Ta’ab Gidii’ ngak Kristus
Kemus u dakean ni gadad gubin ni gadaedra yul’yul’ ngak nge fol Yesus Kristus ni rayog ni ngad ta’areb dad.
Woed rogon nike yoeg President Dallin H. Oaks, daba’ ir Palm Sunday, rran niba ta’areb fare Wiik nib thothup, irma pugurandad napan e Somoel nike yib nga Jerusalem, gafgow Rok’ u Gethsemane nge yim’ nga dakaen e kruuth yigo’ boch e rran tomur binem, nge nike Faskoyam’ nib fel’ngin u Madnom ko Easter. Dabda pagtalin mang Kristus nike fek’ ere nike bayuliydad.1 Nge dabda n’aeg e falfalaen’ ni ngad thameyed bayay u Easter napan ni nngad lemnag kegel e yam’ nge pii’ ngodad tawa’ath ko faskoyam’.
Balayal’ umon e pufthin nge kruuth nag ni ra yib ngak’, Yesus nike un e ‘abich ko Passover ngak’ e Apostle Rok’. Tomur Bin Tomur e ‘Abich ney, ufithik’ e Meybil nifan rad, Yesus nike fith ngak e Chitimangen biney e pi thin: “Chitamag ni gab thothup! Mu yororiyrad [e pi Apostle rog] nga gelngin fithingam, nge yag nra pired ni kar ta’rebgad ni bod rogon gur nge gag ni gadow ba ta’reb.”2
Tomur, u fithik’ e t’uf, fare Somoel nike ga’nag e meybil rok’ ni nge kunuy gubin e pi’in ni bay e mich:
“Gathi kemus ni yad e gu be yibilayrad ngom, ya ku errogon e pi’in kug mich u wun’rad ni bochan e thin rom ni kar weliyed ngorad;
“Mu ayuwegrad ngar ta’rebgad, nge yag ni mich u wan’ e girdi’ nu fayleng ni gur e kam l’oegeg ku gub.”3
Bay e ta’reb nag bayay nge bayay ulan e gospel rok’ Yesus Kristus nge gagyeg ku Got nge pi Fak. Marunga’agen e nam ko Zion ulan e rran ko Enoch, nike ga’ar “kar ta’rebnag e gum’ircha’raed nge tafney rorad.”4 Marunga’agen e Gidii’ ku Got ulan e Galasia ku Yesus Kristus kafram, Bin Be’ech e M’ag ba ga’ar, “Me yan i par ni pi’in ke mich Jesus u wun’rad e ke ta’reban’rad.”5
Ulangin e ngiyal’ rodad, fare Somoel ma yoeg, “Mu ta’areb gaed; ma fa’anra danum ta’areb gaed ma gathi gimed mang ngog.”6 Ufithk’ e pi fan fare Somoel nike pii’ ni mangfan e Gidii’en u Missouri dabi toy e tafen ko Zion ni “dabi ta’rebnag woed rogon e ta’reb nibe t’uf nifan e motochiyel ku gil’ilungun nib celestial.”7
Bu’uw ni Got ba gel’ nag u fithik e gum’ircha’en nge lem, fare gidii’ ni ta’ab rogon ko ya yaed ba “ta’areb, ni fapi bitir rokʼ Kristus.”8
Napan e Somoel nib faskoyam’ nike m’ug ngak e gidii’ ni kakrom ulan fare Babyor ku Mormon, nike weliy u fithik’ e dabun ni kafram bay e male’eg thin u fithik’rad marunga’agen e tawfe nge reb e pi’nen. Ke chiyliy:
“Ma arame dabi yib e maleʼeg thin nga fithikʼmed, ni boed niki i buch; ara dabi yib e maleʼeg thin nga fithikʼmed ni morngaʼagen e pi gaʼfan ko machib rog ni woed niki i buch.”
“Ya rriyulʼ, nriyulʼ, ni gube yoeg ngomed, ni chaʼ ni bay fare lem ko togopluw rokʼ e gathi gamow, machane yow fare moʼoniyanʼ, niʼir e chitamangin e togopluw.”9
Ulan e feylang ney nibay bo’or e cham, urogon ni ngad rrin’ed biney, nib gaa’ nib almarin ulangin e Galasia, bachane thingari bay “ta’reb e Somol ni bay, ma go ir e ke mich u wun’dad, ma ta’reb e tawfe”?10 Paul ni pii’ ngodaed fare kiy riy:
“Ya kan tawfe nagmed ko ta’ab girdi’ ni kam ted Kristus.
“Ere ta’reb rogon piyu Israel nge pi’in gathi yad piyu Israel, ma ku errogon e pi’in yad e sib nge pi’in gathi yad e sib, ma ku errogon e pi’in pumo’on nge ppin, ni bochan e gimed gubin ma kam ta’ab girdi’gad Kristus.”11
Gadad gubin be thilthil nge gubin ngiyal’ ma thugthin ni dabda ta’reb nagdad marunga’agen demtrug e pi’nen nga dakaen demtrug e fithingan ma yigo’ ta’areb. Kemus nga dakaen e Yesus Kristus gadad ra ta’reb nagdad.
Ta’reb nagdad u Kristus nira buch ni tata’abee’—gadad ma tabab ngodad. Gadad e bee’ ko dowef nge ya’el nge bochingyal’ bay e mael ulangin dad. Woed Paul nike weliy:
“Lanin’ug e ri ba’adag fare motochiyel rok Got;
“Machane [reb] e motochiyel nib thil ko biney e gu be guy [ni be maruwel u fithik’ag], reb e motochiyel ni be togopluw ko bin ba’aram e motochiyel ni ba’adag lanin’ug, ir e ke teg ni gag e kalbus ko tin ba’adag e denen ni ir e be maruwel u fithik’ag.”12
Yesus e kan fosag e dogur rok ko dowef nge ya’el. Nike fek e sikeng; Irma nangfan; Rayog ni nge ayuweg dad ningad thapeged e ta’reb nag.13 Ere, udakaen e tamilang nge murunguy rok’ Kristus, gadad ma guyed rogon ni ngad pii’ed e gelngin ngak e ya’el—nge fare Kan Thothup—ni nge gelnag e dowef. Nge napan gadad dabda gelnag, Kristus, udakaen e Bayul Rok’, nike pii’ ngodad e tawa’ath ko kalngan’ nge rogon ni ngad guyed bayay.
Fa’an gadad ra “ted Kristus,” rayog ni ngad ta’reb nagdad, woed Paul keyog, “gimed gubin ni gimed downgin Kristus.”14 Rogon ni ngam “ted Kristus” ni tay e bu’un ni ngad fal’eg “bin th’abi ga’ nge bin th’abi ga’fan e motochiyel”15 Rok’ nibe mang bin th’abi ga’ nge bin th’abi ga’fan e micheg, nge fa’an ni ngad ba’adag Got, gadad ra fol gaed ko pi motochiyel rok’.16
Ta’areb u ta’abang ngo pi walagdad ulan e ulungi Kristus nira ga’nag napan ni ngad folgad bin l’agruw e motochiyel—e bod e bin somm’on—thangri t’uf rom e en ni buguliyoror rom ni gowe gur.17 Nge gub lemnag ni rib thabi’ ga’ e ta’areb nag ufithik’dad ra buch fa’an ni ngad folgad e bin l’agruw e motochiyelnib tolang nib thothup ni woed e Tathapegdad ke weliy—bigimed me t’uf bigimed rok, ni bod rogon ni Ir ba adag dad.18 Gube ngochngoch e weliy ney, ni “gay rogon nge ayuweg e buguliyiror rok, ni yaed be rrin’ e biney ni kemus ni fan ko gil’il’ungun ku Got.”19
President Marion G. Romney, ta’areb e counselor ulan fare Bin Somm’on e Presidency kafram, nike weliy urogon ni ngad thapeged e gapas nib dabi puth nge ta’areb u ta’abang, keyog:
“Fa’anra ta’areb e bee’, ra fol fare Mo’oniyan’, nira sug ko e ngongol ku dowef, bay e mael ulangin ir. Fa’anra l’agruw ni ra fol, bay e mael ulangin ngorow nge yow ra cham ngorow. Fa’anra bo’or ni ra fol, ulungi gidii’ ni ra [fek] e togbey ko amith u ba dodow nge togopluw. Fa’anra e tiyugang’ ko nam ni ra fol, bay e togopluw ko gubin e feylang.”
President Romney e ul’ul’: “Woed e ngongol ku dowef ni ra buch ngo gadad gubin, ta’abrogon nira buch nifan e gospel ko gapas. Fa’anra ta’areb e bee’ nima fol binir, rangam thapeg e gapas ufithik’ ir. Fa’anra l’agruw ni ra fol, bay e gapas ulangin ngorow nge ufithik’ ngorow. Fa’anra bo’or ni ra fol, fare nam nira thapeged e gapas. Napan bay yo’or e pi nam nibe thapeged e wa’amgin ko Ya’el ni ngar chiyliy e pi ngongol ko feylang, ngiyal’ ney, nge kemus ngiyal’ ney, ni ra tal’eg e tang ko mael, nge chuweg e pow ko mael. … (Muguy Alfred Lord Tennyson, “Locksley Hall,” The Complete Poetical Works of Tennyson, ed. W. J. Rolfe, Boston: Houghton-Mifflin Co., 1898, p. 93, lines 27–28.)”20
Napan ni gadadra “ted Kristus,” rayog ni ngad fulweg fa paag e pi’nen u thilin dad, tugthin, nge togopluw. Bay a susun nibe weliy marunga’agen e gelnag ko pi’nen uthilin dad ulan e chepin rok’ fare Galasia. Elder Brigham Henry Roberts (fa B. H. Roberts), nikan gargelnag u England ko 1857, nike pigpig ko Bin Somm’on e Council ko fare Medlip i Ragag—daba’ binir e Presidency e kenoeg fare Medlip i Ragag ngay. Elder Roberts nike damiteg fare gospel nib sulweg nge Galasia ufithik’ e ngiyal’ nib gafgow ni gel.
Napan e 1895, machane, pigpig rok’ Elder Roberts ulan e Galasia chuchugur gathay nag bachane e togopluw. B. H. nike muruwel’ ulan e mu’ulung ni ngar yoloy e motochiyl ko Utah napan nike mang reb e state. Tomuren, nike guy rogon ni nge thapeg e muruwel’ ko United States Congress machane dani fith mat’won ngak fare Bin Somm’on e Presidency. President Joseph F. Smith, reb e counselor ulan reb fare bin Somm’on e Presidency, e taleg B. H. ni bachan e dani yoeg ir ko biney ni nge rrin’ ulan fare mu’ulung ko general priesthood. Elder Roberts de thapeg e muruwel’ ney nge nike thamey nike buch bachane e pi thin keyoeg President Smith. Nike yoeg e pi thin nib kireb marunga’agen e tiyugang’ ko galasia ulan bochi mu’ulung ko am nge pi interview. Ke paag e pigpig ulan e Galasia. Ulan e mu’ulung nib n’uw ulan fare Salt Lake Temple nibay e chongin ko Bin Somm’on e Presidency nge Ulung ko fare Ragag nge L’agruw, B. H. de thilyeg e puwaen’ rok’. Tomur, “President [Wilford] Woodruff nike pii’ [Elder Roberts] dalip e wiik ere rayog ni nge thilyeg e lemnag rok’. Fa’an ni dabi kalngaen’, yad ra pag ngak ko fare Ulungi Medlip i Ragag.”21
Ulangin reb e mu’ulung ngak pi Apostle Heber J. Grant nge Francis Lyman, B. H. dabun ni nge thilyeg, machane t’uf nge fare Kan ni Thothup kar gelnag. Keyib map’ e lu’ u oechen. Gali Apostle kar nonew marunga’agen e pi’nen nike magawon ngak B. H., nge nike mil e mu’ulung nibay e wenig nag ko nagfan. Bin magid e kaadbul, tomuren e meybil nib n’ew, Elder Roberts ke pii’ e mulwol ngak pi Elder Grant nge Lyman ni ba’adag ni nge un e walagen bayay.22
Tomuren nike mu’ulung nag fare Bin Somm’on e Presidency, Elder Roberts nike yog, “Kug waen nga Somoel nge thapeg e tamilang nge fonow udakaen fare Kan Thothup Rok’ ni nggu fol e mat’awon rok’ Got.”23 Bachane e t’uf ngak Got, B. H. Roberts ke mang e cha’ nib yul’yul’ nge nib fel’ e tiyugang’ ko gubin e yafos rok’.24
Gadad ma guyed ufithik’ e susun ney e ta’reb nag dabi yip’ fan gadad ma guyed rogon ni ngad rin’ed e tin ni gadad ba’adag dad fa dared u kanawo’ rodad. Dabiyog ni ngad ta’reb nag dad madako ni ngad thilyeged e ngongol rodad nga ta’areb e fan. Bay yip’ fan, ulan e thin rok B. H. Roberts, fol e mat’awon rok’ Got. Gadad ma bo’or yang i dowen Kristus, ni ra thilen ma bay e muruwel rodad—teel, oewch, lolgey, pa’, rifrifan’ey—machane ta’areb e dowen.25 Ere, tin ni gadad ba’adag ni “de yu raba’ dowey, machane urngin yang nra bang ma ba thil ni yad be ayuweg yad.”26
Ta’reb nag dabi t’uf gadad ma ta’abrogon dad, machane thingari t’uf e gapas. Rayog ni ngad ta’areb gum’ircha’dad u ta’abang ngo fithik’ e t’ufeg rodad ngodad, ta’reb nagdad ulan e mich nge machib, nge falfalaen’uy ko tin nib thil marunga’agen rodaed, tin ni dabun daed ko am, tuwthin ko mornga’agen e goals nge rogon mornga’agen e bin mat’aw ni ngan rrin’, nge ku boech ban’en. Machane dabda dabug fa togopluw ufithik’ e damomuw ngodaed. Yoeg fare Tathapeg:
“Ya rriyulʼ, nriyulʼ, ni gube yoeg ngomed, ni chaʼ ni bay fare lem ko togopluw rokʼ e gathi gamow, machane yow fare moʼoniyanʼ, niʼir e chitamangin e togopluw, ma ire ma kʼaring e damomuw nga lan gumʼirchaʼen e gidiiʼ ni ngar togopluw gaed u fithikʼ e damomuw roraed ngoraed.
“Musap gaed, gathi ireray e machib rog, ni nggu kʼaring e damomuw nga lan gumʼirchaʼen e gidiiʼ, ngar togopluw gaed ngoraed; machane baʼaray e machib rog, ni pinʼen ni aray rogon e ngan pag i rinʼ.”27
Reb e duw kafram, President Rusell M. Nelson e wenig nag ngodaed e pi thin ni ba’aray: “Dariy bagdad nrayag ni nge thilyeg reb e nam fa rogon ngonglan bee’ ni ku wod ndabiyag ni ngad thilyegned bee’ ulan e tabinaew rodad. Machane gadad e rayag ni ngad gagiyeg niged gadad. Mulwol rog e daba’, pi brothers nge sisters, e ngad talaged e kireb ni be sug ulan gum’richa’em ko tabinaew rom, nge lan e yafos rom. Mu k’iyag gubin e amith nike rrin’ bee’ ngom—demuturug ko amith ko damomuw, thin ku bee’nib kireb ngom, fa fananikan ngak bee’ nike amith nigem. Fare Tathapeg ke gaʼar ngomed, dab mu togopluw niged e kireb [muguy ko 3 Nephi 12:39], mu tʼufeged e pi toʼogor romed, ma ngam falʼeged waʼathan e piʼin ni yaed be ger nagmed [muguy ko 3 Nephi 12:44].”28
Gube yoeg bayay ma kemus udakaen’ nge ufithik’ e tu’ufeg rodad ngak Yesus Kristus rayog ni ngad manged ni ta’areb—ta’areb ko gur, ta’areb ko tabinaw, ta’areb ko fare Galasia, nge borran ta’areb ko Zion, nge thabi ga’ ni, ta’areb ko Chitimangiy nge fare Fak nge fare Kan ni Thothup.
Gube sul ngak e pi’nen nike buch ulan e Wiik nib Thothup nge e gelnag nib tha’bi ga’ rok’ e Tabiyul rodad. Fare Faskoyam’ Rok’ Yesus Kristus nima pii’ e m’ag ni’ir facha’ ni Fak Got nge nike gelnag gubin pi’nen. Fare Foskoyam’ Rok’ nima pii’ e m’ag, bachane pi micheg Ngak, rayog ni ngad gelnag gubin pi’nen nge ta’areb nag dad. Fare Foskoyam’ Rok’ nima pii’ e m’ag ni udakaen’ En, rayog ni ngad thapeged e dowef ni dabi yim’ bi’id nge yafos nib manimus.
Kadbuul ney, gube micheg nike buch e Faskoyam’ Rok’ nge gubin pi’nen nima weliy, u dakean fithngan Yesus Kristus, amen.