2010–2019
Ma taawaj k’iraak?
Octubre 2018


Ma taawaj k’iraak?

Xb’aan lix tojb’al rix li maak kixb’aanu li Jesukristo, wi naqasik’ ru xjalb’al qak’a’uxl ut xsutq’isinkil qach’ool chi tz’aqal chiru li Kolonel, a’an tooxk’irtesi sa’ musiq’ej.

Naq junjunq po wanjenaq sa’ xmision, li qalal li iitz’inb’ej ut li rochb’een raqe’k reheb’ chi tzolok naq li qalal ki’ok chireek’ankil jun rahilal sa’ xjolom. Jwal jalan kireek’a rib’; xb’een, ink’a’ chik kiru roksinkil lix tel sa’ xtz’e; toja’ naq ink’a’ chi na’eek’an li ru’uj li raq’. Ki’ok chi lub’k junpak’al li xnaq’ ru. Ch’a’aj chiru aatinak. Kixnaw naq moko us ta li yoo chixk’ulb’al. A’b’an ink’a’ kixnaw naq yoo chi siksotk sa’ oxib’ jachal re li rulul. Ki’ok chi xuwak rik’in naq sik yoo chi kanaak. Jwal aajel ru naq ilb’il sa’ junpaat junaq li nasiksotk chi jo’kan re naq taaruuq taak’iraaq chi us. Lix tiikil ochb’een kik’anjelak sa’ junpaat. Chirix xb’oqb’aleb’ laj b’anonel, kixk’e jun li rosob’tesihom. Jo’ un sachb’a-ch’oolej li ambulancia oob’ k’asal ajwi’ xnajtil wan wi’ chaq.

Chirix naq k’amb’il chaq sa’ li b’anleb’aal, eb’ laj b’anonel ke’xtz’il rix li yoo chi k’ulmank ut ke’xk’ulub’a naq te’xk’e xb’an li qalal li taaruuq tixsachob’resi li wank chi sik ut yeq roq li nak’ulman xb’aan li siksotk rik’in xnumik li hoonal. A’b’anan wi li qalal ink’a’ yoo chi siksotk chi yaal, li b’an taaruuq raj tixrahob’tesi chi kaw, jo’ li elk xk’ikel sa’ rulul. Li qalal teneb’anb’il chixsik’b’al li taaraj. A’an kixk’ulub’a xk’ulb’al li b’an. Us ta ki’ajman naab’al po ut li cho’ok re k’iraak chi tz’aqal, li qalal kiru chi sutq’iik wi’chik sa’ xmision chirix naq maak’a’ chik li yajel a’an.

Li qanimajwal Choxahil Yuwa’ naxnaw chixjunil. Naxnaw li qach’a’ajkilal sa’ tib’elej. Naxnaw chi us li qarahilal naqak’ul xb’aan li yajel, li tixk, li tiq’e’k, malaj xmajelal li qayo’lajik. Naxnaw li qach’a’ajkilal sa’ reek’ob’aal qach’ool jo’ li titz’k, li junaatalil, li rahil ch’oolej, ut li yajel sa’ jolomej. Naxnaw ru chixjunileb’ li maa’usilanb’ileb’ malaj toch’b’ileb’ us ta maak’a’ xmaakeb’. Naxnaw xq’unal li qametz’ew ut li aaleek nokoch’a’ajko’ wi’.

Chiru li qayu’am taayale’q qix re taaril ma taqasik’ ru li us chiru li ink’a’ us. Eb’ li neke’xpaab’ lix taqlahom, te’wanq rik’in a’an “sa’ sahil ch’oolejil li maajo’q’e na’oso’.” Re qatenq’ankil chi xik chi uub’ej re toowulaq jo’ a’an, li qaChoxahil Yuwa’ kixk’e chixjunil li wankilal ut nawom re li Ralal, li Jesukristo. Maak’a’ li rahilal sa’ tib’elej, sa’ reek’ob’aal ch’oolej, malaj sa’ musiq’ej li ink’a’ ta naru tixk’irtesi li Kristo.

Naq yoo chi k’anjelak li Kolonel chiru lix yu’am, eb’ li loq’laj hu neke’xye resil naab’aleb’ li sachb’a-ch’oolej b’ar wi’ li Jesukristo kiroksi lix choxahil wankilal re xk’irtesinkileb’ li neke’xk’ul rahilal sa’ tib’elej.

Li evangelio tz’iib’anb’il xb’aan San Jwan naxye resil jun winq li yoo chaq chixkuyb’al jun xkawil majelal chiru 38 chihab’.

“Li Jesus kiril naq jiljo ut naxnaw naq ak najter rokik chi jo’ka’an; ut kixye re: Ma taawaj k’iraak?”

Li winq li sik ut yeq roq kixsume naq maa’ani wan re xtenq’ankil naq jwal naraj ru tenq’aak.

“Kixye li Jesus re: Waklin, xok laa ch’ina ch’aat ut b’een.

Tikto kik’iraak li winq, kixxok lix ch’ina ch’aat ut ki’ok chi b’eek.”

K’e reetal naq chiru xnajtil lix yu’am—38 chihab’—li winq kixk’ul li rahilal ut xjunes rib’ wan. A’b’an naq ki’ok li Kolonel sa’ xyu’am, kik’ira sa’ junpaat. “Tikto” naq kik’ira.

Sa’ jalan chik hoonal, jun ixq li nakub’e xkik’el chalen chaq 12 chihab’, ak xsach chixjunil lix tumin rik’ineb’ laj b’anonel, kijilok chaq chi ixb’ej ut kixch’e’ re li raq’; ut chi junpaatkixkanab’ elk lix kik’el. …

“Ut li Jesus kixye wi’chik: Wank ani xch’e’ok we xb’aan naq xweek’a naq jun wankilal x’elk wik’in.

“Kiril li ixq naq inawmank li xb’aanu; … kixye reheb’ chixjunil li poyanam … chan ru naq xk’iraak chi junpaat.”

Sa’ lix k’anjel, li Kristo kixk’ut naq wan xwankil sa’ xb’een li junxaqalil. Laa’o maak’a’ qawankil chixsik’b’al ru jo’q’e took’iraaq sa’ tib’elej xb’aan li Kristo. Li k’iraak nak’ulman a’ yaal jo’ chanru naraj a’an ut a’ yaal lix chaab’il nawom. Sa’eb’ li loq’laj hu, wankeb’ li neke’xk’ul rahilal chiru k’iila chihab’; wankeb’ chik, chiru chixjunil lix yu’ameb’. Eb’ li majelal re tib’elej naru tooxsaqob’resi ut tooxk’e chixkanab’ankil qib’ chiru li Dios. A’ut naq naqakanab’ li Kristo chiqatenq’ankil, junelik tooxkawob’resi sa’ musiq’ej re naq naru taanimanq qawankil chixkuyb’aleb’ li qiiq.

Sa’ roso’jik, naqanaw naq li junjunq yajel, rahilal, malaj majelal te’k’irtesiiq sa’ li wakliik chi yo’yo. A’an jun maatan choq’ reheb’ chixjunil li winqilal b’antiox re lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo.

Ink’a’ ka’ajwi’ naru tixk’irtesi li qajunxaqalil li Jesukristo. Naru aj b’an wi’ tixk’irtesi li qamusiq’. Sa’eb’ li loq’laj hu naqatzol chan ru naq li Kristo kixtenq’aheb’ li ani q’uneb’ xmetz’ew sa’ musiq’ej ut kixk’irtesiheb’. Naq naqak’oxlaheb’ lix b’aanuhom a’an, neke’k’iik li qayo’onihom ut li qapaab’aal chirix lix wankil li Kolonel chirosob’tesinkil li qayu’am. Li Jesukristo naru tixjaleb’ li qach’ool, tooxk’irtesi chiru li majelal ut li toch’e’k naqak’ul, ut tixkawob’resi li qawankil chixkuyb’al li sachk ut li rahil ch’oolej, ut a’an naxk’am chaq qatuqtuukilal re qatenq’ankil chixkuyb’aleb’ li yale’k-ix re li qayu’am, ut nokoxk’irtesi sa’ musiq’ej.

Li Kristo naru ajwi’ tooxk’irtesi naq nokomaakob’. Nokomaakob’ naq naqaq’et jun reheb’ lix chaq’rab’ li Dios chi wan qanawom chirix. Naq nokomaakob’, natz’ajno’ li qaam. Maajun k’a’ru tz’aj naru chi ok chiru rilob’aal li Dios. “Li risinkileb’ li qamaak, a’an li k’iraak sa’ musiq’ej.”

Li Dios li Yuwa’b’ej naxnaw naq toomaakob’q, a’b’an a’an kixkawresi jun b’e naru taatoje’q wi’ qix. Li Elder Lynn G. Robbins kixk’ut: “Li jalb’a-k’a’uxlej moko a’an ta li xkab’ xk’uub’anb’il na’leb’ [li Dios] wi nokopalto’k. Li jalb’a-k’a’uxlej a’an lix k’uub’anb’il na’leb’, xb’aan naq naxnaw naq toopalto’q.” Naq nokomaakob’, wan qahoonal chixsik’b’al ru li us chiru li ink’a’ us. Naqasik’ ru li us naq naqajal qak’a’uxl chirix naq xoomaakob’. Rik’in li Jesukristo ut lix tojb’al rix li maak kixb’aanu, naru taatoje’q qix chiru li qamaak ut took’ame’q wi’chik chiru rilob’aal li Dios li Yuwa’b’ej wi taqajal qak’a’uxl. Li k’iraak sa’ musiq’ej moko nak’ulman ta rik’in junaq ajwi’—naraj ru lix wankil li Kolonel re tojok-ix ut naraj ajwi’ ru naq laj maak naxjal xk’a’uxl chi maak’a’ xb’alaq’. Eb’ li neke’xsik’ ru naq ink’a’ te’xjal xk’a’uxl, neke’xtz’eqtaana li k’iraak naxq’axtesi li Kristo reheb’. Choq’ reheb’, chanchan naq maak’a’ jun tojb’al-ix ki’uxman.

Naq yookin chaq chixk’eeb’al xna’leb’ was wiitz’in li neke’xsik’ xjalb’aleb’ xk’a’uxl, xsach inch’ool naq eb’ li wankeb’ sa’ li maak wan xch’a’ajkilaleb’ chixsik’b’al ru li us. Li Santil Musiq’ej x’el chiruheb’, ut chi kok’ aj xsa’ xe’ch’a’ajko’ sa’ xsik’b’al ru li k’a’ru tixnach’ob’resiheb’ raj rik’in li Dios. Xe’xyal xq’e chiru k’iila po malaj chihab’, chi wan xxutaaneb’ malaj xxiweb’ chirixeb’ li k’a’ru te’xk’ul xb’aan lix maakeb’. Kok’ aj xsa’ xe’reek’a naq maajo’q’e te’ruuq chi jalaak chi moko te’kuye’q lix maak. Kok’ aj xsa’ xwab’iheb’ chixwotzb’aleb’ lix xiw naq wi li ani raarookeb’ xb’aan te’xnaw raj li xb’aanuhomeb’, ink’a’ chik te’xraheb’ ut te’xkanab’eb’. Naq xe’k’oxlak chi jo’ka’in, xe’xk’ulub’a naq maak’a’ te’xye ut moqon te’xjaleb’ xk’a’uxl. Sa’ xmajelal xna’leb’ xe’reek’a naq us naq ink’a’ te’xjaleb’ xk’a’uxl re naq ink’a’ chik te’xk’e chi raho’k sa’ xch’ooleb’ li ani raarookeb’ xb’aan. Sa’ xk’a’uxleb’, jwal us xk’ulb’al li rahilal chirix xraqik li yu’amej a’in chiru xjalb’aleb’ xk’a’uxl anajwan. Ex was wiitz’in, maajo’q’e us xb’ayb’al li jalb’a-k’a’uxlej. Laj tza naroksi chi kok’ aj xsa’ li xiw re qaramb’al sa’ xk’anjelankil li qapaab’aal chirix li Jesukristo sa’ junpaat.

Naq lix raarookil komon junaq neke’xtaw li yaal chirix lix maak, us ta te’reek’a xtoch’olaleb’ chi cham, chi kok’ aj xsa’ te’raj raj xtenq’ankil laj maak li naraj xjalb’al xk’a’uxl chi jalaak ut chi k’ame’k wi’chik sa’ usilal rik’in li Dios. Relik chi yaal, naxseeb’a rib’ li musiq’ejil k’iraak naq laj maak naxxootoni lix maak ut naq sutinb’il xb’aaneb’ li neke’rahok re ut neke’tenq’ank re chixkanab’ankil lix maak. Chijultiko’q aawe naq k’a’jo’ xmetz’ew li Jesukristo sa’ chan ru naxk’irtesi li ani maak’a’ xmaak a’b’an tochb’ileb’ li raam xb’aan lix maak jalan wi te’xsutq’isi rib’ rik’in a’an.

Li Awa’b’ej Boyd K. Packer kixye: “Najore’ li qamusiq’ naq naqab’aanu li ink’a’ us ut nokomaakob’. A’b’an jalan rik’in li qajunxaqalil re tz’ejwalej, naq choyb’il li jalb’a-k’a’uxlej, maajun toch’olal nakana b’antiox re lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo. A’an a’in li yeechi’ihom: “Kʼehomaq reetal, ani xjal lix kʼaʼuxl chirixebʼ lix maak, aʼan ajwiʼ kuybʼilebʼ lix maak, ut laaʼin, li Qaawaʼ, inkʼaʼ chik nekeʼjultikoʼ we” [Tzol’leb’ ut Sumwank 58:42].”

Naq naqajal qak’a’uxl “chi anchal qach’ool,”sa’ junpaat taa’uxmanq li nimla k’uub’anb’il na’leb’ re li tojb’al-ix” sa’ li qayu’am. Li Kolonel tooxk’irtesi.

Li rochb’een li misioneer ut eb’ laj b’anonel li ke’tenq’ank re li qalal li kixk’ul xyajel sa’ li mision tikto naq ke’ok chi k’anjelak. Li qalal kixsik’ ru xk’ulb’al li b’an. Li wank chi sik ut yeq roq li kiru raj chi kanaak rik’in a’an chiru chixjunil lix yu’am kik’irtesiik. Jo’ a’an, wi sa’ junpaat naqajal qak’a’uxl ut naqab’oq lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo sa’ li qayu’am, sa’ junpaat ajwi’ naq took’irtesiiq chiru li naqak’ul xb’aan li maak.

Li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixk’e li b’oqom a’in: “Wi xat-elk sa’ li b’e, … nakatinb’oq … naq chatsutq’iiq. Maak’a’ naxye li na’ok wi’ aak’a’uxl, li nakatch’a’ajko’ wi’, wan aana’aj sa’ a’in, lix Iglees li Qaawa’. Laa’at jo’ ajwi’ k’iila tasal tenamit maji’ neke’yo’la texosob’tesiiq xb’aan laa b’aanuhom anajwan re sutq’iik sa’ li b’e re li sumwank.”

Re k’iraak sa’ musiq’ej, na’ajman ru naq taqakanab’ qib’ chiru lix na’leb’ li Kolonel. Miqab’ay qib’! Chiqab’aanu anajwan! Tento taab’aanu anajwan re naq li wank chi sik sa’ musiq’ej ink’a’ tixram aab’e chi chaab’ilo’k chi junelik q’e kutan. Chiru li hoonal naq yookin chi aatinak anajwan, wi xaweek’a naq tento taapatz’ xkuyb’al aamaak rik’in anihaq xarahob’tesi, nakatinb’oq chixb’aanunkil. Ye re li k’a’ru xab’aanu. Patz’ re naq tixkuy aamaak. Wi aab’aanuhom jun li maak li narisi laa k’ulub’ chi ok sa’ li santil ochoch, nakatinb’oq chi aatinak rik’in laa obiisp—anajwan. Maab’ay aawib’.

Ex was wiitz’in, li Dios a’an li qaChoxahil Yuwa’ aj rahonel. A’an kixk’e chixjunil li wankilal ut nawom re lix Raarookil Alal, li Jesukristo. Xb’aan a’an, sa’ junaq kutan chixjunil li winqilal te’k’irtesiiq chiru yalaq jar paay chi rahilal sa’ tz’ejwalej chi junelik q’e kutan. Xb’aan lix tojb’al rix li maak kixb’aanu li Jesukristo, wi naqasik’ ru xjalb’al qak’a’uxl ut xsutq’isinkil qach’ool chi tz’aqal chiru li Kolonel, a’an tooxk’irtesi sa’ musiq’ej. Li k’iraak a’an naru taatiklaaq sa’ junpaat. Laa’o tento taqasik’ ru a’an. Ma naqaj k’iraak?

Ninch’olob’ xyaalal naq li Jesukristo kixtoj xtz’aq re naq laa’o tooruuq chi k’iraak. A’b’an tento taqasik’ ru xk’ulb’al li b’an naxq’axtesi qe. Xok chaq anajwan. Maab’ay aawib’. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.

Eb’ li raqalil

  1. Li b’an a’an tPA xk’ab’a’ sa’ Ingles (activador del plasminógeno tisular).

  2. Mosiah 2:41.

  3. Chi’ilmanq Mateo 4:24. Li Jesukristo kinume’k yalaq b’ar, yoo chixk’irtesinkileb’ chijxunileb’ li yaj, jo’kan ajwi’ li ani ke’wan “k’iila paay ruheb’ lix yajel ut li xrahilal,” li ani “eechaninb’ileb’ xb’aan laj tza,” ut “li neke’pohonk xyajel.”

  4. Chi’ilmanq Jwan 5:5–9; k’eeb’il xkawil li aatin.

  5. Chi’ilmanq Lukas 8:43–47; k’eeb’il xkawil li aatin.

  6. Chi’ilmanq Alma 40:23; Helaman 14:17.

  7. Chi’ilmanq Lukas 5:20, 23–25; chi’ilmanq ajwi’ JJS, Lukas 5:23): “Ma na’ajman ru xnimal li wankilal re kuyuk maak chiru xk’eeb’aleb’ li yaj chi xaqliik ut chi b’eek?”

  8. Chi’ilmanq 1 Jwan 3:4.

  9. Chi’ilmanq 3 Nefi 27:19.

  10. El Evangelio de Jesucristo,” Predicad Mi Evangelio: Una guía para el servicio misional, rev. ed. (2018), lds.org/manual/missionary.

  11. Lynn G. Robbins, “Toj lajeeb’ xkaak’aal sut chi wuqutq,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2018.

  12. Chi’ilmanq Mosiah 16:5.

  13. Naab’al sut wilom lix seeb’ankil rib’ li k’iraak naxk’ul junaq naq eb’ li komon sa’ lix junkab’al neke’xsuti rix ut neke’xtenq’a us ta xq’etom lix sumwank ut li raatin. Wi li aamej li naraj chi yaal xjalb’al xk’a’uxl naxsik’ jalaak, eb’ li komon sa’ lix junkab’al li neke’xtenq’a sa’ xtzolb’al li evangelio, sa’ li tijok chi maak’a’ lix b’alaq’, ut sa’ k’anjelak chiruheb’ li ras riitz’in jo’ kixb’aanu li Kristo, ink’a’ ka’ajwi’ neke’xtenq’a laj maak chi jalaak a’ut neke’xk’ul ajwi’ li k’iraak sa’ junpaat choq’ reheb’ xjuneseb’ rib’. Wi us xb’aanunkil, eb’ li maak’a’eb’ xmaak a’ut toch’b’ileb’ xb’aan xmaak anihaq chik naru te’xtenq’a laj maak rik’in xsik’b’al lix choxahil b’eresinkil chirix li te’xtzol sa’ komonil, chan ru te’k’anjelaq chiruheb’ li ras riitz’in, ut chan ru te’xtenq’aheb’ li komon sa’ li junkab’al chi okenk re xtenq’ankil ut xkawob’resinkil laj maak li naraj xjalb’al xk’a’uxl ut naru ajwi’ te’xk’ul lix wankilal li Jesukristo re xtojb’al rixeb’.

  14. Boyd K. Packer, “Li k’uub’anb’il na’leb’ re li sahil ch’oolejil,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2015.

  15. 3 Nefi 18:32.

  16. Alma 34:31; k’eeb’il xkawil li aatin.

  17. Russell M. Nelson, “Al avanzar juntos,” Liahona, abril 2018, 7.

Isi reetalil