Mapa 9
Ti Lubong ti Daan a Tulag
-
Bantay Ararat Ti kannawidan a lugar a nakaisadsadan ti daong ni Noe (Gen. 8:4). Saan nga ammo ti eksakto a disso.
-
Ur Umuna a nagindegan ni Abraham, a dandani biktima ti panangisakripisio iti tao, nakitana ti anghel ni Jehova, ken naawatna ti Urim ken Tummim (Gen. 11:28–12:1; Abr. 1; 3:1). (Kitaen met ti mabalin a pangsandi a lugar para iti Ur iti akin-amianan a Mesopotamia.)
-
Babilon, Babel (Sinar) Immuna a nagindegan ni Cus, ti anak ni Ham, ken nagindegan ni Nimrod. Lugar a nagtaudan dagiti Jaredita iti panawen ti Torre ti Babel kadagiti tanap ti Senar. Idi agangay nagbalin a probinsia a kabisera ti Babilonia ken pagtaengan dagiti ari ti Babilonia, a pakairamanan ni Nabocodonosor a nangala iti adu a Judio nga adipen iti daytoy a siudad kalpasan ti pannakadadael ti Jerusalem (587 S.C.). Nagtalinaed dagiti Hudio iti pannakaadipen iti Babilon iti uneg ti 70 a tawen agingga iti panawen ni Ari Siro, a nangpalugod kadagiti Judio a nagsubli iti Jerusalem tapno bangonenda manen ti templo. Nagindeg met ditoy ni Daniel a propeta iti babaen ti panagturay da Nabocodonosor, Belsasar, ken Dario I (Gen. 10:10; 11:1–9; 2 Ari 24–25; Jer. 27:1–29:10; Eze. 1:1; Dan. 1–12; Omni 1:22; Ether 1:33–43).
-
Susan (Susa) Kabisera a siudad ti Imperio ti Persia iti babaen dagiti panagturay da Dario I (Dario a Naindaklan), Xerxes, (Asuero), ken Artaxerxes. Nagindegan ni Reyna Ester, a ti tured ken pammatina ti nangisalakan kadagiti Judio. Nagserbi ditoy ni Daniel ken idi agangay ni Nehemias (Neh. 1:1; 2:1; Est. 1:1; Dan. 8:2).
-
Tanap ti Dura Naitappuak da Sidrac, Misac, ken Abdenago iti hurno a sumsumged ken dumardarang idi nagkedkedda nga agdaydayaw iti imahen a balitok nga inDagiti Aramid ni Nabocodonosor; tinaginayon ida ti Anak ti Dios, ket rimmuarda a naggapu iti hurno a dida nadangran (Dan. 3).
-
Asiria Ti Asur ti umuna a kabisera ti Asiria, a sinaruno ti Nineve. Pinarmek dagiti agturay iti Asiria a da Salmaneser V ken Sargon II ti Akin-amianan a Pagarian ti Israel ket intalawna nga inadipen dagiti 10 a tribu idi 721 S.C. (2 Ari 14–15, 17–19). Ti Asiria ti nagpeggadan ti Juda agingga idi 612 S.C., idi pinarmek ti Babilon ti Asiria.
-
Nineve Ti kabisera ti Asiria. Dinarup ti Asiria ti daga ti Juda bayat ti panagturay ni Ezekias ken ti panagserbi ni propeta Isaias. Ti Jerusalem, ti kabisera a siudad ti Juda, ket datdatlag a naisalakan idi kinabil iti kampilan ti anghel dagiti 185,000 a soldado ti Asiria (2 Ari 19:32–37). Imbaga ti Apo ken ni propeta Jonas nga awaganna daytoy a siudad nga agbabawida (Jonas 1:2; 3:1–4).
-
Haran Nagindeg ni Abraham ditoy iti maysa a panawen sakbay a napan iti Canaan. Nagtalinaed ditoy ti ama ken kabsat ni Abraham. Naggapu ditoy a lugar ni Rebeca (asawa ni Isaac), ken da Raquel, Lea, Bilha, ken Zilpa (assawa ni Jacob) (Gen. 11:31–32; 24:10; 29:4–6; Abr. 2:4–5).
-
Carcemis Inabak ni Nabocodonosor ni Faraon Necao, a naggibusan ti bileg ti Egipto iti Canaan (2 Cron. 35:20–36:6).
-
Sidon Binangon ni Sidon, apoko ni Ham, daytoy a siudad, ken ti akin-amianan unay a siudad ti Canaan (Gen. 10:15–20). Daytoy ti pagtaengan ni Jezabel, a nangyam-ammo iti panagdaydayaw iti Baal iti Israel (1 Ari 16:30–33).
-
Tiro Napateg daytoy a pagnegosioan ken pagsangladan nga ili iti Siria. Nangipatulod ni Hiram ti Tiro iti kaykayo a parwa ken balitok ken trabahador a mangtulong ken Solomon iti panangbangon iti templona (1 Ari 5:1–10, 18; 9:11).
-
Damasco Insalakan ni Abraham ni Lot iti asideg ditoy. Daytoy ti kangrunaan a siudad ti Siria. Bayat ti panagturay ni Ari David, pinarmek dagiti Israelita ti siudad. Pinulotan ni Propeta Elias ni Hazael nga agbalin nga ari ti Damasco (Gen. 14:14–15; 2 Sam. 8:5–6; 1 Ari 19:15).
-
Canaan Naited daytoy a daga ken ni Abraham ken dagiti annakna para iti agnanayon a panagtagikua (Gen. 17:8).
-
Bantay Sinai (Horeb) Kinasao ti Apo ni Moises manipud iti kayo a bassit nga umap-apuy (Ex. 3:1–2). Naited ken ni Moises ti Linteg ken ti Sangapulo a Bilin (Ex. 19–20). Kinasao ti Apo ni Propeta Elias iti naalumanay, bassit a timek (1 Ari 19:8–12).
-
Ezion-geber Nangbangon ni Ari Solomon iti “bunggoy dagiti sasakayan” iti Ezion-geber (1 Ari 9:26). Nalabit iti daytoy a pagsangladan, ti reyna ti Sheba, kalpasan ti pannakadamagna iti panaglatak ni Solomon, bimmaba a kumita kenkuana (1 Ari 10:1–13).
-
Egipto Nagbaniaga ni Abraham ditoy gapu iti nakaro a panagbisin iti Ur (Abr. 2:1, 21). Imbaga ti Apo ken ni Abraham nga isurona kadagiti Egipcios no ania ti naipalgak kenkuana (Abr. 3:15). Inlako dagiti kakabsatna ni Jose iti pannakaadipen (Gen. 37:28). Nagbalin ni Jose nga agturay iti balay ni Potipar ditoy. Naipupok isuna iti pagbaludan. Impatarusna ti tagtagainep ti Faraon ket naikkan iti saad ti turay iti Egipto. Nagtitipon a sangkamaysa ni Jose ken dagiti kakabsatna. Immakar ditoy ni Jacob ken ti kaamaanna (Gen. 39–46). Nagnaed dagiti annak ti Israel iti Gosen bayat ti sumagmamano nga aldaw a panagtalinaedda iti Egipto (Gen. 47:6).
Immadu dagiti Israelita “ket wimmadwadda iti kasta unay”; impan dagiti Egipcios ida iti pannakaadipen (Ex. 1:7–14). Kalpasan ti agsasaruno a didigra pinalubosan ti Faraon a pumanaw ti Israel iti Egipto (Ex. 12:31–41). Naipan ni Jeremias iti Egipto (Jer. 43:4–7).
-
Captor (Creta) Ti nagkauna a daga dagiti taga-Minoa.