“Yaco Mo Jabeni Dina,” Me iSakisaki ni iTabagone, Maji 2023.
Yaco Mo Jabeni Dina
O Felipe e dua vei ira na kenadau vinaka duadua e vuravura e na karate, judo kei na MMA [qito ka veiwaki kina na karate judo kei na so tale]. Ia na veiqaravi vakadaukaulotu sa ikoya na ka e vakabibitaka duadua o koya.
iTaba mai vei Shirley Brito
O Felipe F. mai Pará, Brazil, e sega ni dua walega na yabaki 18. E sa vakaitavi oti ena sotasota saumi ni (MMA), judo, kei na karate. Ka tiko vinaka sara ga o koya e na cava ga e vakaitavitaki koya kina. A rawata o koya na veisisivi ni Tamata Kaukamea ni Veimatanitu ena MMA. E jabeni vaka 2 o koya ni Pará state, ikarua ni jabeni e Brazil, ka ikarua ni jabeni kei vuravura ena judo. Ka sa jabeni oti vaka 10 ena Pará state, jabeni vaka 10 e Brazil, e dua na jabeni ena Ceva kei Amerika, ka jabeni oti vaka 3 ena sotasota ni vuravura ena karate. Oilei!
Na Vu ni Nona Rawa-Ka
O Felipe e a tekivu tereni mai ni se qai yabaki vitu. Ia e vakabauta o koya ni vu levu duadua ga ni nona rawa-ka sa ikoya na Kalou. “Au dau masuta tikoga na veivuke ni Turaga,” e kaya o koya.
E na iotioti ni nona veisisivi e na Pan-American karate, e a sega soti sara ni yalodei o Felipe. Ia a qai solia vua o tamana e dua na veivakalougatataki ni matabete. “Ni oti o ya sa vinaka cake sara na noqu vakasama, ka vukei au me‘u qaqa ena veisisivi e na siga oya. Au a qaqa e na rua na iotioti ni qito, ni sa vo ga e dua na sekodi. E ra nanuma taucoko ni na sega ni rawa. Au a cakava e dua na iwalewale sega ni namaki ka vukei au me’u qaqa, e na vuku ga ni veivakalougatataki nei tamaqu.”
Sa solia oti vua o tamana e vuqa na veivakalougatataki e na veiyabaki sa sivi. E kila o Felipe ni kena ciqomi na veivakalougatataki e sega ni kena ibalebale ni na qaqa kina, ia e vakabauta o koya ni na vukei koya na Turaga me dau vakanamata ka vakatorocaketaka na nona taledi. “Oqo e vukei au me’u yalodei vakalevu cake,” e kaya o Felipe. “Au kila ni tiko kina na liga ni Turaga, se cava ga e macala.”
O iratou na nona matavuvale e ratou dau veitokoni vakalevu talega. E na dua na sotasota ni MMA, a raica iratou na nona matavuvale o Felipe e na idabedabe ni sarasara. “E ratou a kailavaka kece tiko mai na yacaqu. Au a sega sara ga ni vosa rawa.” A kuria, “Au sa vakavinavinakataki rau sara vakalevu na tamaqu kei na tinaqu, ni rau vakaraitaka vei au na sala dodonu.”
E vakila o Felipe ni nona muria na salatu oya e veivuke sara e na nona qito. E ra dau dredrevaki koya na nona itokani ni sega ni dau vakayacora na veika e ra cakava tiko. Ia o Felipe e sega ni rarawataka. “Me vaka ga na kena kauta mai na kosipeli na veivakalougatataki, na qito e kauta talega mai na rawa-ka! Na sega ni lako ki na soqo ni marau kei ira na noqu itokani kei na kana dodonu e rau vei vakayarayarataki ruarua ki na ka e rawati.”
Vakatulewataki ni Veiqaravi Vakadaukaulotu
Ia oqo ni sa yabaki 18 o Felipe, sa levu sara na madigi e yaco mai vei koya. E sa qai sureti wale toka ga me lako i tuberi e na dua na Koronivuli ni MMA, ka ra vinakati koya o ira na vei veimanidia e so e vuravura raraba. Ia e vinakata o koya me veiqaravi taumada vakadaukaulotu.
“Vei au, e sa dua na digidigi rawarawa,” e kaya o koya. “Na Turaga e liu duadua. E rawa ni ra wawa na veika tale eso, baleta ni dau vakalougatataki iko o Koya ni ko talairawarawa tiko.”
O Júnior na tuakai Felipe, ka se qai lesu toka ga mai e na kaulotu, e a tiki ni nona vakauqeti o Fijlipe. A tukuna vei Felipe ni sega tale ni dua na ka e vinaka cake mai na veiqaravi vakaulotu ka dodonu me lako kevaka mada ga e ra tovolea na tamata me ra uqeti koya me kakua.
Ka so na tamata e ra sa dau tukuna tiko vei Felipe me tiko ga. E vuqa na lewe ni isema ni nona matavuvale e ra sega ni lewe ni Lotu. “E ra sega ni kila ni yaga vakalevu cake na veiqaravi vakaulotu mai na vutuniyau kei na rogo. Au dau tovolea ga me’u vakavulica na kosipeli ni yaco na veigauna vakaoqori,” e kaya o Felipe. Ka dua vei ira na gauna oqori a a veimuataki ki na dua na gauna qaqa ni kaulotu.
Se qai takali wale toka ga oqo na tavalei Felipe, ka a lolositaka tiko na mate nei luvena tagane o nona momo o Felipe. A tukuna vei nona momo o Felipe me baleta na ituvatuva ni veivakabulai. E muri a mokoti koya o nona momo ka kere veivosoti e na nona a tukuna vua me kakua ni lako ikaulotu. “A tukuna vei au o koya ni tiko vei au na isolisoli ni veivakauqeti ki yalodra na tamata ka gadreva vei me’u veiqaravi,” e nanuma o Felipe. “Sa dua na gauna talei dina vei au ni mai kila na inaki dina ni kaulotu e dua ka a sega tu ni kila se cava na kena inaki dina.”
E dau yaco mai vei Filipe e na so na gauna na yalo ni sega ni kila vakaidina ni inaki ni kaulotu. “Au dau wilika na noqu ivolanikalou e veisiga, ka dua na bogi e a levu sara na noqu vakatitiqataka na noqu digidigi. Au sa tekivu vakasamataka, ‘Me’u tiko tale beka ka veisisivi tale vakalailai?’ Ia au a qai wilika e na iVola i Momani me baleti ira na Nifaiti e ra sa tekivu me ra vakaraitaka na yalo ni sega ni dau vakavinavinaka kei na dokadoka. E vakavulica vei ira o Jekope ni gadrevi me ra vakaliuca taumada na Turaga. [Raica na Jekope 2:12–21.] E na gauna o ya au a sega ni qai lomalomaruataka tale na noqu digidigi.”
“Nikua au sa kila na ka au vinakata, ka’u kila ni’u na vakalougatataki e na dua na sala ni‘u na lesu mai e na noqu kaulotu. E rawa beka ni qito e na MMA se dua tale na ka, ia au kila ni Kalou e solia vei keda na ka e da gadreva.”
Na Kaukauwa ni Saumaki e Veisiga
O Felipe e a sega soti ni dau taleitaka se nuidei me baleta na kaulotu—se na Lotu. “E na dua na gauna e na noqu bula au a malumalumu tu e na kosipeli, ka‘u dau vakila ni yali tiko e dua na ka,” e kaya o koya. “O na kila e dua na tamata vakaoya ka dau lako ga ki lotu ka sega ni cakava tale e dua na ka? Oqori sara ga o au.” Ni oti nona vosa vei tuakana kei bisopi me baleta na kaulotu, a nanuma me sa tekivu masu ka wilika na nona ivolanikalou e veisiga.
“Au vakabauta ni ka a vukei au sa ikoya na saumaki e veisiga. Au a tubu cake ena Lotu, ka dua na gauna au a sega ni vakasaqara na saumaki mai baleta ni’u a tubu cake e na dua na itikotiko e vakabauta ka’u a nanuma ni sa veirauti vinaka oya. Ia oqo au sa vaqara tiko e dua na ivakadinadina e veisiga.”
E Jabeni e na Vuku ni Turaga
E kila o Felipe ni digitaki na dodonu e sega ni kena ibalebale ni na qaqa tikoga se rawata na veika e lomana. “Au nanuma lesu na noqu a lako ki na dua na sotasota ka’u nanuma ni’u a sa vakavakarau tu kina vakavinaka, ia au a druka ga e na imatai ni wavoki. Dua tale na gauna au a mavoa ka tiko voli e vale. Au nanuma na noqu a yadra vakamataka lailai, ka vakaraica na voli na siligi, ka yalo tarotarotaka se sa yaga dina beka. E na so na gauna au dau vinakata me’u vuki lesu ka moce tale, ia au a tucake ka lako yani me‘u la‘i vakaukauwa yago. Mo yaco mo jabeni e na ulabaleta yani na taudaku ni qaqa. Oya sa ikoya e dua ka dau vorata na veisiga, vorata rawa na druka, vorata rawa na veivakatovolei.”
Na iVakabula sa ikoya na vu ni veivakauqeti vei Felipe me ulabaleta na vei ituvaki taucoko ni bula. “Kevaka e da vinakata me da vakataki Koya, e na gadrevi me da vakayacora na ka e a vakayacora o Koya, ka tovolea tikoga me da tudei, vaqaqacotaki keda, ka vakasamataka na cava e na cakava o Koya. Oqori e vakauqeti au e na noqu ivalavala e veisiga, me’u vakataki Koya. Ni’u raica e dua na ka au rawa ni veisautaka, au dau masu ka kere veivosoti, ka tovolea me’u vinaka cake tikoga. Na jabeni dina sa ikoya na tamata e dau bale vakavuqa ia e na dela ni lomararawa e duri cake ka toso tikoga.”
“Au jabeni e na vuku ni Turaga” e kaya o Felipe. “Kevaka e a sega o Koya, au sega ni kila na vanua au na tu kina. Ia au kila ni na sega vei au na veika taucoko e sa tu vei au nikua. Na bulataki ni kosipeli sa vakavuna me’u dua na jabeni e na bula kei na qito.”