24. Capernaum

Ti Capernaum a masarakan iti amianan nga igid ti Baybay ti Galilea, ti sentro ti panagserbi ni Jesus iti Galilea (Mat. 9:1–2; Marcos 2:1–5). Maysa a napateg ken naballigian a sentro ti pagikanan ken pagnegosioan, pagtaengan daytoy kadagiti Gentil kasta met kadagiti Judio. Nalabit a di kaano man nagsurok ti populasion iti umuna a siglo iti 1,000 a tattao. Masarakan ti Capernaum kadagiti nagkukurus a kalsada dagiti napapateg a dalan iti pagnegosioan, nga adda dagiti nataba a daga iti lawlawna. Nagpatakder ditoy dagiti soldado a Romano kadagiti pagdigosan a balay ken pagidulinan, a nakatulong iti nabukel nga istruktura ti kagimongan nga addaan kadagiti napintas ti pannakabangonna a pasdek ti publiko. Iti baet dagiti adu a milagro a naDagiti Aramid ditoy, gagangay a di inawat dagiti tao ti panagserbi ti Mangisalakan. Ngarud inlunod ni Jesus ti siudad (Mat. 11:20, 23–24). Idi agangay, nadadael ti Capernaum ken nagtalinaed nga awan ti agindeg.

Dagiti Napapateg a Pasamak: Maam-ammo ti Capernaum a kas “bukod a siudad” ti Mangisalakan (Mat. 9:1–2; Marcos 2:1–5). NagDagiti Aramid iti adu a milagro iti daytoy a lugar. Kas pagarigan, inagasanna ti adu a tattao (Marcos 1:32–34), agraman ti adipen ti centurion (Lucas 7:1–10), ti katugangan a babai ni Pedro (Marcos 1:21, 29–31), ti saan a makagunay nga imbabada iti iddana babaen iti atep (Marcos 2:1–12), ken ti lalaki a nagango ti imana (Mat. 12:9–13). Ditoy a pinaksiat pay ni Jesus ti adu a dakes nga espiritu (Marcos 1:21–28, 32–34), pinagungarna ti babai nga anak ni Jairo manipud kadagiti natay (Marcos 5:22–24, 35–43), ken nangted iti sermon iti tinapay ti biag iti sinagoga iti Capernaum (Juan 6:24–59). Binilin ti Mangisalakan ni Pedro tapno agkalap iti ikan iti Baybay ti Galilea, ungapenna ti ngiwat ti ikan, ket sarakenna ti maysa a siklo a pangbayadna iti buis (Mat. 17:24–27).