Ko Sa Via Bula se Segai?
Ni da sa veivutuni ka sa saumaki ki vua na Turaga, sa yaco me da taucoko ka sa kautani na noda cakacala.
Donuya e dua na gauna ni kana magiti marautaki e Jerusalemi, a biuti ira na lewevuqa na iVakabula me vakasaqarai ira era gadreva vakalevu na veivuke. A kunei ira o Koya e Peceseita, na isilisili ka lima na kena vale ena yasa ni makete ni sipi ka sa kilai tani tu me dauveirawai kivei ira na vakaleqai.
E tukuna vei keda na kosipeli i Joni ni volekata na isilisili “a ra davo voli koto kina e lewevuqa na tamata vakaleqai, mataboko, lokiloki, wamalai, ka ra waraka tiko me vakayavalati na wai.
“Ni sa lako sobu mai e dua na agilose ena gauna eso ki na isilisili, ka vakayavalata na wai: ia ko koya sa sobu kina eliu ni sa vakayavalati na wai sa bula mai na mate kecega sa tauvi koya” (Joni 5:3–4).
Na veisiko ni iVakabula e sa vakaraitaki ena dua na droini totoka mai vei Carl Bloch ka vakatokai Christ Healing the Sick at Bethesda. E toboki Jisu o Bloch ni laveta cake toka vakamalua na iubi ni dua na ilati caka wale tu ga, me vakatakila e dua na “tamata tauvimate” (Joni 5:7) ka sa davo volekata na isilisili, ka wawa tiko. Eke na vosa tauvimate e vakaibalebaletaki kivua e dua e sa malumalumu ka ivakamacala vinaka ni loloma cecere kei na loloma soliwale ni iVakabula, ka a lako galugalu mai me veiqaravi kivei ira era sega ni rawa ni vukei ira vakaiira.
Ena droini, e davo toka na tamata vakaleqai ena buturara ni yaloyalo eso, ceguoca ka walokai ena nona tauvimate voli me 38 na yabaki.
Ni laveta cake na iVakabula na tutu ni sulu ena dua na liga, e vakatataro o Koya ena kena kadua ka taroga e dua na taro veilauti: “Ko sa via bula se segai?”
E sauma lesu na turaga, “Sa sega saka e dua na noqu tamata me kauti au ki na isilisili ni sa vakayavalati na wai: ia ni’u sa lako tiko kina, sa liu sobu vei au e dua tani” (Joni 5:6–7).
Ki na bolebole tawarawa kilai ni tamata oqo, e a vakarautaka o Jisu e dua na isaunitaro bibi ka tawanamaki:
“Tu cake, taura cake na nomu imocemoce, ka lako.
“A sa bula vinaka vakasauri na tamata, ka taura cake na nona imocemoce, ka lako (Joni 5:8–9).
Ena dua tale na ivakaraitaki malumu, e tukuna vei keda o Luke ni iVakabula, ena Nona lako voli ki Jerusalemi, sotava e kea e 10 na vukavuka. Me baleta na mate e tauvi ira, era “sa tu vakayawa” (Luke 17:12). Era sa vakatikitikitaki—tawasavasava ka tawagadrevi.
“I Jisu, na Turaga, ni lomani keitou mai,” era tagicaka (Luke 17:13)—ena vosa tale eso, ni vakamamasu, “E sega beka ni tiko e dua na ka O ni rawa ni cakava vei keitou?”.
Na Vuniwai Levu duadua, sinai tu ena yalololoma, e kila tu ga ni vakabauta sa dodonu me na liutaka na cakamana ka mani tukuna vei ira, “Dou lako ka vakaraitaki kemudou vei ira na bete” (Luke 17:14).
Ni ra sa lako ena vakabauta, a yaco na cakamana. O rawa ni raitayaloyalotaka na reki vakayauyau ni kalawa yadua ni ra vakadinadinataka ena gauna donu e matadra saraga ni sa vakasavasavataki, vakabulai, ka vakalesuitale na yagodra?
“A sa dua vei ira, ni sa raica sa vakabulai, sa lesu tale, a sa vakarokorokotaka na Kalou ena domo levu,
“A sa cuva vakatoboicu ki na yavai koya [na iVakavuvuli], ka vakamolimoli vua. …
“A sa kaya vua ko [Jisu], Tucake, mo lako ga: sa vakabulai iko na nomu vakabauta” (Luke 17:15–16, 19).
Ena noqu cakacaka eliu vakavuniwai ka dauveisele, au dau veiqaravi vakatabakidua ena kena vakavinakataki ka vakadodonutaki na yago. O Jisu Karisito e vakabula na yago, na vakasama, kei na yalo, ia na Nona veivakabulai e tekivu ena vakabauta.
Ko nanuma li na gauna a vakasinaiti na nomu vakabauta kei na reki ki na kena iveta e cake? Nanuma na gauna o a kunea kina na nomu ivakadinadina se na gauna a vakadeitaka kina vei iko na Kalou ni o sa Luvena tagane se Luvena yalewa ka sa lomani iko vakalevu o Koya—o vakila na nomu vakataucokotaki? Ke sa vaka me yali na gauna oya, sa rawa ni na kune tale.
E vakasalataki keda na iVakabula ena ivakarau meda na vakabulai kina—tu taucoko, se yaco me vinaka sara:
“Dou lako mai vei au, koi kemudou vakaaduaga sa oca ka colata na icolacola bibi, ia ka’u na vakacegui kemudou.
“Vakataqara vei kemudou na noqu ivua, ka vuli vei au; ni’u sa yalomalua ka yalomalumalumu: dou na kunea kina na vakacegu ni yalomudou.
“Ni sa rawarawa na noqu ivua ka mamada na noqu icolacola” (Maciu 11:28–30).
Na “Lako mai, mo muri au (Luke 18:22) e sureti keda me da vakanadakuya na bula makawa kei na gagadre vakavuravura ka yaco mo dua na tamata vou mai vua “sa lako tani na veika makawa [ka] sa yaco me vou na ka kecega” (2 Koronica 5:17), io ena dua na yalo vou ka yalodina. Ka sa yaco me da taucoko tale.
“Dou toro voleka mai vei au ka’u na qai toro voleka yani vei kemudou; dou vakasaqarai au vagumatua dou na qai kunei au; dou kerekere ka na soli vei kemudou; dou tukituki ka na dolavi vei kemudou” (V&V 88:63).
Ni da toro voleka Vua, eda vakila ni bula vakayago e sa nakiti me na dredre ka ni “sa tu na veibasai ni ka kecega” (2 Nifai 2:11) e sega ni dua na cala ena yavu ni veivakabulai. Na veibasai, me kena dodonu, e sa gacagaca gadrevi ni bula vakayago ka vaqaqacotaka na noda nakinaki ka vakavinakataka na noda digidigi. Na veisau tawayalani ni bula e vukei keda ni tuvakataka e dua na veimaliwai tawamudu kei na Kalou—ka toqa na Kena ivakatakarakara ki na keda irairai ni da sorovaka na lomada ki Vua (raica na Alama 5:19).
“Dou cakava oqo mo dou vakananumi au kina” (Luke 22:19) sai koya na ka a kerea na iVakabula ena gauna e tauyavutaka kina na ka eda vakatoka me sakaramede. Na cakacaka vakalotu oqo ena madrai kei na wai e vakavouya na veiyalayalati tabu eda sa vakayacora vata kei na Kalou ka na sureta na mana ni Veisorovaki ki na noda bula. Eda na vakabulai ni sa biu laivi na ivakarau kei na veitovo e vakaukauwataka na yalo ka vaqaqacotaka na domo. Ena gauna eda biuta tani kina “na yaragi ni [noda] itovo ca” (Alama 23:7), eda sa yaco me vaka na “daunivakayacoka [vei keda]” (V&V 58:28), sega tale ni qai mataboko ena ilawaki i Setani se didivara ena irogorogo rerevaki ni veika vakavuravura.
Ni da sa veivutuni ka sa saumaki ki vua na Turaga, sa yaco me da taucoko ka sa kautani na noda cakacala. Ia eda na rairai vakananuma, me vakataki Inosi, “Ena rawa vakaevei?” E sauma na Turaga: “Ena vuku ni nomu vakabauti Karisito. … O koya mo ia ka lako, sa vakabulai iko na nomu vakabauta” (Inosi 1:7, 8).
O Corrie ten Boom, e dua na marama Daji Lotu Vakarisito kaukauwa, a kunea na veivakabulai vakaoya dina ga ni a vesuki tu ena keba vakavesu donuya na ika 2 ni Valulevu e Vuravura. E rawai koya vakabibi na mate, ia sega ni vakataki tacina daulomani o Betsie, ka a vakaleqai ena dua vei ira na keba, o Corrie a bula rawa.
Ni cava na ivalu e dau talanoataka raraba wasoma o koya na veika a lako curuma kei na veivakabulai kei na veivosoti. Ena dua na gauna a torovi koya e dua na dauyadra ni Nazi eliu ka a tiki ni nona veivakararawataki vakavesu o Corrie e Ravensbrück, Jamani, ka vakacaucautaki koya ena nona itukutuku ni veivosoti i Karisito kei na loloma.
“‘Au vakavinavinakataka dina na nomu itukutuku, Fraulein,’ e kaya o koya. ‘Me vakasamataki oqori, me vaka o tukuna, e sa savata tani o Koya na noqu ivalavala ca!’
“A dulaka mai na ligana o Koya me kuretaka na noqu,” a nanuma lesu o Corrie. “Ia o au, ka sa dauvunau voli vakawasoma … na gagadre ni veivosoti, a vakotora na ligaqu ena yasaqu.
“Me vaka ni daubuebue e lomaqu na vakanananu ni cudru kei na veisosomitaki, au raica na kedra ca. … Turaga Jisu, au a masu, vosoti au ka vukei au me’u vosoti koya.
“Au a tovolea me’u matadredredre, [ka’u] saga dredre me’u laveta na ligaqu. Au sega ni rawata rawa. Au a sega ni vakila e dua na ka, sega ni dua na caudre lailai mada ga ni veivakatakatai se loloma cecere. Ka mani yaco tale me’u ceguva e dua na masu lo. Jisu, au sega ni rawa ni vosoti koya. Solia vei au na Nomuni veivosoti.
“Ni’u sa taura na ligana, a yaco e dua na ka veivakurabuitaki levu. Mai na tabaqu ka lako curuma yani na ligaqu, e dua na kaukauwa e vaka me lako tani mai vei au ki vei koya, ni mai na vunilomaqu a vure mai kina e dua na loloma me baleta na vulagi oqo ka voleka ni vakadrukai au.
“Ka’u a mani dikeva rawa ni sa sega ni mai na noda veivosoti me na levu cake mai na noda cakavinaka ka sa vakatautaki kina na veivakabulai ni vuravura, ia ena Nona. Ni dau tukuna vei keda o Koya meda lomani ira na noda meca, e solia o Koya, vata kei na ivakaro, na loloma vakaikoya.”1
A taucoko na vakabulai nei Corrie ten Boom.
A kaya o Peresitedi Thomas S. Monson, “E tiko e dua na bula ka tokoni ira era lomaleqa se vakacolati ena vakaloloku kei na yalorarawa—sa ikoya na Turaga o Jisu Karisito.”2
Ke o vakila ni o tawasavasava, tawalomani, tawamarau, tawakilikili, se tawavakabulai, nanuma “na veika taucoko sara e cala me baleta na bula e rawa me vakadodonutaki mai na Veisorovaki i Jisu Karisito.”3 Me tiko vei iko na vakabauta kei na vosota ni gauna kei na inaki ni Turaga kivei iko. “Kakua ni yalolailai, vakadinata ga” (Marika 5:36).
Mo kila vakaidina ni se segata tikoga na iVakabula me vakavinakataki keda ka vakabula na yaloda. Sa wawa tu e katuba ko Koya ka tukituki. Me da rogoca ena noda tekivu masu tale, veivutuni, veivosoti, ka guilecava. Meda sa lomana na Kalou ka qaravi ira na wavoliti keda tu ka tu ena veitikina tabu ena dua na bula sa vakasavasavataki. E a vakataucokotaki na tamata vakaloloma ena tobu ni wai mai Peciseita, na vukavuka ena sala ki Jerusalemi, kei Corrie ten Boom “Ko sa via bula se segai?” Tucake ka lako. “Sa rauti [ira] na Nona loloma (2 Korinica 12:9), o na sega ni lako duadua.
Au sa mai kila ni bula tiko na Kalou. Au kila ni da sa Luvena taucoko ka sa lomani keda o Koya ena keda ituvaki kei cei eda na rawa ni vakataka. Au kila ni a tala mai o Koya na Luvena ki vuravura me mai veisorovaki ena vuku ni tamata taucoko kei ira era vakadonuya na Nona kosipeli ka muri Koya era na vakabulai ka taucoko—“ia ena qai yaco ena gauna sa lewa ko koya, io ena sala sa kilikili vua, me vakayacori kina na nona lewa” (V&V 88:68) ena Nona loloma cecere. Oqo na noqu ivakadinadina kivei kemuni ena yaca i Jisu Karisito, emeni.