Ti Temanna Ngkami ni Kabaneingkami i nanon Kristo
Bon ti man nanora ao rinanon ara kakaonimaki n tatabemaniira n tangira Iesu Kristo are ti kona iai ni kantaningaia bwa tina katiteuanaaki.
N aron are e a tia ni katerea Beretitenti Dalin H. Oaks, te bong aei bon Tabatin te Bwaam, moanakin te Wiiki ae Tabu, are e mwaakena tokanikain te Uea n rin i Ierutarem, Korakaina i Keketemwane ao matena iaon te kaibangaki ni boong ake imwiina, ao Manga Utina ae mimitong n Tabatin te Itita. Ti na uringnga n aki mwaninga are e a tia ni kabanea korakorana Kristo bwa e na kamaiuiira.1 Ao tina aki naba kabua te kimwareirei ae korakora are ti a tia ni manga namakinna n tain te Itita ngkai ti iangoa Tokanikaina iaon te ruanimate ao te bwaintangira ni mangauti n te aonaaba.
Te tairiki imwain te kataaki ao te tauraki are E kataningaia, E ira te katairiki n te Toa are te Riao ma Ana Abotoro Iesu. N tokin te Kabanea ni Katairiki, n ana tataro ibukira, Iesu e butiia Tamana n taeka aikai: “Tamau ae Ko Raoiroi, kawakiniia n aram [au Abotoro] aika Ko anganai, ba a aonga n riki n teuana, n ai arora.”2
Imwiina, te Tia Kamaiu e reita ana bubuti ni kairiia ni kabane taan kakoaua:
“I aki tataro i buki’a ti aikai, ma I tataro naba i buki’a ake a onimakinai n aia taeka;
“Ba a na bane n riki n teuana; n ai arora, ngkai Ko mena i nanou, Tamau, ao Ngai I nanom, ba a na mena naba inanora.”3
Te riki ni katiteuanaaki bon te botoniango ae okioki n ana euangkerio Iesu Kristo ao n aron te Atua nakoia Natina. Ma karinean te kaawa are Tion n ana bong Enoka, e taekinaki bwa “ibukina bwa ti teuana nanoia ao teuana aia iango.”4 Irouia aika Itiaki n ana Ekaretia Iesu Kristo rimoa, e koreaki n te Nu Tetemanti, “Ao ti teuana nanoia ake a onimaki ake a bati, ao ti teuana naba tamneia.”5
N koron bong n ara tai, e tua te Uea, “ I tuangkami, katiteuanaaki; ao ngkana kam aki katiteuanaaki tiaki au bwai ngkami.”6 Ibuakon bukina ake e anganiira te Uea bwa a tia aika Itiaki n taai akeke i Missouri ni kabwaka ni katean Tion bwa “aki kaiteuanaaki n ikotaki n aron are e kananingaaki n tuan te abanuea are tiretio.”7
Ike e moanibwai iai te Atua inanoia ni kabane ao n aia iango, a atongaki aomata akanne bwa “a katiteuanaaki, natin Kristo.”8
Ngke e kaoti te Tia Kamaiu ae mangauti nakoia aomata n taai akekei n ana Boki Moomon, E taekinna n aki kariaia bwa iai kakauntaeka irouia aomata ibukin te bwabetito ao bwaai riki tabeua. E tua:
“Ao e na akea te ikakaiwi imarenami, n aron are e a tia n iai, ao ana akea naba te ikakaiwi imarenami ni kaineti ma aron nako au reirei, n aron are e a tia n reke.
“Bwa e koaua, e koaua ae I tuangkami, bwa ane iai irouna tamnein te kakauntaeka ao bon tiaki mai irou, ma bon mai iroun te riaboro, are taman te kakauntaeka.”9
N ara aonaaba ae e onrake n te kakauntaeka, tina kanga ni karekea te katiteuanaaki, riki inanon te Ekaretia are “Ti temanna te Uea, ao ti teuana te onimaki, ao ti teuana te babetito”?10 Bauro e anganiira te kiing:
“Bwa kam bane ni karina Kristo ngkami akana kam bwabetitoaki nako nanoni Kristo.
“Akea te I-Iutaia I nanoni Kristo ao akea naba te I-Erene, ao akea te toro ao akea naba te inaomata, ao akea te mane ao akea naba te aine: ba ti temanna ngkami ni kabaneingkami inanoni Kristo Iesu.”11
Ti rang kakaokoro ao n tabetai ti aki kona ni katiteuanaaki ni kona n ikotaki ni bwaai riki tabeua ke iaan aara riki tabeua. Tii inanon aran Iesu Kristo ti kona ni katiteuanaaki ni koaua.
Te katiteuanaaki iroun Kristo e riki temanna imwiin temanna—n tatabemaniira ti waaki moa mai iroura. Aomata ngaira ni bwaai aika uoua n iriko ao n tamnei ao n tabetai ti itabarara i bon imarenara. N aron are e kaotia Bauro:
“Ba I kimwareirei n ana Tua te Atua n aomatau ae I nanou;
“Ma I nora te tua teuana I [inanon] bwain [rabwatau], ba e buakana ana tua nanou, ao e tauai ba ana bwai ana tua te bure ae I nanoni bwain rabatau.”12
Iesu bon te iriko naba ao te tamnei. E kataaki, E ataia, E kona ni buokiira ni karekea te katiteuanaaki inanora.13 Ngaia are, ni kaniiakira nakon te ota ao ana nanoanga Kristo, ti kataia n anga tamneira—ao te Tamnei ae Raoiroi—e kakorakoraaki iaon te rabwata. Ao ngkana ti kabwaka, Kristo man ana Mwakuri ni Kamaiu, e a tia n anganiira te bwaintangira n te rairannano ao te tai ni manga kataia riki.
Ngkana ngaira n tatabemaniira ti “katoka iaora Kristo,” ngkanne n ikotaki ti kantaningaia ni katiteuanaaki, n aron are e taku Bauro, “Ao rabatani Kristo ngkami.”14 Ni “katoka iaora Kristo” ni koauana e kairaki karaoan Ana “moan ao ana tua ae moan te korakora”15 ara moan ao kabaeakira ae moan te korakora, ao ngkana ti tangira te Atua, ti kawakini Ana tua nako.16
Te katiteuanaaki ma tarira ao mwanera n rabwatan Kristo e rikirake ngkai ti ira te kauoua n tua—e aki maenako ma te moan—n tangiriia aomata n ai aron tangirara i bon iroura.17 Ao I kantaningaia bwa e na kororaoi riki te katiteuanaaki ibuakora ngkana ti ira ana kabwarabwara te Tia Kamaiu ae rietaata riki ao ni mimitong n te kauoua n tua aei—n itangitangiri imarenara tiaki ti ngkai ti tangiriira i bon iroura ngkai E tangiriira.18 Ni kauarerekeana, a riai “aomata ni kabane ni ukoukora ae tamaroa ibukiia kaain rarikiia, ao ni karaoi bwaai ni kabane ni mata teuana nakon mimitongin te Atua.”19
Beretitenti Marion G. Romney, ngaia ngkoa te kauntira n te Moan Beretitentii, e kabwarabwara aron karekean reitinakon te rau ao te katiteuanaaki, e taku:
“Ngkana temanna te aomata, e anga bwa te taenikai nakon Tatan, e kaonaki n ana mwakuri te iriko, e kakauntaeka i bon irouna. Ngkana uoman anga ngaiia bwa taenikai, ngaia ni kauoman a kakauntaeka i bon irouia ao itabarara imarenaia. Ngkana a mwaiti aomata aika a taenikai, te botanaomata [kana] uaan te rawawata ae korakora ao te itabaraara. Ngkana mataniwiin te aba e taenikai, iai te itabaraara n te aonaaba ni kabuta.”
E reitinako Beretitenti Romney: “Ngkai ana mwakuri te iriko iai rootakin te aonaaba iai, ai aron naba e euangkerio n raoi. Ngkana e maiuakinna temanna, iai te rau inanona. Ngkana uoman aomata a maiuakinna, n tatabemaniia a karekea te rau i bon irouia ao imarenaia. Ngkana kain te aba e maiuakinna, te aonaaba iai te rau iaona. Ngkana e tau mwaitia botanaomata ake a kimwareirei ni uaan te Tamnei n karaoan bwaai iaon te aba, ngkanne, ao bon mai ikanne, a na akea mwaati ni buaka, ao buraeki ni katioaki n tain te buaka. … (Noora Alfred Lord Tennyson, ‘Locksley Hall,’ The Complete Poetical Works of Tennyson, ed. W. J. Rolfe, Boston: Houghton-Mifflin Co., 1898, p. 93, lines 27–28.)”20
Ngkana ti “katokaa Kristo iaora,” e karekea te nakoraoi ke ni katikui kakaokoroaki, kauntaeka, ao uneaki. Te katooto n te tokanikai iaon te kakaokoroaki e reke n rongorongon te Ekaretia. Unimwaane Brigham Henry Roberts (kinaaki n arana ae B. H. Roberts), e bungiaki i England n 1857, beku bwa te membwa n te Moan Kauntira n te Kaitingaun—are ti aranna n taai aikai bwa te Beretitentii n te Kaitingaun. Unimwaane Roberts e konabwai ao e aki kona ni bwarannano ni katanan te euangkerio ae kaokaki ao te Ekaretia n tabeua taai aika rangi ni kangaanga.
N 1895, e ngae n anne, ana beku Unimwaane Roberts n te Ekaretia e a toka rengerenge ibukin te itabarara. B. H. e a tia n rineaki bwa te tia tei nakon te bootaki are e koreaki te tua ibukin Utah ngke e riki bwa te titeiki. Imwiina, e baireia bwa e na riki bwa te tia kan rineaki ibukin te Tautaeka n United States Congress ma e aki kaongoa ke n ana kariaia te Moan Beretitentii. Beretitenti Joseph F. Smith te kauntira n te Moan Beretitentii e aki boutokaa B H. ibukin te kabwaka anne n te bowi ni kabuta n te nakoanibonga. Unimwaane Roberts e aki reke n te rinerine ao e namakinna bwa n aki rekena anne e riki man ana marooro Beretitenti Smith. Ngaia te tia kairiiri n te Ekaretia ae moan te kakaawaki n tabeua marooro n te waaki n tautaeka ao intawiu. E kerikaaki man iriirakin ana waaki te Ekaretia. Inanon te marooro ae abwabwaki n te Salt Lake Tembora ma membwa n te Moan Beretitentii ao Kauntira n te Tengaun ma Uoman, B. H. e tiku n aki booraoi n iango ibukin aki raun nanona. Imwiina, “Beretitenti [Wilford] Woodruff e angan [Unimwaane Roberts] teniua te wiiki n iango ibukin nakoana. Ngkana e teimatoa n aki raira nanona, a kona ni kamotirawa man te Itingaun.”21
Inanon te marooro ae onoti ma Abotoro Heber J. Grant ao Francis Lyman, B. H. e bon aki kan iooki inanona, ma te tangira ao te Tamnei ae Raoiroi n tokin te tai e tokanikai. Rannimatana a waanako. Abotoro aika uoman a kona ni kaeka nakon kaairua ake e noori ao marakinnano ake aki karaua nakon B. H. ao a nako ma te nano ni bubuti karekean te nakoraoi. Te ingabong are imwiina, imwiin te tataro ae abwabwaki, Unimwaane Roberts e kanakoa ana rongorongo nakon Unimwaane Grant ao Lyman bwa e tauraoi ni kaitiboaki ma tarina.22
Ngke e kaitibo rimwi ma te Moan Beretitentii, Unimwaane Roberts e taku, “I nakon te Uea ao I karekea te ota ao te kaetieti rinanon Tamneina n ongeaba nakon ana kaetieti te Atua.”23 Ni kaungaaki n ana tangira te Atua, B. H. Roberts e tiku n teimatoa ni kakaonimaki ao te tia kairiiri n te Ekaretia ae konabwai ni karokoa tokin maiuna.24
Ti kona naba n nooria n te katooto aei bwa te katiteuanaaki e aki nanonaki n tii te kariaia bwa aomata nako a riai ni karaoi oin nanon teuanne ke neienne ke n touanako kawaina teuanne ke neienne. Ti aki kona ni katiteuanaaki ti ngkana ti kabanei korakorara nakon te kantaninga ae ti teuana. E nanonaki, n ana taeka B. H. Roberts, ongotaeka nakon ana kaetieti te Atua. Ngaira membwa aika ti kakaokoro n rabwatan Kristo, ni karaoi mwakuri aika kakaokoro n taai aika a kakaokoro—te taninga, te mata, te atu, te bai, ao te wae—ma ni kabane n te rabwata ae ti teuana.25 Ai ngaia are, ara kouru “bwa a na akea te kakaokoroaki inanon te rabwata, ma membwa a riai ni karekea te tararua ae booraoi imarenaia n tatabemaniia.”26
Te katieuanaaki e aki kainnanoa te katiteboaki, ma e kainnanoa te booraoi. Ti kona ni katiteuanaaki nanora n te tangira, ni katiteuanaaki n te onimaki ao te reirei, ao ni kaungai tiim aika a kakaokoro, aki booraoi ma waaki inanon te tautaeka te tautaeka, kauntekai aron kouru ao etin waaki ni kakoroi nanoia, ao bwaai aika a mwaiti riki. Ma ti aki kona n aki uneaki ke ni kaonaki n te un ke n karekea te namakin ae aki raoiroi ibukia tabeman. E taku te Tia Kamaiu:
“Bwa e koaua, e koaua, ae I tuangkami, bwa ane iai irouna tamnein te kakauntaeka ao bon tiaki mai irou, ma bon ma iroun te riaboro, are taman te kakauntaeka, ao e kakiriweei nanoia aomata bwa a na itabaraaraa ma te un, i marenaia.
“Nooria, bon tiaki au reirei, bwa N na kakireweei nanoia aomata bwa a na un, i marenaia; ma bon aio au reirei bwa a na riai ni katokai karaoan bwaai aikai.”27
Te ririki ae nako, Beretitenti Russell M. Nelson e bubuti nakoira n ana taeka aikai: “Akea ara kona ni kairii aaba ke aia mwakuri aomata ke aia mwakuri kaain ara utu. Ma ti kona ni kaira aron maiura. Au kakaewenako te bong aio, tariu ao mwaneu aika kam tangiraki, bwa kam na katoka te unraa are mena n nanom, ni mwengam, ao ni maium. Tauni ni kabane bwaai ao anua n iowawa nakoia aomata—n aron te kiunun, te wiimaai, te kairiribai nakon temanna ae e a tia n iowawa nakoimi. Te Tia Kamaiu e tua bwa tina manga anga tabara are te iterana [taraa 3 Nibwaai 12:39], n tangiriia ara kairiribai, ao n tataro ibukiia ake a kabonganaira n te aro ae aki riai [taraa 3 Nibwaai 12:44].”28
I taekinna riki bwa bon tii inanon ao rinanon ara kakaonimaki n tatabemaniira nakon ao tangiran Iesu Kristo are ti kona iai ni kataninga ni katiteuanaaki—katiteuanaaki inanora, katiteuanaaki ni mweengara, ni katiteuanaaki n te Ekaretia, ao n tokin te tai ni katiteuanaaki i Tion, ao iaoia ni kabane, katiteuanaaki ma te Tama ao Natina ao te Tamnei ae Raoiroi.
I okirikaaki nakon te Wiiki ae Mimitong ao n tokina te tokanikai iroun te Tia Kabooi Maiura. Maungautin Iesu Kristo e kaoti kakoaua n rikina mai karawa ao bwa E a tia n tokanikai iaon bwaai ni kabane. Mangautina e kaoti kakoaua bwa, ngkana ti kabaeaki ma Ngaia n te berita, ngaira naba ti kona n tokanikai iaon bwaai ni kabane ao n riki n ti teuana. Mangautina e kaoti kakoaua bwa Irouna, te aki mamate ao te maiu ae akea tokina a bon koaua.
N te ingabong aei, I kaota au kakoaua bwa e koaua ae E a tia ni Mangauti ao ni kabane ake a tia n taekinaki, n aran Iesu Kristo, amen.