“Lesson 188—Pagdaig sa Kalungkutan at Depresyon: Matutulungan Tayo ng Ama sa Langit at ng Kanyang Anak na si Jesucristo na Madaig ang mga Emosyonal na Hamon sa Buhay,” Manwal ng Titser ng Seminary para sa Doktrina at mga Tipan (2025)
“Pagdaig sa Kalungkutan at Depresyon,” Manwal ng Titser ng Seminary para sa Doktrina at mga Tipan
Lesson 188: Pisikal at Emosyonal na Kalusugan
Pagdaig sa Kalungkutan at Depresyon
Matutulungan Tayo ng Ama sa Langit at ng Kanyang Anak na si Jesucristo na Madaig ang mga Emosyonal na Hamon sa Buhay
Nangako ang Tagapagligtas na magkakaroon tayo ng lubos na kagalakan sa Kanya (tingnan sa Doktrina at mga Tipan 101:36). Gayunpaman, ang mga sandali ng kalungkutan at panghihina ng loob ay normal na bahagi ng ating karanasan sa buhay. Kung minsan, maaari tayong makaranas ng mas matinding kawalan ng pag-asa at depresyon. Ang Ama sa Langit at si Jesucristo ay nagbigay ng resources upang tulungan tayong sumulong nang may pananampalataya sa mga panahong nakararanas tayo ng problemang emosyonal. Matutulungan ng lesson na ito ang mga estudyante na maunawaan ang mga paraan kung paano sila makahihingi ng tulong kapag nakakaramdam ng kalungkutan at depresyon.
Mga Posibleng Aktibidad sa Pag-aaral
Ang mga emosyon ay parang mga alon ng dagat
Paalala: Maaaring makatulong na malaman na hindi mo kailangang maging eksperto sa paksang ito upang maituro ang lesson na ito. Manalangin para sa patnubay ng Espiritu Santo, sundin ang mga materyal, at magtiwala sa iyong mga estudyante. Kung magtatanong ang mga estudyante ng mga bagay na hindi mo alam kung paano tutugunan o kung magbabahagi sila ng mga personal na paghihirap na nararanasan nila, anyayahan silang humingi ng tulong sa Panginoon, kanilang mga magulang, mga lider ng Simbahan, at mga propesyonal sa kalusugan ng pag-iisip.
Upang magsimula, magpakita ng isang larawan o video ng mga alon ng dagat. Ibahagi o ibuod ang sumusunod na talata.
Isipin na kunwari ay nakatayo ka sa dalampasigan at pinanonood ang mga alon ng karagatan. Ang mga alon ay parang damdamin natin. Ang ilang alon ay marahang binabasa ang iyong mga paa habang nakatayo o nagtatampisaw ka sa tubig. Sa ibang pagkakataon ay maaaring mas nakalubog ka sa tubig, at maaaring hampasin ka nang malakas ng mga alon o nang hindi inaasahan, ay maitumba ka. Kung minsan, hahampasin ka ng malalaking alon nang malakas at marahil nang magkakasunod. Maaaring mahirapan kang tumayo at maaari ka pang makainom ng tubig at masamid o mahirapang huminga.
Pagnilayan sandali kung paano maiaangkop ang metaporang ito sa mga paghihirap sa damdamin tulad ng kalungkutan, panghihina ng loob, at depresyon.
Upang matulungan ang mga estudyante na masuri ang kanilang pang-unawa sa paksang ito, maaari mong ibigay ang ilan sa mga sumusunod na pahayag na pag-iisipan ng mga estudyante.
Mapanalanging pagnilayan ang mga sumusunod na pahayag. Isulat sa iyong journal kung gaano naaangkop sa iyo ang bawat pahayag (gamit ang mga sagot na “oo,” “kadalasan,” “medyo,” at “hindi talaga”).
-
Alam ko ang pagkakaiba ng kalungkutan, panghihina ng loob, at depresyon.
-
Alam ko ang mga palatandaan ng depresyon.
-
Alam ko kung saan hihingi ng tulong kung nakakaramdam ako ng depresyon.
-
Alam ko kung paano ako matutulungan ng Ama sa Langit at ni Jesucristo kapag nakakaramdam ako ng kalungkutan at depresyon.
Kalungkutan at depresyon
Tulungan ang mga estudyante na maunawaan na ang kalungkutan at panghihina ng loob ay mahirap ngunit mahahalagang elemento sa ating pag-unlad. Ang mga ito ay parang mas maliliit na alon, na mga normal na reaksyon sa mga hamon at kabiguan ng buhay. Ipaliwanag na ang depresyon ay higit pa sa kalungkutan. Ang depresyon ay tuloy-tuloy at negatibong nakaaapekto sa iniisip, nadarama, at ikinikilos ng isang tao (tulad ng mas malalaking alon). Kabilang sa mga sintomas ng depresyon ang hindi napapawing kalungkutan, kawalan ng pag-asa, kawalan ng halaga, kawalan ng lakas, kawalan ng interes sa mga dating nakasisiyang aktibidad, pakiramdam na parang pabigat sa mga nakapaligid sa iyo, at pag-iisip tungkol sa kamatayan at pagpapakamatay. Dagdag pa rito, kapag nakadarama ang ilan ng depresyon, maaaring maramdaman nilang nahahadlangan ang kanilang kakayahang makilala ang Espiritu. (Tingnan ang “Pag-unawa sa Kalungkutan at Depresyon,” sa Paghugot ng Lakas sa Panginoon: Katatagan ng Damdamin [2021], 75.)
Nang iniisip ang sarili mong buhay, pagnilayan kung anong uri ng mga alon ang makapaglalarawan ng iyong kasalukuyang emosyonal na kalagayan.
Sa inyong pag-aaral ngayon, mapanalanging hangarin ang mga pahiwatig ng Espiritu para tulungan kayo at ang mga kakilala ninyo na dumaranas ng kalungkutan at depresyon.
Inilalarawan sa Isaias 61:1–3 ang maraming paraan na matutulungan tayo ng Tagapagligtas. Basahin ang mga talatang ito, at maghanap ng mga parirala na sa palagay ninyo ay angkop sa pagtulong sa isang taong nakakaramdam ng kalungkutan at depresyon. Ang salitang “ako“ sa mga talatang ito ay tumutukoy kay Jesucristo, ang Mesiyas.
-
Anong mga salita o parirala ang naging pinakamakabuluhan para sa inyo? Ano ang natuklasan ninyo na makatutulong sa isang taong nilalabanan ang kalungkutan o depresyon?
Maaaring mabanggit ng mga estudyante ang kakayahan ng Tagapagligtas na tulungan, panatagin, at pasiglahin ang mga bagbag na puso, ang mga binibihag o mistulang binibihag, mga nagdadalamhati, at ang mga nakadarama ng kabigatan ng loob.
Matapos bigyan ang mga estudyante ng pagkakataong magbahagi, ipakita ang sumusunod na pahayag ni Sister Reyna I. Aburto. Ang kanyang pahayag ay makatutulong sa mga estudyante na malaman kung ano ang magagawa nila upang makahanap ng kapanatagan.
Itinuro ni Sister Reyna I. Aburto, dating Pangalawang Tagapayo sa Relief Society General Presidency:
Sa Dilim at Liwanag, Aking Panginoon, Manatili!
Pinatotohanan ni Sister Aburto na matutulungan ng Tagapagligtas ang lahat ng anak ng Diyos na matiis ang mga karamdaman sa isipan at katawan.
Tulad ng alinmang bahagi ng katawan, ang utak ay maaaring dumanas ng sakit, trauma, at mga chemical imbalance. Kapag nahihirapan ang ating isipan, angkop lamang na humingi ng tulong sa Diyos, sa mga nasa paligid natin, at sa mga medical at mental health professional. …
… Normal lang ang malungkot o mag-alala paminsan-minsan. Ang kalungkutan at pagkabalisa ay likas na mga damdamin ng tao. Gayunman, kung palagi tayong malungkot at kung humahadlang ang ating kalungkutan o pasakit sa kakayahan nating madama ang pagmamahal ng ating Ama sa Langit at ng Kanyang Anak at ang impluwensya ng Espiritu Santo, maaaring dumaranas tayo ng depresyon, pagkabalisa, o iba pang kalagayan sa emosyon. (Reyna I. Aburto, “Sa Dilim at Liwanag, Aking Panginoon, Manatili!,” Liahona, Nob. 2019, 57)
-
Anong mga katotohanan ang matututuhan natin mula sa mensahe ni Sister Aburto?
Tulungan ang mga estudyante na maunawaan ang katotohanan na kapag nahihirapan ang ating isipan, dapat tayong humingi ng tulong sa Diyos, sa mga nasa paligid natin, at sa mga propesyonal sa medisina at kalusugan ng pag-iisip.
Humingi ng tulong sa Diyos, sa iba, at sa mga propesyonal
Upang matulungan ang mga estudyante na mas maunawaan ang alituntuning ito, sabihin sa kanila na itupi ang isang papel sa tatlong bahagi para makagawa ng isang polyeto. Sa polyeto, maaari nilang isulat ang natutuhan nila tungkol sa paghingi ng tulong para sa kalungkutan o depresyon. Maaaring makatulong ito ngayon o sa hinaharap para sa kanila o sa kanilang mahal sa buhay. Maaaring lagyan ng label ng mga estudyante ang tatlong bahagi: “Humingi ng tulong sa Diyos,” “Humingi ng tulong sa iba,” at “Humingi ng tulong sa mga propesyonal.” Pagkatapos ay ibigay ang handout na may pamagat na “Paghingi ng Tulong.” Maaaring gumawa ang mga estudyante nang mag-isa o sa maliliit na grupo at isulat ang kanilang mga sagot sa mga tanong sa handout sa kanilang polyeto.
Paghingi ng Tulong
Humingi ng tulong sa Diyos
Nangako ang Ama sa Langit ng banal na tulong upang matiis natin ang lahat ng hamon sa buhay. Nangako Siya ng maraming paraan na darating ang Kanyang tulong. Kung hindi natin makikita ang Kanyang tulong sa isang paraan, palaging mahalagang huwag sumuko. Patuloy na humingi. Nariyan Siya.
-
Ano ang nalalaman mo tungkol sa Ama sa Langit at kay Jesucristo na nagbibigay sa iyo ng kumpiyansa na makatutulong Sila sa kalungkutan at depresyon?
Basahin ang Jacob 2:8; Alma 26:27–28; Doktrina at mga Tipan 6:36; 136:29. Maghanap ng mga paraan na mahihingi natin ang tulong ng Panginoon kapag tayo ay nakakaramdam ng kalungkutan o depresyon.
-
Ano ang ipinapagawa sa atin ng mga talatang ito kapag tayo ay nakakaramdam ng kalungkutan o depresyon?
-
Ano ang ilang paraan na makahihingi tayo ng tulong sa Ama sa Langit at kay Jesucristo?
Kung hindi masyadong personal, magbahagi ng isang karanasan kung saan humingi ka ng tulong sa Ama sa Langit at kay Jesucristo.
Humingi ng tulong sa iba
Itinuro ni Pangulong Spencer W. Kimball:
Tunay na napapansin tayo ng Diyos, at binabantayan Niya tayo. Ngunit karaniwan na sa pamamagitan ng ibang tao niya ibinibigay ang ating mga pangangailangan. (Mga Turo ng mga Pangulo ng Simbahan: Spencer W. Kimball [2006], 100)
Kapag nakakaramdam tayo ng kalungkutan o depresyon, maaari tayong matuksong umiwas o ilayo ang ating sarili sa iba. Kapag ginawa natin ito, maaaring malimitahan ang ating kakayahang makita ang tulong na ipinadadala sa atin ng Ama sa Langit. Maaaring kabilang sa paghingi ng tulong sa iba ang pakikipag-usap sa mga magulang, pinagkakatiwalaang miyembro ng pamilya, o mga lider ng Simbahan.
Maglista ng dalawa o tatlong bagay na magagawa ng isang taong nahihirapan upang makahingi ng tulong sa iba o magpatulong sa iba.
Kung hindi masyadong personal, magbahagi ng isang pagkakataon na tinulungan ka ng isang kapamilya o kaibigan sa mga panahon ng kalungkutan o depresyon.
Humingi ng tulong sa mga propesyonal
Ang isang mahalagang pinagmumulan ng tulong na maaari nating hangarin ay ang karunungan ng pinagkakatiwalaang mga doktor sa medisina at kalusugan ng pag-iisip. Isipin ang naunang paghahambing ng kalungkutan at depresyon sa mga alon sa karagatan. Kapag tayo ay nalulungkot (humaharap sa mas maliliit na alon), dapat nating sundin ang patnubay ng Espiritu Santo upang malaman kung kailan hihingi ng propesyonal na tulong. Gayunpaman, kung nakakaramdam tayo ng depresyon o ninanais nating magpakamatay (humaharap sa malalaking alon), napakahalagang humingi ng propesyonal na tulong.
Basahin ang pahayag na ito ni Elder Jeffrey R. Holland ng Korum ng Labindalawang Apostol, at alamin ang ibinigay ng Ama sa Langit upang tulungan tayo kapag nahihirapan tayo:
Humingi ng payo sa mahuhusay na tao na may sertipiko sa pagsasanay, propesyonal, at mabubuti ang pinahahalagahan. Maging tapat sa kanila tungkol sa nangyayari sa inyo at mga paghihirap ninyo. Mapanalangin at responsableng pag-isipan ang payo at mga solusyong ibinibigay nila. Kung kayo ay may apendisitis, aasahan ng Diyos na magpapabasbas kayo sa priesthood at magpapagamot sa pinakamahusay na doktor. Gayon din sa depresyon o emotional disorder. Inaasahan ng ating Ama sa Langit na gagamitin natin ang lahat ng magagandang kaloob na ibinigay Niya sa dakilang dispensasyong ito. (Jeffrey R. Holland, “Parang Basag na Sisidlan,” Liahona, Nob. 2013, 41)
Sa iyong polyeto, magsulat ng isang bahagi ng pahayag ni Elder Holland na naging makabuluhan sa iyo.
-
Sa iyong palagay, bakit mahalaga para sa isang tao na humingi ng propesyonal na tulong para sa depresyon?
Tulungan ang mga estudyante na matukoy kung saan sila babaling upang humingi ng propesyonal na tulong. Ang mga ideya ay maaaring kasing simple ng pakikipag-usap sa isang tagapayo sa paaralan, magulang, o pinagkakatiwalaang lider ng Simbahan upang tulungan silang maghanap ng naaangkop na propesyonal. Maaari mong anyayahan ang mga estudyante na tukuyin ang helpline sa pag-iwas sa pagpapakamatay o website para sa inyong lugar (tingnan ang suicide.ChurchofJesusChrist.org para sa mga helpline at resources). Maaari nilang isulat ang resources na ito sa kanilang polyeto. Maaaring i-bookmark ng mga estudyante ang suicide prevention page mula sa website ng Simbahan sa isang electronic device.
Ang resources para sa pagtalakay tungkol sa pagpapakamatay ay matatagpuan sa suicide.ChurchofJesusChrist.org at sa “Mga Karagdagang Aktibidad sa Pag-aaral” sa lesson na ito.
Maaaring madama ng ilang nahihirapan sa depresyon na masyado silang nagiging pabigat sa iba at maging sa Panginoon. Tulungan ang mga estudyante na maalala ang perpektong pagmamahal, pagtitiis, at kapangyarihan ng Panginoon sa kanilang buhay at na nais Niyang tulungan tayong dalhin ang ating mga pasanin. Maaari mong mapagmahal na ipaalala sa mga estudyante na palaging may pag-asa para sa sinumang nakararanas ng depresyon o nag-iisip na magpakamatay.
Rebyuhin ang natutuhan mo
Anyayahan ang mga estudyante na talakayin kung bakit mahalaga ang paghingi ng tulong sa Diyos, sa iba, at sa mga propesyonal kapag nakararanas ng kalungkutan at depresyon. Maaaring ibahagi ng ilang estudyante ang natutuhan at nadama nila ngayon, kung hindi ito masyadong personal.
Sabihin sa mga estudyante na hingin ang patnubay ng Espiritu Santo habang kinukumpleto nila ang sumusunod.
Isulat ang sumusunod sa iyong study journal o sa iyong polyeto:
-
Ang gagawin mo upang makahingi ng tulong sa Panginoon kung ikaw ay nakakaramdam ng kalungkutan at depresyon (maaaring kabilang dito ang mga banal na kasulatan na babasahin mo o sagradong musika na nagbibigay sa iyo ng pag-asa)
-
Ang gagawin mo upang humingi ng tulong sa iba kapag nakakaramdam ka ng kalungkutan o depresyon
-
Ang maaari mong gawin upang tulungan ang isang taong nakakaramdam ng kalungkutan o depresyon
-
Ang maaari mong sabihin sa isang taong nahihirapan at nag-iisip kung dapat siyang humingi ng tulong sa isang mental health counselor
Maaari mong ipaalala sa mga estudyante na maaaring “[pahirin] ang bawat luha sa kanilang mga mata” ng Ama sa Langit at ni Jesucristo (Apocalipsis 21:4) at “yayakapin [tayo] sa bisig ng [Kanyang] pagmamahal” (Doktrina at mga Tipan 6:20).