“‘E Anga Fēfē ʻEku Nofo Malú?” Tokoni Maʻanautolu ne Ngaohikoviá (2018)
“‘E Anga Fēfē ʻEku Nofo Malú?” Tokoni Maʻanautolu ne Ngaohikoviá
ʻE Anga Fēfē ʻEku Nofo Malú?
Ko hoʻo malú ʻa e fakakaukau mahuʻinga taha ʻi ha tūkunga ʻo e ngaohikoviá. ʻOku ʻikai fie maʻu ia ke kātekina toko taha ʻe ha taha ʻa e tōʻonga ngaohikoviá. ʻE lava ke ke kumi tokoni ki ha ngaahi vaʻa ngāue tokoni mo faʻu ha palani ki hoʻo malú ke maluʻi koe mei ha toe ngaohikovia. ʻOku ʻi ai ha ngaahi tūkunga ʻoku faleʻi atu ai ke ke mavahe.
Ngaahi Vaʻa Tokoní
ʻOku lahi ha ngaahi kulupu mo e vaʻa tokoni ʻe lava ke nau tokoni atu ke maluʻi koe mo taʻofi hano toe ngaohikovia koe. ʻE lava ke kau heni ʻa e:
-
Kau maʻu mafai fakapuleʻangá
-
Ngaahi vaʻa tokoni maʻá e fānaú
-
Ngaahi vaʻa tokoni maʻá e kakai lalahí
-
Kau taukapo maʻa kinatuolu ne ngaohikoviá
-
Kau faifaleʻi fakapalōfesinalé pe mataotao fakafaitoʻó
-
Ngaahi nofoʻangá
Kapau ʻoku ʻikai ke ke fakapapauʻi pe ko fē maʻuʻanga tokoni ke fetuʻutaki ki aí, vakai ki he ʻI Ha Tuʻunga Fakatuʻutāmaki? Talanoa He Taimí Ni pe fetuʻutaki ki he Ngaahi Ngāue Tokoni Maʻá e Fāmilí. ʻE lava foki ke ke fakakaukau ke kumi tokoni ki hoʻo pīsopé.
Ngaahi Palani Maluʻí
Ko e palani maluʻí ko ha palani fakataautaha ia ke tokoniʻi koe ke ʻiloʻi ʻa e meʻa ke faí ʻi he taimi ʻokú ke fehangahangai ai mo ha ngaahi tūkunga ngaohikovia. ʻE lava ke tataki koe ʻe he palani ko ʻení mo e kau mēmipa ho fāmilí ʻi he ngaahi tūkunga pē te ke ala ʻi aí ke fakasiʻisiʻi ha hoko ha fakatuʻutāmaki.
ʻE lava ke kau eni ʻi he ngaahi palani maluʻí kae ʻikai fakangatangata pē ki ai:
-
ʻIloʻi ʻa e fāmili mo e ngaahi kaungāmeʻa te ke lava ʻo falala ki aí
-
Tānaki e ngaahi fika telefoni ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoní telia naʻa hoko ha meʻa fakatuʻupakē (kau maʻu mafai fakapuleʻangá, fāmilí, pe ngaahi kaungāmeʻá)
-
Maʻu ha paʻanga feʻunga ke feau e ngaahi fiemaʻu tefitó
-
Palani ki ha founga fefonongaʻaki ke aʻu ki ha feituʻu malu, ʻo kapau ʻe fie maʻu
-
Fakapapauʻi e ngaahi feituʻu te ke lava ʻo ʻalu ki ai ke hao, ʻo ka fie maʻu (hangē ko e fāmili, ngaahi kaungāmeʻa, pe ko ha nofoʻanga)
-
ʻIloʻi e meʻa te ke fai ʻi he ngaahi tūkunga fakatuʻutāmakí
-
Talanoa mo hoʻo fānaú mo e kau mēmipa kehe ʻo e fāmilí kau ki he meʻa te nau lava ʻo fai ʻi he ngaahi tūkunga fakatuʻutāmakí
ʻE lava ke tokoni atu e ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻi laló ke ke ako lahi ange fekauʻaki mo e ngaahi palani maluʻí mo faʻu ha palani ʻoku feʻunga mo ho tūkungá mo e ngaahi fiemaʻú.
Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni ʻa e Koló mo e Siasí
(ʻOku ʻikai faʻu, tauhi, pe puleʻi e niʻihi ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoni ko ʻení ʻe he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní. Neongo ʻoku fakataumuʻa e ngaahi naunau ko ʻení ke hoko ko ha ngaahi maʻuʻanga tokoni makehe, ka ʻoku ʻikai ke poupouʻi ʻe he Siasí ha kanoloto ʻoku ʻikai fenāpasi mo e ngaahi tokāteliné mo e akonakí.)
-
“Safety Planning,” Rape, Abuse & Incest National Network (RAINN)
-
“Ko e Hā ʻa e Palani Maluʻi?” The National Domestic Violence Hotline
-
What is a Safety Plan? Ko e Senitā ki he Fakamaau Totonu Maʻá e Fāmilí