Na iDola ki na Veitaqomaki Vakayalo
Sa rawa ni yaco na vakacegu ki na yalo yadua e gole ki na ivolanikalou ka dolava rawa na yalataki ni veitaqomaki kei na veivueti.
Ena dua na gauna lekaleka sa oti, au a vauci rau vata e dua na veiwatini gone e valetabu. Rau a bula kilikili tiko mai na veiwatini oqo me rau yacova na siga taleitaki ni rau biuta na cauravou kei na goneyalewa oqo na nodrau dui itikotiko rau a tubu cake mai kina me rau mai tagane ka yalewa vakawati. Ena soqo tabu oqo, rau sa dodonu ka savasava. Ena yaco na gauna, me rau sa na tekivu susugi ira na luvedrau, e salavata tiko kei na ituvatuva tudei a tauyavutaka o Tamada mai Lomalagi. Na nodrau bula marau, kei na nodra bula marau na kawatamata e tarava, ena vakatau ki na kena bulataki na ivakatagedegede oqori a tauyavutaka na iVakabula ka sa tuvanaki tu ena Nona ivolanikalou.
Era na vakasamataka tiko na itubutubu nikua ke sa tiko beka e dua na vanua taqomaki mera susugi kina na gone. E tiko e dua na vanua taqomaki. O ya na vuvale e vakayavutaki ena kosipeli. Eda raica vakatabakidua na matavuvale ena loma ni Lotu, ka da sa vakasalataki ira na itubutubu ena veivanua kecega mera susugi ira cake na luvedra ena ivalavala dodonu.
A parofisaitaka ka vakarota o Paula na iApositolo ni “na yaco ena so na gauna ni veivakararawataki e na veisiga mai muri.
“Ni ra na daulomani ira walega na tamata, era na dauvinakata na ilavo, era na daubole, era na viavialevu, era na dauvosavakacaca, era na talaidredre kivei ira na nodra qase, era na sega ni vakavinavinaka, era na sega ni yalosavasava,
“Era na caca veiwekani, era na dauyalayala ka lasu tale, era na dauveibeitaki vakailasu, era na dausega ni rawa na yalodra, era na daucudrucudru, era na daucati ira na tamata vinaka,
“Era na dauveisoliyaki me mate, era na qaqa sodrosodro, era na yalolevu, era na lomana vakalevu na marau a ra na lomani koya na Kalou vakalailai ga;
“Sa nodra ga na lotu vakarairai, ka sega vei ira na kena dina: ia mo lako tani mai vei ira era sa vakaoqo.”1
A parofisaitaka talega o Paula, “Ia ko ira na tamata ca kei ira na dauveitemaki era na tubu cake mera ca sara, ni ra sa ia na dauveivakacalai, ka ra sa vakacalai talega kina.”2
Na veitikina kece oqo sa ivakaro tiko, ka vakatakila tiko na ivalavala meda drotani mai kina. Meda sa qai yadra matua tiko ka qaqarauni. Sa rawa meda railesuva na parofisai yadua oqo ka makataki ira yadua toka ena keda maliwa ka kauwai kina ena vuravura nikua:
Gauna ni veivakararawataki—yaco tiko. Eda sa bula tiko ena gauna ni veika rerevaki.
Dauvinakata na ilavo, Daubole, ka viavialevu—era sa yaco kece tiko ena keda maliwa.
Dauvosavakacaca, talaidredre kivei ira nodra qase, sega ni vakavinavinaka, sega ni yalosavasava, caca veiwekani—era sa yaco sara tikoga vakalevu.
Dauyalayala ka lasu tale, dauveibeitaki vakailasu, kei na kena ikuri—era na rawa ni kilai ni ra sa yaco tiko mai na kena ivakadinadina sa yaco wavoliti keda tu.
A vosa talega o Moronai me baleta na ca ni noda gauna oqo ka vakarota vakakina:
“Ni sa tau vei kemudou na nona cudru … dou na qai kila na nomudou cala. …
“Koi au ko Moronai, raica au sa vakaroti meu vola na veika oqo me muduki kina na ca, ia ena yaco na gauna ena sega kina na kaukauwa i Setani me rawa na yalodra na luve ni tamata, ia era na vakauqeti mera kitaka tiko ga na veika vinaka, ka lako vua na vu ni yalododonu me ra bula kina.”3
E dodonu vakavinaka na nodrau vakamacalataka o Paula kei Moronai na noda gauna nikua ka sega ni dodonu me ra vakawaleni. E vuqa era na rawa ni veivakarerei, vakakina na veivakayalolailaitaki. Sega na leqa, niu vakasamataka na veisiga ni mataka, au ulabaleti niu vakila na veika vinaka sa tu mai liu.
Mai na ivakatakila nei Paula, me ikuri ni ibolebole kei na veivakaleqai, sa tukuna talega o koya vei keda na veika eda rawa ni cakava meda taqomaki keda kina:
“Mo tudei ena ka ko a vakatavulici kina, a ka sa vakadinadinataki vei iko, ni ko sa kila se ko cei sa vakatavulici iko;
“Ni ko sa kila nai vola tabu ni ko a gone, oqori sa vakavukui iko rawa mo bula ni ko sa vakabauti Karisito Jisu.”4
E tiko ga ena ivolanikalou na idola ni veitaqomaki vakayalo. Era sa umanaki tu kina na vunau kei na lawa kei na cakacaka vakalotu mera kau mai kina na luve ni Kalou yadua mera vakadinadinataka ni o Jisu Karisito na nodra iVakabula ka Dauveivueti.
Ena veiyabaki ni kena vakarautaki, e a dua na cakacaka vakaitamera me volai na ivolanikalou ena veivosa kece sara, kei na kena ivakamacala e botona kei na tikina veisemati. Eda sa saga kina me kau yani kivei ira na tamata kecega era gadreva mera vulica. Era vakavulica vei keda na sala meda lako kina kei na veika meda cakava. Sa tu kina na inuinui kei na kila-ka.
Ena vica na yabaki sa oti, a vakavulica vei au o Elder S. Dilworth Young ena Vitusagavulu e dua na lesoni me baleta na wiliki ni ivolanikalou. Era a tiko yavavala ka sotava na veika dredre na lewenilotu ni dua na iteki, ka sa gadrevi me soli e dua na ivakasala.
Au a tarogi Peresitedi Young, “Na cava beka meu tukuna?”
A kaya ga mai, “Tukuna vei ira mera wilika na ivolanikalou.”
Au a taroga, “Na ivolanikalou cava?”
A kaya mai, “E sega ni dua na kena duidui. Vakatekivu, tukuna vei ira mera raica na nodra iVola i Momani, ka wilika sara. Ena yaco totolo mai na veivakacegui kei na veivakauqeti vakayalo, ka na yaco ga mai na kena iwali.”
Mo cakava na wili ivolanikalou me tiki ni nomu ituvatuva tudei, ena qai muria mai na veivakalougatataki. E tiko ena ivolanikalou e dua na domo ni veivakaroti, ia e tiko talega kina na veivakaukauwataki cecere.
Taumada kevaka e ka vou vei iko na itautau ni vosa ni ivolanikalou, wilika tikoga. Ena qai yaco sara mo kila na totoka kei na kaukauwa era tiko ena veidraunipepa oqori.
E kaya o Paula, “Sai koya na Kalou sa vakavuna na ivola tabu kecega, a sa yaga oqo mei ivakavuvuli, me vunauca na ca, me ia kina na vakatavuvuli e na ka dodonu.”5
Sa rawa mo vakatovolea mada o iko na yalayala oqo.
Eda sa bula tiko ena gauna ni veivakararawataki; sega na leqa, sa rawa meda kunea na inuinui kei na vakacegu kivei keda vakakina ki na noda matavuvale. O ira era bula voli ena rarawa, era nuiqawaqawataka tiko na luvedra me vakabulai mai na vanua sa kauti ira kina ko vuravura, mera kakua ni soro. “Kakua ni yalolailai, vakadinata ga.”6 Na valavala dodonu e kaukauwa cake mai na ivalavala ca.
Ira na gone era vakavulici mera kila vakavinaka na ivolanikalou ni ra se gone era na kila na salatu e dodonu mera lako kina ka na rawa mera tiko ga ena salatu oqo. O ira era sa na lakosese ena rawa ni ra saumaki mai, ni ra vukei, ka kunea tale na nodra sala.
E dua na gauna e ratou a vorata na Lotu na luvei Mosai ia e ratou a mani veivutuni ka yaco vei iratou e dua na veisau levu. Eda wilika ena Alama, “Na luvei Mosaia oqo … sa kaukauwa sara na nodratou vakabauta na ivakavuvuli dina; e ratou sa tamata yalomatua ka dauwilika vagumatua na ivola tabu, me ratou kila kina na vosa ni Kalou.”7
A se qai yabaki lima tiko o Peresitedi Joseph F. Smith ena gauna a vakamatei kina o tamana, o Hyrum, ena Valeniveivesu mai Carthage. Ni oti o ya, a takosova mai o Joseph kei tinana yada na bucabuca.
Ni sa yabaki 15 a kacivi me laki kaulotu ki Awai. A veilecayaki ka galili ka kaya: “Au sa lomaleqa sara vakalevu. … au vakila niu sa vaka meu torosobu sara na kequ ituvaki dravudravua, sega vei au na vuku kei na kila-ka, niu cauravou ga, kau sega ni raica rawa mada ga [e dua] na mata ni tamata.”
Ena dua na bogi ni vakasamataka tiko na nona dredre o ya, a tadra sara o Joseph ni lako tiko ena dua na vanua, ka vakatotolo sara tiko ena nona igu taucoko. A kauta tiko o koya e dua na ioloolo lailai. Sa yaco sara, ki na dua na valelevu totoka sara, na icavacava ni nona ilakolako. Ni sa toso yani, sa raica sara e dua na ivakatakilakila ka volai toka kina, “Sili.” A curu totolo sara ka laki sili. A dolava sara na nona ioloolo lailai ka raica kina na isulu savasava, ka vulavula “e dua na ka,” e kaya o koya, “Au a sega ni raica ena dua na gauna balavu sara.” A dara sara ka vakatotolo yani ki na katuba ni valelevu totoka o ya.
“Au a tukituki,” a kaya, “ka dola mai na katuba, kei na tamata a tucake tu o Parofita Josefa Simici. A raici au ena mata me via veivunauci, ka kaya taumada mai [vaqo]: ‘Joseph, o sa bera.’ Ia au a yalonuidei ka kaya:
“‘Io, ia au savasava—au savasava tu!’”8
Sa qai rawa kina vei keda yadua.
Kevaka o sa tuvanaki iko ena dua na ilakolako ni vakabauta kei na itaviqaravi ena Lotu, mo toka ga ena ilakolako oqori ka maroroya na nomu veiyalayalati. Toso tikoga ki liu me yacova na gauna sa na yaco vei iko na veivakalougatataki ni Turaga ka na vakaraitaki mai na Yalo Tabu me dua na kaukauwa veivakauqeti ena nomu bula.
Kevaka o sa lako tiko ena dua na ilakolako e muatani tiko mai na kena sa tuvanaki tiko ena ivolanikalou, meu vakadeitaka oqo vei iko ni sa tiko na sala ni lesu mai.
Sa vakamacalataka kina o Jisu Karisito e dua na iwalewale matata sara vei keda o ya meda veivutuni ka kunea na veivakabulai ki na noda bula. Na iwali ni vuqa na cala e rawa ni kune ena noda vakasaqara meda vosoti ena noda masu vakai keda. Ia, era tiko eso na mataqali mate vakayalo, vakabibi na kena sa baleta tiko na voroki ni lawa ni bula savasava, ka sa gadrevi ga kina na veivuke kei na veivakabulai ni dua na vuniwai vakayalo vakaivola.
Ena vica na yabaki sa oti, rau a gole mai ki na noqu valenivolavola e dua na goneyalewa kei tamana sa qase toka. A kauti tamana mai ena vica na drau na maile me mai kunea e dua na iwali ni caka ca e vakila tiko. Ni se cauravou kina a vakayacora e dua na cala bibi, ni sa qase mai sa qai nanuma tale o koya. Sa sega ni rawa me kuretaka laivi na yalona e caka cala oqo. Sa sega ni rawa me lesu tale ka vakadodonutaka na leqa ni nona itabagone ena nona kaukauwa ga, ia sa rawa me tekivu ena vanua sa tiko kina, ni vukei, ena bokoci na yalo ni caka cala o ya ka a muri koya voli tu ena veiyabaki taucoko o ya.
Au a vakavinavinakataka na noqu a vakavulici koya ena ivakavuvuli mai na iVola i Momani, sa vaka me sa taluva mai tabana e dua na icolacola levu. Ena gauna rau sa draiva lesu tale tiko kina vakaveitamani i vale ena vuqa na maile o ya, sa biuta tu mai na qase oqo na yalo ni caka cala makawa.
Kevaka “dou na qai kila na nomudou cala”9 ka gadreva mo lesu ki na bula vakayalo sa taucoko, lai raici nomu bisopi. Sa tu vua na idola ka rawa ni vukei iko ena salatu ni veivutuni.
Na veivutuni e ka ni tamata yadua, sa vakakina na veivosoti. E gadreva walega na Turaga me lako tani na tamata mai na ivalavala ca, ni “Na bokoca [o Koya] na nodra ivalavala ca, ka … sega ni nanuma tale.”10
Ni sa taucoko na cakacaka ni veivutuni, ena yaco mo kila vakavinaka na ibalebale ni nona yalayala o Aisea me baleta na Veisorovaki: “Dou mada mai, me tou veivosaki vata, sa kaya ko Jiova: ke sa vaka na ka kulakula na nomudou ivalavala ca, sa na vulavula me vaka na uca vulavula; ke sa damuvakula sa na vaka na vutika ni sipi.”11
Me vaka ga ni sa rawa me bokoci na mawe ni joke ena vavaloaloa, na veivutuni dina sa na rawa me bokoci kina na noda caka cala ena Veisorovaki i Jisu Karisito. Na yalayala oqo sa baleta na cala yadua.
Na kosipeli e vakavulici keda meda bula marau, meda dau vakabauta ka sega ni rere, meda kunea na inuinui ka valuta rawa na nuiqawaqawa, biuta na veika butobuto ka mua yani ki na rarama ni kosipeli tawayalani.
A vakarota o Paula kei ira eso tale me baleta na veivakatovolei ni noda gauna oqo kei na veisiga mai muri. Ia sa rawa ni yaco na vakacegu ki na yalo yadua e gole ki na ivolanikalou ka dolava rawa na yalataki ni veitaqomaki kei na veivueti era sa vakavulici tu kina. Keimami sa sureti kemuni taucoko mo ni gole vua na iVakabula o Jisu Karisito, ki na Nona ivakavuvuli me vaka sa tu ena Veiyalayalati Makawa, ena Veiyalayalati Vou, na iVola i Momani, na Vunau kei na Veiyalayalati, kei na Mataniciva Talei.
Au sa vakadinadinataka ni ivolanikalou sa idola ki na noda taqomaki vakayalo. Au sa vakadinadinataka talega na kaukauwa ni veivakabulai ni Veisorovaki i Jisu Karisito, ka “raica era na vakabulai e na vukuna ko ira kecega”12 o koya me na vakabulai. Sa mai tauyavutaki tale na Lotu ni Turaga ena vuravura oqo. Au sa vakadinadinataka ni sa dina na kosipeli. Au sa Nona ivakadinadina. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.