Nodra Vukei na iTabagone Mera Sotava na Veika Vakayalo
E sega ni rawa vua e dua me vakasaurarataki ira na itabagone mera sotava na veika vakayalo, ia era sa mai raica o ira na itubutubu kei ira na iliuliu, ni sa vuqa sara tu na sala me veivakarautaki ki na veika me sotavi oqo e veimuataki ki na veisau ni yalo.
Ena gauna sa tekivu me vakadikeva kina na Lotu o Vyacheslav kei Zoya Gulko mai Ukraine, a sega mada ga ni bau marautaka o Kira, na luvedrau yalewa yabaki 13. E nanuma lesu o tinana ni a sega ni via tiko o Kira ena nodrau lesoni na daukaulotu, ni gauna e kila kina ni rau sa gole mai ki nodratou o irau na daukaulotu, a “vakaraitaka ena nona sogota na nona rumu.”
Rau sa mai vakadeitaka o Baraca kei Sisita Gulko, me rau sa na lewena na Lotu, ka rau kilakasamataka ni kevaka me rau vakarautaka e dua na madigi vei Kira me vakila na Yalotabu, ena rawa me tarai na yalona. Ena vuku ga ni a bocini na ivakadinadina nei Sisita Gulko ena gauna a tiko kina ena nona papitaiso e dua tale, sa kerea kina vei Kira me gole mai ki na nona papitaiso— me laki vukei koya mada ga ena nona vakamamaca. E kurabui o Sisita Gulko, ni a vakadonuya o Kira.
“E a yaco!” E vakananuma lesu o Sisita Gulko. “A cakacaka na Tamada Vakalomalagi ena dua na sala mana sara.” A vakila dina o Kira na Yalotabu, ni oti e dua na macawa na nodrau papitaiso na nona itubutubu, a vakadonuya o koya me sotavi rau na daukaulotu. Sa tekivu me wilika na iVola i Momani. Ni oti toka e vica na macawa, a raica sara o Sisita Gulko e dua na pepa ni lili toka e cake ena desi nei Kira, ka volai toka kina na vosa mai na 2 Nifai 2:25. Ni oti e rua veimama na vula na nodrau papitaiso, rau a tiko na Gulko ena papitaiso ni luvedrau yalewa. Sa oti oqo, e 20 na yabaki, sa vakamau oti o Kira. O koya vata kei watina, o Dave, rau sa mai vauci ena valetabu ka rau sa susuga cake tiko e rua na luvedrau tagane ena kosipeli. A qarava ena yalodina na veikacivi eso ka gugumatua tiko ena Lotu.
Mai na ka o ya, e kaya kina o Zoya ni sa vulica kina e dua na lesoni bibi e baleti ira na itubutubu era sa lewena tu mai vakadede na Lotu ka vakakina vua kei turaga watina ni rau lewenilotu vou: ni sega ni dodonu vei ira na itubutubu kei na iliuliu mera vakasaurarataki ira na luvedra mera kila na kosipeli, ia sa rawa mera sureti ira ki na vanua eso ka vakayaco-ka mera sotava kina na itabagone vakai ira na veika vakayalo. Na veika e ra sotava oqori, ena vuki, mera muataki ki na nodra veisau.
Ia na cava beka na sala vinaka duadua me tauyavutaki kina na veika me sotavi oqo? Era veiwaseitaka na itubutubu kei na iliuliu ena veiyasai vuravura na veika sa vakayaco-ka vei ira.
Solia Vei Ira na iTabagone na Madigi Mera Veiqaravi
E toka sara e cake na ivakatagedegede ni itaviqaravi vei ira na cauravou ena Tabanalevu o Granja Viana ena iTeki o São Paulo Brazil Cotia. Ia era raica na nodra iliuliu ni so vei ira era sotava tiko na bolebole ni nodra bula yadua ka dredre sara mera vakayacora rawa na nodra ilesilesi ni matabete.
Ni oti na nodra bose vata na matabisopi kei na iliuliu ni Cauravou, era sa lewa mera vakatabakiduataka vakalevu na nodra itaviqaravi ena veiqaravi ka vakalailai sara ena veivakamarautaki se soqo rekitaki. Oqo e oka kina na nodra sikovi na lewe ni kuoramu era luluqa tu vakalotu, vakaitavi ena kaulotu vata kei ira na daukaulotu tudei, ka qarava na sakaramede vei ira na lewe ni tabanalevu era tiko tauvimate e vale. Sa mai madigi vei ira na cauravou na itaviqaravi oqo mera bulataka kina na ivakavuvuli era a vulica mai na semineri kei na soqoni ena Siga Tabu (raica na 2 Nifai 2:26).
Ni toso na gauna, a kaya kina e dua na iliuliu ni matabete ni “itaviqaravi vakayalo vakaoqo sa mai vakavinakataki kina na veika kece ga.”
“Keimami a kurabui ena dua na Siga Tabu ni lolo, ni ra a tucake taucoko na neimami cauravou ka ra wasea na nodra ivakadinadina,” a kaya. “Ni ra sa wasea tiko, e vuqa vei ira era tagi ni ra nanuma lesu na yalo vinaka era a vakila ena veigauna oqori. E dua vei ira na cauravou a wasea na gauna a qarava kina na sakaramede vua e dua na lewenilotu qase ena neimami tabanalevu sa tauvimate tu ga e vale ena tolu na yabaki. A ciqomi ira na neimami cauravou, o marama watina, e dua na sisita yalodina ena reki kei na nuinui. Ni oti na cakacakatabu vakalotu, a wasea vei ira na marau e vakila ena nona bula ena vuku ga ni kosipeli se cava ga na vakaitamera ni leqa kei na bolebole a sotava. Era vakila na Yalotabu ka raica rawa na duidui ni vakayaco-ka ni kosipeli ki na nodra bula na tamata. E ka kaukauwa sara na veika era sa sotava ka ra na nanuma tiko ena veitabayabaki mai liu—ka rairai ena nodra bula taucoko.”
E tukuna o koya ni se bera mada ni raica na mataqali maqusa vakaoqo mai na dua “na qito veicaqe se dua na bogi lasa ni Muavata.” Ia, a kaya o koya, na veika a sotava a vakavulici koya ena kena bibi na laveti cake tiko na veimataqali ka mera sotava na itabagone mera vakila kina na Yalotabu.
“E ka bibi na veimaliwai vakatamata,” a tomana. “Ia sa ka bibi sara na sotavi ni veika vakayalo ena nodra vukei na itabagone mera tara cake vakai ira na nodra ivakadinadina.”
Ena vei Siga Tabu yadua ena Tabanalevu o Rennes, ena iTeki o Angers France, e dau vakarautaka o Sisita Delphine Letort, na peresitedi ni Goneyalewa, e dua na kadi mera yadua na goneyalewa era soqoni tiko ka kerea vua me digitaka e dua na nodra itokani e sega ni mai lotu ka volavola vua. Era na vola na goneyalewa na veika baleta na lesoni ena macawa o ya—na veika era sa vulica se na veika era sa vakauqeti kina—ka vakakina e dua na nodra ivola yadua ni veiyaloni. Sa qai vakauta na kadi oqo ena meli o Sisita Letort se dua na nona daunivakasala kivei ira era sega ni tiko rawa ena lotu.
E kaya o koya ni rawarawa tu ga na itaviqaravi ia a mana sara, sega walega ni dua na sala vei ira era sega ni tiko rawa mera kila ni ra a nanumi ia sa ka vakakina vei ira era a vola na itukutuku mera dau veinanumi tiko vakai ira yadudua.
“Raica na ka lalai ka beci, sa tubu mai kina na ka levu,” a kaya o koya (raica na Alama 37:6). “Keimami raica na kena sa yaco. Era sa mai vakayaloqaqataki na goneyalewa, ka vakayaco-ka na veika sa sotavi oqo me torocake kina na nodra ivakadinadina.”
Semati na iTabagone ena Vosa ni Kalou
E vakavulica o Alama ni sa kaukauwa mana sara ni vunautaki yani na vosa ni Kalou (raica na Alama 31:5). E kila vinaka tu oqo o David Elmer, e dua na iliuliu ni Cauravou e Texas, mai Amerika, ka gadreva o koya me vakarautaka vei ira na cauravou a liutaki ira tiko ena dua na ilakolako cecere ni Sikauti levu na veika e vakaibalebale cake vakalevu ka na vukea mera vakavakarau ki na veisiga ni mataka.
E vakasamataka ena masumasu o Baraca Elmer na veika mena wasea ka a vakila me dusimaki ki na dua na vosa nei Elder Neil L. Andersen ena Kuoramun ni iApositolo Le Tinikarua. Ena ilakolako oqo, a veivakavulici o Elmer mai na itukutuku o ya, oka kina na italanoa nei Elder Anderson baleti Sidney Going, e dua na dauqito rakavi rogo levu ka a biuta tu mada na nona cakacaka ni qito me laki kaulotu. “Na nomu itavi e dua na madigi vakamareqeti mo na kauti ira mai kina eso vei Karisito ka veivuke ena vakarautaki ni iKarua ni Lako Mai ni iVakabula,” a kaya o Elder Andersen.1
E veivakaukauwataki sara na veika a sotava, e kaya o Baraca Elmer, baleta ni a veivakavulici mai na vosa ni dua na parofita bula. Ni sa oti na lotu, era sa sainitaka kece sara na yacadra o ira na cauravou kei na iliuliu ena polo ni rakavi mera bubuluitaka ni ra na laki kaulotu ka me sa veivakananumi bula ni veika era sa vulica ka vakila. E vuqa vei ira na tama kei na iliuliu era yadra tikoga ena bogi o ya mera veivosaki vata kei ira na cauravou me baleta na kena a vakayaco-ka na kaulotu ki na nodra bula.
“Oqo na neimami Kalou ni tamata yadua; e kilai ira na Nona itabagone,” e kaya o Baraca Elmer. “E kila vakavinaka tu o Koya na nodra bula kei na nodra ibolebole kei na veika e yaco tiko vei ira na gone oqo. Ko ni sega ni kila na sala sa cakacaka tiko kina o Koya ki na nodra bula. Oi keda na iliuliu meda sa qai tuvanaka ka vakarautaka na veigauna vinaka vei ira mera vakila kina na Yalotabu. Sa rawa mo cakava oqo ena ivolanikalou vata kei na nodra vosa na parofita, ia na Turaga ga, ka segai oi keda, sa cakacaka tiko e lomadra.”
Mo Vakaivakarau
E kaya o Baraca Elmer ni gadreva mera nanuma tiko na cauravou e duatani tale na ka baleta na ilakolako o ya: ni a vakaivakarau na nodra vulica na kosipeli.
“Au vakila ni tiki ni noqu ilesilesi meu vakarautaka mera sotava na veika eso mera vakila kina na Yalotabu, ni kevaka au gadreva me yaco oqo, au na cakava na noqu itavi meu tuvatuva kina,” a kaya o koya. “A vakavulica o Elder David A. Bednar na sala me tauyavutaki kina e dua na ivakarau ni veika vakayalo ena noda bula, me vakataka na ivakarau ni kena vulici na ivolanikalou kei na masu kei na lotu vakamatavuvale.2 Ni keimami sa lesu ena macawa o ya, keimami a vakadeitaka tikoga na neimami ivakarau vakayalo. Keimami a masu na ilawalawa. Keimami a lesi ira na cauravou mera wasea e dua na lotu me 10 na miniti ena mataka, ka mera vakarautaka o ira na iliuliu kei ira na tama na lotu ena yakavi.
“Ni dina ga ni keimami sa yawa sara mai vale ka duatani sara na neimami itaviqaravi mai na kena a dau vakayacori tu, a sega ga ni vakataotaki na neimami ivakarau vakayalo. Era na rairai sega beka ni nanuma na cauravou na veilesoni yadudua, ia au vakabauta ni ra na nanuma tiko na kena ivakarau a tomani tiko kina na lotu kei na masumasu kei na vulici ni ivolanikalo.”
E kila tale tikoga o Myra Bocobo mai Filipaini na yaga ni vakaivakarau, ka kila tu o koya ni kena vakavulici e tekivu sara ga e vale. O Sisita Garcia kei watina e tolu na luvedrau tagane ka ono na luvedrau yalewa, ka ra yabaki 8 ki na 22, ka ra vakaitavi yadudua tu ena vica na itaviqaravi vinaka. E dina ga ni rawa mera gole vakalewelevu ki na veimataqali yasana kecega na tamata, ena cakacaka tiko vagumatua na matavuvale me vakaivakarau tikoga kina na nodra kana vata.
“Na vakasaqa kei na vakarautaki na kakana ena yalo marau kei na kana vata sa dua vei ira na sala vinaka duadua meda vakasoqoni ira vata mai kina na luveda,” e kaya o Sisita Garcia. E tukuna o koya ni vakayakavi e dua na gauna ni vakacagicagi, veivosaki vakaikeda, ka vakavinavinakata na veivakalougatataki ni Turaga.
Vakayagataki na Veimadigi Sa Tu Rawa ni Veivakavulici kei na Vakarorogo
E kaya o Jocelyn e Nova Scotia, mai Kenada, ni lesoni bibi duadua a vulica mai na nona susuga cake e ono na gone, ka ra sa yabaki 20 ki na 30 tu ena gauna oqo, e sega walega ni veivakavulici vakadodonu ia sa vakakina ena kena “tauyavutaki e dua na vanua e rawa ni ra vulica kina na dina vakataki ira.”
Mo kakua ni vakatotolo mo vakayacora na nodra digidigi taucoko se sauma na nodra taro kecega.” a kaya o koya. Ia, e vakatura o koya mera dusimaki na gone “ki na ivolanikalou se ivakasala mai vua na noda parofita ena vuku ni veidusimaki kei na sau ni taro.” E tomana, “Ka tu vakarau me veivosakitaki na isausauvou.” Me ikuri, ni ra dau tarogi koya na luvena, e dau sauma ena so na gauna ena nona tarogi koya mada ga: “Na cava o nanuma mo na cakava?”
“Yalonuidei tiko ni ra na digidigi dodonu,” a kaya o koya. “Ni gauna eda vukei ira kina na luveda mera kila na Yalotabu ena nodra bula ena vuqa na veigauna ni veivakavulici ena veisiga yadua vata kei ira, kei na gauna era kila kina na ituvaki ni Yalotabu, ena yaco oqo me veimuataki yani ki na nodra vakasaqara vakalevu cake na veika vakayalo, ka na yaco kina me vakaqaqacotaki na nodra ivakadinadina ni sa bula dina tiko na Tamada Vakalomalagi kei na Luvena, o Jisu Karisito. E vakavuna me uataletale: na levu ga ni nodra vakila na rarama kei na veivakacegui e kauta mai na Yalotabu, na levu ni nodra gadreva tikoga ka saga mera vakayacora na veika e na vakavuna me vakayaco-ka vakalevu na Yalotabu ki na nodra bula.
E totolo sara na nona kila ni ivakavuvuli sa cakamana tiko ena nona bula vakamatavuvale sai koya na kena era sa dau vakavulica tiko vakawasoma na iliuliu ni Lotu. Me vakataka, ni a kaya ni so na veivakavulici e rawa ni dau yaco ena dua ga na mataveivosaki me vakataka e dau yaco ena lotu vakamatavuvale, vuli ivolanikalou vakamatavuvale, kei na masu vakamatavuvale, ia sa rawa mera dusimaki na itubutubu mai vua na Yalotabu me namaki tiko na veigauna ni veivakavulici.3
“Na taubale vakalekaleka, draiva ki na itaviqaravi, vakacuru polo [qito basiketepolo], gauna ni kana vakamatavuvale, cakacaka vata, lagasere, kei na veiqaravi vei ira na tamata ni sa vica wale sara na itaviqaravi sa vakayacori kina na vakavulici ni kosipeli ena noda matavuvale,” a kaya o koya. “Na kena veivosakitaki na ulutaga ni kosipeli e dau yaco ga mai vakai koya ena gauna eda vakayacora tiko kina na itaviqaravi tale eso.”
Cakacaka Vata Ki na Dua na iNaki Raraba
Ni oti toka ga na nona qeretueti o KaYan Danise Mok mai na Brigahama Young Univesiti e–Hawaii, a lesu sara yani ki nona vanua mai Hong Kong ka ciqoma kina na veikacivi me peresitedi ni Goneyalewa. Ni sa mai vakamatautaki koya tale e vale, ka tekivu me cakacaka, ka tomana tale na nona vuli ni qeretueti, a masu vagumatua me vakauqeti vakayalo me vukei ira na goneyalewa e cakacaka tiko vata kei ira mera vakatorocaketaka na nodra ivakadinadina me vakarautaki ira ki na veisiga ni mataka.
Ena dua na Siga Tabu ni vakavulica tiko na veika e baleta na ituvatuva tawamudu, a kidava o Sisita Mok ni sa vakauqeti vakayalo me wilika na iVola i Momani vata kei na dua na goneyalewa, ni o koya duadua ga a tiko ena lotu ena siga o ya
“Keirau a maqusa sara kei noqu daunivakasala ena kena tuvanaki na inaki ni kena vakacavari vakailawalawa na iVola i Momani kei koya na goneyalewa o ya,” a kaya o Sisita Mok. “A sega ni lomalomarua na nona ciqoma o goneyalewa na bolebole oqo me vaka ni keitou na vakacavara vata tiko na inaki oqo.”
Tekivu mai na gauna o ya, ratou sa tekivutaka o Sisita Mok, o nona daunivakasala, kei koya na goneyalewa oqo e dua na “iwalewale ni veitokani” ena Facebook vata kei na itukutuku ena tex me ratou nanuma tiko na nodratou wiliwili ka veiwasei vakai iratou na veika ratou sa dui vulica tiko.
E kaya kina o Sisita Mok ni sa raica na ivakadinadina ni veisau levu ki na nona bula na goneyalewa oqo mai na nona vulica na ivolanikalou. Na gauna e dau wilika kina o Sisita Mok na ivolanikalou ena nona vodo sitima ni vanua ena veisiga, e kunea talega o koya na nona vakalougatataki. “Au vakila talega na Yalotabu ka ciqoma na isau ni noqu masu niu tomana tiko na noqu mua yani ki liu ena bula oqo.”
“Na ka au sotava, ni so na itabagone era lomaleqataka ka lomatarotarotaka tiko na nodra rawa ni ciqoma e dua na ivakadinadina ka sotava na veika vakayalo eso me vakataki ira eso,” a tomana tale. “Ni da cakacaka vata, eda sa vakadeitaka vei ira ena noda ivakarau ni bula ni mana na cakacaka oqo ka sa tokoni ira tiko ena veikalawa yadua.”