“Pe a Mavae Mafatiaga: Fausiaina o le Maufetuunai ma le Opomauina o le Faamalologa,” Liahona, Sete. 2023.
Pe a Mavae Mafatiaga: Fausiaina o le Maufetuunai ma le Opomauina o le Faamalologa
E oo mai le faamalologa a o tatou sailia le fesoasoani a le Faaola ma fausia le ola tutoatasi faalelagona.
O le toatele o tagata o le a oo i ai le lē itiiti ifo ma le tasi se mea matautia na tupu i o latou olaga. Ua tatou vaaia lenei mea i o tatou olaga patino ma faalefaigaluega. O le a le mafuaaga o mafatiaga? O se aafiaga faigata e pei o se faalavelave tau taavale, leai o se galuega, taua, sauaga faaletino, sauaga faalefeusuaiga, sauaga matuia, maliu o sē pele, ma isi.
O mafatiaga e tiga, ma e i ai taimi atonu e lagona ai e lē mafai ona e maua se toomaga. Ae e tāua le iloa e mafai ona mou atu le tiga, ma o le a e toe maua le filemu a o e faalagolago i lou Tama Faalelagi ma lou Faaola, o Iesu Keriso.
E faatagaina i tatou e le Tama Faalelagi ia oo i faigata. E tusa lava pe Na te le muai faauuina, fatuina, pe faamaonia nei aafiaga, e mafai lava ona Ia fesoasoani ia “galulue faatasi mea uma mo [lo tatou] lelei” pe afai tatou te faalagolago ia te Ia (Mataupu Faavae ma Feagaiga 90:24; tagai foi i le 2 Nifae 32:9).
Ua tatou iloa o le liliu atu i le Tama Faalelagi ma le Faaola o se lagolagosua e tāua tele i le faagasologa o le faamalologa. O lo la’ua filemu e faamaloloina ai faalelagona ma faaleagaga. Ua tatou iloa i lo La’ua alofa ma le agaalofa, e mafai ona e maua ai le malosi e faamalolo ai. Ua matou mauaina foi nisi o metotia o le a mafai ai e oe ona fausia i luga o ou malosiaga patino ma agai atu ai i le faamalologa.
E eseese uma aafiaga o tagata i mea matautia e tutupu. O le mea moni, o nisi atonu sa oo i se mea matautia, ae o isi atonu na o le lagonaina o le lē toafimalie. Mo lenei mafuaaga, ia manatua e aua nei faatusatusaina lou aafiaga i isi pe faaaoga lou aafiaga o se aafiaga masani.
Tali Atu i Mea e Tutupu i ni Auala Eseese
Sa o faatasi Sama ma Lusi mo se malaga, ma sa moe le avetaavale o le taavale sa la malaga ai ma alu ese mai le auala. O lenei mea na mafua ai ona taavalevale le latou taavale mo se taimi. Sa lei tigaina tele Sama ma sa foliga mai na lē manatu mamafa tele i ai i le mea na tupu. Sa i ai o ia iina e faamafanafana ia Lusi, ma sa manaomia ona faasimā lona lima na gau.
I ni nai vaiaso mulimuli ane, ina ua tulai mai le avanoa mo Sama e toe malaga ai, sa ia lagonaina se lagona o le atuatuvale i le na o le mafaufau lava i itula uumi i luga o le auala.
Sa oo Sama i le vaivai faalelagona mai se aafiaga matautia. Sa faatuai o ia e talanoa atu i soo se tasi e uiga i ai. Ae a o ia talanoa atu ia Lusi, sa ia iloa ai sa i ai o ia i se faalavelave tau taavale muamua ma sa ia iloa ona lagona. Sa laua talanoaina mea na aoaoina e Lusi mai lona aafiaga muamua a o ia faatinoina lona faatuatua ia Iesu Keriso, tatalo mo se taitaiga, ma sa faamanuiaina mai fautuaga i taimi na tauivi ai o ia.
Faamoemoe ma le Faamalologa e ala ia Iesu Keriso.
Po o le a lava lo tatou mafatiaga, o le faamalologa e mafai ona oo mai e ala i le Faaola o Iesu Keriso. Ona o le Togiola e lē i’u a le Faaola ma Lona agaalofa ma le alofa mutimutivale, e mafai ai ona Ia faamaloloina manu’a uma na oo i ai i lenei olaga faaletino, pe oo mai le faamalologa i lenei olaga po o le isi. E i ai taimi e umi atu ai nai lo o le mea tatou te faamoemoeina pe mananao i ai mo i tatou—e oo lava i le lagolago faalelagi a le Faaola. Ae e mafai ona Ia faamaloloina i tatou (tagai 3 Nifae 17:7).
Na aoao mai Elder Dieter F. Uchtdorf o le Korama a Aposetolo e Toasefululua: “E moni le malamalama o le Atua. Ua avanoa mo tagata uma! Na te aumaia le ola i mea uma. Ua i ai le mana e faamāmā ai le tiga o se manua aupito loloto.”1
E leai se tasi na te iloaina o tatou mafatiaga e pei o le Tama Faalelagi ma le Faaola. O le Alii sa “afio ifo o ia i lalo o mea uma, lea na malamalama ai o ia i mea uma, ina ia mafai ona i ai o ia i mea uma ma ala atu i mea uma” (Mataupu Faavae ma Feagaiga 88:6). Sa a’oa’o mai Sister Amy A. Wright, Fesoasoani Muamua i le Au Peresitene Aoao o le Peraimeri:
“E tofu i tatou uma ma se mea i o tatou olaga ua gauia lea e moomia ona fonofono, faaleleia, pe faamaloloina. A o tatou liliu atu i le Faaola, a o tatou faaogatasia o tatou loto ma mafaufau ma Ia, a o tatou salamo, e afio mai o Ia i le mea o tatou i ai ‘ma le faamalologa i ona apaau’ [2 Nifae 25:13], opo i tatou i Ona aao agaalofa, ma faapea mai, ‘E le afaina. … E mafai ona ta faaleleia faatasi!’
“Ou te molimau atu e leai se mea e gauia i lou olaga e lē gafataulimaina e le mana e mafai ai ona faamalolo, ma togiolaina, ma le gafatia o Iesu Keriso.”2
O faataitaiga o faamalologa ma auala e faamalolo ai o loo maua i tusitusiga paia—ma i olaga o ō tatou aiga, uo, ma tuaa. Na faapefea ona toe malolosi ou augatuaa?3
O lo Tatou Faasinomaga e Faavavau
Ina ua 13 tausaga o Iulio, sa sauāina faalefeusuaiga o ia e le uso o lona tama. I le aluga o taimi, sa amata ona ia aluese mai lona aiga ma faaesea o ia lava. E i ai taimi, sa galue ai o ia e pei e leai se mea na tupu, ae o nisi taimi sa faatumuina o ia i lagona ootia. Sa mafai lava e ia i taimi uma ona pulea le olaga—e oo lava i le lagonaina o le fiafia tele, e pei o le fanau mai o lona atalii. Ua ia lagona foi le nutimomoia. Ua latalata mai nei lona atalii i le matua lava lea na sauāina ai Iulio, ma a o mafaufau Iulio i aafiaga faamoemoeina o lona atalii, o loo tauivi o ia ma mafaufauga ma lagona e uiga i lona lava tāua faaletagata ma lona faasinomaga e faavavau.
E ui o mafatiaga o se vaega o lo tatou aafiaga faaletino, ae e le o lo tatou faasinomaga e faavavau lea. O lo tatou faasinomaga e faavavau o le avea ma se atalii/afafine o le Atua. Na aoao mai Peresitene Russell M. Nelson:
“O ai oe?
“O le mea muamua lava ma le sili, o oe o se atalii ma se afafine o le Atua.
“Lua, i le avea ai ma se tagata o le Ekalesia, o oe o se tama o le feagaiga. Ma le tolu, o oe o se so’o o Iesu Keriso.”4
Ma le isi, o mafatiaga e le o se faaātaātaga lea o lo tatou tāua po o le agavaa. Sa faamanino mai e Sister Joy D. Jones, o le sa avea muamua ma Peresitene Aoao o le Peraimeri, nei manatu faavae e lua ina ua ia aoao mai:
“O le taua faaleagaga o lona uiga o le faatauaina o i tatou lava i le ala e faatauaina ai i tatou e le Tama Faalelagi. …
“… O le agavaa e ausia e ala i le usiusitai. Afai tatou te agasala, e faaitiitia lo tatou agavaa, ae le faaitiitia ai lava lo tatou taua.”5
O le sauāina na onosaia e Iulio i lima o le uso o lona tamā e le’i suia ai le tāua ma le agavaa o Iulio. E lei agasala ai lava o ia ae sa agasala ai le isi tagata E i ai taimi e faigata ai ona manatua lou tāua ma lou agavaa pe afai sa sauāina oe. Manatua, e te le’i agasala, e le’i faaitiitia lava lou tāua, ma ua e agavaa e faaauau pea i luga o le ala o feagaiga.
Ina ua amata ona faalagolago Iulio i le Alii, sa fesoasoani o Ia ia Iulio ia iloa o aafiaga faaletino e lē suia ai le alofa o lo tatou Tama oi le Lagi mo i tatou. Ua ia aoao nei e vaai e ui i mea matautia na tutupu, ae latou te le’i suia lona tāua autu, faasinomaga e faavavau, po o le agavaa.
Ola Tutoatasi Faalelagona
O le atiina ae o le ola tutoatasi faalelagona o le a fesoasoani ia te oe e faaaoga ai punaoa patino maloloina e taulima ai luitau ma lagona faigata. E mafai ona e atiina ae le maufetuunai, le tomai e fetuunai ai ma pulea tofotofoga—e aofia ai mafatiaga.
O le maufetuunai e aofia ai le sailia o le lagolagosua ma le taitaiga mai le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso, auauna atu i isi, ma le auauna mai o isi pe a manaomia ma talafeagai.
O faatinoga nei, ua fautuaina mai e faufautua faapolofesa, o le a fesoasoani ia te oe e atinae ai le maufetuunai:
-
Fausia fesootaiga ma isi
-
Faaleleia o le malosi faaletino
-
Mauaina o le faamoemoega i le olaga
-
Atiina ae o mafaufauga maloloina
-
Sailia o le fesoasoani pe a e manaomia6
1: Fesootai ma Isi
O sootaga maloloina e masani ona faalauiloa ai le faamalologa. O le fesootai ma i latou o e faamalosia oe ma uunaia oe e liliu atu i le Faaola ma lo tatou Tama Faalelagi e ono faia ai se eseesega e te manaomia e faamalolo atoatoa atili ai.
Sa aapa atu Sama ia Lusi, ma faasoa atu i ai ona popolega ma ona faanoanoaga. O lenei sootaga na fesoasoani ia te ia e nofouta atili ai ma maufetuunai. Sa ia fesoasoani ia te ia ia iloa auala e mafai ai ona faamaloloina o ia faalelagona ma faaleagaga.
Mafaufau e faatutu ni sini e atiina ae ai se sootaga malosi atu ma isi e te faatuatuaina. O le auaunaga o se tasi lea o auala tatou te fesootai ai ma isi i le Ekalesia.
2. Tausia Lelei o le Malosi Faaletino
O mafatiaga e lagonaina e le gata i le faalelagona ae faapea foi faaletino. Atonu tatou te oo i le faateleina o le lelava, o se fatu tatavale, ulu tiga, po o faafitauli i le tiga o ō tatou manava po o le lagonaina o le milosia. O nei āuga faaletino o loo i ai iina e faailoa mai ai ia i tatou e i ai se mea ua tupu ma ua manaomia ona tatou vaai faalelei lo tatou soifua maloloina. E pei lava ona mafai ona tatou faia mea e tausia lelei ai lo tatou soifua maloloina faalelagona, e mafai foi ona tatou mafaufau i auala e tausia ai i tatou lava faaletino pe a mavae se mafatiaga.
Muamua, ia iloa āuga faaletino o loo e oo i ai. Ona taumafai lea e faatoafilemu lou tino e ala i le taulai atu i lau mānava ma faalemu lau mānava. Taumafai ia iloa ou lagona pe a vave ma fememea’i lau mānava ma faatusatusa i le taimi e telegese ai lau mānava ma lelei.
O nisi taimi o mafatiaga e ono afua ai se manu’a e faatapulaa ai i tatou, e tatau ai la ona faia le mea sa’o mo lou tino. Ae o le gaoioi, aemaise lava o le faamalositino faaletino, e aoga. O nisi e fiafia e savalivali pe tamomoe, ae o isi atonu e sili atu ona aoga le galulue malosi i se galuega faatino.
Manatua le Upu o le Poto (tagai Mataupu Faavae ma Feagaiga 89). O le taumafai e ufiufi le tiga i ni amioga po o mea e lē aoga e pei lava o le “tuuina o se mea faapipii i luga o se manu’a loloto.”7 Fesoasoani i lou tino e pulea le atuatuvale ma le tiga nai lo o le ufiufiina.
3. Saili le Faamoemoega ma le Uiga
O lo tatou faamoemoega autu i le olaga o le saunia lea e toe foi atu e mau faatasi ma lo tatou Tama Faalelagi (tagai Alema 12:24). O mafatiaga e mafai ona puaoa ai lenei faamoemoega ma taofia ai i tatou mai le iloaina po o ai i tatou. O le mauaina o se faamoemoega patino i a tatou faatinoga i aso taitasi e mafai ona fesoasoani ia i tatou e agai ai i luma ma manatua ai lo tatou faamoemoega autu i le olaga. Sa amata ona agai i luma Iulio ma maua ai le faamoemoega i ana faatinoga i aso taitasi ina ua ia iloaina sa manao o ia e fesoasoani i lona atalii.
O le mauaina o le uiga o mafatiaga e mafai ona fesoasoani tatou te iloa ai se ala agai i luma, ma iloa ai o ō tatou aafiaga e maua ai avanoa mo i tatou e tuputupu ae ai ma avea atili e faapei o Keriso. Mo se faataitaiga, e faigofie ona agaalofa atu i mafatiaga o se isi tagata pe afai sa tatou feagai fo’i ma ni aafiaga faigata.
Ua iloa i suesuega a mavae se mafatiaga, e masani ona oo tagata i mea ua faaigoaina “o le tuputupu ae ina ua mavae mafatiaga.” O le tuputupu ae ina ua mavae mafatiaga e faaalia e se tagata ua mauaina le malosi faateleina pe a mavae se aafiaga matautia, e pei o sootaga ua faaleleia, talisapaia sili atu mo le olaga po o uiga patino o le olaga, po o se iloa faateleina o avanoa o le olaga. A uma se aafiaga mai se mea matautia na tupu, ia iloa auala ua e tuputupu ae ai pe e mafai ona tuputupu ae ai nai lo le taulai atu i le na o le mea matautia na tupu.
4. Atiina Ae Mafaufauga Maloloina
O se aafiaga matautia e mafai ona aafia ai le ala tatou te mafaufau ai ia i tatou lava ma le lalolagi o siomia ai i tatou. A uma ona oo i se mafatiaga, atonu o le a i ai ni o tatou mafaufauga lē lelei. O mafaufauga e pei o le “Ou te vaivai,” “E leēalofa le Tama Faalelagi ia te au,” ma le “Ou te lē agavaa” e faaitiitia ai lo tatou gafatia e maufetuunai ai. O nei mafaufauga o le a tele ina aafia ai o tatou lagona (tagai Faataoto 23:7; Mataupu Faavae ma Feagaiga 6:36).
A uma ona e faailoa mai ou manatu lē lelei, mafaufau i ni mafaufauga maloloina ma talafeagai e sui ai ma tusi i lalo. Faamanatu ia te oe lava nei mafaufauga maloloina pe a oo atu ni manatu lē lelei i lou mafaufau.
Ina ia aoao atili e uiga i le auala e faia ai lenei mea, iloilo le mataupu e 2 o le Mauaina o le Malosi i le Alii: Maufetuunai Faalelagona (2021).
E mafai foi ona e liliu atu i tatalo, tusi talafaamaumau, mafaufau loloto i tusitusiga paia po o se lauga o le konafesi aoao (tagai Iosua 1:8), po o isi faiga e mafaufau loloto i ai.
5. Aapa Atu mo le Lagolago
E i ai taimi, e talafeagai ai le mafaufau i le fesoasoani i tua atu o au lava punaoa. Sa sailia e Lusi se fesoasoani, lea na mafai ai e ia ona fesoasoani ia Sama. Mafaufau i tagata—e pei o tagata o le aiga, uo, ma taitai o le uarota—o ē atonu e aoga. O le faamalologa mai mafatiaga o se tasi lea o taimi atonu e manaomia ai lou faaaogaina o punaoa faamoemoeina uma i lou olaga.
Ua tuuina mai e le Tusitaulima Aoao le taitaiga i se taimi e talafeagai ai le sailia o le lagolago mai faufautua faapolofesa.8
E faigata le aua nei taulai atu i le mea matautia na tupu, ae a o tatou mulimuli i le fautuaga a le perofeta e liliu atu la tatou taulaiga i le Faaola ma Lana talalelei, “e sosola ese o tatou masalosaloga ma mea e fefefe ai.”9 Manatua, o oe o se atalii po o se afafine o se Tama Faalelagi alofa. A o e taulai atu i le faalatalata atili atu ia te Ia ma faaaoga punaoa aoga o loo avanoa mo oe, e mafai e le Alii ona fesoasoani i soo se aafiaga matautia e avea ma ou lelei.