General Conference
Thapeg Gelngin Got u dakean fapi M’ag
General conference ko April 2023


13:9

Thapeg Gelngin Got u dakean fapi M’ag

Nap’an ni ga ba yean u dakean a kanawo ko m’ag, ko tawfe u fare temple nge u fithik yafos rom, Gu ba micheg ngom gelngin ni ngam gel nag ko tin nib kerib u fayleng.

Bin tomur e November, yag ni gu yibliy fare temple u Belém Brazil. Bagel e falfalaen’ nge tayfan ni nggu moey rok’ fapi members ko Galasia u Brazil. Napan e ngiyal’ nem, mug nang ni Belém e nam ni irreram e langan e gin ni th’abi gel e luul’ u dakean yu fayleng, fare luul’ ni fithingan e Amazon River.

Dariyfan gelingin ere luul’ nem, ya l’agruw yay ulan reb e duw, ma bay ban’en nima buch riy nib thil. Napan ni rabi aw fare yaal’, puul, nge fayleng ni ribay rogon nike puluw, ma bay gelngin ba yilu’ nima yib ngabi suguy lan fare luul’, nib tawasor ko gin nibe sor fare ran ko luul’ ngay. Tolngin era ran ney e woed 6 meters1 nibe yean nib palog ni gonapan e 50 kilometers2 nibe sor ko gin nibe yib langan fare luul’ riy. Biney, ni kanoeg e lingan e yilu’ ngay, gidii’ riy u rom e kar tunguyed fithingan ni pororoca, fa “fare lam nib ga’,” ni bachan gelngin lingan nib alamrin. Rayag ni ngad doged ni kamus ko fare luul ni Amazon ma kuma liyoer ko gelngin e tharmiy.

Woed fare Amazon, ka bay rodaed e yafos nib simunguy; gadaed ma rrin’ e tin nima yib ngodaed. Woed fare Amazon, ayuw nibe yib u tharmiy ma rayog ni ngad rrin’ed e tin nib momaw’ ni gathi rama buch ni gubin ngiyal’. Machane arram rogon, gathi rib moem ngodaed ni ngad sobut’aen’, fa moem ngodaed ni ngad piged gadaed ngak Got. Ni dariy fan ni kemus rogon aray ma rayag ni yira thilyegdaed, ma gadaed sul nga gul’il’ungun Got, mayag ni ngad thapegned gelngindaed ni manechubog.

Gathi woed fare Amazon, ya gaedad e rayag ni ngad me’eleged ko ngad piged gadaed ko fare gelngin e tharmiy fa “kemus ni ngaed piged gadaed ko fare luul’.”3 Sor ko gin nibe yib fare luul’ riy e rib momaw’ rogon. Machane fa’anra gadaedra pagdaed ko fare “faʼanra mʼag ir ko fare Kan ni Thothup” ma gadaed pagdaed ko fek yathin ni baga’ nima rrin’ e gidii’,4 ma rayag ni ngaed thapegned fare gelngin fare Tathpaeg ni nge thilyeg e yafos rodaed, fare gelngin ni rayag ni ngaed rrin’ed e tin nib momaw’ ban’en.

President Russell M. Nelson e ke yoeg ngodaed rogon ni ngaed rrin’ed e biney. Ke micheg ni, “Ra bagdaed nike ngongliy fapi mʼag ko tawfe nge ulan e temple—me fol riy—e bay gelingin nib gel nibe yib rokʼ Yesus Kristus … [ni nge chubuy daed ngalang] ko re fayleng ney nibe mul.”5 Biney e be yipfan, ni rayag ni ngad thapeged fare gelngin Got, machane kemus ko ngiyal’ ni gadaedra puthuy niged gadaed ngak u dakean fapi m’ag nib thothup.

U mm’on nin sunmiy e fayleng, Got e ngongliy fapi m’ag nibang ni rayag ni gadaedra, bitir rok, puthuy niged gathay ngak. Woed rogon nib manechubog, fare motochiyel ni dabi thil, ke weliy rogon e biney ni dabiyog ni gadaedra thil, min thapegdaed, nge n’uf ngalang ko falfalaen’. Ulan e biney e yafos, gadaed ma ngongliy e pi m’ag ney ni gadaed be un ko fapi gam’ing ko priesthood nge micheg ni gadaedra rrin’ e pi n’en nike yoeg Got ngodaed ni gadaedra rrin’, me fulweg, ni Got e ke micheg ngodaed bugi tawa’ath.6

M’ag e ba micheg ni susun ni ngaed fal’aged rogondaed nifan, nangfan nib fel’ rogon, ma susun ni ngan tayfan.7 Ngongliyed e m’ag ngak Got e ba thil ko bin ba’aray ni yibe micheg. Somm’on riy, e ba tu’uf mat’won fare priesthood ngay. Bin l’agruw, fare micheg e dariy gelngin ni nge chubiydaed ngalang ko pi n’en nibe yib i yib ngodaed. Gadaed ma ngongliy fapi m’ag ni kemus ni gadaed be tafney nag ni ngaed ayuweged ni gubin ngiyal’.8 Gadaedra mang pifak Got u dakean fapi m’ag nge gul’il’ungun ni rayag ni ngaed fanayed, ni baga’ ko ngiyal’ ni gadaedra ta’areb niged gadaed ko fapi m’ag.

Fare bugithin ni kanawo’en e m’ag e be yipfan fapi m’ag ni rayag ni ngad bad ngak Kristus ma gadaed puthuydaed ngak. U dakean ere m’ag ney, ma rayag ngodaed fare gelngin nib manechubog. Kanawo’en e biney e ma tabab ko mich ngak Yesus Kristus nge kalngan’uy, ma migid e tawfe nge athapeg fare Kan ni Thothup.9 Yesus Kristus e ke dag ngodaed rogon ni ngan yaen ko re pi’i kanawo’ ney ko napan nin tawfe nag.10 Rogon niibay ko fare Gospel ko Bin Be’ech e M’ag rok’ Mark nge Luke, Chitamangiy nu Tharmiy e non nib sor ngak Yesus ko napan fare tawfe rok’, nibe ga’ar, “I gur Fakag ni gab t’uf rog; kari felan’ug ngom.” Napan ni gadaedra yib nga lan fare pi’i kanawo’en e motochiyel u dakean fare tawfe, ma wod ni gube tafney nag e Chitamngiy nu Tharmiy nibe yoeg ban’en nib chuchugur rogon ko biney ngodaed: “I gur fakag ni kari felfan’ug ngom. Mu ul’ul’uy ngay.”11

Ko fare tawfe nge ngiyal’ ni gadaed be fek fare sakrament,12 ma arram ni gadaed be micheg ni gadaedra gay rogon i fek fithngan Yesus Kristus nga dakeandaed.13 Ko biney e thin, i par ko tafney rodaed fare motochiyel nibay ko fare bin Kakrom e M’ag ni, “dabi un fithingan fare Somoel ni Got romed u l’ugunmed ni dariy fan,”14 Tel e gidii’ e chiney, biney e woed lingan e thin nib kireb ni yibe fanay nga fithngan Somoel. Fare motochiyel e ke uneg e biney ngay, machane fare gelngin e ba alamrin rogon. Thin riy ko Hebrew nikan pilyeg ni woed e “feke” be yipfan e chubiy “ngalang” fa “mon’,” nga poemwoed ba banner nima dag rogon ba bee’ fa ulung.15 Fare bugithin nikan pilyeg ni “dariy angin” e be yipfan ni “dariy” fa “ban.”16 Fare motochiyel nibe yoeg ni dabin dariy fan nag fithngan Somoel e bay nibe yipfan ni, “Damu susun nag ni ngam fek nga dakeanem ni gur reb e gachalpen Yesus Kristus makemus ni fa’anra gara rrin’ nib mat’aw rogon.”

Rayag ni ngad manged gachalpen ma gadaed rrin’ nib mat’aw rogon nifan ngak u napan ni gadaedra fek nga dakeandaed fithngan Yesus Kristus u dakean fapi m’ag. Fapi m’ag rodaed e ma pii’ ngodaed gelngin ni ngad pired u dakean fare pi’i kanawo’en e motochiyel ni bachan e tha’ rodaed ngak Yesus Kristus nge Chitamngiy nu Tharmiy e ke thil. Kad peth gaed nga ta’abang ni bachan fare m’ag u thildaed.

Fare kanawo’en e motochiyel e ma powi’iydaed ko fapi gam’ing u temple, ni woed fare endowment ko temple.17 Fare endowment e ba tawa’ath rok’ Got ko fapi m’ag nib thothup nima puthuydaed ngak nib polo’. Napan fare endowment, gadaed ma ngongliy e m’ag, bin sommon, ni ngad gayed rogon ni ngad fol gaed ko fapi motochiyel rok’ Got; bin la’agrow, kalngan’ nge m’ingaen; bin dalip, fol ko fare gospel ku Yesus Kristus. Gadad ba rin e biney u dakaen mich rodad Ngak, ngoongoly fapi m’ag ku Got napan gadad ba fek fare gam’ing ko manechubog, fol fapi m’ag u fithik yafos rodad, nge fol fapi motochiyel nib ga’ ni t’uf ngak Got nge buguliyoror. Gadad ma michmicheg, bin aningeeg, ni fol fare falan e dowef nge, bin laal’ ma gadaed pii’ e tin nike tawa’ath nagdaed Somoel ngay ni ngan ayuweg min toey e Galasia rok’.18

Napan ni gadaedra ngongliy min ayuweg fapi m’ag u temple, ma arram ni gadaedra fil boech e tirok’ Somoel ban’en marayag ni gadaedra thapeg fare Kan ni Thothup nib polo’.19 Gadaedra thapeg e powi’iy nifan e yafos rodaed. Gadaedra mon’ag ni gadaed gachalpen ni ngeyag ni dabda pired u loendaed, ni gadaed pifak ni fek yath.20 Ya ngeyag, ni ngad pired ni bay e tin nib manechubog ko tafney rodaed ma gadaed ba’dag ni ngad pigpig gaed ngak Got nge boech e gidii’. Ma yira gelna gelngin daed ni ngad thapegned fandaed ni ga’angin ko biney e yafos. Yira yiroriydaed ko tin nib kireb,21 mara yib gelngin daed nib gel ni ngad sabthiyed e lumel ma gadaed kalngaen’ ko ngiyal’ nike tun ay daed.22 Napan nira tun ay daed, ma fare tafney rodaed ko fapi m’ag rodaed ngak Got e rayag nira ayuwegdaed ngad suled ko fare pi’i kanawo’. Ya puthuy daed ngak fare gelngin Got, e woed ni gadaed be mang fare pororoca, ni rayag rodaed ni ngad rrin’ed e tin nib tu’uf ngodaed u fayleng, nifan e yafos rodad nibe yan ko yafos ni manemus. Ma arram, ni fapi kanwo’en rodaed era thil ni bachan ni fare pi’i kanawo’en e motochiyel e ma fekey ko falfalaen’ nib n’ug ngalang nge yafos ni manechubog.23

Ayuweg fapi m’ag nikan ngongliy ko tawfe nge ulan fapi temple e kuma pii’ ngodaed e gelngin ni ngan palog ko lumel nge amith u gum’ircha’ey.24 Fare yalen e machib nibay rogon ko pi m’ag ney e ma moem nag e kanawo’ rodaed ma kuma pi’ e athap, ayuw, nge gapas ngodaed.

Titaw nge tutur rog i Lena Sofia nge Matts Renlund era thapegnew gelngin Got u dakean fapi m’ag rorow ko tawfe napan nira unew ko Galasia ko 1912 u Finland. Ri yow ba falfalaen’ ngay ni kar mangew bee’ ko fare bin somm’on e branch ko Galasia u Finland.

Leander e yim’ ko reb e m’ar ni kanoeg e tuberkulosis ngay laal e duw u tomuren nike diyen Lena ko bin ragag e bitir rorow. Re tir nem, ni’ir e chitamangig, e ni gargeleg l’agruw e pul u tomuren ni yim’ Leander. Lena e gathi kemus ni ke’iyag figirngin machane medlip i fak nike yim’. I ir rok’ ni dariy figirngin, rib gel e gafgow ni tay. Go napan e 20 e duw ni dani fel’ rogon e mol ni tay. U rran, ke gay rogon ni nge pii’ ggan e tabinaew rok’. U nep, me yaen nge pii’ e ayuw ko gathon e tabinaew rok’ chuchugur ni kar yim’. Rib momaw’ ni nggu tafney nag rogon nike rrin’ e biney.

Ke yib gelngin Lena ni bachan e manang ni pumo’on rok’ nike yim nge fapi bitir rok’ e yaed nga ta’abang ko fare yafos nib manechubog. Fare machib ko fapi tawa’ath ko temple, nib mu’un e tabinaew ngay ni manemus, e pii’ e gapas ngak ni bachan e michuwaen’ ko fare gelngin e sealing rok’. Napan u roy u fayleng, ma dani thapeg e endowment rok’ fa seal ngak Leander, machane Leander e par ni bee’ ni rib ga’fan ko yafos rok’ ma kabang ko athap rok’ ko gabul nga langlath.

Ko 1938, Lena e pii’ fapi records ni ngeyag ni ngan rrin’ fapi gam’ing u temple nifan gathon e tabinaew rok’ nike yim’, boech e pin’ey e kan pii’ nike yib u Finland. Tomuren nike yim’, ma bay e gidii’ ni ngongliy fapi gam’ing u temple nifan ngak, Leander, nge fapi bitir rok’ nike yim’. Bee’ nike rrin’ ni pa’ row, kan endow nag, Lena nge Leander e kan seal nag row nga ta’abang, nge pifakrow nike yim nge chitamangig e kan seal nagraed nga ta’abang. Woed boech e gidii’, Lena “e yim’ nibay e mich rok’, dani thapeg fapi micheg, machane ke guy nga orel, … [mar] gaded, ma yad milekag ngay.”25

Lena e par ni woed nike mu’ i ngongliy e pi m’ay ney ulan e yafos rok’. Manang ni fare m’ag rok’ ko tawfe nge fare sakrament e be puthuy ir ngak fare Tathapeg. Ke “pag fare tigil’ [fare Tabiyul] nib thothup ni nge pii’ e athap [me] ayuweg fare gum’ircha’en nib kirbaen’.”26 Lena e ke tafney nag e biney ni bang ko murnguy rok’ Got ni yag nike fil morng’agen e tabinaew ni manechubog u mm’on ni buch e tin ni buch ulan e yafos rok’. U dakean e m’ag, make yag ni thapeg fare gelngin Got ni pii’ e athamgil ngak ko ngiyal’ ni buch e tiney nib momaw’ ulan e yafos rok’.

Napan ni gabe yean ulan fare kanawo’en e motochiyel, ko tawfe nge yean ko temple nge lane yafos rom, gube micheg nag ngom fare gelngin nira pii’ e ayuw ngom ko tin nibe yib ngom ulan e fayleng—gelngim ni ngam fil, gelngim ni ngam kalngaen’ nge thothup nag, nge fare gelngin ni ngam pir’eg athap, gapas, nge falfalaen’ u fithik ni nib momaw ko faylang. Gube micheg nag ngom e yiroriy nira yib ngom nge tabinew rom nibe yib rok’ fare to’ogor, ni rib ga’ ni fa’anra tafney rom nge yafos rom e be par nibay fare temple riy.

Napan ni gara yib ngak Kristus maga puthuyem ngak nge Chitamangimy nu Tharmiy u dakean fare m’ag, ma bay ban’en nira buch riy nib thil. Yira thilyegnem min polo’ nigem u dakean Yesus Kristus.27 Gara mang e bitir rok’ Got nge gul’il’ungun ni rayag ni ngam tafanay.28 Rayag ni nggu tafney nag ya’an nibe ga’ar ngom, “I gur fakag ni kari felfan’ug ngom. Kamagar ni ka mub nga tabinaew.” U dakean fithngan Yesus Kristus, amen.

Babyoren e Ayuw

  1. Approximately 20 feet.

  2. Approximately 30 miles.

  3. Bay mat’wondaed ya Got e ke pii’ ngodaed mat’wondaed ni ngad me’eleged rogon ni ngaed rrin’ed nifan ngodaed. Muguy ko Guide to the Scriptures, “Agency,” scriptures.ChurchofJesusChrist.org; 2 Nephi 2:27; Moses 7:32.

  4. Muguy ko Mosiah 3:19

  5. Russell M. Nelson, “Overcome the World and Find Rest,” Liahona, Nov. 2022, 96, 97.

  6. Muguy ko Guide to the Scriptures, “Covenant,” scriptures.ChurchofJesusChrist.org.

  7. Gubin e gidii’ nima tun tuguni ay, machane Got e ba sug ko gamaen’ ko tin nibe tun tuguni ay daed ngay make pii’ ngodaed fare tawa’ath ko kalngaen’ ko tomuren nikad gathayed reb e m’ag. Woed rogon nike machib nag Elder Richard G. Scott, “Somoel e ma [sap] ko mo’owar nib thil ko togopluw … [Machan] napan nira non Somoel ni mornga’agen e mo’owar, gubin ngiyal’ nibe weliy u fithik’ e murnguy” (“Personal Strength through the Atonement of Jesus Christ,” Liahona, Nov. 2013, 83). Aram fan, ni susun ni nge pagaen’ daed ngak gelngin fare Tathapeg ni rayag rok’ ni nge ayuweged ko tin ni gadaed be mo’owar riy. Machane, lemnag rogon ni ngan gathay e m’ag min kalngan’ u tomuren—fa wod, ngan fal’ag rogon u lan’in’uy rogon i ngan kalngan’—e rib kireb u mit Somoel (muguy ko Hebrews 6:4–6).

  8. Muguy ko Robert Bolt, A Man for All Seasons: A Play in Two Acts (1990), xiii–xiv, 140.

  9. Muguy 2 Nephi 31:17–18

  10. Muguy ko 2 Nephi 31:4–15.

  11. Fapi yoel ku Luke, “Me yib fare Kan Nthothup u lang i yib nga daken ni bod ya’an ba arche’ ni dove. Me yib ba lam u tharmiy ni be ga’ar, I gur Fakag ni gab t’uf rog; kari felan’ug ngom.” (Luke 3:22). Fapi yoel ku Mark, “Me non ba lam u tharmiy, ni ga’ar, “Ireray Fakag nib t’uf rog ni kari felan’ug ngak” (Mark 1:11). Pilyeg thin ku William Tyndale e rib gel gelngin ngak King James Version. Rogon ni pilyeg e biney, fare lam rok’ e Chitmangiy nu tharmiy e ga’ar, “Thou arte my dear Son in whom I delyghte” (u lan Brian Moynahan, God’s Bestseller: William Tyndale, Thomas More, and the Writing of the English Bible—A Story of Martyrdom and Betrayal [2002], 58). Kemus ni Mathew e yoley ni fare lam e rib sor fan, ni ga’ar, “Me non ba lam u tharmiy ni ga’ar, “Ireray Fakag nib t’uf rog ni kari felan’ug ngak.” (Matthew 3:17). Fare Gospel ku John e kemus ni yoloey mornga’agen fare tawfe ni tay John ni i tawfe: “Kug guy, ere gu be yog ngomed ni ir fa’anem ni Fak Got ir.” (John 1:34

  12. Muguy ko 2 Nephi 31:13.Doctrine and Covenants 20:77

  13. President Dallin H. Oaks e weliy fan ni rib ga’fan fare bugithin ni “gay rogon” ko napan ni gadaed be be’ech nag fapi m’ag rodaed ko tawfe ko nigyal’ ni gadaed be thapeg fare sakrament: “Rib ga’fan ni napan ni gadaedra fek fare sakrament ma gathi gadaed be micheg ni gadaed be fek fithingan Yesus Kristus nga dakeandaed. Ya gadaed be micheg ni gadaed ra gay rogon ni ngaed rrin’ed e biney. [Muguy ko Doctrine and Covenants 20:77] Biney nikemus ni ngad gayed rogon e be yipfan ban’en nira buch u mm’on ni gadaedra fek fithngan nib thothup nga dakeandaed” (“Taking upon Us the Name of Jesus Christ,” Ensign, May 1985, 81). Biney “nibe yipfan ban’en” e ba sor fan ko fapi tawa’ath ko temple nge tin nga mm’on nib n’uf ngalang ko falfalaen’.

  14. Exodus 20:7.

  15. Muguy ko James Strong, The New Strong’s Expanded Exhaustive Concordance of the Bible (2010), Hebrew dictionary section, page 192, number 5375.

  16. Muguy ko Strong, The New Strong’s Expanded Exhaustive Concordance of the BibleHebrew dictionary section, page 273, number 7723.

  17. Elder David A. Bednar e machib nag: “Fare gam’ing ko tawfe e irreram e bin somm’on nira buch nira fekey nga mm’on ko temple. … Fare fek nga dakeandaed fithngan Yesus Kristus nikan rrin’ u napan fare tawfe e ma ul’ul’ nge ga’ ulan fare nu’un rok’ Somoel. Napan ni gadaedra sak’iy ulan fare ran ko tawfe, ma arram ni gadaed be sap ko fare temple. Nap’an ni gadad ra fek fare sacrament, ma arram ni gadaed be sap ko fare temple. Ma kad feked nga dakeandaed ni gubin ngiyal’ ni gadaedra lemnag fare Tathapeg ma gadaedra fol ko fapi m’ag rok’ ni nge fal’ag rogondaed ko fapi gam’ing nib thothup u temple ni ngeyag ni ngaed thapegned e tin th’abi tolang e tawa’ath nibay nibe yib u dakean gelngin Somoel Yesus Kristus. Aram fan, ulan fapi gam’ing nib thothup u temple ni gadaed ma fek nga dakeandaed ga’angin fithngan Yesus kristus” (“Honorably Hold a Name and Standing,” Liahona, May 2009, 98). Kanawo’en e biney e dayma mu’ nag nge mada’a ko ngiyal’ ni kad “boded ir” (Moroni 7:48), ko ngiyal’ nikan thilyegdaed ni ga’angin.

  18. Woed rogon nikan weliy rogon ulan fare General Handbook: Pigpig ulan Fare Galasia ku Yesus Kristus ni Fan ko Gidiiʼen Got ko Tin Tomur e Rran, 27.2 (ChurchofJesusChrist.org), the covenants are to live the law of obedience, obey the law of sacrifice, obey the law of the gospel of Jesus Christ, keep the law of chastity, and keep the law of consecration; ngkum guy ko David A. Bednar, “Let This House Be Built unto My Name,” Liahona, May 2020, 84–87.

  19. Muguy ko Doctrine and Covenants 109:14–15. Elder D. Todd Christofferson e machib nag, “The ‘fulness of the Holy Ghost’ includes what Jesus described as ‘the promise which I give unto you of eternal life, even the glory of the celestial kingdom; which glory is that of the church of the Firstborn, even of God, the holiest of all, through Jesus Christ his Son’ (D&C 88:4–5)” (“The Power of Covenants,” Liahona, May 2009, 23, note 5).

  20. Mu guy ko Doctrine and Covenants 109:15

  21. Muguy ko Doctrine and Covenants 109:22, 25–26.

  22. Muguy ko Doctrine and Covenants 109:21

  23. Muguy ko Doctrine and Covenants 109:15, 22; Russell M. Nelson, “The Power of Spiritual Momentum,” Liahona, May 2022, 98.

  24. Muguy ko Russell M. Nelson, “Overcome the World and Find Rest,” 96; Doctrine and Covenants 84:20. President Nelson ke yoeg, “Gubin ngiyalʼ ni gara gay mag rrinʼ ni wod rogon nibe thogthog nag fare thothup, gubin ngiyalʼ ni gabe rrinʼ banʼen nib mangil—bugi banʼen ni “gidiiʼ nib fekyath” e dabi rrinʼ—ma arram ni gabe gel ko fayleng” (“Overcome the World and Find Rest,” 97).

  25. Hebrews 11:13

  26. Redeemer of Israel,” Hymns, no. 6, verse 5. Irreray e bin th’abi ba’adag Lea Sofia Renlund e hymn.

  27. Muguy ko Moroni 10:30–33

  28. Muguy ko Doctrine and Covenants 132:19-20