popaść w usprawiedliwianie lub okłamywanie, że nie masz wyboru. Program wychodzenia z uzależnień jest programem opartym na perswazji, a nie na przymusie. Napisz, czy podczas robienia kroku 9. czułeś, że podlegasz perswazji czy przymusowi. Jakie wymieniono w tych wersetach powody, dla których warto jest dać się przekonać?

Przygotowanie na spotkanie z Bogiem

„Pragnę, abyście wystąpili i nie znieczulali więcej swych serc, gdyż teraz jest właściwy czas i dzień dla waszego zbawienia; jeśli więc nawrócicie się i nie będziecie znieczulać swych serc, już teraz będzie wam dany wielki plan odkupienia.

Albowiem to życie dane jest ludziom, aby przygotowali się na spotkanie z Bogiem. Okres tego życia jest okresem danym ludziom na wykonanie ich prac” (Alma 34:31–32).

• Co jeszcze osiągasz, kiedy łagodnieje twoje serce i wynagradzasz popełnione krzywdy?

• W jaki sposób twoja chęć naprawienia krzywd zwiększa się, kiedy zdajesz sobie sprawę z tego, że jednocześnie przygotowujesz się na spotkanie z Bogiem?

Aktywność w Kościele

„[Synowie Mosjasza] wędrowali po całym kraju […] starając się usilnie naprawić wszelkie krzywdy, które wyrządzili Kościołowi, przyznając się do wszystkich swych grzechów, rozgłaszając o wszystkim, czego byli świadkami, i wyjaśniając proroctwa oraz pismo święte wszystkim, którzy chcieli ich słuchać” (Mosjasz 27:35).

• Z powodu uzależnień wielu ludzi przestaje przychodzić do kościoła. Niektórzy wykorzystują uchybienia innych, aby usprawiedliwić swoje ograniczone zaangażowanie. Napisz o własnych doświadczeniach z aktywnością w Kościele Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich.

• W jaki sposób zbliżenie się do Zbawiciela poprzez wychodzenie z uzależnienia pomogło ci ponownie zjednoczyć się z Jego Kościołem?

• W jaki sposób aktywność w Kościele pomaga ci w pełniejszym naprawieniu krzywd i wyleczeniu?

Dobrowolna rekompensata

„Na tyle, na ile to możliwe, należy oddać to, co zostało skradzione, naprawić wyrządzone szkody i oczyścić to, co zostało zbrukane. Dobrowolna rekompensata jest konkretnym dowodem dla Pana na to, że chcesz uczynić wszystko, co w twojej mocy, aby odpokutować” (Richard G. Scott, w: Conference Report, kwiec. 1995, 102 lub Ensign, maj 1995, 76).

• Napisz o tym, w jaki sposób podjęcie kroku 9. jest dowodem nie tylko dla Pana, ale również dla ciebie i dla innych, że jesteś wierny życiu wypełnionemu pokorą i uczciwością.

Zamiary twojego serca

„Temu, kto dokonuje pokuty i przestrzega przykazań Pana, zostanie przebaczone” (NiP 1:32).

• Podczas wynagradzania krzywd możesz spotkać ludzi, którzy ci nie wybaczą. Być może, ich serca nadal są twarde wobec ciebie lub może nie wierzą w twoje intencje. Jak pomaga wiedza, że Pan rozumie prawdziwe zamiary twojego serca i że przyjmie twoją ofiarę pokuty i rekompensaty, nawet jeśli nie zrobią tego ludzie?

Co Zbawiciel może zrobić dla ciebie

„Ludzie nie mogą wybaczyć własnych grzechów; nie mogą oczyścić sami siebie z konsekwencji swoich grzechów. Ludzie mogą przestać grzeszyć i mogą czynić prawość w przyszłości, i na tyle ich uczynki są przyjęte przed Panem i są godne rozważenia. Lecz kto naprawi zło, jakie wyrządzili sobie i innym, którego, jak się wydaje, nie mogą sami naprawić? Dzięki zadośćuczynieniu Jezusa Chrystusa grzechy osób pokutujących będą zmyte; choć będą jak szarłat, zbie-leją jak wełna. Ta obietnica jest wam dana” (Joseph F. Smith, Gospel Doctrine, 5. wyd. [1939], 98–99).

• Kiedy zechcesz naprawiać krzywdy, niech nie zniechęcają cię takie myśli, jak: „To niemożliwe! Nie ma sposobu, abym dostatecznie naprawił zło, które wyrządziłem tej osobie!” Choć może to być prawdą, zastanów się nad mocą Jezusa Chrystusa, która naprawia to, czego ty nie możesz naprawić. Napisz o konieczności zaufania, że Jezus Chrystus uczyni to, czego ty nie możesz zrobić.

• Na jakie sposoby możesz okazać Panu, że ufasz Jemu? W jaki sposób możesz zwiększyć to zaufanie?